عباس شاکری – عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، امروز در نشست موسسه دین و اقتصاد با بیان این‌که ساختارهای موازی همیشه در اقتصاد ایران وجود داشته‌اند، اظهار کرد: ما از همان برنامه اول با ساختارهای موازی مواجه بودیم، اما منابع خوبی در زمینه‌های کشاورزی و صنعتی داشتیم که به تولید خود ادامه می‌دادند و مشکلی هم وجود نداشت، اما چه شد که این وضعیت به وجود آمد؟ یک عامل می‌تواند خروج آمریکا از برجام باشد، اما علت دیگر مربوط به برخی تصورات مبنی بر افزایش صادرات از طریق افزایش نرخ ارز است که حالا به یک رویه تبدیل شده است.وی با طرح این پرسش که حالا که قیمت ارز افزایش پیدا کرده، صادرات ما چه خواهد شد؟ گفت: صادرات، تولید مبتنی بر دانش و تولید مبتنی بر عرضه فناوری می‌خواهد، در حالی که ما هیچ کدام از این‌ها را نداریم و برای همین رشد اقتصادی ما یک سال مثبت می‌شود و دوباره پایین می‌آید.

این اقتصاددان با بیان این‌که ما برای افزایش صادرات و رشد اقتصادی به رقابت‌پذیری نهادی و رقابت‌پذیری بازار نیاز داریم، افزود: اما ما همه این‌ها را رها کرده و تنها به افزایش نرخ ارز پرداخته‌ایم.عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان این‌که برخی تصور می‌کنند با افزایش نرخ ارز، واردات کم و صادرات افزایش پیدا می‌کند، گفت: ما دانه‌های روغنی و برخی مواد اولیه کارخانه‌ها را وارد می‌کنیم که همه اینها با ارز خارجی وارد می‌شود و طبیعی است با افزایش قیمت ارز، هزینه تمام شده هم بیشتر خواهد شد.وی با بیان این‌که ویژگی بازار غیر رقابتی ارز این است که به محض مواجهه با کمبود ارز، سوداگران وارد آن می‌شوند، ادامه داد: در دوران اصلاحات که نرخ ارز تک رقمی اعلام شد، صادرکنندگان از طریق وام‌هایی که گرفته بودند تحت فشار قرار گرفتند و مجبور شدند ارزشان را وارد کنند و به همین خاطر ما تنها یک ماه تورمی را پشت سر گذاشتیم، اما حالا معلوم نیست چرا این کار را نکردند و  بازار ثانویه درست کرده‌اند.

شاکری با بیان این‌که نرخ ارز فعلی هیچ تناسبی با اقتصادمان ندارد، گفت: طبق برآوردهای ما نرخ واقعی ارز باید ۱۸۵۰ تومان باشد. در این برآورد تفاوت تورم ایران و آمریکا را لحاظ کرده و سال پایه را زمانی که دلار هفت تومان بود تعیین کرده‌ایم.وی در ادامه با بیان این‌که البته فروپاشی در اقتصاد معنایی ندارد، اظهار کرد: افزایش نرخ ارز باعث شده تا علاوه بر سرمایه‌های مالی، سرمایه‌های انسانی هم از کشور بروند چیزی که با این افزایش نرخ ارز عاید شده یک جابه‌جایی، درآمد از مولدها به سمت سوداگران بوده که این مساله تولید را به شکل جدی می‌تواند تهدید کند.

بهار نیوز