گاهی در روابط خانوادگی و زناشویی بدون اینکه بدانیم چه نوع رفتاری از خود نشان می‌دهیم، روزهای زیادی را صرف رنجش از طرف مقابل خود می‌کنیم و به دنبال مقصر می‌گردیم و اصرار ما این است که طرف مقابل باید خود را تغییر دهد.در مواردی نیز توصیه‌هایی را می‌شنویم و با توجه به اینکه بسیاری از ما مدعی هستیم که همه چیز را می‌دانیم، حاضر به تلاش برای تغییر رفتار خود نیستیم.در سوی دیگر ماجرا افرادی از ما نیز پیدا می‌شوند که در مشکلات رفتاری با همسر خود سردرگم هستند و نمی‌دانند که چگونه باید عمل کنند تا اوضاع رابطه‌شان سر و سامان بگیرد و شرایط مطابق میل آنها پیش برود.ممکن است هنوز در برخی خانواده‌ها مشکلات ارتباطی زن و مرد با یکدیگر چندان آزاردهنده و ملموس نباشد اما می‌توان با آگاهی از توصیه‌هایی ساده که شاید دانسته یا ندانسته نادیده گرفته می‌شود، از عمق یافتن و بیشتر شدن مشکلات جلوگیری کرد.

حتی خانواده‌ها و زنان و مردانی که نیز به مراحل سخت و طاقت‌فرسای زندگی خود رسیده‌اند و توان برقراری ارتباطی بدون تنش را ندارند، می‌توانند با به‌کارگیری برخی نکات و تغییر خود شاهد بهبود وضعیت زندگی باشند.مؤسسه تحکیم بنیان خانواده «سایبان مهر» همدان در راستای آگاه‌سازی زوجین در خصوص نوع ارتباط با یکدیگر، همایش «خانواده موفق» را با حضور شاهین فرهنگ روانشناس برجسته کشوری برگزار کرد که در سومین دوره از این همایش، فرهنگ به توصیه‌هایی پرداخت که می‌توان آن را نسخه‌هایی برای شیرین شدن تلخی‌های روابط دانست.

با مواضع خود خداحافظی کنید
این مدرس دانشگاه در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه برای رها شدن از شرایط سخت باید موضع خود را رها کنیم، گفت: تنها با تغییر موضع می‌توانیم زندگی جدیدی را تجربه کنیم؛ هر دو طرف به این بیاندیشند که چه کوتاهی‌هایی کرده که باید جبران کنند.فرهنگ ادامه داد: این موضوع را باید در نظر داشته باشیم که وقتی تلاش می‌کنیم نیاز به صبر داریم تا نتیجه را ببینیم چراکه گاهی در یک قدمی درست شدن ماجرا از تلاش خود دست می‌کشیم.وی اولین توصیه خود را به بانوان کرد و گفت: یکی از مواردی که باید توجه ویژه‌ای به آن شود این است که خانم‌ها با آقایان مثل مادران رفتار نکنند و همچون رفتاری که با فرزندان انجام می‌دهند، با همسر خود انجام ندهند و بدانند که نیاز نیست مواردی را که بارها به کودکان خود توصیه می‌کنند به همسرشان نیز بگویند.فرهنگ یکی از نشانه‌های مادرانه رفتار کردن را نکوهش مردان دانست و افزود: در مواردی که از مردان اشتباهی سر می‌زند به هیچ عنوان نباید همچون کودکان با آنها رفتار کرد و به دلیل رفتار اشتباهشان آنها را مورد نکوهش قرار داد چراکه نکوهش و سرزنش به تدریج باعث نافرمانی و گردن‌کشی می‌شود و تأثیری در تغییر مثبت شرایط و رفتار مرد ندارد.

مادر همسر خود نباشید
وی با تأکید براینکه زنان نباید کارهای شخصی مردان را برایشان انجام دهند، اظهار داشت: این نوع عملکرد موجب می‌شود هم مردان بی مسئولیت‌تر شوند و هم زنان پردردسرتر؛ حتی اگر مردان کارهای شخصی خود را اشتباه انجام دهند، زنان تنها باید وظایف روزانه خود را انجام دهند و دخالتی در امور شخصی مرد نداشته باشند و مادرانه در قبال همسر خود رفتار نکنند بلکه صبر کنند و اجازه دهند مردها خودشان متوجه اشتباهشان شوند.این روانشناس تربیتی گوشزد کردن اشتباهات آقایان پیش دیگران را از نمودهای مادر بودن برای آنها عنوان کرد و گفت: همانطور که همواره شاهد بوده‌ایم جلوی دیگران تربیت کردن کودکان نه تنها نتیجه‌ای ندارد بلکه بغض و کینه به همراه کودک باقی می‌گذارد تا در بزرگسالی جبران کند و این رفتار زنان با همسر خود نیز همین نتیجه را به دنبال دارد و مشلکی را برطرف نمی‌کند بنابراین زنان به هیچ عنوان نباید اشتباهات مردان را مقابل دیگران گوشزد کنند.

