قاچاق کتاب بیش از سرقت بانک سود دارد!

علیرضا بهشتی - مدیر انتشارات روزنه  درباره قاچاق کتاب اظهار کرد: قاچاق کتاب قطعا کار صحیحی نیست و به نشر لطمه می‌زند. هر ناشر موفقی را که در نظر بگیرید، از تعداد معدودی از کتاب‌هایش که پرفروش شده، سود می‌برد؛ مثلا نشر ققنوس ممکن است ۵۰ درصد از فروشش به خاطر پنج‌ تا از کتاب‌هایش باشد، یا آقای مرادی انتشارات نگاه به من می‌گفت قسمت عمده بار این نشر بر دوش ۱۰ تا از نویسنده‌هاست. افست کردن کتاب هم کار راحتی است، زیرا نه هزینه تایپ می‌دهند، نه ویراستاری، نه طرح جلد و نه حق تألیف و به یک‌باره قسمت سودآور ۵۰ ناشر را از آن خود می‌کنند که فکر می‌کنم سودش از زدن بانک هم بیشتر است. طبعا برخی تحریک می‌شوند تا این کار را انجام بدهند، و اگر با آن‌ها برخورد نشود، روی‌شان زیاد شده و کارشان را علنی می‌کنند.او درباره مقابله با قاچاقچیان کتاب نیز بیان کرد: باید از نزدیک‌ترین بخش به مشتری، مقابله را شروع کرد؛ جمع‌ کردن بساطی‌های کنار خیابان، کار سختی نیست. کارهای سخت‌تر از این را هم انجام داده‌اند؛ اما کسانی که باید با این کار مقابله و برخورد کنند، انگیزه ندارند. کتاب‌فروش‌ها هم با کوچک‌ترین واکنش ارشاد کتاب‌های قاچاق را جمع می‌کنند زیرا هیچ کتاب‌فروشی‌ دوست ندارد به خاطر این موضوع پروانه‌اش ابطال شود یا دو روز مغازه‌اش را ببندند.

وی گفت: اگر کتاب‌فروشی احساس کند در صورت فروش کتاب قاچاق با قوه قضاییه و وزارت ارشاد درگیر می‌شود، قطعا این کتاب‌ها را جمع می‌کند. البته قبلا زیاد می‌شنیدم در کتاب‌فروشی‌ها کتاب قاچاق می‌فروشند که این موضوع کمرنگ‌تر شده و بیشتر بساطی‌های کنار خیابان و مترو این کار را می‌کنند.بهشتی درباره حمایت‌هایی که بعضا گفته می‌شود وزارت ارشاد از قاچاقچیان کتاب دارد، اظهار کرد: فکر نمی‌کنم چنین موضوعی صحت داشته باشد. این موضوع چه منفعتی برای ارشاد دارد که بخواهد از آن حمایت کند؟ بعید می‌دانم ارشاد از چنین کاری  حمایت کند. البته انگیزه‌ای هم برای این کار ندارد. اگر به کتاب‌های بساطی‌ها نگاه کنید، قسمت عمده کتاب‌های‌شان، کتاب‌های ممنوعه است؛ مثلا کتاب‌هایی که قبل از انقلاب چاپ می‌شده و الان اجازه چاپ ندارد. مسلما خودِ ارشاد به دنبال جمع‌آوری این کتاب‌هاست؛ چرا دنبال حمایت باشد؟او درباره نحوه آگاهی‌بخشی به مردم درباره کتاب‌های قاچاق نیز گفت: آن‌ها برای کسب مشتری از دو موضوع استفاده می‌کنند؛ یکی  مسأله سانسور و ممنوعیت کتاب‌هاست. مردم احساس می‌کنند این کتاب‌ها را از کتاب‌فروشی‌ها نمی‌توانند بخرند.

وی ادامه داد: زیاده‌روی‌هایی که در ممنوعیت‌ها وجود دارد مردم را حریص‌تر کرده است؛ وزارت ارشاد باید سخت‌گیری‌هایش را معقول‌تر کند تا در بازار کتاب اثر مثبت بگذارد. مسأله دوم ارزان‌قیمت بودن این کتاب‌هاست؛ کسی که کتاب را افست کرده، هزینه‌هایی را که من ناشر پرداخت می‌کنم ندارد، بنابراین کتاب را ارزان‌تر می‌فروشد. این موضوع بر روی کسی که می‌خواهد کتاب بخرد اثر دارد.مدیر انتشارات روزنه درباره متضرر شدن این نشر از بحث قاچاق کتاب نیز توضیح داد: بحث قاچاق برای چندتا از کتاب‌های ما اتفاق افتاده است و این‌گونه نبوده که بخواهند کتاب‌های ما را مانند ناشران گردن‌کلفتی چون ققنوس و نگاه افست کنند. این آدم‌ها کتاب‌هایی را افست می‌کنند که کتاب‌های پرفروشی بوده و به چاپ چندم رسیده‌اند. به صورت شفاهی شنیدیم کتاب «مصالح ساختمان» را در شهرستان‌ها افست کرده و می‌فروشند که این موضوع بر فروش این کتاب‌ ما هم تأثیر گذاشته و فروشش پایین آمده بود. بعدا هم اعلام کردند شخص متخلف را گرفته و شش ماه زندانی‌اش کرده‌اند. کتاب «ما چگونه ما شدیم» صادق زیباکلام را هم در کنار خیابان دیده‌ایم. بهشتی در پایان درباره اقدام‌های اخیر در برخورد با قاچاقچیان کتاب گفت: خودم زیاد درگیر مسئله قاچاق نبوده‌ام و نمی‌توانم قضاوت کنم برخوردها خوب بوده یا نه.