تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۷/۱۷ ساعت ۱۴:۲۳
کد مطلب : ۱۸۹۵۴۶
رئیس قوه قضاییه: نظارت جز لاینفک حکمرانی خوب است
فساد محصول اقدام یک شبه و یک روزه نیست
گروه سیاسی: رئیس قوه قضاییه گفت: بسیاری از فسادها و کجی‌هایی که در نظام اداری صورت می‌گیرد محصول یک اقدام یک شبه و یک روزه نیست، بلکه محصول یک غفلت، بی توجهی و چشم بستن بر فساد و خلاف است.
به گزارش خبرگزاری میزان، آیت الله رئیسی در آیین نکوداشت سی و هشتمین سالروز تاسیس سازمان بازرسی کل کشور ضمن عرض تسلیت و تعزیت ایام سوگواری ابا عبدالله الحسین (ع) گفت: اربعین نماد و نمودی است که عاشورا گم نشود. اربعین پرچم بر افراشته‌ای است که فرهنگ عاشورایی در همه لایه‌های زندگی انسان و در همه شئون زندگی انسان حضور داشته باشد همچنان که حسین بن علی (ع) فرمودند مردم من برای شما الگو هستم. آیت‌الله رئیسی گفت: حقیقتا وجود مقدس اباعبدالله الحسین (ع) را در همه شئون زندگی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی الگو قرار دهیم و زندگی پربار وجود مقدس حضرت را به عنوان الگوی زندگی و الگویی برای انقلاب و نظام و ارزش‌های آن و الگویی برای تمدن سازی نوین در جامعه قرار دهیم. وی افزود: امیدواریم که خداوند متعال به همه ما توفیق معرفت و توفیق بصیرت و توفیق رهروی راه عاشوراییان را مرحمت کند. برای همه زائرینی که این ایام راهی کوی دوست هستند و در این مسیر گام بر می‌دارند آرزوی سلامتی و توفیق داریم. امیدواریم که زیارتی مقبول و تلاشی مشکور و دعایی مستجاب نصیب همه آن‌ها و نصیب همه دلدادگان ابا عبدالله الحسین شود.
چهره‌های مختلفی در جهت شکل دادن سازمان بازرسی نقش ایفا کردند
آیت‌الله رئیسی گفت: مجموعه سازمان بازرسی کل کشور همچنان که از ابتدا هم در گزارش حجت الاسلام درویشیان به آن اشاره کردند و هم در کلیپی که پخش شد اشاره شد چهره‌های مختلفی در سازمان بازرسی در جهت شکل دادن این سازمان نقش ایفا کردند. چه آنانی که در قید حیاتند که خداوند به آنان توفیق مرحمت کند و توفیقشان را افزون کند چه آنانی که سر به تیره تراب بردند و نیستند. خداوند متعال انشاالله که آنان را قرین رحمت واسعه خود قرار دهد. مرحوم آقای حاج عباس شیرازی، آقای حاج هادی مروی، یاد مرحوم آقای، ولی الله خبره، آقای شیخ مهدی نادری، حاج حبیب مقیسی و بسیاری از دوستان عزیزی که در این سازمان بودند آقای سید عبدالرحیم خلخالی و کسانی که در این سازمان حقیقتا در بدنه سازمان که در ذهن ما هست شبانه روز در سازمان بازرسی تلاش کردند و این سازمان را ارتقا دادند و تلاش و ثمرات زحمات آن‌ها امروز شاهد آن هستیم. خداوند متعال همه آن‌ها را سر سفره ابا عبدالله الحسین مهمان کند انشاالله. ما همه به آن‌ها ملحق شویم و خداوند انشاالله به ما رحم کند.
رئیس قوه قضاییه اظهار کرد: از تلاش‌ها و زحمات عزیزانی که در دوره‌های جدید مسئولیت داشتند مثل آقای پور محمدی و آقای سراج که مدیریت شش سالهای در سازمان داشتند به دنبال زحماتی که در حوزه‌های مختلف داشتند از زحمات ایشان صمیمانه تقدیر و تشکر میکنم امیدواریم که انشاالله در این دوره مدیریت که جناب آقای درویشیان با داشتن قریب دو دهه سابقه و تجربه کار نظارتی و بازرسی آن هم در مهمترین منطقه کشور که نه یک استان پنج شش استان را ایشان در تقسیمات جدید مدیریت کردند و دو دهه کارکردن با مدیران مختلف که در راس سازمان بودند تجربیات ارزشمندی است که انشاالله با همکاری همه دوستان و همه بازرسان، کارشناسان و همه مدیران انشاالله در این دوره سازمان بتواند مسیر ارتقا خود را طی کند. باید از مجموعه‌ها و سازمان‌هاى مردم نهاد استقبال شود و از مجموعه‌هایى که احساس مسئولیت مى‌کنند و حقیقتا در اصلاح امور اجتماعى و نظام ادارى تلاش مى‌کنند، حرف‌ها، سخن‌ها و پیگیرى‌ها و دلسوزى‌هاى آن‌ها باید مورد توجه و تشویق قرار گیرد.
رئیس قوه قضاییه افزود: این‌ها هم براى مدیران دستگاه‌ها و هم سازمان‌هاى رسمى نظارتى کمک خوبى محسوب مى‌شوند. زحماتی که پیشینیان کشیدند و تلاشهایی که پیشینیان داشتند، انشاءالله در این دوره به کمال برسد. انشاءالله با همکاری همه دستگاه‌ها، کارشناسان و بازرسان این مسیر طی شود. جا دارد که در ابتدای سخن حقیقتا از همه بازرسان، کارشناسان ، آقایان محترم و بانوان گرامی و قضات معزز که در این مجموعه تلاش می‌کنند، کسانی که در این جمع هستند و کسانی که در سراسر کشور در راه نظارت و بازرسی تلاش می کنند، صمیمانه تقدیر و تشکر میکنم. به خاطر زحمات بسیاری که بازرسان بی نام و بی نشان در گزارشات مختلف و در پیگیری‌ها و پیشگیری متقبل شدند و اقداماتی کردند و در هشدار دادن به مدیران، مسئولان و به دستگاه های مختلف مساعدت و کمک کردند، جا دارد از زحمات همه بازرسان و کارشناسان در سراسر کشور تقدیر و تشکر کنم. در بخش نظارت و بازرسی قبل از اینکه لازم باشد دلایل نقلی بیان کنیم، برای ضرورت بازرسی و نظارت به اندازه کافی دلیل عقلی وجود دارد. نظارت و بازرسی یک امر بسیار ضروری است و امری است که این مراقبت علی الدوام باید وجود داشته باشد؛ هم شخص در خودش هم در خانواده که جامعه کوچکی است و هم در سطح اداره و سازمان و جامعه.
نظارت امری است که هرگز نباید از آن غفلت شود
آیت الله رئیسی گفت: تضمین اجرای قانون، تضمین حق الله و حق الناس در گرو مراقبت و نظارت علی الدوام است. این نظارت امری است که هرگز نباید از آن غفلت شود و این نظارت فقط نظارتهای درون سازمانی از قبیل سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات یا دستگاه‌های دیگر نیست. در تعریف مدیریت هیچ مدیری بدون نظارت مدیریتش تعریف نمی‌شود. مگر ممکن است بدون نظارت مدیری را یا مدیریتی را تعریف کنیم؟ یکی از وظایف مدیر امر نظارت و مراقبت است. همه مدیران در همه سطوح یکی از وظایف مهم‌شان امر مراقبت و نظارت در مجموعه خودشان است. نظارت بر حسن اجرای امور و اجرای صحیح قوانین وظیفه همه مدیران در سراسر کشور است. از مدیران عالی ، مدیران میانی و یا مدیران در سطوح بعد همه وظیفه نظارت را بر عهده دارند. امروز اگر ما بخواهیم در جامعه عدالت را به معنای اجرای قانون تعریف کنیم، اولین ضامن اجرای قانون خود اشخاص هستند. تمام افراد در جامعه ضامن اجرای قانون هستند. اینکه در نظامات کنترلی و نظامات نظارتی و مدیریتی، خود کنترلی را قوی‌ترین و کارآمدترین نظام معرفی می کنند، دلیلش همین است. باید هر شخصی و هر فردی، هر مأموری در خلوت و در جَلوَت، در آشکار و پنهان خود را موظف به رعایت قانون بداند. گسترش اخلاق، گسترش معنویت در سازمانها و ادارات و در نظامهای اداری کشور یکی از راههای مهم برای پیشگیری از وقوع جرم و تخلف و اتفاق کژی در جامعه است.
