درمان جدیدی برای انگل‌های مقاوم در برابر دارو

"سازمان جهانی بهداشت"(WHO) تخمین زده که بیش از یک میلیارد نفر از جمله ۸۸۰ میلیون کودک، به عفونت ناشی از کرم‌های لوله‌ای روده دچار هستند. این مشکل، در کشورهای در حال توسعه به خاطر کمبود آب، بهداشت و درمان، شایع‌تر است. اگر این عفونت نادیده گرفته شود، می‌تواند اثر قابل توجهی بر سلامت فرد مبتلا بگذارد و حتی کشنده باشد."اندی فریزر"(Andy Fraser)، استاد "دانشگاه تورنتو" (UToronto) گفت: ما روش جدیدی کشف کرده‌ایم تا این انگل‌ها را بدون آسیب رساندن به فرد مبتلا از بین ببریم. این انگل‌ها، مانعی برای سلامت جهانی به شمار می‌روند و از آنجا که در برابر داروهای در دسترس مقاوم هستند، رشد خود را ادامه می‌دهند؛ در نتیجه باید راه‌های درمانی جدیدی برای مقابله با آنها ارائه شود.این پژوهش، به سرپرستی "سامانتا دل بورلو"(Samantha Del Borrello)، "مارگو لاوتنس"(Margot Lautens) و "کاتلین دولان"(Kathleen Dolan)، دانشجویان دانشگاه تورنتو و با همکاری "ایمی کودی"(Amy Caudy)، استاد ژنتیک مولکولی این دانشگاه انجام شده است.این گروه پژوهشی، روش جدید خود را برای بررسی نحوه اثر داروها بر حرکات کرم لوله‌ای غیرانگلی و کرم الگانس آزمایش کردند اما یافته‌های پژوهش، آنها را ترغیب کرد تا به جای این نمونه‌ها، از کرم آزمایشگاهی به عنوان مدل پژوهشی استفاده کنند.

نخستین دارویی که در این پژوهش آزمایش شد، سیانور بود زیرا اثرات این ماده، شناخته شده بودند و پژوهشگران قصد داشتند از عملکرد این روش جدید مطمئن شوند. سیانور، جلوی تنفس را می‌گیرد و هنگامی که پژوهشگران کرم‌های آزمایشگاهی را در معرض آن قرار دادند، سیانور به سرعت آنها را بی‌حس کرد. پس از اینکه پژوهشگران، ۲۴ ساعت بعد، ظروف آزمایشگاهی را از سیانور پاک کردند، کرم‌ها، حرکت خود را از سر گرفتند. دل بورلو گفت: تنفس کرم‌های مورد استفاده ما، تفاوت قابل توجهی با نحوه تنفس حیوانات دیگر داشت.پژوهشگران در این آزمایش دریافتند که سیانور می‌تواند متابولیسم بدن کرم‌ها را تغییر دهد و به شکلی غیر معمول، موجب شود که کرم‌ها انرژی خود را بدون نیاز به اکسیژن به دست آورند. این شکل از متابولیسم بی‌هوازی که در کرم‌های انگلی دیده شده، به آنها امکان می‌دهد تا در شرایط بدون هوای روده بتوانند برای مدت طولانی زنده بمانند. متابولیسم بدن این انگل‌ها به آنها امکان می‌دهد تا انرژی را با کمک مولکولی موسوم به "رودوکینون" (Rhodoquinone) یا "آرکیو" (RQ) تولید کنند.انسان‌ها توانایی تولید آرکیو را ندارند؛ بنابراین می‌توانند اهداف مناسبی برای این آزمایش باشند زیرا این داروها، تنها انگل‌ها را از بین می‌برند و به انسانی که به آنها مبتلا شده، آسیبی نمی‌رسانند.

پژوهشگران در حال حاضر، برای اینکه کرم‌های آزمایشگاهی را مانند کرم‌های انگلی به تولید انرژی ترغیب کنند، همه ابزارهای ژنتیکی و مولکولی را به کار می‌برند تا نحوه عملکرد آرکیو مشخص شود. این موضوع، سال‌هاست که مانند یک مشکل بزرگ در حوزه پزشکی و سلامت باقی مانده است زیرا آرکیو نخستین بار حدود ۵۰ سال پیش کشف شد و در آن زمان ابزارهای کنونی برای بررسی آن وجود نداشت.پژوهشگران برای بررسی آرکیو، به صدف چروک نیاز داشتند. صدف چروک و دیگر نرم‌تنان ساحلی، ارگانیسم‌هایی هستند که می‌توانند مانند کرم‌های انگلی، آرکیو تولید کنند و احتمالاً با تغییر در سطح اکسیژن محیط، سازگار شوند. از آنجا که آرکیو، در دسترس تجاری قرار ندارد، دولان مجبور بود آن را از صدف چروک استخراج کند و برای بهبود ابزار طیف‌سنجی جرمی به کار ببرد.دل بورلو در حال حاضر، هزاران ترکیب را مورد بررسی قرار داده تا بتواند بهترین نمونه را برای از بین بردن کرم‌های الگانس پیدا کند و نهایتاً آن را در کشف داروهای جدیدی برای مقابله با انگل‌ها به کار ببرد.آنها در حال حاضر، چندین نمونه امیدوارکننده را در اختیار دارند و قصد دارند پیش از آغاز آزمایش‌های بالینی روی انسان،آنها را روی حیواناتی مانند موش و گوسفند آزمایش کنند.این پژوهش، در مجله آنلاین "eLife" به چاپ رسید.