دکتر جلال الدین میرزای رزاز در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به گستردگی روزافزون ابزار دیجیتال در زندگی امروزی، اظهار کرد: در همین راستا استفاده از ابزاری مانند اپلیکیشن‌های حوزه سلامت نه تنها دیگر کاری پیچیده نیست، بلکه این امکانات بخشی از نیازهای لازم و ضروری زندگی امروزی را تشکیل می‌دهد؛ به گونه‌ای که طی چند سال آینده زندگی بدون آنها امکان پذیر نخواهد بود.

استقبال روزافزون از اپلیکیشن‌های رژیم درمانی
وی با بیان اینکه در این میان استفاده از ابزارهای دیجیتال پزشکی به موازات همه نیازهای دیگر رشد کرده است، گفت: اپلیکیشن‌های رژیم درمانی هم در این گروه دارای جایگاه ویژه و ممتازی شده‌اند که با توجه به مواردی مانند وضعیت ترافیک، صرف هزینه و تلف شدن ساعت‌ها وقت برای رفت و آمد، روز به روز با استقبال بیشتری مواجه می‌شوند.

وی با بیان اینکه این قبیل نرم افزارها به صورت ذاتی می‌توانند بسیار مفید و کمک کننده باشند، ادامه داد: از آنجاکه بحث تغذیه سالم این روزها تنها چاق و لاغری نبوده و زیر شاخه‌های بسیار متنوع‌تری مثل سوء تغذیه و بیماری‌ها، تغذیه دوران بارداری، تغذیه دوران شیردهی، تغذیه در بیماران کلیوی و یا بیماران بستری در ICU، تغذیه ورزشکاران و همچنین تغذیه سالمندی را شامل می‌شود، شاید بتوان گفت موضوع تغذیه سالم و اصلاح سبک زندگی از موارد استثنائی و منحصر به فردی است که از قبل تولد تا پایان عمر همراه فرد است.

وی ادامه داد: بنابراین همه اقشار جامعه از زن و مرد در سنین مختلف با آن سر و کار دارند. پس استفاده از این ابزار و اپلیکیشن‌ها جزء لاینفک و جدایی‌ناپذیر زندگی‌های امروزی خصوصاً در سال‌های پیش رو خواهد بود.

مشکل اصلیِ اپلیکیشن‌های تغذیه
وی با اشاره به برخی مشکلات مطرح شده در رابطه با اپلیکیشن‌های تغذیه و رژیم درمانی، تصریح کرد: مشکل اصلی  آنجاست که برنامه‌های درمانی تغذیه‌ای این اپلیکیشن‌ها توسط نرم افزار ارائه می‌شود؛ یعنی به جای اینکه یک نفر کارشناس یا متخصص تغذیه برای افراد برنامۀ غذایی تهیه کند، یک نرم افزار این کار را انجام می‌دهد، آن هم با اطلاعات اولیه‌ای مانند قد، وزن، اندازه، دور مچ و برخی اطلاعات اولیه دیگر.

وی با اشاره به روش‌های نوین در پزشکی امروز دنیا، تصریح کرد: پزشکی امروز به سمتی می رود که برای هر بیمار درمان انحصاری خود فرد تجویز می شود، به گونه ای که حتی کمپانی‌های بزرگ داروسازی در دنیا به سمتی پیش می‌روند که با توجه به ژن درمانی یا پزشکی شخص محور، برای افراد به صورت سفارشی دارو می‌سازد، به عنوان نمونه اگر من و شما نیاز به استامینوفن داریم کارخانه داروسازی یک نوع استامینوفن خاص برای من و یک نوع استامینوفن خاص برای شما می‌سازد که با توجه به نقشۀ ژنی هر فرد ساخته شده است. بنابراین در این فضای رو به پیشرفت چگونه می‌توان به نرم افزاری که با داشتن قد و وزن افراد برایشان برنامه غذایی می‌نویسد، اعتماد کرد؟

ورود سوداگران به بازار اپلیکیشن‌های رژیم درمانی
رییس انجمن تغذیه ایران ادامه داد: در خوشبینانه‌ترین حالت حدود ۱۰۰ الی ۱۵۰ نوع برنامه غذایی به صورت پیش فرض تهیه شده و در اختیار نرم افزار قرار می گیرد که آن نرم افزار براساس دو الی سه شاخص از پیش فرض‌ها، رژیم فرد را انتخاب و تجویز می‌کند. حالت دیگری که در این شرایط بی‌نظم به وجود می‌آید، ورود سیل عظیم سودجویان و سوداگرانی است که با سوءاستفاده از شرایط وارد این بازار می‌شوند.

