بارش نرمال در پاییز ۹۸

سحر تاج‌بخش در نشست خبری امروز(۵ تیرماه) در پاسخ به پرسشی در مورد وضعیت بارشی کشور در ماه‌های آینده گفت: پیش‌بینی می‌شود که بارش فصل پاییز در حد نرمال و کمی بیش از نرمال (حداکثر ۱۰ درصد) باشد. همچنین از ابتدای سال آبی (مهرماه سال ۹۷) تا پایان تیرماه ۹۸ دمای کشور حدود ۰.۴ درجه سلسیوس نسبت به بلند مدت ۳۰ ساله افزایش یافته است بنابراین با توجه به تغییرات اقلیمی، دمای کشور همچنان رو به افزایش است.وی تأکید کرد: نکته حائز اهمیت در مورد پیش‌بینی‌های فصلی آن است که صحت این پیش‌بینی‌ها - که برای دوره‌های بلندمدت است- حداکثر ۷۰ درصد است بنابراین نمی‌توان صرفاً با تکیه بر پیش‌بینی هواشناسی و بارش برای همه منابع آبی کشور برنامه‌ریزی کنیم. لازم است سناریوهای مختلف در کنار پیش‌بینی‌های هواشناسی و پیش‌بینی بارش در نظر گرفته شود تا بتوانیم برای مدیریت آب، کشاورزی و… برنامه‌ریزی داشته باشیم.

رئیس سازمان هواشناسی در پاسخ به پرسش ایسنا مبنی بر اینکه آیا بعد از سیلاب‌های مخرب اخیر تغییری در اعتبارات و امکانات سازمان هواشناسی صورت گرفته است، گفت: سازمان هواشناسی باید برنامه‌های توسعه و به‌روزرسانی داشته باشد البته تأکید می‌کنم که اگر پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی در سیل اخیر نبود قطعاً تعداد تلفات به هزار نفر هم می‌رسید.وی با اشاره به گستردگی سیلاب‌های اخیر تصریح کرد: سیستم بارشی وارد شده به کشور بسیار فعال بود به‌ویژه در حاشیه زاگرس که با طغیان عظیم رودخانه‌ها مواجه بودیم. با قاطعیت اعلام می‌کنم که اگر پیش‌بینی‌های مناسب سازمان هواشناسی نبود تعداد تلفات بسیار بیشتر می‌شد.

تاج‌بخش افزود: با توجه به اینکه نمی‌توانیم از مخاطرات پیشگیری کنیم باید علاوه بر پیشگیری مخاطرات، بعد از وقوع بحران نیز تصمیماتی اتخاذ کنیم و اقداماتی انجام دهیم. اتفاقات اخیر نیز ثابت می‌کند که اگر سازمان هواشناسی به تجهیزات به‌روزتر و مدرن‌تر و نیروی انسانی توانمندتری دسترسی داشته باشد، می‌تواند پیش‌بینی‌های دقیق‌تری ارائه دهد.رئیس سازمان هواشناسی در ادامه با اشاره به ضرورت توسعه سامانه جامع و ملی پیش‌بینی نقطه‌ای سیلاب گفت: در سیلاب‌های اخیر در حوزه کرخه و کارون پیش‌بینی نقطه‌ای داشتیم که اطلاعات آن را نیز ارائه دادیم اما برای تأمین این پیش‌بینی‌های نقطه‌ای باید سامانه جامع و ملی راه‌اندازی شود تا بتوانیم پیش‌بینی نقطه‌ای سیلاب را در همه حوضه‌های آبی پوشش دهیم.وی با بیان اینکه برای راه‌اندازی سامانه جامع و ملی پیش‌بینی نقطه‌ای سیلاب برنامه‌ای را به هیأت دولت ارائه داده‌ایم،اظهارکرد: خوشبختانه این طرح مورد پذیرش هیأت دولت قرار گرفته است و امیدواریم بتوانیم بودجه و اعتبارات مورد نیاز سازمان هواشناسی را در راستای تقویت تجهیزات و نیروی انسانی دریافت کنیم.

