خوب و بد عدم افزایش نرخ سود بانکی

در حالی نرخ سود بانکی قرار است در محدوده ۱۰ تا ۱۵ درصد باقی بماند که نرخ تورم رسمی در ایران به 30 نزدیک شده است. پیش از این بسیاری از کارشناسان اقتصادی با استناد به نرخ تورم تک رقمی و نرخ سود بانکی دو رقمی خواستار آن بودند که نرخ سود بانکی مناسب با تورم کاهش یابد اما در شرایط کنونی به رغم عقب‌ماندگی شدید نرخ سود بانکی از تورم، قرار نیست سود بانکی افزایشی را تجربه کند.

بازده بازارها بیش از ۱۰ برابر سود بانکی
سود بانکی در حالی بین ۱۰ تا ۱۵ درصد است که بررسی‌ها نشان می دهد بازار ارز در سال گذشته یعنی در فاصله بین فروردین تا پایان اسفند بازدهی در حدود ۱۸۰ درصد داشته بالاست.متوسط قیمت ارز در فروردین ماه بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی در حدود ۵ هزار تومان بود، این در حالی است که در فروردین ماه سال جاری دلار در محدوده ۱۳ هزار و ۸۰۰ تا ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان نوسان می‌کند. به این ترتیب بازده بازار ارز در حدود ۱۸۰ درصد تلقی می‌شود. در عین حال بازار سکه نیز سودی در این ابعاد را برای حاضران در بازار داشت. بازده سرمایه در بازار سکه هم در حدود ۱۷۴ درصد است چرا که نرخ سکه تمام بهار از محدوده یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به محدوده ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان پا گذاشته است.بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی وزارت راه و شهرسازی بازده در بازار مسکن در حدود ۱۲۸ درصد اعلام شده است. این بازدهی در فاصله ماه‌های اسفند ۹۶ تا اسفند ۹۷ به دست آمده است به این ترتیب روشن می شود نرخ سود بانکی به هیچ روی توانایی رقابت با سایر بازارها را دارا نیست.

جمع‌آوری نقدینگی؛ شاید وقتی دیگر
این چنین است که به نظر می‌رسد سپرده گذاری در بانک ها به عنوان ابزاری برای جمع آوری نقدینگی امکان پذیر نیست چرا که نرخ سود سپرده‌های بانکی به هیچ روی تناسبی با دیگر بازارها ندارد.در عین حال برخی صاحب نظران اقتصادی نیز با استناد به زیان دهی بانک‌ها معتقد هستند افزایش نرخ سود بانکی منجر به رشد نقدینگی و فشار تورمی در آینده می‌شود و مضرات این وضعیت بیش از جمع آوری نقدینگی در شرایط کنونی است.به اعتقاد آگاهان اقتصادی، تصمیم بانک مرکزی برای ثابت ماندن نرخ سود سپرده‌های بانکی حالا نشان می‌دهد تغییری در وضعیت بازارهای موازی ایجاد نخواهد کرد و سرمایه‌هایی که قصد تبدیل شدن دارند بازاری جز بانک‌ها را انتخاب خواهند کرد.نرخ سود سپرده‌های بانکی در شهریورماه سال ۱۳۹۶، با دستور بانک مرکزی مبنی بر الزام به اجرای مصوبه شورای پول و اعتبار عقبگرد کرد و به ۱۵درصد برای سپرده های بلند مدت و ۱۰ درصد برای سپرده های کوتاه مدت رسید.بانک مرکزی پیش از این نیز نسبت به حذف سود روزشمار با هدف کاهش بار مالی بانک ها اقدام کرده است و حالا سود بانکی تنها به مانده سپرده ها در حساب های بانکی تعلق می گیرد. به این ترتیب بانک ها در سال ۱۳۹۸ در معادلات سوددهی بازارهای جایگاه خود را از دست خواهند داد تا زمانی دیگر مهار نرخ تورم، سپرده گذاری در بانک ها را سودآور کند.