تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۱۳ ساعت ۰۸:۱۱
کد مطلب : ۱۶۳۸۱۳
جایگاه پررنگ اسرائیل در سیاست تحریمی آمریکا علیه ایران
دیدار بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا
گروه بين‌الملل: سايت يورونيوز در گزارشي نوشت: اگر ایران در سیاست‌های خود تغییری ندهد به سمت یک انزوای بین المللی پیش خواهد رفت. این نظر فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین ایران و کارشناس مسائل بین الملل است. او در مصاحبه با یورونیوز می گوید که عدم خصومت با اسرائیل باید جایگزین خصومت و تهدید این کشور شود و می گوید که تحریم های امریکا و روابط ایران با بلوک غرب تحت تاثیر همین مساله است.
بر این اساس کشورهایی که واردات نفت از ایران را متوقف نکنند و همچنین شرکت هایی که به داد و ستد به نهادهای تحریم شده ایرانی ادامه بدهند تحریم خواهند شد. با این حال هشت کشور از این تحریم ها فعلا معاف می شوند تا بتوانند به طور موقت به واردات نفت از ایران ادامه بدهند. فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین و کارشناس مسائل بین الملل در ایران می‌گوید: "چهل سال عملا در زنجیره ای از تحریم های دائمی بوده ایم و تحریم های دو جانبه را بعد از گروگانگیری (اشغال سفارت امریکا در ایران) تقریبا کل کشورهای بلوک غرب رعایت می کردند. ایران هم ناچار بود با بهای گزاف و گران تر خریدهای خود را از طریق ترکیه و امارات به خصوص دوبی انجام دهد. بعد از آن هم تحریم بین المللی را با ۶ قعطنامه سازمان ملل در دوران احمدی‌نژاد پشت سر گذاشتیم که خسارات بسیار زیادی به ایران زد. به آن شرایط عادت شده و الان تحریم‌ها دوجانبه است که از طریق امریکا تحمیل می شود، الزام آور برای کشورهای دیگر نیست بلکه مصلحت جویی‌ها، تبلیغات وسیع و تهدیدها موجب می شود که شرکت ها نخواهند یا نتوانند با ایران تجارت کنند و تعطیل کنند و از ایران بروند." به گفته دیپلمات سابق ایران "اینکه ایران وارد یک دوران انزوای جدید شود بستگی به این دارد که مقامات دولت یا مجموعه حکومت ایران وضعیت را بعد از مواجه شدن با تحریم ها چگونه ارزیابی بکند. امریکایی ها تحریم های خودشان را عملا از مدت ها پیش شروع کرده اند بنابراین چه چیز دیگری باقی مانده که بخواهند از ۱۳ آبان به بعد انجام دهند؟"
دوران جدید، عدم خصومت جایگزین خصومت
فریدون مجلسی، مهلت امریکا به عربستان و حوثی‌ها در یمن برای مصالحه را گام مثبتی دانسته و به سفر نخست‌وزیر اسرائیل به عمان اشاره کرده و می گوید: "سفر نخست وزیر اسرائیل به عمان را یک نقطه عطفی می بینم که ممکن است نه پیام سیاسی که پیام عملی داشته باشد اینکه یک دورانی سپری شده و در دوران جدید شاید بشود که به جای خصومت، عدم خصومت را در پیش گرفت. من البته با به رسمیت شناختن و برقراری روابط عادی با کشوری که ۴۰ سال است ارتباطی وجود ندارد موافق نیستم ولی عدم خصومت و عدم تهدید و ایجاد یک آرامش در ایران می تواند این تحریم ها را تخفیف دهد و زمینه را برای از بین بردن شرایط غیرعادی در روابط خارجی ایران فراهم کند."
مجلسی می گوید: "جای ابهام نیست که خصومت امریکا با ایران به دلیل تهدیدها نسبت به اسرائیل بوده دلیل مهم دیگری وجود نداشته یعنی حمایت بی چون و چرای امریکا از موجودیت اسرائیل، حتی نادیده گرفتن تخطی ها و تجاوزاتی که بعضا اسرائیل به سرزمین های اشغالی کرده است نشان می دهد که امریکا به جز این مساله، با ایران مساله ای نداشته. از طرف ایران هم خصومت با اسرائیل که برخلاف دوران رژیم سابق که یک نوع ارتباطات نزدیکی داشت تقریبا رنگ استراتژیکی پیدا کرده و حمایت از گروه حماس و چنین مسائلی، برای امریکا به اصطلاح بهانه ای شده برای تحریم ها و مسائل دیگر. چنان چه می بینیم پاکستان بمب اتم دارد، موشک دارد، نظام اش اسلامی است و گروه‌هایی هم که آنجا هستند بسیار متعصب تر هستند منتهی چنین تحریم هایی نسبت به این کشور و نسبت به هیچ کشور اسلامی دیگری هم دیده نمی شود. این تحریم ها فقط نسبت به ایران شده پس مساله وقتی مشخص است باید این مساله را به صورتی خنثی کرد یعنی این با خود حاکمیت است که چه نوع روابطی برقرار کند ولی مساله عربی - اسرائیلی است و ایران یک نوع تعهد اخلاقی دارد از جایگاه مشترک عرب ها هرچه خواستند حمایت می کند اما نه بیشتر از آن."