فرهنگ اضافه کرد: مقایسه منفی آقایان با دیگران از دیگر نشانه‌های رفتار مادرانه است و این نوع رفتار آثار روانی مخربی دارد چون این مقایسه موجب می‌شود فرد احساس بازنده بودن داشته باشد و این احساس به تخریب شخصیت او می‌انجامد؛ خانم‌ها تنها در صورتی همسر خود را با دیگران مقایسه کنند که مرد برنده این مقایسه باشد و خوبی‌هایش را به او بگویند.وی با بیان اینکه دستور دادن نیز نوعی مادرانه رفتار کردن است که نتیجه عکس دارد و نافرمانی را به بار می‌آورد، یادآور شد: به جای دستور بهتر است با کلامی محبت‌آمیز، شوق انجام کار در مردان ایجاد شود چراکه در غیر این صورت مردان به هیچ عنوان زیر بار انجام کاری نمی‌روند و یا با بی‌میلی و کدورت انجام می‌دهند.

این مدرس دانشگاه تأکید کرد: یکی دیگر از نمودهای ظاهری مادر بودن برای مردان به رخ کشیدن ضعف‌های اوست چراکه به هیچ‌وجه نمی‌پذیرد؛ هیچگاه به یک مرد نباید گفت به مشاور مراجعه کند چون به هیچ عنوان نخواهد پذیرفت و گفتن این موضوع باعث عصیان می‌شود.فرهنگ با اشاره به اینکه مردان دوست ندارند بپذیرند همسرشان مادر آنهاست، خاطرنشان کرد: از طرفی دیگر ممکن است مرد این نوع رفتار را بپذیرد اما هر روز کودک تر شود و زن مادرتر که این مشکل ساز است و باید اجازه داد مردان احساس توانمندی کنند چرا که اگر این احساس را نداشته باشند فرو می‌ریزند و زن را هم با خود به سمت این فروریختن می‌برند.وی افزود: باید اجازه داد مردان مسئولیت پذیر باشند حتی اگر خرابکاری کند اما زنان چون پیش بینی می‌کنند مردان خرابکاری می‌کنند، تمام کارها را خودشان انجام می‌دهند و به تدریج مادرتر می‌شوند و سنگینی بارهایشان نیز بیشتر می‌شود.

چرا زنان بیشتر از مردان بیمار می‌شوند؟
مدرس بین‌المللی روانشناسی در بخش دیگری از سخنان خود به مردان توصیه کرد که درک و توجه به همسران خود را جدی بگیرند چون زنان به واسطه لطافت روحی خود بسیار به درک و توجه نیاز دارند.شاهین فرهنگ ادامه داد: زنان از همان کودکی نیاز به توجه، دیده شدن و شنیده شدن دارند و هرکاری می‌کنند که به آنها توجه شود و این نیاز در تمام سنین وجود دارد و نباید آن را نادیده گرفت.وی با بیان اینکه خانم‌ها نسبت به آقایان بیشتر بیمار می‌شوند، تصریح کرد: این بیماری‌ها هم دلیل روانی و هم جسمانی دارد که یکی از دلایل روانی کم توجهی مردان است به طوری که زنان به ظاهر خود رسیدگی می‌کنند و آراسته ظاهر می‌شوند اما مردان نمی‌بینند و این ندیدن باعث می‌شود دچار افسردگی شوند تا جایی که کارشان به پزشک و مصرف دارو می‌رسد و در دوران بیماری چون مردان به درمان همسر خود توجه می‌کنند، زنان بیماری‌های دیگری را به خود جذب می‌کنند تا به آنها توجه شود؛ به نوعی می‌توان گفت وقتی افراد برای رفتار غلط امتیاز بگیرند این رفتار تشدید می‌شود بنابراین بهتر است همواره به زنان توجه داشت تا بیماری زمینه جلب توجه نشود.

