در این دوره از جشنواره فیلم مهرگان، زنان سینماگر سه جایزه برتر را بدست آوردند. عاقله فرهمند و حلیمه کریمی در فیلم کوتاه «مادر مجرد»، به ترتیب و برای بهترین فیلمنامه و بهترین هنرپیشه زن، جوایز اسب زرین را از آن خود کردند و ویگا مقربی با فیلم «آینه» بهترین کارگردان شناخته شد.

افغانستان پیش از شروع جنگ های داخلی در ولایت‌ها سینماهای متعددی داشت. با این وجود بیشتر این سینماها در کابل، پایتخت افغانستان فعال بودند و ورود برای عموم از جمله زنان آزاد بود. یک سینمای ویژه نیز به نام سینما «زینب» برای زنان فعالیت می کرد. با شروع ناآرامی‌ها و جنگ این سینماها یا تعطیل و تخریب شدند یا تغییر کاربری دادند. در حال حاضر کابل دو سینمای دولتی فعال دارد که حضور زنان در آنها ممنوع است و نشانی از نمایش فیلم‌های افغانستان نیز در آنها دیده نمی شود. عبدالله عبدالله، رییس اجراییه حکومت وحدت ملی افغانستان در مراسم افتتاحیه جشنوراه مهرگان گفت: «چهار دهه پیش سینمای افغانستان در مسیر رشد قرار داشت اما جنگ و ناامنی سبب شد که وضعیت این بخش مهم اجتماعی و فرهنگی با چالش و مشکلات بسیاری روبرو شود». فیلمسازان افغانستان، برگزاری جشنواره های فیلم را تنها امید خود برای ادامه فیلمسازی می دانند و می گویند دولت هیچ گونه پشتیبانی از فیلمسازان انجام نمی دهد. صحرا کریمی، کارگردان فیلم و یکی از اعضای هیئت داوران چهارمین جشنواره فیلم مهرگان در گفتگو با یورونیوز می گوید: «حضور زنان در سینمای افغانستان حضور پربار و فعالی است بخصوص در این مدت، بیشتر فیلمهایی که زنان ساخته اند، (درعرصه های داخلی و بین المللی) مورد توجه واقع شده است. فکر می کنم زنان افغانستان بخصوص در عرصه فیلمسازی دغدغه دارند، داستان دارند و می خواهند داستانشان را روایت کنند و می خواهند به طور جدی در این عرصه کار کنند.»

زنانی که سینمای افغانستان را در جهان نمایندگی کردند
سال ۲۰۱۸ میلادی سالی پربار برای زنان فیلمساز افغانستان در عرصه بین المللی بود. رویا سادات کارگردان فیلم «نامه ای به رئیس جمهور» توانست به عنوان «نماینده سینمای افغانستان» در بخش بهترین فیلم خارجی نودمین دوره جوایز اسکار انتخاب شود اما نتوانست به مرحله نامزد جایزه اسکار دست یابد اما دولت هلند جایزه معادل اسکار را به وی اهدا کرد. صحرا مانی نیز با ساخت فیلم «هزار و یک زن همچون من» توانست بخشی از دغدغه‌های زنان و مشکل تجاوز محارم به زنان و دختران را در جشنواره های بین المللی در آمریکا، کانادا و فرانسه به نمایش در آورد. صغرا ستایش با طرح ساخت فیلم مستند «اسکی در سرزمین بودا» مقام دوم را در چهل و سومین جشنواره جهانی NHK ژاپن بدست آورد و همچنین به عنوان بهترین هنرپیشه زن در جشنواره بین المللی فیلم بلژیک در فیلم «جبیبه» محصول مشترک افغانستان و فرانسه شناخته شد.
صحرا کریمی درباره دغدغه های زنانه در فیلم های تولید شده فیلمسازان جوان می گوید: «دغدغه های زنانه در جامعه غربی و شرقی تفاوت دارد. ما در فیلمهایمان می توانیم دغدغه های زنانه را تعریف کنیم. حتی مردان فیلمساز سعی می کنند این دغدغه ها را وارد فیلم‌هایشان می کنند. وقتی این دغدغه ها ایجاد گفتگو کند، یعنی تبدیل به بحث داغی شده است که می خواهند در موردش حرف بزنند و چنین جشنواره هایی که این فیلم ها را به نمایش می گذارند. زمینه گفتمان سازی دغدغه های زنانه را ایجاد می کنند.» از «مادر مجرد» تا «دخترها عروس نمی شوند»
در چهارمین جشنواره فیلم مهرگان علاوه بر فیلم های تولید شده در افغانستان، ۲۳ فیلم از ایران، فرانسه، هلند، روسیه، مالزی، بنگلادش، تونس، کره جنوبی و ترکیه به نمایش آمدند. در روز اختتامیه جشنواره نیز فیلم «دخترها عروس نمی شوند» محصول کشور بنگلادش به نمایش در آمد، ویگا مقربی دانشجوی رشته کارگردانی درباره این فیلم می گوید: «فیلمی که از بنگلادش به نمایش گذاشته شد به دغدغه دختران جامعه افغانستان و خانواده هایشان شباهت داشت. خانواده های دختران در جامعه ما فکر می کنند که باید دخترانشان ازدواج کنند اما به شغل آینده و تحصیل دختران فکر نمی کنند و دختران هم فکر می کنند که هدف نهایی زندگیشان ازدواج است و توجه کمتری به دیگر ابعاد رشد فردیشان دارند.» عاقله فرهمند، درباره «مادر مجرد»، اولین فیلمش می‌گوید: «ایده این فیلم از زندگی خویشان من گرفته شده است و سخن گفتن با مادرانی که به خاطر مشکلات اجتماعی مجبورند به تنهایی زندگی کنند که یکی از این مشکلات بحث طویانه (شیربها) زیادی است که خانواده دختر از دامادشان می گیرند و مردی که به خاطر هزینه گزاف ازدواج مجبور است به سفر اجباری خارجی تن دهد تا بتواند از پس مخارج بالای ازدواج برآید.»