دیپلمات سابق ایران توضیح می دهد: "فقط هم به روابط ایران و امریکا محدود نمی شود. روابط ایران و اروپا هم تحت تاثیر این مساله است. خانم مرکل صریحا اعلام کرده تا وقتی که روابط ایران با اسرائیل این گونه تهدیدآمیز باشد ایران نمی تواند روی همکاری جدی آلمان حساب کند. رئیس جمهور فرانسه هم چنین حرفی زده. خانم می، نخست وزیر بریتانیا هم بارها گفته. بنابراین مساله مشخص، صورت مساله را هم مشخص می کند. کسی انتظار ندارد که ایران با برقراری روابط دوستانه و نزدیک با کسانی که ۴۰ سال ارتباطات خصمانه دارد مساله را حل کند اما ایران می تواند نشان دهد که این تهدید ها یعنی شعارها با تهدید جدی و عملی نسبتی ندارد. البته بارها رئیس جمهور و وزیر امور خارجه ایران گفته اند که ایران آغازکننده جنگ با هیچ کشوری در منطقه نخواهد بود. ظاهرا این کلیشه هنوز مورد قبول سیاسی قرار نگرفته و این را کافی نمی دانند."
مجلسی می گوید: "اگر ایران تغییری در سیاست های خود ندهد به سمت یک انزوای بین المللی پیش خواهیم رفت برای اینکه کشورهای دیگر همه طرفدار قدرت هستند. قدرتی که نه فقط از جنبه نظامی و سیاسی که جنبه اقتصادی هم دارد. مختص ایران هم نیست. هر کشوری این چنین تهدید و تحریم شود منزوی خواهد شد مگر کشور بزرگی مثل روسیه خودش هم منابع بیکران دارد و هم امکانات علمی و صنعتی فراوان. تحریم کردن چنین کشوری احمقانه خواهد بود البته تحریم کردن ایران هم اینقدر ساده نیست. ایران زیان می بیند ولی منزوی کامل نخواهد شد برای اینکه ایران هم با ۱۵ کشور مرز دارد و از سویی صنعت قاچاق، از پیشرفته ترین صنایع جهانی است که بسیاری مشکلات را حل می کند مساله موقعی خطیر می شود که برای جلوگیری بخواهند اقدامات حادتر بکنند چه در داخل ایران و چه خارج ایران."
مقامات ایران از نگاه به شرق در مقابل مذاکره و روابط با غرب و اروپا سخن می گویند و در حالی از روسیه و چین به عنوان دوستان خود یاد می کنند که بسیاری معتقدند این دو کشور در زمان های مختلف به ایران پشت کرده اند. مجلسی می گوید: "من قائل به دوستان برای ایران نیستم ممکن است دولت این تصور را بکند که چون روسیه با امریکا اختلافاتی دارد پس دوست ما است. اما نمی تواند دوست ایران با دوست کشور دیگری باشد اینها دنبال منافع خودشان هستند. منافع روسیه در نفت و گاز در تضاد با ایران قرار می گیرد و چین با تمام اختلافات بیش از ده برابر ایران، با امریکا ارتباطات اقتصادی دارد و الویت اش امریکا است. اگر بخواهد این ارتباطات، دوستی تلقی شود دوستی اش با امریکا ده برابر ایران محسوب می شود البته ایران برای چین بازار سودبخشی است اما به خاطر ایران، کشور کاسب مسلکی مثل چین به هیچ وجه ریسک نخواهد کرد."
دور تازه تحریم های امریکا علیه ایران روز یکشنبه، ۱۳ آبان آغاز می شود. مایک پمپئو و استیون منوچین، وزرای خارجه و خزانه داری آمریکا روز جمعه به طور مشترک از بازگشت «تمام تحریم هایی» خبر داد که در قالب برجام لغو شده بودند. تحریم هایی که بخش‌های کشتیرانی، مالی و انرژی ایران را شامل می شود و دومین رشته تحریم هایی خواهد بود که از زمان خروج آمریکا از توافق هسته ای با ایران به اجرا در می آیند.
