دکتر علیرضا رئیسی در نشست خبری هفته مبارزه با دخانیات با بیان اینکه ما در حوزه دخانیات گلهمند هستیم؛ چرا که اراده قوی برای مبارزه با دخانیات وجود ندارد، گفت: مافیای قوی در حوزه دخانیات در کشور وجود دارد که جلوی هر برنامهای را میگیرد. این درحالیست که همیشه آمار مرگ و میر ناشی از مواد دخانی را میدهیم، همه میدانیم سیگار بد است و هیچ کس هم به فرزندش توصیه نمیکند سیگار بکشد.
فشارخون بالا از عوارض سیگار
وی ضمن قدردانی از اصحاب رسانه برای ورود به کنترل کمپین فشارخون افزود: خوشبختانه بسیج ملی کنترل فشارخون خون با همدلی اصحاب رسانه فوق العاده خوب پیش میرود و متاسفانه یکی از عوارض دخانیات نیز فشارخون بالا ست.رئیسی با بیان اینکه «اماکن بدون دخانیات، حق شهروندی است» به عنوان شعار ملی هفته مبارزه با دخانیات انتخاب شده است، گفت: متاسفانه این حق را از ما میگیرند و اماکنی مثل قهوهخانهها را تلاش میکنند از شمول اماکن عمومی خارج کنند.
خطر خروج قهوهخانهها از شمول اماکن عمومی
وی افزود: جالب است بدانید اگر استفساریه خروج قهوهخانه از شمول اماکن عمومی از مجلس رأی بیاورد، میتوانند برای فرار از دست بازرسان بهداشت قلیان در محل عرضه کنند و در این صورت وزارت بهداشت برای نظارت باید حکم قضایی بگیرد و از طرفی دود دست دوم برای کسانی که حتی قلیان یا سیگار نکشند، مضر خواهد بود.معاون بهداشت وزارت بهداشت ادامه داد: سازمان بهداشت جهانی شعار هفته مبارزه با دخانیات را "اجازه ندهید دخانیات نفس شما را بگیرد" انتخاب کرده است. اگر بخواهیم برای تحقق این شعار موفق شویم موثرترین راه مطالبهگری مردم است.
تنباکوهای معسل، مصداق تبلیغ
رییسی گفت: اگر مرور تاریخی کنید بحث مبارزه با دخانیات نشان میدهد سال ٩٣، بحث ممنوعیت تبلیغات تنباکوهای معسل ابلاغ شد، اما این مصوبه را در دیوان عدالت ملغی کردند و وزارت بهداشت مجددا در این زمینه شکایت کرد و در آبان ماه ٩۶ دیوان عدالت اداری رای داد که تنباکوهای معسل مصادیق تبلیغ است و از آن زمان تاکنون هیچ اتفاقی نیفتاده است و این نشان قدرت مافیای موادمخدر است و بعد انتظار داریم که یک کارشناس بهداشت محیط برود قلیان بشکند و با دخانیات مبارزه کند.
ارز دولتی و نیمایی برای سیگار
معاون بهداشت وزارت بهداشت به رقم نجومی تخصیص ارز به سیگار اشاره کرد و گفت: علی رغم تحریمهای ظالمانه آمریکا، بحث تخصیص ارز به دارو و تجهیزات پزشکی داریم و شاید باورتان نشود که ارز دولتی به سیگار میدهند و ١۶ میلیون دلار ارز دولتی ۴٢٠٠ تومانی به کاغذ سیگار دادند؛ در حالی که ما برای ارز دولتی دارو باید چانه زنی کنیم.وی افزود: متاسفانه به جای دارو و تجهیزات پزشکی ارز نیمایی به واردات توتون میدهند و ١٧٠ میلیون دلار برای واردات توتون ارز نیمایی تخصیص پیدا کرد و علی رغم تحریم، در سیگار تحریم نیستیم و برترین برندهای سیگار میتوانند حتی جلوی وزارت بهداشت شعبه بزنند و مافیای قدرتمند در واردات توتون و کاغذ سیگار دست دارند.
فروش نخیِ سیگار ممنوع شود
رییسی با بیان اینکه بهترین راه برای مبارزه با دخانیات این است که نخ فروشی سیگار باید ممنوع شود، گفت: چرا که نخ فروشی سیگار، سن و میزان مصرف را افزایش میدهد. بیشتر دکهها جلوی دانشگاهها و مدارس سیگار میفروشند، در حالی که فروش سیگار در دکهها ممنوع است و در سوپرمارکتها هم بر اساس قانون فروش سیگار به افراد زیر ١٨ سال ممنوع است.
هشدار نسبت به کاهش سن مصرف دخانیات در منطقه امرو
وی افزود: در جهان، یک میلیارد نفر دخانیات مصرف میکنند که از این آمار ۸۴درصد در کشورهای در حال توسعه هستند. منطقهای که کشور ما در آن هست نیز یکی از مناطقی است که سازمان بهداشت جهانی نسبت به کاهش سن مصرف دخانیات در آن هشدار داده است.
