لغزش پول در آستانه ورود به بانک‌ها

بررسی تزارنامه شبکه‌بانکی هرچند که نشان از روند رو به رشد سپرده‌ دارد، اما روند آن بیانگر کاهش حجم سپرده‌گذاری در مقایسه با دوره‌های قبل است. در پایان مردادماه امسال ۱۶۰۲ هزار میلیارد تومان سپرده در بانک‌ها گزارش شده است که این رقم نسبت به همین ماه در سال قبل ۲۰.۳ درصد رشد دارد، در حالی که در دوره مشابه یعنی مرداد ۱۳۹۶ نسبت به همین ماه در سال ۱۳۹۵ سپرده گذاری در بانک‌ها ۲۴.۹ درصد بوده است.این آمار برای مرداد سال جاری به اسفند سال قبل ۷.۹ درصد بوده که در مقایسه با ۹.۷ درصد مرداد سال گذشته به اسفند ۱۳۹۵ کاهش بیش از دو درصدی به همراه داشته است.ریزش حجم پول ورودی به بانک‌ها در حالی رخ می‌دهد که از شهریورماه ۱۳۹۶ که شبکه‌بانکی ملزم به کاهش نرخ سودهای غیرمتعارف خود به سود مصوب شورای پول و اعتبار(۱۵درصد) شدند و در ادامه نوساناتی که در بازار ارز و سکه رخ داد، این هشدار کارشناسان مطرح بود که جذابیت بازارهای ارز و سکه در قیاس با سپرده‌های با نرخ پایین شبکه بانکی می‌تواند عاملی برای حرکت پول از بانک‌ها به سمت این بازارها باشد یا اینکه قبل از ورود به بانک در معاملات ارز و سکه گردش کند.

این در حالی است که گذر زمان و آمارهای اعلامی از سوی بانک مرکزی نیز نشان داد که از سرعت سپرده‌گذاری در بانک‌ها تا حدی کم و در چند ماه اخیر نیز این جریان تکرار شده است. به هر حال حجم بالای نقدینگی موجود که به بیش از ۱۶۴۰ هزار میلیارد تومان رسیده است عمده آن را همین سپرده‌های بانکی به عنوان شبه‌پول تشکیل می‌دهد وتصمیم‌گیری برای افراد، بین سود ۱۵ درصد و بازده بازار ارز از سال گذشته تاکنون را سخت نمی‌کند؛ چرا که نرخ دلار از حدود ۴۰۰۰ تومان در مهرماه سال گذشته بیش از سه برابر شده و اکنون حدود ۱۴ هزار تومان است.هر چند که ریسک سرمایه‌گذاری در بازار ارز و سکه بسیار بالا بوده و در این‌باره بارها مدیران اقتصادی و بانکی و کارشناسان هشدار داده‌اند و کم نیستند افرادی که در جریان بازار با زیان‌های کلان مواجه شده‌اند و در مقابل سپرده‌گذاری در بانک‌های تحت نظارت بانک مرکزی می‌تواند محلی امن‌تر برای سرمایه مردم باشد.

در جریان کاهش نرخ سود و احتمال خروج بیشتر سپرده‌ها به سمت بازار ارز  و سکه، بانک مرکزی در شهریورماه سال جاری این مجوز را به بانک‌ها داد تا سپرده‌های مدت‌دار خود را که در سال قبل با نرخ بالا باز شده بود، تمدید کنند و بر همین اساس هم حدود دو ماهی است در شبکه بانکی سودهای بالای ۲۰ درصد برای حساب‌های مدت‌دار به مشتریان بانک‌ها پیشنهاد می‌شود که تا ۲۳ درصد رسیده و اختلاف حدود هشت درصدی با نرخ ۱۵ درصدی مصوب دارد.این روند گرچه مخرب و رقابتی ناسالم را بین بانک‌ها به راه انداخته است ولی ظاهرا این امید وجود دارد که مردم بانک‌ها را در این شرایط برای سپرده‌گذاری مطمئن و با سود بالا انتخاب کنند.