وی با اشاره به توجه خاص و ویژه افراد به موضوع تغذیه و اصلاح روش‌های غلط تغذیه‌ای طی یک دهه اخیر، تصریح کرد: به همین سبب جذابیت ویژه‌ای برای افراد غیرمرتبط  با علم تغذیه ایجاد شده که به هر وسیله ممکن سهمی در این بازار داشته باشند.

برنامه نویسی کارشناس آب و فاضلاب در اپلیکیشن‌های تغذیه
میرزای رزاز در این رابطه به شکایات و مثال‌های مختلف اشاره کرد و گفت: شاید برای شما حیرت انگیز و غیر قابل باور باشد ولی افرادی مانند فوق دیپلم تراشکاری، دیپلم هنرستان، کارشناس آب و فاضلاب، مهندس کامپیوتر، کارشناس زیست شناسی، فوق دیپلم میکروبیولوژی و ده‌ها رشته غیرمرتبط دیگر با سفارش و یا ساخت یک اپ اقدام به رژیم درمانی می‌کنند و درآمدهای زیادی هم در این زمینه کسب می‌کنند.

ضرورت ورود وزارت بهداشت و پلیس فتا
وی تاکید کرد: کسب درآمد از طریق به مخاطره انداختن سلامت افراد خیانتی بسیار بزرگ و گناهی نابخشودنی است که وظیفۀ همه سازمان های نظارتی اعم از وزارت بهداشت و پلیس فتا برخورد با این تخلفات است.

وی با اشاره به کالبد شکافی این موضوع در انجمن تغذیه طی ۲ سال گذشته، اظهار کرد: انجمن تغذیه ایران حافظ جان و سلامت مردم و در کنار آن حافظ منافع فارغ التحصیلان رشته تغذیه است، چراکه این افراد سال‌های زیادی از عمر خود را صرف تحصیل در این رشته و  کسب صلاحیت تجویز برنامه‌های تغذیه‌ای و مداخله در امور درمان بیماران از طریق تغذیه کرده‌اند.

برنامه انجمن تغذیه برای ساماندهی بازار آشفته اپلیکیشن‌های رژیمی
وی با اشاره به برنامه و سیاست انجمن در این رابطه، ادامه داد: این مساله در جلسات اخیر هیئت مدیره انجمن تغذیه مطرح و مقرر شده که از این پس هر کدام از اپ‌ها که از نرم افزار برای رژیم درمانی استفاده می‌کنند، غیرموجه و غیرقانونی تلقی شده و در کنار آن تمام اپلیکیشن‌های فعلی می‌توانند ضمن هماهنگی و توافق با انجمن تغذیه به صورت قانونی و هوشمندانه از این ابزار استفاده کنند.

ضرورت بکارگیری فارغ التحصیلان تغذیه در اپلیکیشن‌ها
وی ادامه داد: توصیه کلی انجمن، بکارگیری بیش از ۸۰۰۰ فارغ التحصیل علوم تغذیه دانشگاهای معتبر کشور در این اپلیکیشن‌هاست، به عبارت دیگر به جای اینکه نرم افزار برنامه بفرستد، افراد دارای صلاحیت و آکادمیک نسبت به تجویز علمی رژیم تغذیه‌ای اقدام کنند، البته ممکن است در طول دوره درمانی مراجعه حضوری نیز نیاز باشد.

برخورد قانونی مراجع ذیصلاح با فعالیت غیرمجاز اپلیکیشن‌ها
رییس انجمن تغذیه ایران ضمن دعوت از کلیۀ صاحبان این صنعت برای همکاری با انجمن، اظهار کرد: این اپلیکیشن‌ها تلفیقی از علم و هنر IT و علم پزشکی است و در این میان هریک از طرفین باید وظیفۀ ذاتی خود را انجام دهند. خواسته انجمن تغذیه ایران تنها بکارگیری فارغ التحصیلان رشته تغذیه واجد شرایط در این برنامه‌هاست؛ چراکه این مسئله در دراز مدت باعث خدمت رسانی صحیح علمی به مردم می شود. در این راستا اپلیکیشن‌های واجد شرایط با نشان و لوگوی انجمن به فعالیت خود ادامه خواهند دارد و از طریق رسانه‌ها نیز رسما معرفی می‌شوند.

میرزای رزاز در خاتمه با اشاره به فعالیت غیرمجاز برخی از این اپلیکیشن‌ها، اظهار کرد: به هر حال ما راهکارهای قانونی خود را از طریق مراجع ذی صلاح برای برخورد قانونی با این سوداگران دنبال می‌کنیم؛ چراکه براساس اساسنامه، انجمن تغذیه حافظ سلامت و ارتقای سلامت جامعه و همچنین حافظ منافع فارغ التحصیلان رشته‌های علوم تغذیه است.

بهار نیوز