اهالی فرهنگ سال‌های سیاهی را پشت‌سرگذاشتند

در ابتداي مراسم، ساعد باقری خطاب به وزیر ارشاد گفت: من به آقای جنتی تبریک می‌گویم؛ نه به جهت رسیدن به منصب وزارت؛ بلکه به دلیل عملکرد یک ماه و چند روزه‌ای که در این مقام از خود نشان داده و چراغ امید را در دل اهالی فرهنگ و هنر روشن کرده است. وی رویکرد وزیر ارشاد در گزینش مدیران این وزارتخانه را گواهی بر این مدعا خواند و افزود: صادقانه بگویم که وقتی شنیدم قرار است آقای جنتی به عنوان وزیر ارشاد منصوب شود، به شدت نگران شدم و نگرانی‌ام را با بزرگان فرهنگ و ادب درمیان گذاشتم اما با نطق‌های زیبایی که از ایشان شنیدم باعث شد نگرانی‌ام برطرف شود.باقری اظهار داشت: من به آقای وزیر قول شرف می‌دهم کسانی که تنها دغدغه‌شان رشد فرهنگی کشور است، همواره بهترین دوستان ایشان خواهند بود. هرچند دوستی‌های واقعی بعد از عزل شدن یا برکناری مسوولان و مدیران اثبات می‌شود؛ زمانی که دیگر هیچ اختیاری ندارند و لاجرم هیچ انتظاری نیز نمی‌شود از آن‌ها داشت.

ارشاد هرگز خانه‌ مادری ما نبوده است
در ادامه مصطفی رحماندوست با لحنی صریح و انتقادجویانه رویه‌ مدیریت فرهنگی در ۸ سال اخیر را به چالش کشید و گفت: چند سال بود که ما ارشاد را دور انداخته بودیم و علي‌رغم دعوت‌های مکرر و سابقه‌ای که خود من در همکاری با این وزارتخانه داشتم، حتی برای انجام کارهای بازنشستگی‌ و بیمه‌ام به ارشاد پا نگذاشتم.وی با اشاره به گفته‌ای از علی جنتی با این محتوا که هنرمندان باید به خانه مادری‌شان (ارشاد) برگردند، اظهار داشت: ارشاد هیچ‌وقت خانه مادری ما نبوده و در دوره‌های مختلف با سنگ‌اندازی‌های گوناگون موی دماغ ما اهالی قلم شده است. اما با این وجود معتقدم حتی اگر این وزارتخانه نامادری مهربانی برای ما باشد، باز هم جای خوشبختی‌ست.رحماندوست ادامه داد: در سال‌های سیاهی که پشت سر گذاشتیم،‌‌ همان بلایی بر سر فرهنگ کشور آمد که سر اقتصاد هم آمد. باید بپذیریم که مشکلات به وجود آمده به سادگی حل نخواهند شد، اما ما هم دوست داریم این مشکلات در دوره‌ ارشاد جدید سر و سامان بگیرد.

وی خطاب به وزیر ارشاد جدید گفت: برای درک اوضاع به وجود آمده، کافی‌ست نشریاتی همچون کتاب هفته و کتاب سال را ورق بزنند. آ‌ن‌وقت درخواهید یافت که اسم چه کسانی که نباید، در این نشریات دولتی به کرات دیده می‌شود و اسم چه کسانی که باید، اصلا به چشم نمی‌خورد! همچنین با بررسی قراردادهای مختلف درخواهید یافت که ارشاد تمام تیراژ کتاب‌های چه افرادی را خریداری کرده و از چه افرادی حتی یک کتاب نیز خریداری نشده! یا در بررسی عملکرد جوایز ادبی دولتی متوجه خواهید شد که هیات‌داوران نام چه کسانی را نادیده گرفته‌اند و روی اسم چه کسانی تمرکز ویژه داشته‌اند!این شاعر کودک و نوجوان در ادامه سخنانش ضمن بیان این مطلب که خانه -اشاره به ارشاد- ابتدا باید آب و جارو شود بعد منتظر میهمان باشد، افزود: من به خاطر حمایت از آقای روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری، دعوت وزیر برگزیده‌ ایشان را به این مراسم پذیرفتم اما نمی‌دانم این رفت و آمد‌ها ادامه خواهد داشت یا خیر.

پس از سال‌ها انزوا، این دعوت را پذیرفتم
در ادامه‌ افشین علاء پشت تریبون رفت و درمورد وضعیت شعر کودک و نوجوان گفت:متاسفانه تیراژ کتاب‌های کودک و نوجوان و همچنین کیفیت کتاب‌های چاپی به دلیل گرایش ناشران به کتاب‌های بازاری به شدت کاهش یافته است. از طرفی شاهد تولید انبوه کتاب‌های بی‌ارزشی هستیم که امکان تمییز قائل شدن میان سره و ناسره –میان کتاب‌های خوب و بد- را از بین برده است.علاء همچنین درمورد پذیرفتن دعوت شرکت در این مراسم اظهار داشت: من خوشحالم که بعد از سال‌ها انزوا، با طیب خاطر دعوت به یک جمع دولتی را پذیرفته‌ام.