اولین ضمانت برای اجرای قانون خودکنترلی است
وی افزود: هر چه معنویت و اخلاق در جامعه توسعه پیدا کند، ما شاهد کاهش جرم و کاهش تخلف در نظام اداری کشور هستیم. اولین ضمانت برای اجرای قانون خودکنترلی است. هر کسی باید خود را در اجرای قانون موظف بداند؛ تخلف نکند؛ مرتکب جرم نشود. رئیس قوه قضاییه بیان کرد: دومین ضمانت اجرای قانون و عدالت در جامعه گسترش نظارتهای مردمی از جمله امر به معروف و نهی از منکر است. هر کسی در جامعه باید احساس مسئولیت بکند؛ حس داشته باشد نسبت به اینکه معروفی دارد ترک می شود یا منکری انجام می‌گیرد. اگر این حساسیت از جامعه رخت بربندد و یا اجرای امر به معروف و نهی از منکر در جامعه سست شود، ما در آن جامعه به تعبیر امیرالمومنین(ع) باید شاهد تسلط شرار باشیم؛ یعنی تسلط بَدان. امر به معروف و نهی از منکر و سلطه شر بر جامعه در دو کفه ترازو قرار دارند. اگر کفه امربه معروف و نهی از منکر در جامعه سنگین شد، کفه تسلط بَدان و شَرار سبک می‌شود و اگر خدای ناکرده در جامعه بی‌توجهی به نظارت، به مراقبت و امر به خوبی‌ها و نهی از زشتی‌ها و پلشتی‌ها شد، ما باید در آن حوزه ها شاهد تسلط بدها باشیم.
دستگاه‌های کشور باید از انتقادات مردم، رسانه‌ها، دلسوزان و مصلحان استقبال کنند
رئیس قوه قضاییه گفت: به تعبیر امیرالمومنین رمز اصلاح جامعه، احساس مسئولیت مردم نسبت به گسترش خوبی هاست. زیباییها در جامعه با حضور مردم و حساس بودن مردم توسعه پیدا می‌کند و این بخشی که در سازمان بازرسی برای فعال کردن حضور مردم فعال شده است، بخشی است که باید به آن توجه جدی شود. دستگاه‌های کشور باید از انتقادات مردم، انتقادات رسانه‌ها، انتقادات دلسوزان و انتقادات مصلحان استقبال کنند. باید استقبال کنند از یک کارمند با احساس و با تعهدی که نسبت به لغزش‌ها و کژی‌ها حساس است. باید از گزارشگران فساد استقبال شود و مورد تشویق قرار گیرند. آیت‌الله رئیسی با توجه به لزوم توجه به مردم بیان کرد: ما هر جا که به مردم میدان دادیم، در آنجا ضرر نکردیم؛ مردم مسائل را خوب حل کردند. در بحث نظارت توجه به نگاه‌های مردم توجه بسیارخوبی می‌تواند باشد.
فعال شدن ساختار‌ها در درون دستگاه‌هاى ادارى کمک به سزایى در جهت ارتقاء سلامت ادارى دستگاه‌هاست
وى ادامه داد: فعال شدن ساختار‌ها در درون دستگاه‌هاى ادارى کشور کمک به سزایى در جهت ارتقاء سلامت ادارى دستگاه‌هاست. در همینجا از مجلس شوراى اسلامى مى‌خواهم که قانون ارتقاء سلامت ادارى را تمدید کنند؛ چراکه این قانون، قانون خوبى است و اگر پیشنهاداتی دارند یا اشکالات و نواقصى هست، اصلاح کنند. آیت الله رئیسى با بیان اینکه قانون ارتقاء سلامت ادارى قانون خوبى است و مى‌تواند زمینه‌اى براى تضمین سلامت دستگاه‌ها ایجاد کند، اظهار کرد: قانون رسیدگى به تخلفات ادارى نیز قانون خوبى است و باید به آن عمل شود؛ نه فقط تخلفات افراد ضعیف مورد توجه قرار گیرد؛ بلکه قانون، به صورت جامع اجرا شود.: این قانون، قانون جامعى است و از قوانین جامع و خوب ما محسوب مى شود. این قانون باید به صورت جامع نسببه همه کسانى که تخلف مى کنند اجرا شود و نه فقط نسبت به افرادى که در سطوح پایین یک اداره و سازمان هستند.
حراست‌ها بسیار مى‌توانند در جهت تضمین و حفظ سلامت ادارى در یک مجموعه کمک کنند
وى افزود: فعال شدن نظارت هاى درون سازمانى که چشمان مدیران هستند، در حسن اجراى امور و اجراى صحیح قوانین بسیار مى تواند کمک کند. حراست‌ها در دستگاه‌ها به عنوان چشمان مدیران، بسیار مى‌توانند در جهت تضمین و حفظ سلامت ادارى در یک مجموعه کمک کنند.
آیت الله رئیسى در ادامه ادعان کرد: زمانى که فساد و تخلفى کشف مى شود، پرسیده می‌شود که چه زمانى این تخلف پا گرفته، مى گویند چند سال قبل؛ اما دستگاه هاى نظارتى درون سازمانى و چشمان تیزبین مدیران کجا بودند که این فساد و کجى را ندیدند تا در یک مجموعه و سازمان به یک غده سرطانى تبدیل شود.
بسیاری از فسادها و کجی‌های نظام اداری محصول یک غفلت، بی توجهی و چشم بستن بر فساد و خلاف است
آیت الله رئیسی در این مراسم با بیان اینکه بسیاری از فسادها و کجی‌هایی که در نظام اداری صورت می‌گیرد محصول یک اقدام یک شبه و یک روزه نیست، بلکه محصول یک غفلت، بی توجهی و چشم بستن بر فساد و خلاف است، گفت: این موضوع یک مدتی است به مسئله‌ای تبدیل شده که امروز برای مردم، مسئولین و همه غیرقابل تحمل است. وی با تاکید بر اینکه باید احساس مسئولیت نسبت به مسئله داشت، تصریح کرد: در روایات بزرگترین گناه، کوچک شمردن گناه است و لذا فساد کم هم نباید تحمل شود تا به یک مسئله بزرگ تبدیل گردد. آیت الله رئیسی ادامه داد: برخی ارقام گاهی از رسانه‌ها پخش می‌شود که اگر رقم پایینی باشد می‌گویند کم است! چون یک رقم بالاتری به او گفته شده است در حالی که رقمِ کم هم مشکل است و از همین رقم پایین شروع می‌شود تا به ارقام بالا می‌رسد.
نظارت جز لاینفک حکمرانی خوب است
رئیس قوه قضاییه خطاب به مدیران و کارکنان سازمان بازرسی کل کشور، تصریح کرد: نظارت جز لاینفک حکمرانی خوب است و یکی از اجزای مهم در حکمرانی خوب مسئله نظارت و بازرسی علی الدوام است. در این حرکت، نهاد‌هایی مثل دیوان محاسبات زیرنظر مجلس، سازمان بازرسی کل کشور زیر نظر قوه قضاییه و وزارت اطلاعات و سازمان برنامه زیر نظر دولت و همچنین سازمان حسابرسی و دستگاه‌های مراقب هستند؛ که در آن‌ها نظارت به عنوان وظیفه اصلی تعریف شده است. ممکن است در جامعه سئوال شود که این مواردِ فساد یا تخلف چگونه در این مدت شکل گرفته است؟ اگر به هر دلیلی دستگاه‌های درون سازمانی به وظیفه خود عمل نکردند و غفلت داشتند، سازمان‌های برون دستگاهی و دستگاه‌هایی که در آنجا نظارت نهادینه شده چطور؟ پس نگاه و سئوال مردم سئوال درستی است.
