از دوران جهش نرخ ارز مدت زمان زیادی نمیگذرد، در بهار و تابستان امسال نرخ ارز از حدود ۴۰۰۰ تومان شروع شد و تا نزدیک به ۲۰ هزار تومان هم پرواز کرد. علل مختلفی از تاثیر تحریمها تا دخالت دولت برای افزایش نرخ ارز در اوج گیری نرخ ارز توسط کارشناسان مطرح شد. اما اکنون نرخ ارز فاصله زیادی با روزهای اوج خود گرفته و روندی کاهشی داشته است؛ امری که علل زیادی میتوان برای آن برشمرد.سید کمال سیدعلی، معاون اسبق ارزی بانک مرکزی با اشاره به روند کاهشی نرخ ارز در هفتههای گذشته به عوامل این مساله اشاره کرد و گفت: یکی از اصلیترین عوامل کاهش قیمت ارز در بازار خروج سفتهبازها (یعنی آنهایی که ارز را به قیمت پایینتر خریداری و به قیمتی بالاتر به فروش میرسانند) از بازار ارز است. علت دیگر تمهیداتی است که بانک مرکزی درباره خروج سرمایه از کشور مخصوصا از حوزههای خارج از کشور مانند سلیمانیه یا اربیل در عراق اندیشیده است.
کاهش قاچاق کالا تقاضا برای خرید ارز را کم کرده است
وی علت دیگر کاهش قیمت ارز را در کاهش قاچاق ارزیابی و اظهار کرد: در یک دوره زمانی قیمت ارز آنقدر بالا رفت تا دیگر ورود کالاهای خارجی به کشور به صرفه نباشد. از این جهت قاچاقچیان کالا دیگر به این فعالیت پرسود مانند گذشته مبادرت نمیکنند. در نتیجه در هفتههای اخیر تقاضای آنها برای خرید ارز از بازار (به منظور واردات کالای قاچاق) بسیار کمتر شده است؛ به طوری که شاید بتوان گفت حجم واردات کالای قاچاق از ۱۵ میلیارد دلار در سالهای گذشته به هفت تا هشت میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است.سیدعلی به نحوه تعامل بانک مرکزی با صرافی ها هم اشاره کرد و آن را یکی از عوامل ساماندهی بازار ارز و در نهایت کاهش قیمت ارز ارزیابی کرد و گفت: اگر بتوانیم ارز را در حدود همان ۸۰۰۰ تومان به دست تولیدکننده برسانیم آنها میتوانند مواد اولیه ارزانتری را تهیه کنند و کار خود را رونق دهند. در چنین شرایطی دیگر استقبال نسبت به کالاهای خارجی بسیار کمتر خواهد شد.
رکود هم در کاهش نرخ ارز بی تاثیر نیست
سیدعلی با اشاره به ایجاد شرایط رکود در اقتصاد آن را یکی از عوامل کاهش انجام معاملات در کشور ارزیابی کرد و گفت که بسیاری از فعالان منتظر هستند تا ببینند تکلیف قیمت ارز در نهایت چه خواهد بود تا برآن اساس تصمیمگیری کنند. یورو مسافرتی امروز در بانکها حدود ۱۳ هزار و ۱۰۰ تومان عرضه میشود که نسبت به آخرین روز هفته گذشته حدود ۷۰۰ تومان کاهش قیمت داشته است.همچنین تا روز ۱۱ آذر نرخ خرید دلار با کاهش نسبت به روز گذشته در شعب ارزی بانکها ۱۱ هزار و ۱۴۸ تومان است. از سوی دیگر، نرخ خرید یورو در شعب ارزی بانکها نیز نسبت به چهارشنبه هفته گذشته کاهش قیمت داشته و بانکها امروز هر یورو را ۱۲ هزار و ۶۲۱ تومان خریداری میکنند. نرخ خرید هر پوند انگلیس نیز در بانکها ۱۴ هزار و ۲۳۵ تومان اعلام شده است. چهارشنبه هفته گذشته نرخ خرید دلار در بانکها ۱۱ هزار و ۷۷۳ تومان و یورو ۱۳ هزار و ۲۹۶ تومان بوده است.