هجوم سریال‌های غمگین به تلویزیون

 در حالی که سال‌ها قبل، حداقل یک شبکه تلویزیون سریال طنز پخش می‌کرد و خستگیِ روز را از تن و ذهن مخاطبان خود دور می‌کرد، این روز‌ها شبکه‌های تلویزیون برای پخش سریال‌های غمگین از یکدیگر سبقت گرفته‌اند و دیگر خبری از سریال‌های کمدی نیست.مدت‌هاست که قصه سریال‌ها درباره شکست عشقی، طلاق، صحنه‌های شکنجه، جدایی مادر از فرزندش به‌خاطر اینکه به زندان رفته، اختلاف میان اعضای خانواده، قتل و اعتیاد شده که خنده را از لب مخاطبان گرفته و غم و اندوه سنگینی را بر دل آن‌ها نشانده است. اما سوال اینجاست که چرا نویسندگان، کارگردانان و تهیه‌کنندگان تلویزیون بیشتر به سراغ سریال‌های غمگین رفته‌اند؟ سلیقه آن‌ها تغییر کرده یا مشکل از جای دیگری است؟رضا صائمی، منتقد سینما و تلویزیون درباره سریال‌های غم‌انگیز صدا و سیما به خبرنگار «جوان آنلاین» می‌گوید: «وقتی حال جامعه خوب نباشد، رخداد‌های آن که بعد‌ها تبدیل به قصه و فیلم می‌شود هم خوب نخواهد بود. اما انتقادی که به غمگین بودن برنامه‌های تلویزیونی می‌شود وارد است و باید سریال‌ها و فیلم‌ها به‌گونه‌ای انتخاب شوند که به پالایش و بهداشت روانی مخاطب کمک کند و او را بانشاط سازد.»

او ادامه می‌دهد: «به دلیل اینکه تلویزیون رسانه‌ای عمومی است و با افکار عمومی سر و کار دارد، باید نسبت به وضعیت روحی روانی جامعه، احساس مسئولیت داشته باشد؛ و این از طریق تولیدات هنری و فرهنگی بانشاط می‌تواند به ذهن مخاطب تزریق شود یک بالانسی در ذهن آن ایجاد کند. مانند برنامه‌های خندوانه و دورهمی که مصداق این مسئله بود.»صائمی با اشاره به اینکه اگر تلویزیون نتواند مخاطب را با برنامه‌های سرگرم‌کننده جذب کند، در نتیجه نمی‌تواند به آن‌ها آگاهی ببخشد، اظهار می‌دارد: «در شرایط حاضر که برخی از نهاد‌های متولی معیشت مردم وظیفه خودشان را به‌درستی انجام نمی‌دهند، تهیه برنامه‌های شاد تلویزیونی یک ضرورت اجتماعی در حوزه رسانه به‌حساب می‌آید، اما این کار مانند یک مُسکن موقت عمل می‌کند و تاثیر طولانی مدت نخواهد داشت.»این منتقد سینما و تلویزیون می‌گوید: «در دو دهه پیش دو سریال «متهم گریخت» و «خانه به دوش» تولید و پخش شد که حال مخاطبان را خوب می‌کرد. در حالی که وقتی این سریال برای تکرار از شبکه‌های آی‌فیلم پخش می‌شود هنوز هم مخاطبان زیادی دارد و مردم پای آن می‌نشینند.زیرا که این سریال‌ها علاوه بر وجهه نوستالژیکی خود تداعی‌کننده دوره‌ای از زندگی مخاطبان است که آرامش داشتند؛ و با مشاهده این سریال همان دوران‌ها را به‌خاطر می‌آورند. همین حس خوب در کنار صحنه‌های طنز باعث جذابیتش برای مخاطب شده است.»

رضا صائمی به ذهن‌مشغولی مخاطبان و بالا رفتن آستانه شادی آن‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: «باید به این نکته مهم اشاره کرد که مخاطب امروز به‌دلیل درگیری‌های ذهنی، سخت‌تر شاد می‌شود و این مسئله کار را برای تولید‌کنندگان فیلم دشوار کرده است. اما در شرایط فعلی جامعه، تولید برنامه‌های شاد باید بیشتر شود و این رسالت تلویزیون است به شرط آنکه برای ایجاد شادی به لودگی نیفتد.»این منتقد سینما و تلویزیون با بیان این مسئله که نیازمند به‌کارگیری افرادی هستیم که شاد کردن مخاطب را بلد هستند، تصریح می‌کند: «گاهی برای تولید برنامه‌های شادی‌آور تلاش‌هایی انجام شده، اما موفق نبوده است. زیرا که کار را به دست آدم کار بلد نسپردند و همین مسئله تعداد برنامه‌های شاد تلویزیون را کم کرده است. در حالی که افراد زیادی در حوزه تولید برنامه‌های تلویزیون امتحانشان را پس داده‌اند، اما صداو سیما از این افراد استفاده نمی‌کند.»

او به سریال پایتخت اشاره می‌کند و می‌گوید: «اگر به سریال‌های پرمخاطبی، چون پایتخت نگاه کنیم، مشخص می‌شود که مردم در کنار شادی جذب برنامه‌هایی می‌شوند که در سیستم زندگی بازیگران سریال آرامش وجود دارد و تماشای آن به مخاطب آرامش را منتقل می‌کند. این در حالی است که به بینندگان سریال نشان می‌دهد که می‌شود در کنار مشکلات مالی و تلخی‌ها، شاد زندگی کرد؛ و از آنجایی که تجربه اکثر مخاطبان به این شیوه زندگی نزدیک‌تر است با آن ارتباط بهتری برقرار می‌کند.»صائمی با بیان این موضوع که اساسا شاد بودن را بلد نیستیم اظهار می‌دارد: «متاسفانه ما خیلی به شادی بها نمی‌دهیم، اما وقتی به غم و غصه برسیم آن را رها نمی‌کنیم! گویا خودمان سوگ را دوست داریم و یک سوگواری نهادینه شده‌ای در ما قرار گرفته است. دلیل آن هم برداشت‌های غلط ما از مفاهیم دینی است که انگار شاد بودن را گناه می‌دانیم! و یک نفر که می‌خندد و شاد است را به‌عنوان آدمی سبک و جلب می‌شناسیم.»