گروه فرهنگ وادب:
خجسته کیهان، اسدالله امرایی و شقایق قندهاری از آلیس مونرو و اعطای جایزه نوبل ادبیات 2013 به این نویسنده 82 ساله کانادایی گفتند.
خجسته کیهان با اشاره به اینکه اعطای نوبل به هاروکی موراکامی برای برخی مسلم بود، تأکید کرد که آلیس مونرو بیشتر مستحق این جایزه بود.این مترجم درباره نویسنده برنده جایزه نوبل 2013 گفت: آلیس مونرو نویسندهی 82 ساله کانادایی بارها برنده جایزههای جهان بوده و سه بار برنده معتبرترین جایزه کانادا شده است. «رقص سایهها» اولین کار از اوست که این جایزه را گرفته است. کیهان افزود: مونرو چندین مجموعه بههمپیوسته هم دارد که بسیاری معتقدند این مجموعهها بیشتر رمان هستند. او 14 مجموعه داستان نوشته، اما هرگز رمانی را منتشر نکرده است. مونرو در سال 1971 برای داستان «زندگی زنان و دختران» و در سال 1978 برای مجموعه داستان «خیال میکنی کی هستی؟» بالاترین جایزه کانادا را از آن خود کرده است. این مترجم همچنین تأکید کرد: داستانهای آلیس مونرو در مجلههای معتبری چون نیویورکر و پاریس ریویو منتشر شده است. او در سال 2006 گفت که دیگر نمینویسد، اما نوشتن را ادامه داد.
کیهان درباره مضمون داستانهای مونرو هم گفت: بیشتر داستانهای این نویسنده در اونتاریو میگذرد و بیشتر زندگی در شهری کوچک را نشان میدهد که به سبک گوتیک جنوبی شهرت دارد. در آثار او طرح و توطئه اهمیت ندارد و در داستانهایش به آدمها اهمیت میدهد. او با زبان خیلی درگیر است و ناتوانی انسان در برابر زمان و تسلیم محض در برابر زمان را در آثارش نشان میدهد. او با اشاره به گزینههای دیگر مطرحشده برای جایزه نوبل گفت: نویسنده دیگری که خیلی برای این جایزه مطرح بود، هاروکی موراکامی بود که برخی مطمئن بودند که او امسال این جایزه را میگیرد، اما من فکر میکنم این جایزه بیشتر حق آلیس مونرو بود. همچنین اسدالله امرایی معتقد است، اهدای جایزه نوبل به آلیس مونرو نشاندهنده توجه آکادمی نوبل به داستان کوتاه است.
این مترجم درباره دریافت جایزه نوبل از سوی آلن مونرو گفت: مونرو نویسنده داستانهای کوتاه است. داستان کوتاه حوزهای است که در آن استادان زیادی هستند، اما مونرو خوب کار کرده است. اساس این است که داوران جایزه نوبل، داستان کوتاه را جدی نمیگرفتند و جایزه مونرو نشان میدهد که داستان کوتاه جای خودش را باز کرده و نوبل به این حوزه هم توجه نشان داده است.او در پاسخ به این سؤال که انتظار برای دریافت یک جایزه نوبل از سوی نویسندگان ایرانی چقدر طول میکشد، گفت: امیدواری در این زمینه خوب است. اما ما در آغاز باید آثارمان را بتوانیم منتشر کنیم و بعد کارهای خوب ما حتما دیده میشوند. جوایزی هم که امسال از سوی شاعران و نویسندگان کشور گرفته شد، مقدماتی است که شاید ما هم به این جایزه برسیم. شقایق قندهاری هم با ابراز خوشحالی از اعطای جایزه نوبل به آلیس مونرو، او را نویسندهای شاخص در داستان کوتاه معرفی کرد.
این مترجم که پیشتر آثاری را از مونرو ترجمه و منتشر کرده است، دربارهی نویسنده برنده جایزه نوبل 2013 گفت: من خوشحالام که این جایزه به آلیس مونرو تعلق گرفت، چون فکر میکنم او در داستان کوتاه نویسندهای شاخص است. یکی از ویژگیهای او این است که نثری پیچیده دارد و خودش گفته که به عمد این کار را میکند. از این نویسنده چند مجموعه داستان مختلف ترجمه شده و مونرو در این آثار با یک ظرافت و نکتهسنجی به روابط انسانی و مسائل بین آدمها میپردازد.او ادامه داد: البته خیلیها این کار را در آثارشان میکنند، اما او خیلی زیرپوستی و عمیق روابط آدمها را با آدمهای اطرافشان در موقعیتهای داستانی به زیبایی نشان میدهد و موشکافی میکند.
قندهاری پاسخ به این سؤال که از دیدگاه او مونرو چقدر شانس دریافت جایزهی نوبل را داشت، گفت: ادبیات سلیقهیی است. وقتی بحث سلیقه پیش میآید، هر چیزی امکانپذیر است. اما اگر داوران عدهای دیگر بودند، جایزه به کس دیگری میرسید. اما من با شناختم از داستانهای مونرو که خودم دو مجموعه را از او با نامهای «گریزپا» در نشر افق و «عشق زن خوب» در نشر قطره ترجمه و منتشر کردهام، فکر میکنم ایشان یک نویسنده شاخص با تواناییهای بسیار است و در حوزهی داستان کوتاه متمرکز بوده و کارش را خوب بلد است. او متبحر و خلاق است و این ویژگیهایی است که داوران در آثار او دیدهاند و این ویژگیها غیرقابل انکارند.