فعال شدن نظارت الکترونیک می‌تواند نظارت را برای سازمان بازرسی و دستگاه‌های ناظر، برخط کند
رئیس قوه قضاییه بیان داشت: باید علاوه بر نهاد‌ها و دستگاه‌های درون سازمانی، بیرون سازمان هم نهاد‌ها و دستگاه‌هایی که قانون برای اجرای عدالت پیش‌بینی کرده، فعال در این عرصه عمل کنند. البته، چون عِده و عُده دستگاه‌های نظارتی نمی‌تواند امکان نظارت فیزیکی بر همه مجموعه‌ها فراهم کند، بحمدالله نظارت الکترونیک کار را سهل کرده است. وی با تاکید بر اینکه فعال شدن نظارت الکترونیک می‌تواند نظارت را برای سازمان بازرسی و دستگاه‌های ناظر، برخط کند، بیان داشت: به ویژه مواردی که از دولت می‌خواهد به بخش خصوصی امتیازی داده شود، باید مراقبت بیشتری صورت گیرد. هر بخشی که از دولت می‌خواهد امتیاز داده و موافقت اصولی انجام شود، باید به صورت مضاعف مورد نظارت و مراقبت قرار گیرد. کسی که سرمایه گذاری می‌کند اگر به هر دلیلی در نظام اداری دچار مشکل شد بایستی به سازمان بازرسی مراجعه کند و این سازمان بایستی کار را دنبال کنند و ببیند گیر کجاست.
حضور سازمان بازرسی به این جهت است که فساد پیش نیاید
آیت الله رئیسی تاکید کرد: زمانی که در سازمان بازرسی بودم، برخی تا بازرسی ورود می‌کرد، می‌گفتند مگر اتفاقی افتاده است؛ درحالیکه حضور سازمان بازرسی فقط برای این نیست که با فساد مقابله شود؛ بلکه به این جهت است که فساد پیش نیاید. رئیس قوه قضاییه حضور سازمان بازرسی را مبتنی بر یک نگاه پیشگیرانه و صیانت از مدیران برای اینکه فساد واقع نشود و به منظور واقع نشدن فساد عنوان کرد و گفت: حضور این سازمان فقط برای مقابله با فساد نیست و مقابله با فساد در مرحله بعدی است. مهمترین مسئله در این جهت که همه شما و ما بر آن تاکید می‌کنیم، نوع پیشنهاداتی است که در سازمان بازرسی روی این پیشنهادات تلاش می‌شود و آن اصلاح ساختارهاست. آیت الله رئیسی بیان داشت: در سالهای حضورم در سازمان بازرسی در سال ۸۰ مقام معظم رهبری پیام مبارزه با فساد اقتصادی را صادر فرمودند. تا سال ۸۳ که بنده در سازمان بودم، هرسال نمایشگاه برگزار کردیم. در ابتدای این امر برخی می‌گفتند مگر اینجا صنایع و معادن است که می‌خواهید نمایشگاه بگذارید؟ اما این موضوع پیگیری و مرحوم "خبره" مدیر این موضوع شد. تلاش شد تا ادبیات مشترک با همکاران ایجاد کنیم که می‌شود اقدامات سازمان را برای مخاطبان به نمایش گذاشت. سال اول نمایشگاه برگزار شد و بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
نظارت گریزی ضد ارزش است و نظارت پذیری ارزش
رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: همکاران سازمان تشویق شدند برای اینکه دو سال بعد هم نمایشگاه برگزار شود، برای همه وزارتخانه‌ها و سازمانها و دستگاه‌های مشمول قانون غرفه گذاشتند و بازرسان نگاه خودشان را به نمایش گذاشتند. از تمام مدیران عالی و میانی و برخی رسانه‌ها دعوت شد و بیش از ۵ هزار نفر از نمایشگاه بازدید کردند. در این نمایشگاه نگاه‌های بازرسی را می‌دیدند و در واقع نگاه‌های بازرسی در آنجا به تصویر کشیده شد. وی بیان داشت: در این گام دوم انقلاب اسلامی، با تاکیدات هفت محوری مقام معظم رهبری به ویژه در اجرای عدالت که یکی از محور‌های مهم گام دوم است، به هیج عنوان مردم و جامعه و نظام برخی از کاستی‌ها و نواقصی که در ادوار گذشته بود را نمی‌پذیرد.
آیت الله رئیسی افزود: این تحولی که مقام معظم رهبری تاکید کردند که باید در این دوره واقع شود، دیدن همه کاستی‌ها و نواقص در ادوار گذشته و تلاش مجاهدانه برای رفع این کاستی‌ها و نواقص است.
رئیس قوه قضاییه خاطرنشان کرد: اگر الان مدیران ما در سازمان بازرسی را نگاه کنید، امروز بسیاری از آن‌ها تحصیلات عالی و تکمیلی دارند. کارشناسان برجسته جذب سازمان شده‌اند و نگاه قضایی کنار نگاه کارشناسی با هم عجین شده است و استفاده از ظرفیت‌های سازمان‌های دیگر را در دستور کار قرار داده است که این کارها، کار بسیار مبارکی است. وی با بیان اینکه سطح سازمان بازرسی به لحاظ تحصیلی و تجربه و اندوخته‌ها متفاوت شده است، تاکید کرد: در بسیاری از دستگاه‌ها به برکت انقلاب اسلامی سطح نیروی انسانی کارآمد خیلی بالا رفته است. در این شرایط باید تلاش کرد که با همه ابزار ماشینی و الکترونیکی که وجود دارد، نظارت الکترونیک فعال شود. حضور کارشناسان و بازرسان، حضوری بموقع و پیشگیرانه باشد؛ به نحوی که کاملا با این حضور اجرای عدالت و قانون را در کشور تضمین کنیم. آیت الله رئیسی با تاکید بر اینکه مدیران، خود را پاسخگو بدانند، ادامه داد: نظارت گریزی ضد ارزش است و نظارت پذیری ارزش.
