دکتر محمدرضا شانه‌ساز در نشست خبری پنجمین دوره نمایشگاه ایران‌فارما با بیان اینکه این نمایشگاه حاصل زحمت چند دهه تلاش صنعت داروسازی کشور است، گفت: از آنجایی که در صنعت داروسازی تلاش می‌کنیم که مردم با قیمت مناسب‌تر و بیمه‌ها با هزینه کمتر بتوانند دارو را تامین کنند و قیمت تمام شده برای مردم کمتر شود، هیچوقت در بحث مارکتینگ دارو هزینه‌ای را پیش‌بینی نمی‌کنیم. همین موضوع باعث شده که شرکت‌های دارویی حرکت جدی در زمینه تبلیغات انجام ندهند و این معضلی برای بخش صادرات دارو در کشور است.
 

 

تحقق شعارهای اقتصاد مقاومتی در حوزه دارو
کیفیت بالای داروی ایرانی
وی با بیان اینکه در حوزه دارو توانسته‌ایم بسیاری از شعارهای اقتصادی مقاومتی را محقق کنیم، افزود: البته در حوزه تبلیغات دارو ضعیف عمل می‌کنیم و این موضوع منجر به عدم آشنایی توانمندی‌های صنعت داروسازی کشور شده است. به‌طوری که به تدریج پزشکان و مردم باور می‌کنند که داروهای ایرانی کیفیت بالایی ندارند. این درحالیست که به طور قطع یقین می‌گوییم که داروهای ایرانی از کیفیت بالایی برخوردارند.رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه صنعت داروسازی پس از انقلاب اسلامی رشد خوبی داشته است، گفت: برگزاری نمایشگاه ایران فارما حرکتی بسیار خوب و رو به رشد است که یک مرجعیت منطقه‌ای و بین‌المللی پیدا کرده است. به عنوان مثال سال‌هاست که  علاوه بر داروهای معمولی و سنتی، در زمینه داروهای بایوتکنولوژی، نانوتکنولوژی، سلول درمانی و ... در دنیا حرف‌های زیادی  برای گفتن داریم؛ به‌طوری که شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی داروهای های بایو تکنولوژی و جدید را ظرف یک تا دو سال با قیمت پایین تولید کرده و در اختیار مردم قرار می‌دهند.

شانه‌ساز ادامه داد: در منطقه خاورمیانه کشوری را نداریم که در حوزه بایوتک هر روز دستاوردهای جدیدی داشته باشد. این درحالی است که در کشور ما همه کارخانه‌های داروسازی  در برنامه‌های خود ١٠ تا ٢٠ قلم داروی آماده ورود به بازار دارویی کشور دارند و این نشان دهنده آن است که دانشکده‌ها، دانشگاه‌ها و شرکت‌های تولید دانش در کشور به خوبی عمل کرده‌اند و ارتباط بین صنعت و دانشگاه امروز به رشد و بالندگی رسیده است.

تلاش برای تبدیل شدن ایران به قطب تولید مواداولیه دارویی
وی با بیان اینکه در تولید مواد اولیه دارویی نیز حرکت‌های خوبی شروع شده است، گفت: بیش از نیمی از مواد اولیه دارویی را در داخل تولید می‌کنیم. در عین حال با استفاده از منابع طبیعی و توانمندی کشور در حوزه دارو و هماهنگی بین‌بخشی می‌توانیم به قطب تولید مواد اولیه دارو در دنیا تبدیل شویم که می‌تواند اشتغال و ثروت زیادی به دنبال داشته باشد.شانه‌ساز با اشاره به بحث اثربخشی و ایمنی داروها نیز گفت: در حوزه اثربخشی، ایمنی و عوارض دارویی یکی از پیشرفته‌ترین آزمایشگاه‌های غذا و دارو را در منطقه داریم. در اثربخشی دارو آزمایشگاه مرجع کنترل غذا و دارو و آزمایشگاه‌های همکار بر کیفیت داروهای داخلی نظارت می‌کنند. در عین حال اگر از تولید داروهای دانش‌بنیان و جدید صحبت می‌کنیم، مطمئن باشید که کنترل آن‌ها در زمینه ایمنی و اثربخشی به طور قوی انجام می‌شود. بنابراین با روش‌ها و استانداردهای شناخته شده در دنیا، کیفیت داروهای داخلی را می‌سنجیم.