ایرانیها روزانه چقدر سیگار میکشند؟
روند افزایشی استعمال قلیان
رئیسی در ادامه آمارهایی از مصرف دخانیات ارائه داد و با ابراز تاسف از این آمار، افزود: حدود ۱۱ درصد مصرف کننده روزانه سیگار داریم که شامل ۲۰ درصد مردان و کمتر از یک درصد زنان است و ۱۳ درصد مصرف کننده کلی سیگار در کشور داریم. از سال ۸۸ تا سال ۹۸ مصرف روزانه قلیان در کشور ۴۰ درصد افزایش داشته است.
استانهای رکورددار مصرف قلیان و سیگار
رئیسی ادامه داد: مصرف سیگار در استانهای مرکزی، آذربایجان غربی، قزوین و البرز بیشترین میزان را دارد. همچنین بالاترین میزان مصرف قلیان در کشور به استانهای بوشهر، هرمزگان، سیستان بلوچستان و فارس اختصاص دارد که از این بین آمار مصرف قلیان در استانهای جنوبی در زنان از مردان بیشتر است.وی با بیان اینکه بالاترین میزان مصرف سیگار در سنین ۴۵ تا ۵۴ است، گفت: همایشی بین نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله در رابطه با بررسی استعمال دخانیات در نوجوانان انجام دادیم. این طرح در سال ۹۴ انجام شد که در این طرح ۲۷۴۶ نفر در دوره اول و دوم دبیرستان در ۵۴ مدرسه مورد ارزیابی قرار گرفتند. آمار هایی که از این طرح به دست آمد نشان میداد که ۱۰ درصد نوجوانان در زمان اجرای طرح، مصرف کننده دخانیات بودند که ۱۲/۹ درصد پسران و ۷/۷ درصد دختران بودند. مصرف سیگار ۳/۴ درصد است که ۴/۸ درصد پسران و ۱/۲ درصد دختران به مصرف سیگار روی آوردند. مصرف قلیان ۱۱/۲ درصد است که نشانگر کاهش سن مصرف بوده و در پسران ۱۴/۳ درصد و در دختران ۸/۵ درصد است.وی با بیان این که مباحث فرهنگسازی موفق عمل کرده، گفت: از میان این تعداد دانشآموز، ۷۶ درصد نسبت به زیانآور بودن دخانیات آگاهی داشتند و ۷۸ درصد موافق ممنوعیت مصرف دخانیات بودهاند. همچنین دریافتیم ۶۵ درصد این نوجوانان سیگار خود را از دکه، سوپرمارکت و ... تهیه کردهاند.
نگرانی از کاهش سن مصرف دخانیات
انتقاد از ترویج فرهنگ سیگار در سریالها
وی با ابراز نگرانی نسبت به کاهش سن مصرف دخانیات افزود:مصرف سیگار از سال ۸۶ تا سال ۹۵ بین دختران دو برابر شده است. در زمینه جلوگیری از مصرف دخانیات صدا و سیما هم اندکی مقصر است؛ چراکه گاها در سریالها نیز ترویج فرهنگ سیگار و دخانیات اتفاق میافتد.رئیسی ادامه داد: نگرانی ما نسبت به اماکن عمومی سرو قلیان است. با تلاش فراوان موفق شدیم در حوزه تحت پوشش ۳۲ دانشگاه قهوهخانههایی را که اقدام به سرو قلیان میکردند را جمعآوری کنیم، اما پس از طرح موضوع استفساریه در حال حاضر تنها ۱۱ قهوهخانه همچنان بدون قلیان به فعالیت خود ادامه میدهند.وی با تاکید بر لزوم لحاظ مالیات برای مواد دخانی گفت: مشکلی که ما داریم با انجمنهای حمایت از تولید دخانیات است که به بهانه قاچاق شدن دخانیات دست مارا بستهاند. اگر کالایی قاچاق میشود باید از قاچاق جلوگیری شود. از طرفی میگوییم باید سفره خانههای سنتی که اقدام به سرو قلیان میکنند، بسته شوند که بهانه ترویج زیر زمینی و غیر قانونی قلیان را میآورند. به این ترتیب از هر طرف میخواهیم برای جمع کردن این اوضاع نابسامان اقدام کنیم، تحت فشار هستیم.
رئیسی با گلایه از ۵۴ نمایندهای که استفساریه خروج قهوهخانهها از شمول اماکن عمومی را امضا کردند، گفت: حمایت کنندگان از حقوق تولید کنندگان و وارد کنندگان مواد دخانی میگویند ما باید کار خود را انجام دهیم و شما هم پیام های بهداشتی به مردم بدهید. این درحالی است که بیشتر مردم با آگاهی نسبت به عوارض دخانیات به مصرف آن روی میآورند.وی با تاکید بر این نکته که انکار واقعیت ها به حوزه سلامت آسیب جدی وارد میکند، گفت: در حال حاضر سالیانه مرگو میر ناشی از ایدز و مصرف الکل آمار بالایی را به خود اختصاص میدهد اما ما در وزارت بهداشت تا اقدام به بیان مسائل آموزشی میکنیم به ترویج مسائل غیر اخلاقی محکوم میشویم.وی در پایان با بیان این که در حال حاضر طبق برآوردهای وزارت بهداشت سالیانه حدود ۳۵ تا ۴۰ میلیارد نخ تولید سیگار در کشور داریم، گفت: اما کارخانههای تولیدی برای افزایش دادن میزان تولید خود این رقم را ۸۰ میلیارد نخ سیگار برآورد کردهاند تا بتوانند تولید خود را افزایش دهند.