این روانشناس تربیتی تأکید کرد: مردان با همسر خود صمیمی شوند و از در برنامه‌ریزی‌های خود از آنها باید نظر بخواهند چراکه این رفتار از نشانه‌های توجه به آنهاست و واکنش مثبت زنان را به همراه دارد.فرهنگ با اشاره به اینکه خانمها به توجه کلامی احتیاج دارند، اظهارکرد: بنابر کلام پیامبر اکرم (ص) که «اگر مردی به زنش بگوید من تو را دوست دارم، این جمله هرگز از ذهن زن خارج نخواهد شد»، باید توجه کلامی به بانوان را جدی گرفت و علاوه بر گفتن جملات محبت‌آمیز، مردان باید توجه داشته باشند که همسرشان به نام خود صدا بزنند چراکه در مواردی مردان با الفاظ و صفات نامناسب و یا حتی با نام فرزندان خود، همسرشان را صدا می‌زنند.وی همچنین تصریح کرد: گاهی زنان به دلیل اختلالات هورمونی در طول ماه بی‌تاب‌تر و پرخاشگرتر می‌شود و روانشناسان ثابت کرده‌اند که از هر ۲۸ خانم یک نفر در طول این مدت میل به خودکشی پیدا می‌کند بنابراین در این دوران به توجه و محبت بیشتری نیاز دارند و مردان باید به این موضوع توجه کنند.

ورود به غار مردان ممنوع
این مدرس دانشگاه در ادامه سخنان خود با توصیه به زنان مبنی بر اینکه باید «غار تنهایی» مردان را درک کنند، گفت: مردان وقتی به دلیل مشکلات اقتصادی و یا مواردی دیگر، تحت شرایط سخت قرار می‌گیرند به غار تنهایی خود فرو می‌روند و زنان در این حالت به هیچ عنوان نباید سراغ مردان بروند چون ممکن است در این شرایط مردان رفتاری انجام دهند که مشکل‌ساز و از لحاظ عاطفی جبران‌ناپذیر باشد.وی افزود: مردان برای تغییر حالت از شرایط منطقی به احساسی به ۲۵ دقیقه زمان نیاز دارند و زنان نباید وارد این غار تنهایی شوند تا مرد خود از این حالت خارج شود.فرهنگ با تأکید بر اینکه مردان باید بدانند حرف زدن تنها برای تبادل اطلاعات نیست، یادآور شد: صحبت کردن گاهی پلی است برای تبادل عشق و گاهی تنها نیاز است مردان با همسر خود احساسی حرف بزنند و باید بعضی مواقع فقط برای حرف زدن وقت بگذارند چراکه زنان به صحبت با همسر خود نیاز دارند اما متأسفانه مردان به طور معمول زمانی بزای حرف زدن نمی‌گذارند و اگر وقت بگذارند احساس می‌کنند فقط باید موضوعی را حل و فصل کنند در صورتی که زنان دوست دارند مردان در خصوص مسائل مختلف با آنها صحبت کنند و احساسات را در میان حرف‌های خود بگنجانند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: مردان به این توجه کنند که خانم‌ها وقتی تند حرف می‌زنند منظورشان این نیست که می‌خواهند جدا شوند بلکه می‌خواهند احساسات خود را ابراز کنند و از این موضوع خیلی می‌رنجند که همسرشان به آنها بگوید عصبانی هستند.این روانشناس بین‌المللی با بیان اینکه زنان وقتی ابراز عشق می‌کنند دوست ندارند بشنوند «منم همینطور»، اظهار داشت: مردان باید صریح و با کلام محبت‌آمیز مشخص به همسر خود مهر بورزند و به گفتن «منم همینطور» بسنده نکنند چراکه زنان شنیدن چنین سخنی را برنمی‌تابند و نشان از بی‌توجهی می‌دانند؛ از طرفی دیگر نیاز است وقتی مردان ابراز احساسات می‌کنند همسرشان از آنها تشکر کند تا ذوق و انگیزه برای تکرار آن ایجاد شود.

چرا مردان حوصله حرف زدن ندارند؟
وی اضافه کرد: گاهی نیاز است مردان جای خالی را در ارتباط کلامی پر کنند، هرچند مردان نتیجه مدار هستند و حوصله شنیدن صحبت ندارند چون زنان زیاد صحبت می‌کنند اما اگر زنان به همسر خود بگویند در مورد چه چیزی می‌خواهند صحبت کنند و چه مدتی طول می‌کشد، مردان پای حرف آنها خواهند نشست.فرهنگ با تأکید بر اینکه هنگام سخن گفتن با مردان نباید شاخ و برگ زیادی به حرف‌ها داد، یادآور شد: زنان صحبت با همسر خود را طولانی نکنند تا او حوصله شنیدن داشته باشد؛ وقتی مردان در برابر حرف‌های زنان سکوت می‌کنند به دنبال پاسخی مناسب می‌گردند و اگر این سکوت ادامه پیدا می‌کند به این دلیل است که پاسخ را پیدا نکرده‌اند، پس نباید مدام از آنها ایراد گرفته شود که چرا جوابی نمی‌دهند.وی با اشاره به اینکه زنان در سخن گفتن با مردان واکنش کلامی نشان دهند، گفت: نیاز است گاهی زنان هنگام صبحت مردان سر تکان دهند و حرف‌های آنها را تأیید کنند و حواس‌پرت نباشند چراکه مردان خلاف این عمل را بی‌توجهی به خود می‌دانند و ممکن است کمتر تمایل به سخن گفتن با همسر خود داشته باشند.