نیازی به پروش شاعران دولتی نیست
سهیل محمودی سخنران دیگر این مراسم نیز در آغاز سخنانش ضمن اشاره به این مساله که آخرین بار در تیرماه ۸۴ به ارشاد پاگذاشته، گفت: نمی‌خواهم تلخ صحبت کنم. در ابتدا بنا بر نصیحت برادر بزرگوارم جناب مسجدجامعی، از آقای جنتی بابت سعه‌ صدر در ایامی که زمام وزارتخانه را به عهده گرفته و امید‌ها را زنده کرده است؛ تشکر می‌کنم. وی با اشاره به جایگاه و ویژگی‌های کلمه و اهالی قلم ادامه داد: ذاتِ کلمه، پرسشگری است و تنها پرسشگران می‌توانند دوستان و همراهان همیشگی باشند. وگرنه در حوزه‌ فرهنگ و ارشاد، کارمندهای زیادی وجود دارند که هیچ کدام دوست فرهنگ و اهالی آن نیستند.

محمودی با اشاره به تاریخ ادبیات ایران گفت: اگر دقت کنید درخواهید یافت که در دوران غزنوی، شاعران درباری بسیاری وجود داشتند که شخصیت‌های پرسشگری نبوده‌اند و به همین دلیل فراموش شده‌اند اما شاعرانی همچون فردوسی، عطار و بزرگانی از این دست، به دلیل اینکه نسبت به مسائل جامعه‌ خود پرسشگر بوده‌اند، ماندگار شده‌اند. وی اظهار داشت: لازم نیست شعر، دولتی شود و نیازی به پروش و تربیت شاعران دولتی نیست! زیرا اگر حوزه فرهنگ با آغوش باز فضا‌ها و بسترهای لازم را فراهم آورد، شاعران پرسشگر هستند که عرصه حضور یافته و به ما و جامعه معنا می‌بخشند.این شاعر ادامه داد: چرا نیما در تاریخ ادبیات ما ماندگار شده است؟ چون شاعر پرسشگری بود. به همین دلیل آن‌هایی که در آن دوران از نیما حمایت کردند، امروز سربلند هستند و آنهایی نیما از ترسشان در خانه به خود می‌لرزید، امروز سرافکنده هستند.

محمودی همچنین درمورد انجمن شاعران گفت: ۸ سال است که خانه شاعران با بیشترین جفا‌ها روبرو بوده. آقای جنتی! از شما می‌خواهم به انجمن بیایید. این خانه، خانه‌ دوستان شماست؛ خانه افرادی که حتی اگر به شما بله و چشم نگویند، باز هم دوست شما هستند.در بخش پایانی این مراسم، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جایگاه حاضر شد و ضمن پرداختن به اهمیت جایگاه شعر و جمیع شاعران به اظهارات سخنران‌های این مراسم پاسخ داد. سخنان ایشان در گزارشی مستقل منعکس خواهد شد.حضور شاعرانی که چند سالی بود بنا به اختلاف‌نظرهای به وجود آمده عزلت گزیده و از حضور در مراسم‌های دولتی سرباز می‌زدند، جالب توجه بود. از جمله این شاعران می‌توان به ساعد باقری، افشین علاء و.... اشاره کرد.

علی جنتی از آغاز این مراسم، به دقت سخنان و گلایه‌های اهالی شعر را گوش داده و در مورد تک تک مسائل مطرح شده اظهار نظر کرد. این رویکرد وزیر ارشاد جدید که نشان از توجه و احترام به دغدغه‌های حوزه‌ شعر داشت، با رویکرد و سخنرانی‌های سیدمحمد حسینی وزیر سابق فرهنگ و ارشاد که عموما بخش عمده‌ای از سخنانش را به مباحثی بی‌ربط با موضوع جلسه اختصاص می‌داد، تفاوت‌های زیادی داشت.

علی جنتی در این مراسم، کوشید تا ‌‌نهایت رسم ادب را در رویارویی با اهالی شعر به جا آورد. تا جایی که با ورود غزل تاجبخش به سالن، ازجاي برخاست وخاضعانه به او احترام گذاشت. همچنین این حرکت نشان داد که جنتی به جز شاعرانی که عموما در جلسات دولتی چهره‌هایی همیشگی و آشنا هستند، با نام و چهره‌ شاعران مستقل آشنایی دارد.