کسی که مسئولیت دارد باید نسبت به مسئولیت خود پاسخگو باشد
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: قبل از هرکس و هرچیز باید پاسخگوی ذات مقدس پروردگار متعال باشیم. حوزه دوم پاسخگویی به ارباب رجوع و حوزه سوم پاسخگویی به عموم مردم است. وی با بیان اینکه کسی که مسئولیت دارد باید نسبت به مسئولیت خود پاسخگو باشد، ساحت چهارم پاسخگویی را پاسخگویی به دستگاه‌های سلسله مراتب مدیریتی و نظارتی عنوان کرد و گفت: حتما شفافیت هم به دستگاه‌های نظارتی در خوب مراقبت کردن، هم به مدیران برای خوب اداره کردن و هم به مردم برای خوب رصد کردن کمک می‌کند و این موضوع امر مبارکی است که باید از آن استقبال کرد. آیت الله رئیسی به ذکر مصداقی پرداخت و افزود: مدتی که توفیق خادمی آستان مقدس رضوی (ع) را داشتم، از بخش‌هایی که همیشه مورد سئوال مردم بود، بخش اقتصادی آستان بود. به دوستان سازمان اقتصادی گفتم بخش اقتصادی را شفاف کنید. قریب یک سال کار کردند و روز‌های پایان ماموریتم در واقع این شفافیت سازمان اقتصادی به گونه‌ای بود که الان می‌شود گفت پشت ویترین قرار گرفته و می‌توان تمام خصوصیات این سازمان اقتصادی را دید. مسائل روشن شد و در جهت اعتماد سازی و اطمینان سازی مردم برای پول‌هایی که به مجموعه‌های موقوفی و نذوراتی می‌دهند، مفید بود. رئیس قوه قضاییه در ادامه عنوان کرد: حتما شفافیت امر مهمی است. اطلاعات صحیح را به مردم و دستگاه نظارتی دادن می‌تواند کمک کند. مدیران بدانند شفافیت نه شعارش بلکه عمل کردن به شفافیت، چون بعضی‌ها شفافیت را فقط در حوزه شعار به آن توجه دارند؛ شفاف عمل کردن هم به نفع خود دستگاه‌هاست و هم عملکرد دستگاه‌های نظارتی را در واقع تسهیل می‌کند و می‌تواند بسیار نقش داشته باشد. نظارت بر سیاست‌های نظام طبق تفویض رهبری معظم انقلاب اسلامی بر عهده مجمع تشخیص مصلحت نظام است؛ اما سازمان بازرسی می‌تواند به مجمع تشخیص مصلحت نظام برای اجرای سیاست‌ها کمک کند. بالاخره سیاستی گذاشته شده است؛ سیاست‌های اصل ۴۴، سیاست‌های حفظ محیط زیست که این سیاست‌ها بسیار مهم است؛ سوال این است که آیا این سیاست‌های عمل می‌شود یا خیر؟
سازمان بازرسی در جهت حسن اجرای سیاست‌های مصوب نقش داشته باشد
وی ادامه داد: اقدام ما در جهت حفظ این سیاست‌هاست. سازمان بازرسی می‌تواند در نظارت بر حسن اجرای سیاست‌ها که بعهده مجمع تشخیص است، در جهت حسن اجرای سیاست‌های مصوب نقش داشته باشد. درست است که سیاست‌ها ابلاغ شده، اما این سیاست‌ها باید در کشور اجرایی و عملیاتی شود. به نظر من نشستن دستگاه‌های نظارتی سه قوه دور هم بسیار می‌تواند در همکاری و تعامل و هم افزایی موثر باشد. من در این جهت تاکید میکنم که دستگاه‌های نظارتی با یکدیگر جلسه بگذارند ولو اینکه هیج مصوبه‌ای هم نداشته باشند؛ اما خودشان باید تعامل داشته باشند؛ زیرا این امر مبارکی است ومن آن را مفید می‌دانم. گزارشاتی که بوسیله عزیزان ما در بازرسی کل کشور و در دیگر دستگاه‌های نظارتی تهیه می‌شود، اگر ضمانت اجرا برای پیشنهادات بازرسان نداشته باشد، بازرس بعد مدتی دچار سستی می‌شود.
گزارشی که بازرس تهیه می‌کند، باید ضمانت اجرا داشته باشد
وی با بیان اینکه گزارشی که بازرس تهیه می‌کند، باید ضمانت اجرا داشته باشد، افزود: مگر ۱۰ پیشنهاد زیر گزارش نیست؟ برخی پیشنهادات مربوط به دستگاه‌های اجرایی است؛ دستگاه‌های اجرایی باید خود را موظف بدانند که پیشنهاد‌های خیرخواهانه بازرسان اجرا شود. اگر زمینه برای اجرا فراهم نیست، زمینه آن را فراهم کنند. این پیشنهادات از سر دلسوزی و خیرخواهی و در جهت اجرای صحیح قانون و حسن جریان امور تهیه می‌شود و اگر پیشنهادی برای دستگاه قضایی است، من به همکارانم در دادگستری عرض میکنم که حتما پیشنهادات و اعلامی که از طریق بازرسان به دستگاه قضایی می‌شود، سریعا مورد رسیدگی قرار گیرد و از نتایج آن هم بازرسان مطلع شوند. از سوی دیگر ما اعتقاد داریم که اصلا با هیچ پرونده‌ای نباید با مسامحه برخورد شود و در مورد همه پرونده‌ها باید در موقع خود دادرسی عادلانه و منصفانه انجام شود و لذا تلاش می‌کنیم که این مهم توسط همه همکاران دنبال شود و در این مسیر باید همه حرکت کنیم. وی با بیان اینکه گزارشات بازرسی کل کشور و همه بخش‌های نظارتی در دستگاه قضایی باید به نحوی مورد رسیدگی قرار گیرد که بازرسان ما در پیگیری‌های خود جدیت شان مضاعف شود، افزود: باید این موضوع به نحوی باشد که بازرسان احساس کنند نسبت به پیشنهاداتشان اعم از بخشی که صبغه اجرایی برای دستگاه‌ها دارد و بخشی که صبغه اقدامی و قضایی دارد، ترتیب اثر داده شده است. آیت الله رئیسی با اشاره به فعالیت دیوان محاسبات کشور گفت: در دیوان محاسابت هم همینطور است و بخش قضایی که در آنجا فعال است در جهت اینکه بتوانند حسابرسان و مستشاران آنجا کارشان را درست انجام دهند، بسیار تاثیرگذار است.
برخی از ترک فعل‌ها بسیار خسارت بارتر از فعل‌هاست
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه توجه به ترک فعل‌ها در کنار توجه به فعل‌هاست، گفت: بعضی از ترک فعل‌ها ضررش بسیار بیشتر از بعضی فعل‌هاست و برخی از ترک فعل‌ها بسیار خسارت بارتر از فعل‌هاست. کسی که در دورانی مسئولیت داشت و کاری باید انجام می‌داد، اما نکرد، یا سدی را باید محکم ایجاد می‌کرد یا جاده‌ای را باید محکم و با اتقان می‌ساخت، اقدامی را به صورت اتقان انجام می‌داد که در نهایت یا کار انجام نشد یا اتقان لازم در این کار نبود، این فرد باید مورد مواخذه قرار گیرد. در دوران مدیریتی که فرد داشته، باید نسبت به آن حوزه و آن دوران پاسخگو باشد که این می‌تواند تضمین کننده باشد و معلوم شود کسی نسبت به ترک فعل‌ها مورد سوال است. به عنوان مثال در ارتباط با سیل، گزارشاتی که آقای سراج اواخر دوره مدیریت خود برای من فرستاد، نشان از آن داشت که هشدار‌هایی توسط بازرسان در زمان‌های مختلف نسبت به ضرورت برخی از لایروبی‌ها و رسوب زدایی‌ها داده شده بود که خیلی بحث مهمی است. وی افزود: شما دیدید که در آن استان‌ها و مناطقی که آمادگی وجود داشت، ما خسارت کمتری درمورد سیل داشتیم و جا‌هایی که کار‌های لازم انجام نشده بود، ما خسارت بیشتری داشتیم؛ لذا باید این ترک فعل ها، هم مورد توجه مدیران محترم باشد هم مورد توجه بازرسان.
باید از مدیران مبتکر و خلاق با همه وجود حمایت کنیم
رئیس قوه قضاییه افزود: ما باید از مدیران شجاع، مدیران قوی، مدیرانی که تحریم را دور می‌زنند و مدیران مبتکر و خلاق با همه وجود حمایت کنیم. مدیر باید احساس کند که تحت حمایت قانون و قوه قضاییه و بازرسی است. نگذارید مدیر شجاع، نترس و قوی ما در میدان دچار سستی و تردید شود. وی با بیان اینکه حمایت ازمدیران و حمایت از سرمایه گذاران و کارآفرینان فعال وظیفه همه ماست، گفت: اگر سرمایه گذار به هر دلیل در نظام اداری دچار مشکل شد، باید مراجعه کند به سازمان بازرسی کل کشور و اعلام کند که به کار من گیر می‌دهند و سازمان بازرسی نیز بلافاصله باید کار را دنبال کند و ببیند گیر کار کجاست.