۱۳هزار داروخانه در کشور
شانه‌ساز در پاسخ به سوالی درباره مشکل فارغ‌التحصیلان جوان داروسازی برای تاسیس داروخانه و نداشتن سرمایه کافی برای این کار، گفت: در حوزه تاسیس موسسات پزشکی که داروخانه هم جزو آن‌هاست، اتفاقی که می‌افتد  این است که بدون حمایت مالی، سرویس‌های دارویی در اقصی‌نقاط کشور ارائه می‌شود. باید توجه کرد که حدود ۱۳۰۰۰ داروخانه در کشور وجود دارد که ۱۲۰۰۰ مورد از آن‌ها، داروخانه‌های خصوصی هستند که در همه مناطق اعم از برخوردار و محروم ارائه خدمت می‌کنند.

چرایی تدوین آیین نامه جدید برای تاسیس داروخانه‌
وی با تاکید بر اینکه باید راهکارهایی برای تاسیس داروخانه به‌ویژه در مناطق محروم و کمتر برخوردار داده شود و از داروخانه‌داران حمایت شود تا بتوانند به خوبی سرویس‌دهی کنند، گفت: متاسفانه بر خلاف مقررات برخی از همکاران جوان ما در دام یکسری سرمایه‌گذار می‌افتند که بدون توجه به ماهیت کار یک داروخانه نگاه‌شان برای تاسیس داروخانه صرفا اقتصادی است. از طرفی آراء مراجع قضایی هم به صورت ناخواسته زمینه تکرار این اقدام را در برخی موارد فراهم می‌کند.

شانه ساز ادامه داد: بر همین اساس در حال تدوین آیین‌نامه جدیدی در حوزه تاسیس داروخانه‌ها در سازمان غذا و دارو هستیم تا بر اساس آن، تسهیلات بیشتری برای تاسیس مشترک داروخانه‌ها از سوی چند همکار داروساز ارائه دهیم. باید توجه کرد که نگاه یک داروساز با کسی که نگاهش صرفا سرمایه‌گذاری است، در تاسیس داروخانه متفاوت است. بنابراین در این آیین‌نامه راهکارهایی دیده شده تا متقاضیان تمایل داشته باشند که به صورت مشترک اقدام به تاسیس داروخانه کنند.

وی ادامه داد: این اقدام منافعی چون هم‌افزایی سرمایه‌ها و اشتغال تعداد بیشتری داوساز را به دنبال دارد و نیاز داروسازان به همکاری با افراد سرمایه‌گذار نیز کمتر می‌شود. امیدواریم در آینده شاهد باشیم که داروخانه‌ها هم مانند یک شرکت تعاونی و سهامی اداره می‌شوند و بیش از یک موسس داشته باشند. این اقدام می‌تواند تحولی را در داروخانه‌ها ایجاد کند.

درآمد داروخانه‌ها بر اساس ارایه خدمات باشد نه فروش صرف دارو
رییس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه باید به سمتی رویم که درآمد داروخانه‌ها بیشتر بر اساس ارائه خدمات باشد، نه فروش صرف دارو، اظهار کرد: وقتی قرار است داروخانه فقط درآمدش را از محل فروش دارو کسب کند، داروخانه ناخواسته به سمت فروش بیشتر دارو می‌رود. این درحالیست که داروخانه گلوگاهی برای جلوگیری از مصرف غیرمنطقی دارو است. بنابراین باید به سمت توجه به خدمات داروخانه‌ها رویم که می‌تواند صرفه‌جویی‌های عظیمی در پی داشته باشد. این موضوع هم در آیین‌نامه دیده شده که در حال طی مراحل پایانی و قانونی آن هستیم و فکر می‌کنم قبل از پایان سال ابلاغ شود.