این مدرس دانشگاه افزود: مردان منظور خود را دقیق بیان کنند و در مورد کاری که انجام می‌دهند؛ اطلاعات دقیق بدهند چراکه زنان ذهن خلاقی دارند و ضریب خلاقیت ذهنی آنها بیشتر و بالاتر از مردان است و چون خلاق هستند و ذهنشان مدام پرواز می‌کند همواره به دنبال این هستند که جای خالی را پر کنند بنابراین اگر مردان به همسر خود به طور واضح بگویند چه اتفاقی در آن برهه افتاده است میزانی مشخص استرس وارد می‌کنند اما اگر به زنان نگویند زنان به دلیل خلاقیت ذهن خود داستان‌سازی می‌کنند و برای هر خیال‌پردازی استرسی جداگانه می‌گیرند، یعنی ۱۰ برابر میزان استرسی که اگر واقعیت را بگویند به آنها وارد می‌شود و روح زن لطیف است و توان این میزان استرس را ندارد.فرهنگ با بیان اینکه خانم‌ها آقایان را در موقعیت‌های مختلف مورد تشویق و تحسین قرار دهند، اظهار داشت: زنان وقتی مردها کاری کوچک انجام می‌دهند و یا به وظیفه خود عمل می‌کنند، تشکر نمی‌کنند اما باید بدانند که برای کوچک‌ترین کار از مردان تشکر کنند چون این سپاسگزاری باعث می‌شود مرد برای انجام کارهای بعدی راغب شود.

مواظب گرگ‌ها باشید
وی به اهمیت تحسین مردان نیز اشاره کرد و گفت: زنان اگر با نیت پاک و صادقانه همسر خود را تحسین کنند، بدون شک در بهبود روابط عاشقانه زوجین جوابگو است اما اگر چنین نکنند گرگانی در جامعه هستند که وظیفه تحسین و تشویق مردان را عهده‌دار می‌شوند و اگر چنین اتفاقی بیفتد، تقصیر اول از خانم است که این جای خالی را پر نکرده است.
این روانشناس تربیتی با تأکید بر اینکه آقایان باید به جزئیات رفتاری خود توجه کنند، خاطرنشان کرد: مردان در تقویم خود تاریخ چک و جلسات خود را ثبت می‌کنند تا از یادشان نرود و می‌توانند تاریخ تولد و سالگرد ازدواج خود را نیز به تقویم اضافه کنند چون در یاد داشتن این موضوعات برای زنان مهم است و نیاز به توجه جدی مردان دارد.وی در پایان توصیه کرد که خانم‌ها مردان را مورد تأیید قرار دهند و حتی اگر با سخن و یا عمل آنها مخالف بودند بلافاصله او را تکذیب نکنند و جبهه نگیرند چون مردان زیاد شعار می‌دهند اما نباید مقابل شعارهای آنها ایستاد و بهتر است اگر امکان تأیید وجود ندارد جریان بحث عوض شود چون مخالفت سریع موجب عصبانیت و واکنش منفی مرد خواهد شد؛ برای مثال مردی که آماده اعدام بود از تجربه خود در این زمینه گفت که همسرش بلافاصله پس از حرف او، مخالفت خود را اعلام کرد و مرد با عصبانیت و بدون هدف بطری آب معدنی را پرتاب کرد که به دلیل اصابت به شقیقه، همسرش جان خود را از دست داد و او محکوم به قتل شد. اگر نمی‌توانید تأیید کنید جریان را عوض کنید.حالا این انتخاب ماست که آیا می‌خواهیم با تغییر رفتارمان، شرایط زندگی را به سود خود تغییر دهیم و رابطه‌ای عاشقانه و مستحکم را تجربه کنیم یا اینکه توصیه‌هایی ساده که شاید پیش از این نیز شنیده باشیم، نادیده بگیریم و به تلخی‌ها ادامه دهیم؟

بهار نیوز