کارآفرین و سرمایه گذار باید کارش تسهیل شود
وی تصریح کرد: رهبر انقلاب در سخنرانی اخیرشان به موضوع "هفت خوان" در راه سرمایه‌گذاری اشاره کرده و فرمودند این "خوان" هایی که بعضی از سرمایه گذاران را دچار تردید می کند و می گویند چرا سرمایه مان را اینجا بگذاریم، مي رويم جاي ديگر سرمایه‌گذاری می‌کنیم، باید برداشته شود. باید تمام بخش ها ترتیبی اتخاذ کنند که کار سرمایه گذار تسهیل شود و تسهیل سرمایه گذاری در گرو این است که در بازرسی کل کشور اگر سرمایه گذار و کارافرینی به هر دلیل دچار "خوان بی جهت" شد، این موضوع پیگیری شود و گیرهای بیجا در دستگاه های اداری برداشته شود تا زود کارخانه برپا و تولید رونق بگیرد. وی گفت: بخش حمایت از سرمایه گذاری باید در سازمان بازرسی فعال باشد. ما باید با همکاری مدیران و وزرایی که در این حوزه فعال هستند، ساز و کاری فراهم کنیم که وقتی در زیر مجموعه، گیری ایجاد کردند، ما سریع به مسئولان مربوطه گزارش دهیم و آن‌ها هم مشکل را مرتفع کنند. مدیر نیز قطعا خودش انگیزه برای اینکه سرمایه گذاری در کشور بیشتر شود، دارد. سرمایه گذاری داخلی یا خارجی، فرقی نمی‌کند؛ تسهیل سرمایه گذاری در گرو این است که اگر یک سرمایه گذار، یک کارآفرین به هر دلیل دچار یک مشکل بی جهت شد، واقعا پیگیری شود؛ این گیرهای بیجا از دستگاه‌های اداری برداشته شود و کارآفرین کارش تسهیل شود و کارخانه زود برپا شود و تولید در کشور رونق بگیرد. از مدیران فعال و شجاع باید حمایت کرد و آن‌ها مورد تشویق و تقدیر قرار بگیرند و بازرسی باید از همه آن‌ها تقدیر کند.
شناسایی ساختار‌های فسادزا با کمک دستگاه‌های اداری کشور از اولویت‌های سازمان بازرسی است
رئیس قوه قضاییه با تاکید بر اینکه شناسایی ساختار‌های فسادزا با کمک دستگاه‌های اداری کشور هم از اولویت‌های سازمان بازرسی است، تصریح کرد: این ساختار‌های فساد زا باید در نظامهای مختلف اداری کشور برطرف شود. ما طالبیم که دستگاه قضایی هرچه کمتر پرونده داشته باشد و ورودی پرونده به دستگاه قضایی کاهش پیدا کند. اگر دستگاه‌های اداری کشور و سازمان‌های مسئول کار خودشان را بموقع و بجا و با زمینه‌های لازم و ظرفیت‌هایی که در اختیار دارند، انجام دهند، یقین بدانید ما شاهد کاهش ورودی پرونده به دستگاه قضایی خواهیم بود. ما در مورد بعضی از ناهنجاری‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که جامعه را رنج می‌دهد معتتقدیم که می‌شود با یک اقدام جهادی و انقلابی بسیار از این ناهنجاری‌ها به هنجار‌های فرهنگی، اقتصادی و یک نظام صحیح تبدیل شود. این کار انجام شدنی است. در جلسات مختلف هم گفته ام آقایانی که درجبهه و جنگ بودید خیلی ازشما‌ها گزارشاتی که در دوره دفاع از حریم و حرم دارید، گزارش‌هایی که در حضور نیرو‌های مسلح در منطقه دارید، همه حاکی از آن است که کار‌هایی که برخی فکر می‌کنند نمی‌شود، به دست نیرو‌های توانمند ما انجام شده است.
بسیاری از دغدغه‌های امروز مردم به دست نیرو‌های توانمند این کشور قابل رفع شدن است
رئیس قوه قضاییه افزود: ما معتقدیم به دست نیرو‌های توانمند این کشور بسیاری از این اشکالات و دغدغه‌هایی که امروز مردم دارند، قابل رفع شدن است. در یک کلمه، فرمایشی که رهبر معظم انقلاب فرمودند را عرض کنم: هیچ مشکل حل نشدنی در کشور نداریم و این را با اعتقاد عرض میکنم. خدا می‌داند به عنوان کسی که در بخش‌های مختلف اداری کشور بوده‌ام عرض میکنم هیچ مشکل حل نشدنی در کشور نداریم و گره باز کردن از مسائل کشور و رفع مشکلات این کشور در دستان توانای ملت بزرگ ایران است؛ نه در دستان خارجی‌ها و بیگانگان؛ باید گره‌ها را همین کشور و مردم باز کنند. خداوند متعال انشاءالله به عظمت اباعبدالله‌الحسین (ع) که به انسانیت، بشریت و حیات انسان عظمت دادند، به ما توفیق دهد به برکت خون مطهر شهیدان که براى همه مشکلات عالم گره گشاست، بتوانیم وظیفه خود را بشناسیم و به وظیفه خود عمل کنیم.
رئیس دستگاه قضایى خاطرنشان کرد: در این تحول که وظیفه امروز قوه قضاییه و امر رهبرى معظم انقلاب است، نه فقط سازمان بازرسى بلکه تک تک شما بازرسان و کارشناسان نقش دارید و هیچ کس نباید در انجام این تحول غایب باشد.
تحول بدون حضور تک تک همکاران در قوه قضاییه هرگز اتفاق نمى افتد
وى با تاکید بر اینکه این تحول بدون حضور تک تک همکاران در قوه قضاییه هرگز اتفاق نمى افتد، اظهار کرد: تحول با بخشنامه، دستورالعمل و سخنرانى نیست؛ بلکه تحول یک اقدام عملى و اجرایى است که با اراده، اقدام و عمل همه اجزاى سازمان قضایى و سازمان نظارتى کشور به ویژه در دستگاه بازرسى کل کشور اتفاق مى افتد. این تحول، رفع نواقص و کاستى هاست که مقام رهبرى فرمودند و مورد انتظار مردم است. انشاءالله گام نهادن در این قضیه مورد انتظار جدى است؛ لذا ضمن ارج نهادن به تمام تلاش هایى که تاکنون در سازمان بازرسى کل کشور شده، ما معتقدیم در این میان باید طرحى نو درانداخت. وى ادامه داد: این طرح را باید طراحان، برنامه نویسان، برنامه ریزان، متفکران، اتاق هاى فکر و اندیشه سازمان بازرسى کل کشور با همکارى مدیران دستگاه‌ها دراندازند و به دنبال اجرا، اقدام و عمل به آن برآیند. آیت الله رئیسى عنوان کرد: انشاءالله خداوند متعال به برکت عاشورا به زندگى ما و شما برکت مرحمت کند و از همه مدیران معزز، کارشناسان و بازرسانى که در جلسه حضور دارند، تقدیر و تشکر مى کنم.
چهره‌های مختلفی در جهت شکل دادن سازمان بازرسی نقش ایفا کردند
آیت‌الله رئیسی گفت: مجموعه سازمان بازرسی کل کشور همچنان که از ابتدا هم در گزارش حجت الاسلام درویشیان به آن اشاره کردند و هم در کلیپی که پخش شد اشاره شد چهره‌های مختلفی در سازمان بازرسی در جهت شکل دادن این سازمان نقش ایفا کردند. چه آنانی که در قید حیاتند که خداوند به آنان توفیق مرحمت کند و توفیقشان را افزون کند چه آنانی که سر به تیره تراب بردند و نیستند. خداوند متعال انشاالله که آنان را قرین رحمت واسعه خود قرار دهد. مرحوم آقای حاج عباس شیرازی، آقای حاج هادی مروی، یاد مرحوم آقای، ولی الله خبره، آقای شیخ مهدی نادری، حاج حبیب مقیسی و بسیاری از دوستان عزیزی که در این سازمان بودند آقای سید عبدالرحیم خلخالی و کسانی که در این سازمان حقیقتا در بدنه سازمان که در ذهن ما هست شبانه روز در سازمان بازرسی تلاش کردند و این سازمان را ارتقا دادند و تلاش و ثمرات زحمات آن‌ها امروز شاهد آن هستیم. خداوند متعال همه آن‌ها را سر سفره ابا عبدالله الحسین مهمان کند انشاالله. ما همه به آن‌ها ملحق شویم و خداوند انشاالله به ما رحم کند.
