رایزنی برای روان‌سازی ترخیص کالا

آمار سنگین کالاهای رسوب کرده در گمرک طی سال‌های گذشته همواره با مباحثی همراه بوده است. این در حالی بوده است که طبق آخرین اعلام گمرک در حال حاضر بیش از ۸۷ هزار کانتینر کالا در گمرکات موجود است که نشان از حجم بالایی از انباشت کالا دارد.با توجه به ابعاد رسوب کالا در گمرکات چندی پیش بود که گمرک اعلام کرد که رئیس جمهور دستور ویژه‌ای برای تسهیل ترخیص کالا داشته و طبق دستور روحانی در صورت نیاز و درخواست واحدهای تولیدی فعالان مجازاقتصادی و واردکنندگان کالاهای اساسی گمرکات باید به صورت شبانه‌روز فعالیت کرده و ترخیص کالا را انجام دهد.این در حالی است که اخیراً نیز طی توافقی بین گمرک و سازمان ملی استاندارد موضوع روان‌سازی ترخیص کالا مورد توجه قرار گرفت و تفاهم‌نامه‌ای که در این رابطه در سال ۱۳۹۵ امضا شده بود تمدید شد.

اما آنچه که میر اشرفی - رئیس کل گمرک - در رابطه با ترخیص کالا و تسهیل تجارت فرامرزی اعلام کرده از این حکایت دارد که قوانین و تکالیفی برای گمرک و سایر سازمان‌های حاکمیتی در نظر گرفته شده که با مدیریت هماهنگ مرزی و مدیریت واحد تجارت فرامرزی سبب تسهیل و تسریع در فرآیند ترخیص کالا می‌شود و از سوی دیگر برای تسهیل و تسریع در ترخیص کالا باید کنترل‌های ملموس، فیزیکی و مزاحم کنار رفته و گمرک بتواند با بهره‌گیری از دستگاه‌های پیشرفته الکترونیکی به این سمت حرکت کند.البته رئیس کل گمرک موضوع تسریع در صدور مجوزها و ترخیص سریع کالا را نیز مورد اشاره قرار داده و گفته که باید شرایطی فراهم شود تا پیش اظهاری قبل از واردات کالا انجام و کنترل‌های قبل از ورود کالا صورت گیرد تا در زمان ترخیص توقف زیاد نباشد.

دپوی کالا در بنادر آزاد، ویژه و اماکن گمرکی موضوعی است که از دلایل مختلفی نشأت می‌گیرد که می‌توان از جمله آن به این موضوع اشاره کرد که واردکنندگان بدون توجه به مصوبات دولت اقدام به ورود کالایی کرده که جزو کالاهای ممنوعه دولتی است. همچنین عدم توانایی صاحب کالا در پرداخت حقوق ورودی و کامل نبودن اسناد و مدارک مربوطه از دیگر دلایل ماندگاری کالا در گمرک به شمار می‌رود.یکی از مسائلی که به ویژه در یکسال اخیر در رابطه با دپوی کالا در گمرکات حاشیه‌ساز شد به موضوع مسائل ارزی برمی‌گشت که با توجه به تغییر سیاست‌های ارزی دولت در نحوه‌ی اختصاص آن ایجاد شده بود و در رأس آن معطلی کالاها ناشی از تأمین ارز، انتقال ارز و همچنین انتقال اسناد مالکیت از فروشنده به خریدار و مسائل مربوط به تسعیر نرخ ارز است. در این رابطه می‌توان به دپوی خودروهای وارداتی در سال گذشته، کاغذ و حتی گوشت به عنوان کالایی که از مشمولیت ارز ۴۲۰۰ تومانی خارج شد اشاره کرد.با این حال مسئولان گمرک تاکید دارند در حال حاضر با هماهنگی‌ها و اقدامات صورت گرفته، تشریفات صادرات کالا در فرآیند گمرک ظرف چند ساعت و واردات پس از اظهار و در صورت تکمیل بودن و اسناد یک‌روزه انجام می‌شود.