وضعیت ارامنه در کشور با توجه به پیوستگیهایی که با جامعه ایرانی دارند، چگونه است؟
با توجه به ارتباط تنگاتنگی که در قرون متمادی بین ایرانیان و ارامنه بوده و مشترکات فرهنگی و مبانی انسانی و هنری و بخصوص درهم تنیدگی جغرافیایی که وجود داشته باعث شده که درک متقابل عمیقی بین مسیحیان ارمنی و مسلمانان ایرانی به وجود بیاید. نمونههای بارز آن هم در حوزه فرهنگی و آموزشی و حضور ارامنه در عرصههای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و علمی و هنری وجود دارد. بنابراین اگر بخواهیم از این جهات نگاه کنیم، گذشته از فراز و نشیبهایی که در هر دورهای بنا بر مقتضیات اقتصادی و اجتماعی و یا سیاسی وجود داشته، شاهد ثبات در وضعیت ارامنه بوده‌ایم. این رویکرد را بخصوص در درجه اول از سوی مردم ایران و سپس نظام جمهوری اسلامی می‌بینیم. خود این ثبات نشان‌دهنده فرصتی برای آفرینندگی و حفظ هویت و بسط درک بین ادیان و اقوام است. ارمنیها با تحولات اجتماعی و اقتصادی که مردم به طور عام با آن مواجه بودهاند هم روبهرو شدهاند. البته بحث‌های اختلاف سلیقهای هم وجود داشته اما به طور کل روند ثابت و مستمری را در زندگی آنان می‌بینیم. این ثبات را هم با توجه به اینکه توانسته‌ایم نهادهای خود را داشته باشیم، توانسته‌ایم حفظ کنیم. وجود مدارس، انجمنها و نهادهای دینی خود نشان‌دهنده این است که رویکرد مثبت و مستمری وجود دارد و در عین حال هم شاهد استمرار این نهادها در ایران هستیم.
جدای از مشکلاتی که گفتید همچون سایر مردم ایران داشتهاید، ارامنه با چه مسائل دیگری روبهرو هستند؟
مشکلات ارامنه به طور عام همان مشکلاتی است که همه مردم ایران دارند؛ مسائل مربوط به سرمایهگذاری اشتغال و مسکن. بنده چه آن موقع که نماینده مجلس بودم و چه الان، میبینم که ماهیت مشکلات غالباً همانهاست. البته در حوزه قضا، متأسفانه مواد قانونی داریم که مشکلاتی با اجرای آن داشته‌‌ایم. در مجلس هم تلاش کردیم که با دوستان این جنبهها را مرتفع کنیم. ولی به دلایل مختلف چندان موفق نبودهایم. اما از سوی دیگر مقامات نظام و دست‌اندرکاران تلاش کردند که مشکلاتی از این دست را از طریق راه‌های مدیریتی و اداری برای جامعه ما تلطیف کنند.
مشکلات قضایی مربوط به ارامنه چه بوده؟
بحثی که در مجلس مطرح بود اصلاح ماده 881 مکرر قانون مدنی است که در بحث ارث مطرح شده است و آن این است که «کافر از مسلمان ارث نمی‌برد...» چون با توجه به رویکردی که دوستان دارند و وجه غالب فقهای شورای نگهبان در آن راستا نیست که مورد نظر ما باشد، با مشکل برخورده‌ایم. جا دارد که یادی کنم از مرحوم آیت‌الله شاهرودی که در این خصوص با توجه به پژوهش‌ها و رویکردهایی که داشته است، کمک زیادی به ما کرد.
این گفتوگو را به مناسبت آغاز سال نوی میلادی انجام میدهیم. کمی از حال و روز سال جدید میلادی بگویید. ارامنه ایران از چه زمانی به استقبال سال جدید میروند؟
استقبال ما از یک ماه یا 25 روز قبل از تولد حضرت مسیح آغاز می‌شود. خانواده‌ها ذوق و شوق زیادی دارند بخصوص حضور بچه‌ها این سرزندگی را چند برابر میکند. خوشبختانه مردم مسلمان ایران هم با توجه به نقشی که قرآن برای حضرت مریم و عیسی قائل شده همواره رویکرد همراه با لطفی نسبت به جامعه ارامنه داشتهاند؛ چه از لحاظ توجه برای برگزاری جشنها و چه از منظر حسن ظنی که دارند و مرتباً اعیاد را به ما تبریک میگویند. در کنار این موضوع در مدارس هم یک هفته پیش از آغاز سال نوی میلادی مراسم آغاز می‌شود. کلیساها در شب سال نو مراسم برگزار می‌کنند و مقامات ارشد روحانی در کلیسا مراسم دعا و نیایش برگزار می‌کنند. موقع تحویل سال جمع کثیری از مردم حضور پیدا می‌کنند و همان‌جا با دعا و نیایش به استقبال آغاز سال نو میروند و به یکدیگر تبریک میگویند. در کنار آن خود خانواده‌ها هم در اماکن عمومی‌تر این جشنها را برگزار می‌کنند. جا دارد که از مقامات انتظامی و امنیتی بسیار تشکر کنم که با جدیت و جامعنگری سعی می‌کنند که آرامش لازم را حفظ کنند. همچنین مقامات محترم وزارت ارشاد و دفتر امور اقلیت‌ها کمک می‌کنند که مراسم سال نوی میلادی در فضای آرام و صمیمانه برگزار شود و بعد از آن خانواده‌ها به دید و بازدید میروند.
دریافت لینک صفحه با کد QR