رئیس قوه قضاییه اظهار کرد: از تلاش‌ها و زحمات عزیزانی که در دوره‌های جدید مسئولیت داشتند مثل آقای پور محمدی و آقای سراج که مدیریت شش سالهای در سازمان داشتند به دنبال زحماتی که در حوزه‌های مختلف داشتند از زحمات ایشان صمیمانه تقدیر و تشکر میکنم امیدواریم که انشاالله در این دوره مدیریت که جناب آقای درویشیان با داشتن قریب دو دهه سابقه و تجربه کار نظارتی و بازرسی آن هم در مهمترین منطقه کشور که نه یک استان پنج شش استان را ایشان در تقسیمات جدید مدیریت کردند و دو دهه کارکردن با مدیران مختلف که در راس سازمان بودند تجربیات ارزشمندی است که انشاالله با همکاری همه دوستان و همه بازرسان، کارشناسان و همه مدیران انشاالله در این دوره سازمان بتواند مسیر ارتقا خود را طی کند. باید از مجموعه‌ها و سازمان‌هاى مردم نهاد استقبال شود و از مجموعه‌هایى که احساس مسئولیت مى‌کنند و حقیقتا در اصلاح امور اجتماعى و نظام ادارى تلاش مى‌کنند، حرف‌ها، سخن‌ها و پیگیرى‌ها و دلسوزى‌هاى آن‌ها باید مورد توجه و تشویق قرار گیرد.
رئیس قوه قضاییه افزود: این‌ها هم براى مدیران دستگاه‌ها و هم سازمان‌هاى رسمى نظارتى کمک خوبى محسوب مى‌شوند. زحماتی که پیشینیان کشیدند و تلاشهایی که پیشینیان داشتند، انشاءالله در این دوره به کمال برسد. انشاءالله با همکاری همه دستگاه‌ها، کارشناسان و بازرسان این مسیر طی شود. جا دارد که در ابتدای سخن حقیقتا از همه بازرسان، کارشناسان ، آقایان محترم و بانوان گرامی و قضات معزز که در این مجموعه تلاش می‌کنند، کسانی که در این جمع هستند و کسانی که در سراسر کشور در راه نظارت و بازرسی تلاش می کنند، صمیمانه تقدیر و تشکر میکنم. به خاطر زحمات بسیاری که بازرسان بی نام و بی نشان در گزارشات مختلف و در پیگیری‌ها و پیشگیری متقبل شدند و اقداماتی کردند و در هشدار دادن به مدیران، مسئولان و به دستگاه های مختلف مساعدت و کمک کردند، جا دارد از زحمات همه بازرسان و کارشناسان در سراسر کشور تقدیر و تشکر کنم. در بخش نظارت و بازرسی قبل از اینکه لازم باشد دلایل نقلی بیان کنیم، برای ضرورت بازرسی و نظارت به اندازه کافی دلیل عقلی وجود دارد. نظارت و بازرسی یک امر بسیار ضروری است و امری است که این مراقبت علی الدوام باید وجود داشته باشد؛ هم شخص در خودش هم در خانواده که جامعه کوچکی است و هم در سطح اداره و سازمان و جامعه.
نظارت امری است که هرگز نباید از آن غفلت شود
آیت الله رئیسی گفت: تضمین اجرای قانون، تضمین حق الله و حق الناس در گرو مراقبت و نظارت علی الدوام است. این نظارت امری است که هرگز نباید از آن غفلت شود و این نظارت فقط نظارتهای درون سازمانی از قبیل سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات یا دستگاه‌های دیگر نیست. در تعریف مدیریت هیچ مدیری بدون نظارت مدیریتش تعریف نمی‌شود. مگر ممکن است بدون نظارت مدیری را یا مدیریتی را تعریف کنیم؟ یکی از وظایف مدیر امر نظارت و مراقبت است. همه مدیران در همه سطوح یکی از وظایف مهم‌شان امر مراقبت و نظارت در مجموعه خودشان است. نظارت بر حسن اجرای امور و اجرای صحیح قوانین وظیفه همه مدیران در سراسر کشور است. از مدیران عالی ، مدیران میانی و یا مدیران در سطوح بعد همه وظیفه نظارت را بر عهده دارند. امروز اگر ما بخواهیم در جامعه عدالت را به معنای اجرای قانون تعریف کنیم، اولین ضامن اجرای قانون خود اشخاص هستند. تمام افراد در جامعه ضامن اجرای قانون هستند. اینکه در نظامات کنترلی و نظامات نظارتی و مدیریتی، خود کنترلی را قوی‌ترین و کارآمدترین نظام معرفی می کنند، دلیلش همین است. باید هر شخصی و هر فردی، هر مأموری در خلوت و در جَلوَت، در آشکار و پنهان خود را موظف به رعایت قانون بداند. گسترش اخلاق، گسترش معنویت در سازمانها و ادارات و در نظامهای اداری کشور یکی از راههای مهم برای پیشگیری از وقوع جرم و تخلف و اتفاق کژی در جامعه است.
اولین ضمانت برای اجرای قانون خودکنترلی است
وی افزود: هر چه معنویت و اخلاق در جامعه توسعه پیدا کند، ما شاهد کاهش جرم و کاهش تخلف در نظام اداری کشور هستیم. اولین ضمانت برای اجرای قانون خودکنترلی است. هر کسی باید خود را در اجرای قانون موظف بداند؛ تخلف نکند؛ مرتکب جرم نشود. رئیس قوه قضاییه بیان کرد: دومین ضمانت اجرای قانون و عدالت در جامعه گسترش نظارتهای مردمی از جمله امر به معروف و نهی از منکر است. هر کسی در جامعه باید احساس مسئولیت بکند؛ حس داشته باشد نسبت به اینکه معروفی دارد ترک می شود یا منکری انجام می‌گیرد. اگر این حساسیت از جامعه رخت بربندد و یا اجرای امر به معروف و نهی از منکر در جامعه سست شود، ما در آن جامعه به تعبیر امیرالمومنین(ع) باید شاهد تسلط شرار باشیم؛ یعنی تسلط بَدان. امر به معروف و نهی از منکر و سلطه شر بر جامعه در دو کفه ترازو قرار دارند. اگر کفه امربه معروف و نهی از منکر در جامعه سنگین شد، کفه تسلط بَدان و شَرار سبک می‌شود و اگر خدای ناکرده در جامعه بی‌توجهی به نظارت، به مراقبت و امر به خوبی‌ها و نهی از زشتی‌ها و پلشتی‌ها شد، ما باید در آن حوزه ها شاهد تسلط بدها باشیم.
دستگاه‌های کشور باید از انتقادات مردم، رسانه‌ها، دلسوزان و مصلحان استقبال کنند
رئیس قوه قضاییه گفت: به تعبیر امیرالمومنین رمز اصلاح جامعه، احساس مسئولیت مردم نسبت به گسترش خوبی هاست. زیباییها در جامعه با حضور مردم و حساس بودن مردم توسعه پیدا می‌کند و این بخشی که در سازمان بازرسی برای فعال کردن حضور مردم فعال شده است، بخشی است که باید به آن توجه جدی شود. دستگاه‌های کشور باید از انتقادات مردم، انتقادات رسانه‌ها، انتقادات دلسوزان و انتقادات مصلحان استقبال کنند. باید استقبال کنند از یک کارمند با احساس و با تعهدی که نسبت به لغزش‌ها و کژی‌ها حساس است. باید از گزارشگران فساد استقبال شود و مورد تشویق قرار گیرند. آیت‌الله رئیسی با توجه به لزوم توجه به مردم بیان کرد: ما هر جا که به مردم میدان دادیم، در آنجا ضرر نکردیم؛ مردم مسائل را خوب حل کردند. در بحث نظارت توجه به نگاه‌های مردم توجه بسیارخوبی می‌تواند باشد.
