نوروز خوانی سنت مورد علاقه و اقبال مردم شمال ایران بویژه در استان گلستان است که با حرکت هنرمندان پیشکسوت در کوچه ها و خوانش اشعاری به زبان محلی در نوید بخشی رسیدن بهار، رنگ و بوی تغییر فصل را چند روز زودتر به خانه ها می فرستد. خوانش اشعار بداهه متناسب با شغل، نام، تعداد و جنسیت فرزندان صاحبخانه از ویژگی های منحصر به فرد نوروزخوانی است که این آیین را از دیگر مراسمات مشابه که متکی به چند بیت شعر ثابت، مشخص و بدون قابلیت انعطاف پذیری است؛ جدا می کند.

پایه اصلی نوروزخوانی بر شادی آفرینی در کنار نوید بخشی رسیدن بهار است. به گزارش خبرنگار ایرنا نوروزخوانان پس از ورود به منزل افراد و خواندن اشعار، تقاضای عیدی می کنند. اگر از صاحبخانه انعام بگیرند برای او چند بیت دعا می خوانند و اگر چیزی نگیرند، با خواندن اشعاری گلایه آمیز و البته طنازانه به خانه دیگری می روند.

البته اغلب صاحبخانه به پاس آنکه نوروزخوانان آمدن بهار و سرزندگی را به خانواده آنان مژده داده و شادی را با خود به خانه میزبان ارمغان آورده؛ مقداری میوه، شیرینی، تخم مرغ، برنج، پول یا هر چیز باارزش دیگری را به آنها مژدگانی یا انعام می دهد. با احتمال قریب به یقین نوروزخوانی عمری همتراز با تاریخ ایران و ایرانیان دارد؛ هنر بداهه خوانی و بکری که انگار آرام آرام ردپایش را یا باید در عکس ها و فیلم های قدیمی جست یا در قاب خاطرات پیرمردها و پیرزن ها رد و نشانی از آن یافت.
مناطق غربی گلستان به دلیل پیوند دیرینه و همزبانی و تطابق فرهنگی با شرق استان مازندران که منطقه 'هزار جریب' را شامل می شود به عنوان یکی از مراکز اصلی نوروزخوانی ایران، همواره شاهد به راه افتادن کاروان های شاد نوروزخوانی بوده و هست، گروه هایی که این روزها به جز یک نفر دیگر کسی برای ادامه دادن این جریان تاریخی و فرهنگی باقی نمانده است.

این آیین ناب و اصیل ایرانی که در گذر زمان به سبب مواردی همچون توجه به صله رحم و ثناگویی ائمه اطهار (ع) با فرهنگ اسلامی آمیخته شده است، علاقمندان فراوانی در مناطق غربی استان گلستان دارد که استقبال از تنها گروه نوروزخوان به راه افتاده در این مناطق، این ادعا را ثابت می کند. استقبال و نشاطی که ممکن است در آینده دور یا نزدیک به تاریخ بپیوندد و اگر همتی برای احیای آن صورت نگیرد، نسل آینده هیچ خاطره زنده و شفاهی از این آیین کهن نخواهد داشت.

گزارش تصویری نوروز خوانی توسط 'کوروش فرخی' هنرمند اهل شهرستان کردکوی استان گلستان:

بهار نیوز