گروه جامعه: خبرهای آلودگی موادغذایی یکی یکی از راه میرسند. یک روز خبر آلودگی برنجهای وارداتی رسانهای میشود، یک روز خبر آلودگی سبزیجات کشت شده در مناطق جنوبیتهران، یک روز خبر سبزیجات و آب آلوده و آخرین خبر از آلودگی مرغهای عرضه شده در تهران حکایت دارند.
مهدیه تقویراد
خبری که حسین صفایی، مدیرعامل سازمان میادین و ترهبار تهران در هفتمین جلسه شورای چهارم شهر تهران آن را به زبان آورد. پیش از این نیز معصومه ابتکار، عضو شورای سوم شهر تهران و رئیس فعلی سازمان محیطزیست، از آلودگی موادغذایی همچون میوه و سبزیجات به سرب خبر داده بود و از وجود مقادیر بالای سرب در مرغهای عرضه شده در تهران ابراز نگرانی کرده بود. خبری که وزارت بهداشت درخصوص آن نه موضع مثبت گرفت و نه منفی.سکوت تنها عکسالعمل وزارت بهداشت در این باره بود. روز گذشته اما این خبر برای بار دوم توسط مدیرعامل سازمان میادین و ترهبار تهران عنوان شد. به گفته وی مرغهایی که در تهران عرضه میشود اگرچه هورمونی نیستند اما دارای 47درصد سرب و 17 درصد کادمیوم هستند که این ارقام نتیجه آزمایشهایی است که درآزمایشگاه طرف قرار داد سازمان دامپزشکی کشور انجام شده است. وی با اشاره به آلوده بودن پیاز نیز گفت: پیاز از جمله آلودهترین محصولات به سرب و نیترات است که به تهران وارد میشود.
اما ظاهرا با وجود هشدارهای گاه و بیگاهی که درخصوص وجود فلزات سنگین در موادغذایی از سوی کارشناسان داده میشود قرار نیست وزارت بهداشت در این باره اظهارنظر کند. انگار باید منتظر بود تا ماجرای برنجهای آلوده دوباره تکرار شود. مسئولان وزارت بهداشت با بیاطلاعی از وجود چنین آلودگیهایی در مرغ و پیاز از اساس قضیه را منکر میشوندو محتاطانه با این موضوع برخورد میکنند. دکتر ایرج خسرو نیا، رئیس جامعه متخصصان داخلی یکی از این افراد است. وی با بیان این نکته که چیزی در این خصوص نشنیده و مسئله آلودگی مرغها به سرب موضوعی جنجالی است حاضر به مصاحبه نشد.
آلودگیهای محیطی مقصر اصلی هستند
دکتر آراسب دباغ مقدم،دامپزشک و متخصص صنایع غذایی درخصوص چگونگی جذب سرب به بدن طیور میگوید: سرب معمولا از طریق محیط جذب بدن میشود و این آلودگیها معمولا در مرغداریهایی دیده میشود که در کنار بزرگراهها، فاضلابهای صنعتی و کارخانجات احداث شدهاند. مثلا فاضلابی که از کارخانههای رنگسازی وارد محیط میشود دارای مقادیر بالایی آلودگی فلزات سنگین است و مرغها با آشامیدن آب حاصل از این فاضلابها به سرب و دیگر فلزات سنگین آلوده میشوند.به گفته وی لولههای سربی داخل زمین نیز یکی از منابع آلودهکنندهای هستند که با آبهای زیر زمینی در تماس هستند و از جمله مواردی هستند که آلودگیهای سربی آب را رقم میزنند. با این وجود گیاهان و دانههای خوراکی نیز که در خاکهای آلوده به سرب ناشی از فعالیت کارخانههای صنعتی پرورش پیدا کردهاند نیز میتوانند از جمله راههای آلودهکردن طیور به فلزات سنگین باشند اما با وجود مشکلاتی که ممکن است دان آلوده برای طیور ایجاد کند، بعید است مرغداران از دانهای آلوده برای طیورشان استفاده کنند. دباغ مقدم درخصوص کاهش اثرات سرب و دیگر فلزات روی بدن مرغ میگوید: مرغهای گوشتی به این دلیل که ظرف مدت 35 تا 50 روز به مرحله رشد و در نهایت عرضه در بازار میرسند فرصتی برای بروز عوارض ناشی از وارد شدن فلزات سنگین به بدن ندارند ضمن این که برای پرورش دهنده نیز از نظر مالی صرف نمیکند که برای دفع این مواد از بدن مرغ هزینه کند.