فعال شدن ساختار‌ها در درون دستگاه‌هاى ادارى کمک به سزایى در جهت ارتقاء سلامت ادارى دستگاه‌هاست
وى ادامه داد: فعال شدن ساختار‌ها در درون دستگاه‌هاى ادارى کشور کمک به سزایى در جهت ارتقاء سلامت ادارى دستگاه‌هاست. در همینجا از مجلس شوراى اسلامى مى‌خواهم که قانون ارتقاء سلامت ادارى را تمدید کنند؛ چراکه این قانون، قانون خوبى است و اگر پیشنهاداتی دارند یا اشکالات و نواقصى هست، اصلاح کنند. آیت الله رئیسى با بیان اینکه قانون ارتقاء سلامت ادارى قانون خوبى است و مى‌تواند زمینه‌اى براى تضمین سلامت دستگاه‌ها ایجاد کند، اظهار کرد: قانون رسیدگى به تخلفات ادارى نیز قانون خوبى است و باید به آن عمل شود؛ نه فقط تخلفات افراد ضعیف مورد توجه قرار گیرد؛ بلکه قانون، به صورت جامع اجرا شود.: این قانون، قانون جامعى است و از قوانین جامع و خوب ما محسوب مى شود. این قانون باید به صورت جامع نسببه همه کسانى که تخلف مى کنند اجرا شود و نه فقط نسبت به افرادى که در سطوح پایین یک اداره و سازمان هستند.
حراست‌ها بسیار مى‌توانند در جهت تضمین و حفظ سلامت ادارى در یک مجموعه کمک کنند
وى افزود: فعال شدن نظارت هاى درون سازمانى که چشمان مدیران هستند، در حسن اجراى امور و اجراى صحیح قوانین بسیار مى تواند کمک کند. حراست‌ها در دستگاه‌ها به عنوان چشمان مدیران، بسیار مى‌توانند در جهت تضمین و حفظ سلامت ادارى در یک مجموعه کمک کنند.
آیت الله رئیسى در ادامه ادعان کرد: زمانى که فساد و تخلفى کشف مى شود، پرسیده می‌شود که چه زمانى این تخلف پا گرفته، مى گویند چند سال قبل؛ اما دستگاه هاى نظارتى درون سازمانى و چشمان تیزبین مدیران کجا بودند که این فساد و کجى را ندیدند تا در یک مجموعه و سازمان به یک غده سرطانى تبدیل شود.
بسیاری از فسادها و کجی‌های نظام اداری محصول یک غفلت، بی توجهی و چشم بستن بر فساد و خلاف است
آیت الله رئیسی در این مراسم با بیان اینکه بسیاری از فسادها و کجی‌هایی که در نظام اداری صورت می‌گیرد محصول یک اقدام یک شبه و یک روزه نیست، بلکه محصول یک غفلت، بی توجهی و چشم بستن بر فساد و خلاف است، گفت: این موضوع یک مدتی است به مسئله‌ای تبدیل شده که امروز برای مردم، مسئولین و همه غیرقابل تحمل است. وی با تاکید بر اینکه باید احساس مسئولیت نسبت به مسئله داشت، تصریح کرد: در روایات بزرگترین گناه، کوچک شمردن گناه است و لذا فساد کم هم نباید تحمل شود تا به یک مسئله بزرگ تبدیل گردد. آیت الله رئیسی ادامه داد: برخی ارقام گاهی از رسانه‌ها پخش می‌شود که اگر رقم پایینی باشد می‌گویند کم است! چون یک رقم بالاتری به او گفته شده است در حالی که رقمِ کم هم مشکل است و از همین رقم پایین شروع می‌شود تا به ارقام بالا می‌رسد.
نظارت جز لاینفک حکمرانی خوب است
رئیس قوه قضاییه خطاب به مدیران و کارکنان سازمان بازرسی کل کشور، تصریح کرد: نظارت جز لاینفک حکمرانی خوب است و یکی از اجزای مهم در حکمرانی خوب مسئله نظارت و بازرسی علی الدوام است. در این حرکت، نهاد‌هایی مثل دیوان محاسبات زیرنظر مجلس، سازمان بازرسی کل کشور زیر نظر قوه قضاییه و وزارت اطلاعات و سازمان برنامه زیر نظر دولت و همچنین سازمان حسابرسی و دستگاه‌های مراقب هستند؛ که در آن‌ها نظارت به عنوان وظیفه اصلی تعریف شده است. ممکن است در جامعه سئوال شود که این مواردِ فساد یا تخلف چگونه در این مدت شکل گرفته است؟ اگر به هر دلیلی دستگاه‌های درون سازمانی به وظیفه خود عمل نکردند و غفلت داشتند، سازمان‌های برون دستگاهی و دستگاه‌هایی که در آنجا نظارت نهادینه شده چطور؟ پس نگاه و سئوال مردم سئوال درستی است.
فعال شدن نظارت الکترونیک می‌تواند نظارت را برای سازمان بازرسی و دستگاه‌های ناظر، برخط کند
رئیس قوه قضاییه بیان داشت: باید علاوه بر نهاد‌ها و دستگاه‌های درون سازمانی، بیرون سازمان هم نهاد‌ها و دستگاه‌هایی که قانون برای اجرای عدالت پیش‌بینی کرده، فعال در این عرصه عمل کنند. البته، چون عِده و عُده دستگاه‌های نظارتی نمی‌تواند امکان نظارت فیزیکی بر همه مجموعه‌ها فراهم کند، بحمدالله نظارت الکترونیک کار را سهل کرده است. وی با تاکید بر اینکه فعال شدن نظارت الکترونیک می‌تواند نظارت را برای سازمان بازرسی و دستگاه‌های ناظر، برخط کند، بیان داشت: به ویژه مواردی که از دولت می‌خواهد به بخش خصوصی امتیازی داده شود، باید مراقبت بیشتری صورت گیرد. هر بخشی که از دولت می‌خواهد امتیاز داده و موافقت اصولی انجام شود، باید به صورت مضاعف مورد نظارت و مراقبت قرار گیرد. کسی که سرمایه گذاری می‌کند اگر به هر دلیلی در نظام اداری دچار مشکل شد بایستی به سازمان بازرسی مراجعه کند و این سازمان بایستی کار را دنبال کنند و ببیند گیر کجاست.
حضور سازمان بازرسی به این جهت است که فساد پیش نیاید
آیت الله رئیسی تاکید کرد: زمانی که در سازمان بازرسی بودم، برخی تا بازرسی ورود می‌کرد، می‌گفتند مگر اتفاقی افتاده است؛ درحالیکه حضور سازمان بازرسی فقط برای این نیست که با فساد مقابله شود؛ بلکه به این جهت است که فساد پیش نیاید. رئیس قوه قضاییه حضور سازمان بازرسی را مبتنی بر یک نگاه پیشگیرانه و صیانت از مدیران برای اینکه فساد واقع نشود و به منظور واقع نشدن فساد عنوان کرد و گفت: حضور این سازمان فقط برای مقابله با فساد نیست و مقابله با فساد در مرحله بعدی است. مهمترین مسئله در این جهت که همه شما و ما بر آن تاکید می‌کنیم، نوع پیشنهاداتی است که در سازمان بازرسی روی این پیشنهادات تلاش می‌شود و آن اصلاح ساختارهاست. آیت الله رئیسی بیان داشت: در سالهای حضورم در سازمان بازرسی در سال ۸۰ مقام معظم رهبری پیام مبارزه با فساد اقتصادی را صادر فرمودند. تا سال ۸۳ که بنده در سازمان بودم، هرسال نمایشگاه برگزار کردیم. در ابتدای این امر برخی می‌گفتند مگر اینجا صنایع و معادن است که می‌خواهید نمایشگاه بگذارید؟ اما این موضوع پیگیری و مرحوم "خبره" مدیر این موضوع شد. تلاش شد تا ادبیات مشترک با همکاران ایجاد کنیم که می‌شود اقدامات سازمان را برای مخاطبان به نمایش گذاشت. سال اول نمایشگاه برگزار شد و بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
نظارت گریزی ضد ارزش است و نظارت پذیری ارزش
رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: همکاران سازمان تشویق شدند برای اینکه دو سال بعد هم نمایشگاه برگزار شود، برای همه وزارتخانه‌ها و سازمانها و دستگاه‌های مشمول قانون غرفه گذاشتند و بازرسان نگاه خودشان را به نمایش گذاشتند. از تمام مدیران عالی و میانی و برخی رسانه‌ها دعوت شد و بیش از ۵ هزار نفر از نمایشگاه بازدید کردند. در این نمایشگاه نگاه‌های بازرسی را می‌دیدند و در واقع نگاه‌های بازرسی در آنجا به تصویر کشیده شد. وی بیان داشت: در این گام دوم انقلاب اسلامی، با تاکیدات هفت محوری مقام معظم رهبری به ویژه در اجرای عدالت که یکی از محور‌های مهم گام دوم است، به هیج عنوان مردم و جامعه و نظام برخی از کاستی‌ها و نواقصی که در ادوار گذشته بود را نمی‌پذیرد.