تخلفات دارویی کمتر شد
پیگیری پرونده‌های دارویی در قوه قضاییه
شانه‌ساز در پاسخ به سوالی درباره مباحث مربوط به مافیای دارو گفت: به هر حال در حوزه‌ای که گردش مالی بالایی در اقتصاد دارد، ارز بالایی را به خود اختصاص می‌دهد و این ارز چند نرخی است، نمی‌توانیم قسم بخوریم که هیچ تخلفی وجود ندارد، اما بحث تخلف فقط به حوزه دارو و تجهیزات پزشکی مرتبط نیست؛ آنچه که در حوزه تخلفات دارویی ، نظام و دولت درباره‌اش تصمیم گرفته‌اند این است که با شکل‌گیری سامانه‌های کنترلی قوی و هماهنگ بتوانیم نظارت‌ها را افزایش دهیم.

وی افزود: در حال حاضر نظارت‌ها افزایش یافته و به تبع آن میزان تخلفات کمتر شده است. در عین حال برخی پرونده‌های تخلفی که مطرح شد، صحت نداشتند و برخی هم درست بودند که از سوی قوه قضاییه در حال پیگیری هستند. ما بنا داریم تا با سامانه‌های نظارتی مانند تی‌تک که با سامانه‌های بانک مرکزی، وزارت صمت و ... ارتباط دارد بتوانیم این نظارت‌ها را با قدرت انجام دهیم و در عین حال با متخلفین بدون هیچ اغماضی برخورد می‌شود تا بتوانیم بخشی از ضرر بیت‌المال را جبران کنیم. اما انجام این کار تنها در دست وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو نیست.شانه‌ساز تاکید کرد: ما می‌توانیم میزان نیاز یک شرکت به ارز را برآورد کنیم؛ حال فرآیند بعد از تخصیص ارز باید رصد شود که تمام آن در دست وزارت بهداشت نیست، بلکه بخش کوچکی از این فرآیند در اختیار وزارت بهداشت قرار دارد. در حال حاضر تلاش می‌کنیم تا سامانه‌های نظارتی را تکمیل کرده و نقاط ضعف و رخنه‌ها را بیابیم.

 آخرین وضعیت انتقال سامانه تی‌تک به سازمان غذا و دارو
وی در پاسخ به سوال ایسنا درباره آخرین وضعیت انتقال سامانه تی‌تک به سازمان غذا و دارو گفت: در حال حاضر یک تیم بسیار حرفه‌ای کار تنظیم و تدوین قرارداد سامانه تی‌تک میان مجری، پیمانکار، کارفرما و بخش‌های نظارتی را پیش می‌برند. در این زمینه طبق برنامه‌ریزی‌مان پیش می‌رویم؛ در عین حال قرار است شرکت‌های توزیع کننده و تولید کننده دارو هم زیر بار اطلاعاتی سامانه تی‌تک بیایند تا کنترل آنها نیز از شیوه سنتی خارج شده و به صورت برخط انجام شود.

نحوه تخصیص ارز دارو
شانه‌ساز در پاسخ به سوال دیگر ایسنا درباره برخی اظهارات مبنی بر عدم تخصیص ارز به شرکت‌های دارویی از سوی بانک مرکزی به دلیل آنچه که عدم رفع تعهد آنها خوانده شده، گفت: با وجود همه فشارها و تنگناهایی که برای صنعت داروسازی ایجاد می‌شود، اما با همکاری دستگاه‌های اجرایی، ارز تامین شده و تخصیص می‌یابد. در شش ماهه ابتدایی امسال تامین و تخصیص ارز مانند شش ماهه دوم سال گذشته انجام شد و ارز را دریافت کردیم. در این زمینه جلسات متعددی به صورت هفتگی و با حضور وزیر بهداشت و سایر ذینفعان تشکیل می‌شود و ما وضعیت تخصیص و تامین ارز را رصد می‌کنیم. در حال حاضر در این زمینه به مشکل خاصی برنخورده‌ایم.