تاج‌بخش در پاسخ به پرسش دیگری در مورد تأثیر تحریم‌ها بر خرید تجهیزات مورد نیاز هواشناسی با بیان اینکه تجهیزات هواشناسی مستثنی از سایر تجهیزات وارداتی نیست، بااشاره به برخی مشکلات گفت:‌ سعی داریم سیستم‌های مورد نیاز را با اتکا به تولیدات داخلی فراهم کنیم. این موضوع قطعاً زمان‌بر است. در این باره جلساتی با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار کرده و نیازهای سازمان هواشناسی را در حوزه تجهیزات اعلام کرده‌ایم. تا زمانی که بتوانیم به استانداردهای بین‌المللی برای تجهیزات داخلی دست یابیم، باید تجهیزات را از خارج وارد کنیم.رئیس سازمان هواشناسی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا واردات تجهیزات هواشناسی بر اثر تحریم‌ها دچارمشکل شده است،اظهارکرد: نامه مکتوب و رسمی از طرف هیچ یک از شرکت‌هایی که با آن‌ها کار می‌کنیم در این مورد دریافت نکرده‌ایم اما فرایندها نسبت به قبل طولانی‌تر شده است بنابراین این احتمال را می‌دهیم که این طولانی شدن فرایند به خاطر تحریم‌ها باشد.رئیس سازمان هواشناسی در ادامه این نشست در پاسخ به پرسشی در مورد وضعیت تغییر اقلیم در مناطق مختلف ایران گفت: گرچه می‌توان در بررسی تغییر اقلیم نگاه خرداقلیم هم داشت اما تغییر اقلیم را معمولاً به‌صورت زمانی شامل تغییرات ماهانه، دهه‌ای و فصلی بررسی می‌کنیم. مدل‌های داخلی و خارجی نشان می‌دهد که در ایران روند خشکی ادامه دارد.

وی ادامه داد: ممکن است در برخی سال‌ها مثل امسال بارش خوبی اتفاق بیفتد و سال تَر داشته باشیم اما مشخص نیست که این شرایط ادامه دار باشد. امکان دارد بارش‌های حدی مثل سیلاب‌های اخیر)ادامه یابد اما این به این معنا نیست که خشکی در ایران از بین رفته است. امسال بارش‌ها اگر چه خسارت‌های مالی بسیاری در پی داشت اما از لحاظ منابع آب برای کشور ما یک نعمت بود چون در ۱۱ سال گذشته ترسالی را تجربه نکرده بودیم.رئیس سازمان هواشناسی با بیان اینکه خشکسالی را از چند دیدگاه بررسی می‌کنیم، گفت: یکی از مهمترین دیدگاه‌ها، دیدگاه آبشناسی است. به این معنا که منابع آب زیرزمینی باید تأمین شود تا بتوانیم از رفع شدن مشکل خشکسالی آبشناسی صحبت کنیم. با بارش‌های اخیر منابع آب زیرزمینی تأمین نشده است و هنوز بسیاری از نقاط با خشکسالی شدید مواجه است. بارش‌های امسال خوب بود اما معلوم نیست که این روند ادامه داشته باشد. اگر تداوم داشته باشد باید حداقل چند سال پی در پی بارش‌ها بالای نرمال باشد تا کمبود آب‌های زیرزمینی تأمین شود. در این صورت می‌توانیم بگوییم که وارد دوره ترسالی شده‌ایم.