دوران جدید، عدم خصومت جایگزین خصومت
فریدون مجلسی، مهلت امریکا به عربستان و حوثی‌ها در یمن برای مصالحه را گام مثبتی دانسته و به سفر نخست‌وزیر اسرائیل به عمان اشاره کرده و می گوید: "سفر نخست وزیر اسرائیل به عمان را یک نقطه عطفی می بینم که ممکن است نه پیام سیاسی که پیام عملی داشته باشد اینکه یک دورانی سپری شده و در دوران جدید شاید بشود که به جای خصومت، عدم خصومت را در پیش گرفت. من البته با به رسمیت شناختن و برقراری روابط عادی با کشوری که ۴۰ سال است ارتباطی وجود ندارد موافق نیستم ولی عدم خصومت و عدم تهدید و ایجاد یک آرامش در ایران می تواند این تحریم ها را تخفیف دهد و زمینه را برای از بین بردن شرایط غیرعادی در روابط خارجی ایران فراهم کند."
مجلسی می گوید: "جای ابهام نیست که خصومت امریکا با ایران به دلیل تهدیدها نسبت به اسرائیل بوده دلیل مهم دیگری وجود نداشته یعنی حمایت بی چون و چرای امریکا از موجودیت اسرائیل، حتی نادیده گرفتن تخطی ها و تجاوزاتی که بعضا اسرائیل به سرزمین های اشغالی کرده است نشان می دهد که امریکا به جز این مساله، با ایران مساله ای نداشته. از طرف ایران هم خصومت با اسرائیل که برخلاف دوران رژیم سابق که یک نوع ارتباطات نزدیکی داشت تقریبا رنگ استراتژیکی پیدا کرده و حمایت از گروه حماس و چنین مسائلی، برای امریکا به اصطلاح بهانه ای شده برای تحریم ها و مسائل دیگر. چنان چه می بینیم پاکستان بمب اتم دارد، موشک دارد، نظام اش اسلامی است و گروه‌هایی هم که آنجا هستند بسیار متعصب تر هستند منتهی چنین تحریم هایی نسبت به این کشور و نسبت به هیچ کشور اسلامی دیگری هم دیده نمی شود. این تحریم ها فقط نسبت به ایران شده پس مساله وقتی مشخص است باید این مساله را به صورتی خنثی کرد یعنی این با خود حاکمیت است که چه نوع روابطی برقرار کند ولی مساله عربی - اسرائیلی است و ایران یک نوع تعهد اخلاقی دارد از جایگاه مشترک عرب ها هرچه خواستند حمایت می کند اما نه بیشتر از آن."
مجلسی می گوید: "اگر ایران تغییری در سیاست های خود ندهد به سمت یک انزوای بین المللی پیش خواهیم رفت برای اینکه کشورهای دیگر همه طرفدار قدرت هستند. قدرتی که نه فقط از جنبه نظامی و سیاسی که جنبه اقتصادی هم دارد. مختص ایران هم نیست. هر کشوری این چنین تهدید و تحریم شود منزوی خواهد شد مگر کشور بزرگی مثل روسیه خودش هم منابع بیکران دارد و هم امکانات علمی و صنعتی فراوان. تحریم کردن چنین کشوری احمقانه خواهد بود البته تحریم کردن ایران هم اینقدر ساده نیست. ایران زیان می بیند ولی منزوی کامل نخواهد شد برای اینکه ایران هم با ۱۵ کشور مرز دارد و از سویی صنعت قاچاق، از پیشرفته ترین صنایع جهانی است که بسیاری مشکلات را حل می کند مساله موقعی خطیر می شود که برای جلوگیری بخواهند اقدامات حادتر بکنند چه در داخل ایران و چه خارج ایران."
مقامات ایران از نگاه به شرق در مقابل مذاکره و روابط با غرب و اروپا سخن می گویند و در حالی از روسیه و چین به عنوان دوستان خود یاد می کنند که بسیاری معتقدند این دو کشور در زمان های مختلف به ایران پشت کرده اند. مجلسی می گوید: "من قائل به دوستان برای ایران نیستم ممکن است دولت این تصور را بکند که چون روسیه با امریکا اختلافاتی دارد پس دوست ما است. اما نمی تواند دوست ایران با دوست کشور دیگری باشد اینها دنبال منافع خودشان هستند. منافع روسیه در نفت و گاز در تضاد با ایران قرار می گیرد و چین با تمام اختلافات بیش از ده برابر ایران، با امریکا ارتباطات اقتصادی دارد و الویت اش امریکا است. اگر بخواهد این ارتباطات، دوستی تلقی شود دوستی اش با امریکا ده برابر ایران محسوب می شود البته ایران برای چین بازار سودبخشی است اما به خاطر ایران، کشور کاسب مسلکی مثل چین به هیچ وجه ریسک نخواهد کرد."