وی ادامه داد: در حوزه تامین ارز با وجود این که دشمن شیطنت می‌کند و با کمال وقاحت بر خلاف شعارهایشان، برای ایجاد مشکل در داروی کشور برنامه‌ریزی می‌کنند، اما نمی‌توانند کاری از پیش برند. خوشبختانه بعد از انقلاب توان خوبی در حوزه دارویی شکل گرفته و تیرهای دشمن در این زمینه به سنگ می‌خورد. ما در شرایط سختی کار می‌کنیم و با زحمت روندها را پیش می‌بریم.دکتر عباس شیبانی رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی نیز در این نشست گفت:  امسال از دوم مهر ماه مهم‌ترین رویداد در صنعت داروسازی کشور با حضور وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو و صنعتگران داروسازی برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه شرکت‌های تولید کننده دارو در نمایشگاه ایران فارما حضور دارند و قرار است در این رویداد توانمندی‌های صنعت ارایه شود، ادامه داد: همچنین شرکت‌های توزیع کننده و تامین کننده دارو و تجهیزات پزشکی، شرکت‌های تولید کننده مواد اولیه و داروهای نوترکیب و شرکت‌های دانش بنیان و ... نیز در این نمایشگاه حضور دارند. همچنین در کنار ارایه محصولات و توانمندی‌های صنعت داروسازی کتب مرتبط به این صنعت نیز در این نمایشگاه به نمایش گذاشته می‌شود. فضای نمایشگاه بیش از ۴۳هزار مترمربع در مصلی است که نسبت به سال گذشته این فضا ۳۰ درصد افزایش یافته است.

شیبانی تاکید کرد: علیرغم اینکه طی دو سال اخیر، تحریم‌ها افزایش یافته و به صورت ظالمانه هم در حال افزایش است و بر خلاف اینکه می‌گویند دارو تحریم نیست، باز هم ما تلاش می‌کنیم تا دارو را تامین کنیم و حتی برخی شرکت‌های آسیایی هم به ما دارو و مواد اولیه نمی‌دهند.وی با بیان اینکه در پنجمین نمایشگاه ایران فارما ۵۵۰ شرکت داخلی و خارجی حضور دارند، گفت:‌ در این دوره ۴۰۰ شرکت داخلی و ۱۵۰ شرکت خارجی از ۳۰ کشور دنیا حضور خواهند داشت که در این شرایط موضوعی معنادار است.

در بخش دیگری از این نشست، دکتر مهرعلیان - مدیرکل امور داروی سازمان غذا و دارو نیز  گفت: در حال حاضر در حوزه تامین داروی جامعه سخت‌ترین شرایط را برایمان ایجاد کرده‌اند، اما در همین زمان هم می‌بینیم که این رویداد بزرگ در حال شکل‌گیری است و نه تنها از کمیت و کیفیتش کاسته نشده، بلکه رشد چشمگیری هم داشته است.وی ادامه داد: با توجه به توانمندی‌هایی که در تولیدکنندگان‌مان وجود دارد در تامین داروی کشور دچار مشکل نشده‌ایم زیرا تولیدکنندگان شرایط را به خوبی درک کرده و به دنبال انجام مسوولیت اجتماعی خود هستند. امیدوارم این نمایشگاه سکوی پرتابی باشد تا شرکت‌ها نه تنها دارو را تامین کنند، بلکه بتوانند برای کشور تامین ارز کرده و نگاهی صادرات محور داشته باشند. طی ماه‌های اخیر گفت‌وگوهای خوبی بین ما و ذینفعان صنعت شکل گرفته و درک متقابلی ایجاد شده تا بتوانیم این شرایط سخت را با عافیت پشت سر بگذاریم.

بهار نیوز