افزایش بی‌سابقه بودجه نظامی کشورها

تازه‌ترین گزارش انستیتو بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم (سیپری) نشان می‌دهد که کشورهای جهان در سال گذشته میلادی یک بیلیون و ۸۲ میلیارد دلار صرف تجهیزات نظامی کرده‌اند. این میزان ۲,۶ درصد بیش از سال قبل و بالاترین رقم در سه دهه گذشته است که این موسسه آمار هزینه رقابت تسلیحاتی جهان را منتشر می‌کند. "اشپیگل آنلاین" دوشنبه نهم اردیبهشت (۲۹ آوریل) با استناد به این گزارش نوشته که آمریکا با ۶۴۹ و چین با ۲۵۰ میلیارد دلار در جایگاه اول و دوم این جدول قرار دارند و بودجه نظامی آنها در سال گذشته به نسبت دیگر کشورها افزایش بیشتری داشته است. پس از این دو کشور به ترتیب عربستان سعودی، هند و فرانسه در جایگاه بعدی پیشتازان رقابت تسلیحاتی جهان قرار دارند. عربستان سال گذشته ۶۷ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار صرف خرید تجهیزات نظامی کرده است. در جدول موسسه سیپری تغییر چشمگیری در ده کشوری که طی دو سال گذشته بیشترین هزینه نظامی را داشته‌اند به چشم نمی‌خورد؛ روسیه از جایگاه چهارم به ششم رفته و آلمان جایگزین ژاپن در رتبه هشتم شده است.

افزایش بودجه نظامی آلمان
بودجه نظامی آلمان سال گذشته ۴۹ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار،  ۱,۸ درصد بیش از سال قبل بوده است. مطابق پژوهش‌های موسسه سیپری آلمان در سال گذشته میلادی ۱,۲ تولید ناخالص داخلی را صرف تجهیزات نظامی کرده و این رقم قرار است تا سال ۲۰۲۵ میلادی به یک و نیم درصد برسد. مطابق دستورالعمل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) این میزان باید به دو درصد افزایش یابد. کارشناسان موسسه سیپری معتقدند گرچه بودجه نظامی روسیه در سال گذشته به دلیل مشکلات اقتصادی اندکی کاهش یافته و به ۶۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار رسیده، این کشور همچنان به عنوان تهدیدی در منطقه محسوب می‌شود و همین امر باعث افزایش بودجه دفاعی کشورهایی نظیر لهستان، اوکراین، بلغارستان، لیتوانی و رومانی شده است. انستیتو بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم که فهرستی از بودجه نظامی ۱۵۵ کشور را تهیه کرده، برای تنظیم گزارش خود فقط به داده‌ها و آمار رسمی کشورها تکیه نمی‌کند، بلکه منابعی نظیر بانک‌های مرکزی، ناتو و پرسش‌نامه‌های سازمان ملل را نیز مد نظر قرار می‌دهد. گرچه بودجه نظامی برخی کشورها در سال گذشته، به دلایلی نظیر مشکلات اقتصادی، رقابت‌های تسلیحاتی و تغییر سیاست‌های دفاعی نوسان‌های مختصری داشته، ایالات متحده آمریکا همچنان در جایگاهی قرار دارد که رقابت با آن تقریبا ناممکن به نظر می‌رسد.

سهم آمریکا؛ یک سوم بودجه نظامی جهان
بیش از یک سوم (حدود ۳۶ درصد) کل هزینه‌ای که ۱۵۵ کشور جهان صرف تجهیزات نظامی کرده‌اند به آمریکا اختصاص دارد. این کشور به تنهایی به اندازه مجموع بودجه نظامی هشت کشور بعدی صرف تسلیحات نظامی کرده است. چین نیز در رقابت تسلیحاتی به سنت سال‌های گذشته وفادار بوده است و در سال ۲۰۱۸ پنج درصد بیش از سال قبل صرف خرید جنگ‌افزار کرده است. به گزارش موسسه سیپری این روند افزایشی در ربع قرن اخیر بدون وقفه ادامه داشته است. پژوهشکده سوئدی می‌گوید جمهوری اسلامی در سال گذشته میلادی ۱۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار صرف تسلیحات کرده و مانند سال قبل از آن در جایگاه هجدهم کشورهای جهان قرار دارد. در جدول این موسسه ترکیه در رده ۱۵، اسرائیل در جایگاه ۱۷ و پاکستان در جایگاه بیستم قرار دارد.