سیدحسن موسوی چلک در پنل «نهادهای مسئول و حل مسائل خانواده» که در حاشیه نخستین کنگره ملی خانواده برگزار شد، بیان کرد: خانواده مهمترین نهاد اجتماعی است، متاسفانه در چند دهه گذشته موضوعات اجتماعی را سیاسی دیدهایم و با برچسب سیاه نمایی میخواهیم مسائل مطرح نشود.وی معتقد است آنچه که درون خانواده اتفاق میافتد باید بیان شود چراکه سکوت تنها توجیه وضع موجود است.رئیس انجمن مددکاری با تاکید بر اینکه شهروند مسئولیت پذیر از درون خانواده سالم پرورش مییابد، اظهار کرد: ایران با ۸۰ میلیون نفر جمعیت ۱۶ میلیون پرونده قضایی دارد این در حالیست که هندوستان با حدود ۱.۵ میلیارد جمعیت بسیار کمتر از ما پرونده قضایی دارد.به گفته موسوی چلک، میانگین عناوین مجرمانه در دنیا حدود ۶۰ تا ۸۰ عنوان شده است اما این رقم در کشور ما بسیار بیشتر و در دستگاههای مختلف تناقض دارد.
وی با اشاره به اینکه هیچ طرح و برنامهای در کشور پیوست خانواده ندارد، گفت: در خانواده نقاب میزنیم و خود واقعیمان را نشان نمیدهیم و این ارتباطی به سیاست گذاران ندارد اگرچه معتقدیم وضعیت فعلی نتیجه برخورد قهری با مسائل اجتماعی است.چلک با تاکید بر اینکه نباید مسئولیتهای خانواده را به نهادهای دیگر واگذار کنیم، افزود: ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار معتاد در کشور داریم و بیشترین مشکلات در خانوادهها از اعتیاد است.در ادامه این پنل علیمحمد زنگانه- رئیس شورای ارتقاء آگاهیهای عمومی قوه قضاییه نیز با اشاره به افزایش میزان آسیبهای اجتماعی در ایران، افزود: نرخ آسیبهای اجتماعی در تمامی کشورها رو به تزاید است و ایران هم از آن مستثنی نیست؛ سبک زندگی جدید، زندگی شهری و مقتضیات خاص آن باعث بالا رفتن آسیبها شده به طوریکه نرخ رشد آسیبهای اجتماعی دو برابر نرخ رشد جمعیت شده و همین روند در بسیاری کشورها حاکم است و تعداد انگشت شماری کشور وجود دارد که نرخ رشد کمی در آسیبهای اجتماعی داشته باشند.
رئیس شورای ارتقاء آگاهیهای عمومی قوه قضاییه با بیان اینکه نباید در حوزه آسیبهای اجتماعی سیاه نمایی کنیم، افزود: نگاه افراط و تفریط در آسیبها کمکی به حل مساله نمیکند.زنگانه از نگاه آماری در برخورد با آسیبهای اجتماعی انتقاد کرد و گفت: در طول یک برنامه توسعه پنج ساله انتظار کاهش ۲۵ درصدی آسیبهای اجتماعی انتظار بیهودهای است.به گفته وی، طلاق به عنوان یک آسیب اجتماعی ریشه در تربیت انسان معاصر دارد که دچار فردگرایی شده است. جامعه ما در طول دهههای اخیر از خانواده گسترده به خانواده هستهای تغییر کرده است و در پدیدههای اجتماعی باید به این زمینهها هم توجه کنیم.رئیس شورای ارتقاء آگاهیهای عمومی قوه قضاییه در ادامه با اشاره به برگزاری کلاسهای چندساعته مشاوره پیش از ازدواج گفت: با برگزاری این کلاسهای کوتاه مدت پیش از ازدواج و زمانی که زوجین یکدیگر را انتخاب کردهاند هیچ مشکلی حل نمیشود چراکه نیاز است این آموزشها از دوران مهدکودک و پیش دبستانی انجام شود.
دخالت دولتها در امور خانواده مشکلات آنها را بیشتر میکند
به گزارش ایسنا، امیدعلی احمدی- جامعهشناس و استاد دانشگاه نیز در پنل تخصصی "تحولات ساختار خانواده و فرزندآوری" با بیان اینکه خانواده با مشکلات زیادی روبه روست، گفت: در حال حاضر همه خود را متولی خانواده میدانند این در حالی است که خانواده متولی نمیخواهد. خانوادهها باید در فضایی مشترک تجاربشان را با تسهیلگری سازمانهای مردم نهاد به اشتراک بگذارند و تبادل اطلاعات و تجربیات داشته باشند.این جامعهشناس با بیان اینکه در حال حاضر همه خود را متولی خانواده میدانند، گفت: باید این نگاه را تقویت کنیم که تنها نهادی که میتواند به خانواده کمک کند، خود خانوادهها هستند؛ چراکه دخالت دولتها در امورات خانواده نمیتواند راهگشا باشد بلکه در بیشتر موارد مشکلات را بیشتر میکند.این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: باید این نگاه تقویت شود که تنها نهادی که می تواند به خانواده کمک کند، خود خانواده است. دخالت دولتها در امورات خانواده نمیتواند راهگشا باشد بلکه در بیشتر موارد به مشکلات میافزاید.به گفته وی، حل مشکلات خانواده تنها با حضور اعضای خانواده و گفتگویی سازنده امکان پذیر است و هرگونه دخالت در خانواده تا زمانی که بدون برنامه و مطالعه باشد تاثیری ندارد.
این جامعهشناس با اشاره به کاهش نرخ فرزندآوری در کشور افزود: باید خانوادهها مجاب شوند که نیاز است جمعیت کشور افزایش یابد و تا زمانی که به این نتیجه نرسند، سیاستهای تشویقی پاسخگو نیست.در ادامه این پنل تقی آزاد ارمکی، جامعهشناس و عضو هیات علمی دانشگاه تهران هم گفت: بحث خانواده بسیار فراگیر و حوزهای شلوغ است اما با وجود فعالیت افراد و دستگاههای مختلف، کسی نمیتواند در این حوزه اقدام موثری داشته باشد.وی در ادامه به کاهش نرخ فرزندآوری در کشور اشاره کرد و افزود: حتی اگر همه زنان کشور شاغل باشند باز هم تغییر قابل توجهی در فرزندآوری آنها ندارد؛ کما اینکه اگر همه آنها خانه دار شوند باز هم تغییری در نرخ فرزندآوری ایجاد نخواهد شد.به گفته این جامعهشناس، درصد کمی از زنان کشور در حال حاضر شاغل هستند اما جریان فرزندآوری محدود را تجربه میکنیم.وی ادامه داد: تصورم این است که مسالهای در زندگی افراد مهم شده که ما نمی خواهیم آن را بپذیریم و آن مفهوم «زندگی کردن» است. عاملیت در کاهش نرخ باروری یعنی همین میل به زندگی کردن است.آزادارمکی معتقد است که "زندگی کردن" غایب دیروز و حاضر امروز است. زندگی کردن مختصات خاص خود که همان خلوت کردن، ، لذت و سرمایه داشتن است که در این شرایط منافع فردی زن و مرد بر فرزندآوری چیره شده است و با شرایط فعلی هیچ منابع مالی گستردهای نمیتواند فرزندان خانواده را بیشتر کند.