گروه اقتصادی: اعلام تصمیم بانک مرکزی برای حذف چند صفر از پول ملی در روزهای اخیر بحث و گفتوگوهایی را در محافل رسانهای و اقتصادی ایجاد کرده است. برخی از تورمزا بودن این تصمیم میگویند و گروهی دیگر از بی اثر بودن چنین تصمیماتی بر میزان تورم، برخی معتقدند جنس چنین اقداماتی بیشتر از آن که اقتصادی باشد و متکی بر تئوریهای علم اقتصاد از جنس سیاست است و مطابق میل و دستور سیاستمداران، گروهی این تصمیم را تصمیمی دیرهنگام اما ضروری میخوانند و گروهی دیگر حذف صفر از پول ملی در شرایط کنونی اقتصاد ایران را اشتباهی آشکار با آثاری جبرانناپذیر ارزیابی کردهاند و...
نکته جالب توجه اما اینجاست که تمامی این بحثها در حالی انجام میگیرد که طبق پیشبینی خوشبینانه عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی این تصمیم حداقل دو سال دیگر به مرحله اجرایی خواهد رسید. واقعیت آن است که پیشنهاد حذف صفر از پول ملی که در سالیان پیش و دولتهای گذشته نیز از آن سخن به میان آمده بود به تازگی از طرف بانک مرکزی به دولت ارائه شده است.
در نتیجه این پیشنهاد هنوز در کمیسیونهای دولت نیز مورد بررسی قرار نگرفته است. بنا بر روندی که تهیه لوایح طی میکند این پیشنهاد میباید پس از بررسی در کمیسیونهای اقتصادی دولت در هیئت دولت مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت به شکل لایحه از سوی دولت به مجلس تحویل داده شود. فرآیند تصویب لوایح در مجلس نیز کاملا نامشخص است و هیچ تضمینی وجود ندارد که بررسی لوایح تقدیمی دولت به سرعت و یا به همان شکلی که دولتیها لایحه را تهیه کردهاند صورت پذیرد.
از همین رو میتوان گفت تمامی جنجالهای رسانهای روزهای اخیر درباره حذف صفر از پول ملی در شرایطی است که هنوز سرنوشت این لایحه در دولت هم مشخص نیست و راهی طولانی را تا اجرایی شدن دارد. حال پرسش اساسی این است که عنوان چنین مطالبی که تنها سبب افزایش بی ثباتی در بازار میشود بر اساس چه منطقی صورت میگیرد؟ بی ثباتی در بازارهای مالی و اقتصاد ملی واقعیتی غیرقابل انکار است که در یک سال گذشته عیانتر از سالهای پیش خودنمایی میکند.
تلاطم بازار ارز و سکه، تورم افسار گسیخته در ماههای اخیر که تورم نقطه به نقطه را به بیشتر از چهل درصد رسانده است، بی ثباتی مطلق در بازار سرمایه، وضعیت نامساعد ترازهای اقتصادی بانکهای خصوصی و دولتی، افزایش فشارهای خارجی به خصوص در حوزههای نفتی و بانکی و... بخشی از وضعیت نامساعد اقتصادی است که دیگر نمیتوان آن را با آمارهای دولتی بزک کرد. حال در چنین شرایط بغرنجی به یکباره تصمیمی که جدا از درست یا نادرست بودن آن تنشزا است اعلام میشود، تصمیمی که هنوز در حد یک پیشنهاد است.
بدیهی است که هر تکانه تازهای، از اقدامی در حوزه سیاست خارجی تا اظهارنظری این چنین در حوزه مسائل اقتصادی سبب وارد آمدن تنشی دیگر به وضعیت آشفته اقتصادی خواهد شد. از طرف دیگر تئوریهای امتحان پس داده علم اقتصاد به روشنی مشخص میکند که تصمیماتی از جنس حذف صفر از پول ملی در شرایط ثبات اقتصادی قابل اجرایی شدن است. آیا وضعیت اقتصاد ایران در وضعیت با ثباتی است که از چنین تصمیمهایی رونمایی میشود؟!