وی با اشاره به این نکته در حال حاضر دنیا به سمت تولید محصولات ارگانیک میرود، تاکید میکند:امروزه د ردنیا بخصوص اتحادیه اروپا به سمت پرورش مرغ ارگانیک پیش میروند که به دلیل شرایط ویژهای که در آن پرورش پیدا میکنند هیچگونه ماده شیمیایی در بدنشان وجود ندارد این روش اگر چه هزینه بر است اما سلامت انسانها را تامین میکند.
بیتوجهی به سلامت شهروندان
ظاهرا استفاده ازسمهای غیراستاندارد به روالی طبیعی در کشورمان تبدیل شده است. چندی قبل رسول خضری، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در این باره گفته بود: در کشور ما از سمهای فاقد استاندارد برای آفتزدایی استفاده میشود و بسیاری از میوهها و سبزیهای مصرفی نیز باید از سبد غذایی خانوار حذف شوند اما این موضوعی است که نه میتوان آن را انجام داد و نه میتوان نسبت به آن بیتفاوت بود. رسول خضری درخصوص آلودگی مرغها به سرب و کادمیوم نظری بر خلاف دامپزشکان دارد، او میگوید: مشکل آلودگی مرغها به سرب از دانه ایی است که به عنوان غذای اصلی به آنها داده میشود. دانههای مورد استفاده آلوده به سرب هستند زیرا با دستگاههای آغشته به سرب تولید میشوند. به این ترتیب گوشت مرغ آلوده به سرب بوده است و با خوردن آن این ماده سرطانزا وارد بدن انسان میشود.
خضری با اشاره به این نکته که کمیسیون بهداشت بارها و بارها نسبت به این وضعیت هشدار داده اما اقدامی برای رفع آن انجام نشده، میگوید: وزارت بهداشت و درمان و جهاد کشاورزی باید نسبت به وضعیت سلامت مرغ توجه کنند. وی با اشاره به تحقیقی که چندی قبل توسط شورای شهر تهران انجام شد میگوید:در تحقیقی که از سوی شورای شهر تهران در زمینه کودهای شیمیایی و سموم نباتی انجام شد معلوم شد که این کودها آلوده به نیترات و فلزات سنگین هستند و در سبزیجات برگ پهن مانند کاهو باقی میماند و به محض ورود به بدن موجب بروز سرطان میشوند.
دکتر عزیز خانی نیز با اشاره به این نکته که مشکلاتی که در دام و طیور وجود دارد بلافاصله به انسان منتقل میشود، به تهران امروز میگوید: مرغها اگر چه دارای مشکلات هورمونی نیستند اما نحوه کشتار صنعتی آنها به گونهای است که مرغ در هنگام ذبح شدن استرس بالایی را تحمل میکند و این استرس وارد تمام اندام وی میشود. همین مرغ هنگامی که توسط انسان مصرف میشود مقادیر زیادی استرس و اضطراب را وارد بدن میکند و همین اضطراب بیماریهای فراوانی را به بدن مصرف کننده وارد میکند. به گفته وی بهترین نوع مرغ، مرغی است که در محیط طبیعی رشد کرده و مدت زمان رشد وی نه به گونه صنعتی که به روش طبیعی است و ذبح وی نیز بر اساس اصول اسلامی است در این صورت نه تنها مواد مضر ناشی از استرسی که به مرغهای با کشتار صنعتی مشاهده میشود در بدن این مرغها وجود ندارد بلکه میتوان از نحوه تغذیه و سلامت و نوع کشتار آنها مطمئن بود.
مرغهای آلوده موضوعی است که میتواندآلودگی آنها به تخممرغها نیز سرایت کند. موضوعی که اگر به سرعت تدبیری برای آن اندیشیده نشود - طبق روال چنین موضوعاتی دستخوش تکذیبهای سفت و سخت وزارت بهداشت و دامپزشکی و... نشوند - مشکلات زیادی را درخصوص سلامتی شهروندان به وجود میآورند. این هشدار را میتوان درخصوص آلودگی هوای تهران و ابتلای بالای شهروندان به سرطان و مرگ و میرهای بالای ناشی از آلودگی هوا مشاهده کرد. موضوعی که اگر با تدبیر به موقع مسئولان و تکذیبهای پیاپی روبهرو نمیشد الان راهحلی برای آن اندیشیده شده بود و دیگر نگرانی از بابت آلودگیهای پاییز و زمستان تهران وجود نداشت. ظاهرا پس از سکوت وزارت بهداشت در این خصوص تنها راه، نخریدن مرغهای آلودهای است که مهر تایید وزارت بهداشت را دارند و بس.