مشکل عمده سینمای افغانستان؛ فقدان امنیت و منابع مالی
برگزاری این دور از جشنواره فیلم مهرگان با چالش‌های متعددی مواجه بوده است. علی محمدی کیان، رئیس آکادمی هنر و علوم سینمایی در گفتگو با یورونیوز می گوید: «در دوره های گذشته جشنواره فیلم مهرگان، چالش جدی ما، یافتن منابع مالی برای برگزاری این جشنواره بود اما در چهارمین دور جشنواره، دغدغه امنیتی در کنار دغدغه مالی وجود داشت، به همین خاطر تصمیم گرفتیم که افتتاحیه این جشنواره را در قصر سپیدار ریاست اجرائیه افغانستان و مراسم اختتامیه را نیز در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه کابل برگزار کنیم.» این مسئول برگزاری جشنواره فیلم مهرگان که همواره از بی‌توجهی مقامات دولت به بخش فرهنگ و هنر بویژه تولید فیلم انتقاد کرده است می افزاید: «امروز وضعیت تولید فیلم به جایی رسیده است که همچون غریقی به هر شاخه شکسته ای دست می یازد تا بتواند خود را از خطر نابودی و مرگ نجات دهد.» سمیع عطایی، فوق لیسانس کارگردانی از دانشگاه تهران نیز در این باره می گوید: «وقتی شما هنرمندانی را می بینید که با جیب خالی یک فیلم را می سازند، حرکت خوبی است اما تاثیرگذاریش در جامعه کمتر خواهد بود تا اینکه این فیلمها با حمایت حکومت در فضای استانداردی ساخته شود. همچنین نبود نیروهای انسانی و نبود ساختار استانداردی که بتوان فیلمنامه نویس و دیگر عوامل فیلم سازی حرفه ای را تربیت کرد. این عوامل، تاثیرگذاری سینما را کم می کند و تا زمانیکه حکومت به طور سیستماتیک روی هنر سرمایه گذاری نکند، هنر سینما رشد واقعی نخواهد کرد.» چهارمین جشنواره بین المللی فیلم مهرگان در سه بخش ملی، بین المللی و نمایش‌های ویژه از تاریخ ۶ تا ۱۰ ماه جدی (دی) برگزار شد و ۴۸ فیلم کوتاه داخلی و خارجی که ازمیان ۱۵۰ فیلم ثبت شده به دبیرخانه جشنواره انتخاب شده بودند در تالار افغان فیلم و سالن نمایش آکادمی هنر به مدت سه روز به نمایش درآمدند. در چهارمین جشنواره فیلم مهرگان، جوایز بهترین‌های صدابرداری، تصویربرداری، تدوین و بهترین بازیگر مرد را به ترتیب سید جلال روحانی، خادم حسین بهنام، نجیب الله نظری و بشیر ماشام از آن خود کردند.