تاجبخش در مورد گزارش‌های هیأت بین‌الدولی تغییر اقلیم در مورد وضعیت تغییر اقلیم در مناطق مختلف دنیا گفت: این هیأت هر چهار سال یک بار گزارش جدیدی ارائه می‌دهد. گزارش ششم هیأت بین‌الدولی تغییراقلیم در حال تولید است و از اعضای این هیأت برای آماده شدن گزارش دعوت شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که گزارش ششم با گزارش پنجم تفاوت چشمگیری نداشته باشد اما در صورت انتشار گزارش ششم تغییرات احتمالی را اعلام می‌کنیم.رئیس سازمان هواشناسی در ادامه بحث تغییر اقلیم در مورد چرایی افزایش رخداد طوفان‌های دریایی در سال‌های اخیر اظهارکرد: طوفان‌های دریایی یکی از پیامدهای تغییر اقلیم است که در برخی مناطق دنیا فراوانی آن افزایش یافته است همچنین بررسی‌های سازمان هواشناسی نشان می‌دهد که در کشور ما تعداد رخداد رعد و برق در سال‌های اخیر افزایش یافته است. از سوی دیگر بر اساس گزارش اخیر دبیرکل سازمان هواشناسی جهانی طی ۱۰ سال گذشته تعداد پدیده سیل از بین سایر پدیده‌های حدی بیشتر بوده است.

رئیس سازمان هواشناسی با بیان اینکه گرد و خاک نیز یکی از مخاطرات گرمایش جهانی و تغییر اقلیم است، گفت: اثرات این پدیده در شمال آفریقا و جنوب غرب آسیا قابل ملاحظه است البته در حوزه هواشناسی نمی‌توانیم اعلام کنیم که رخداد گرد و غبار افزایش یا کاهش می‌یابد چون گرد و غبار تنها از شرایط جوی تأثیر نمی‌پذیرد بلکه عوامل دیگر مثل وضعیت منابع آبی، ساخت و سازها و وضعیت پوشش گیاهی روی مقدار گرد و غبار تأثیرگذار است.تاجبخش تاکید کرد: از نظر جوی شرایط کشور به لحاظ وقوع گرد و غبار در سال جاری نرمال است و پیش‌بینی طوفان قابل ملاحظه‌ای تا آخر امسال نداریم اما باید بدانیم که همه ماجرا بستگی به شرایط جوی ندارد بلکه عوامل مهم دیگری که در حوزه کاری سازمان هواشناسی بود روی تقویت یا تضعیف گرد و غبار تأثیرگذار است.وی در پاسخ به پرسشی در مورد پدیده فرونشست در مناطق مختلف کشور گفت: فرونشست حوزه کاری ما نیست اما قطعاً بخشی از آن بر اثر کاهش شدید منابع آب زیرزمینی اتفاق می‌افتد.

رئیس سازمان هواشناسی در بخش دیگر نشست در مورد کمبود نیروی سازمان هواشناسی اظهارکرد: در حال حاضر ۸۰۰ پست بلاتصدی در حوزه دیدبانی وجود دارد. به دنبال درخواست نیرو به احتمال قوی امسال بخشی از نیاز سازمان هواشناسی تأمین می‌شود.رئیس سازمان هواشناسی با توجه به وقوع آتش‌سوزی‌های اخیر در منابع طبیعی کشور گفت: آتش سوزی‌هایی که بر اثر شرایط جوی باشد و سازمان هواشناسی پیش بینی‌هایی برای آن داشته باشد را اعلام می‌کنیم. گاهی گرم بادهایی در جنگل‌های شمال اتفاق می‌افتد که موجب حریق می‌شود. سال‌هاست که مرکز پیش بینی این شرایط را اطلاع‌رسانی و خطر آتش سوزی را در این مناطق اعلام می‌کند اما برای بهبود پیش‌بینی‌ها باید بتوانیم در مناطقی که احتمال آتش سوزی وجود دارد، شبکه دیده‌بانی را تقویت کنیم.تاجبخش در مورد هشدارها و توصیه‌های هواشناسی برای کشاورزان اظهارکرد: از طریق سامانه تهک (توسعه هواشناسی کشاورزی) هشدارها و توصیه‌های لازم را به کشاورزان ارائه می‌دهیم. نقشه‌ها نشان می‌دهد که بارش‌های پاییز تأخیر نداشته باشد. مقدار بارش‌ها نیز به احتمال قوی نرمال است. این اطلاعات به‌طور مرتب به روزرسانی می‌شود. تا آخر مرداد ماه آخرین نتایج را جمع‌بندی و هشدارها و توصیه‌های لازم را به کشاورزان اعلام می‌کنیم.