آیت الله رئیسی افزود: این تحولی که مقام معظم رهبری تاکید کردند که باید در این دوره واقع شود، دیدن همه کاستی‌ها و نواقص در ادوار گذشته و تلاش مجاهدانه برای رفع این کاستی‌ها و نواقص است.
رئیس قوه قضاییه خاطرنشان کرد: اگر الان مدیران ما در سازمان بازرسی را نگاه کنید، امروز بسیاری از آن‌ها تحصیلات عالی و تکمیلی دارند. کارشناسان برجسته جذب سازمان شده‌اند و نگاه قضایی کنار نگاه کارشناسی با هم عجین شده است و استفاده از ظرفیت‌های سازمان‌های دیگر را در دستور کار قرار داده است که این کارها، کار بسیار مبارکی است. وی با بیان اینکه سطح سازمان بازرسی به لحاظ تحصیلی و تجربه و اندوخته‌ها متفاوت شده است، تاکید کرد: در بسیاری از دستگاه‌ها به برکت انقلاب اسلامی سطح نیروی انسانی کارآمد خیلی بالا رفته است. در این شرایط باید تلاش کرد که با همه ابزار ماشینی و الکترونیکی که وجود دارد، نظارت الکترونیک فعال شود. حضور کارشناسان و بازرسان، حضوری بموقع و پیشگیرانه باشد؛ به نحوی که کاملا با این حضور اجرای عدالت و قانون را در کشور تضمین کنیم. آیت الله رئیسی با تاکید بر اینکه مدیران، خود را پاسخگو بدانند، ادامه داد: نظارت گریزی ضد ارزش است و نظارت پذیری ارزش.
کسی که مسئولیت دارد باید نسبت به مسئولیت خود پاسخگو باشد
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: قبل از هرکس و هرچیز باید پاسخگوی ذات مقدس پروردگار متعال باشیم. حوزه دوم پاسخگویی به ارباب رجوع و حوزه سوم پاسخگویی به عموم مردم است. وی با بیان اینکه کسی که مسئولیت دارد باید نسبت به مسئولیت خود پاسخگو باشد، ساحت چهارم پاسخگویی را پاسخگویی به دستگاه‌های سلسله مراتب مدیریتی و نظارتی عنوان کرد و گفت: حتما شفافیت هم به دستگاه‌های نظارتی در خوب مراقبت کردن، هم به مدیران برای خوب اداره کردن و هم به مردم برای خوب رصد کردن کمک می‌کند و این موضوع امر مبارکی است که باید از آن استقبال کرد. آیت الله رئیسی به ذکر مصداقی پرداخت و افزود: مدتی که توفیق خادمی آستان مقدس رضوی (ع) را داشتم، از بخش‌هایی که همیشه مورد سئوال مردم بود، بخش اقتصادی آستان بود. به دوستان سازمان اقتصادی گفتم بخش اقتصادی را شفاف کنید. قریب یک سال کار کردند و روز‌های پایان ماموریتم در واقع این شفافیت سازمان اقتصادی به گونه‌ای بود که الان می‌شود گفت پشت ویترین قرار گرفته و می‌توان تمام خصوصیات این سازمان اقتصادی را دید. مسائل روشن شد و در جهت اعتماد سازی و اطمینان سازی مردم برای پول‌هایی که به مجموعه‌های موقوفی و نذوراتی می‌دهند، مفید بود. رئیس قوه قضاییه در ادامه عنوان کرد: حتما شفافیت امر مهمی است. اطلاعات صحیح را به مردم و دستگاه نظارتی دادن می‌تواند کمک کند. مدیران بدانند شفافیت نه شعارش بلکه عمل کردن به شفافیت، چون بعضی‌ها شفافیت را فقط در حوزه شعار به آن توجه دارند؛ شفاف عمل کردن هم به نفع خود دستگاه‌هاست و هم عملکرد دستگاه‌های نظارتی را در واقع تسهیل می‌کند و می‌تواند بسیار نقش داشته باشد. نظارت بر سیاست‌های نظام طبق تفویض رهبری معظم انقلاب اسلامی بر عهده مجمع تشخیص مصلحت نظام است؛ اما سازمان بازرسی می‌تواند به مجمع تشخیص مصلحت نظام برای اجرای سیاست‌ها کمک کند. بالاخره سیاستی گذاشته شده است؛ سیاست‌های اصل ۴۴، سیاست‌های حفظ محیط زیست که این سیاست‌ها بسیار مهم است؛ سوال این است که آیا این سیاست‌های عمل می‌شود یا خیر؟
سازمان بازرسی در جهت حسن اجرای سیاست‌های مصوب نقش داشته باشد
وی ادامه داد: اقدام ما در جهت حفظ این سیاست‌هاست. سازمان بازرسی می‌تواند در نظارت بر حسن اجرای سیاست‌ها که بعهده مجمع تشخیص است، در جهت حسن اجرای سیاست‌های مصوب نقش داشته باشد. درست است که سیاست‌ها ابلاغ شده، اما این سیاست‌ها باید در کشور اجرایی و عملیاتی شود. به نظر من نشستن دستگاه‌های نظارتی سه قوه دور هم بسیار می‌تواند در همکاری و تعامل و هم افزایی موثر باشد. من در این جهت تاکید میکنم که دستگاه‌های نظارتی با یکدیگر جلسه بگذارند ولو اینکه هیج مصوبه‌ای هم نداشته باشند؛ اما خودشان باید تعامل داشته باشند؛ زیرا این امر مبارکی است ومن آن را مفید می‌دانم. گزارشاتی که بوسیله عزیزان ما در بازرسی کل کشور و در دیگر دستگاه‌های نظارتی تهیه می‌شود، اگر ضمانت اجرا برای پیشنهادات بازرسان نداشته باشد، بازرس بعد مدتی دچار سستی می‌شود.
گزارشی که بازرس تهیه می‌کند، باید ضمانت اجرا داشته باشد
وی با بیان اینکه گزارشی که بازرس تهیه می‌کند، باید ضمانت اجرا داشته باشد، افزود: مگر ۱۰ پیشنهاد زیر گزارش نیست؟ برخی پیشنهادات مربوط به دستگاه‌های اجرایی است؛ دستگاه‌های اجرایی باید خود را موظف بدانند که پیشنهاد‌های خیرخواهانه بازرسان اجرا شود. اگر زمینه برای اجرا فراهم نیست، زمینه آن را فراهم کنند. این پیشنهادات از سر دلسوزی و خیرخواهی و در جهت اجرای صحیح قانون و حسن جریان امور تهیه می‌شود و اگر پیشنهادی برای دستگاه قضایی است، من به همکارانم در دادگستری عرض میکنم که حتما پیشنهادات و اعلامی که از طریق بازرسان به دستگاه قضایی می‌شود، سریعا مورد رسیدگی قرار گیرد و از نتایج آن هم بازرسان مطلع شوند. از سوی دیگر ما اعتقاد داریم که اصلا با هیچ پرونده‌ای نباید با مسامحه برخورد شود و در مورد همه پرونده‌ها باید در موقع خود دادرسی عادلانه و منصفانه انجام شود و لذا تلاش می‌کنیم که این مهم توسط همه همکاران دنبال شود و در این مسیر باید همه حرکت کنیم. وی با بیان اینکه گزارشات بازرسی کل کشور و همه بخش‌های نظارتی در دستگاه قضایی باید به نحوی مورد رسیدگی قرار گیرد که بازرسان ما در پیگیری‌های خود جدیت شان مضاعف شود، افزود: باید این موضوع به نحوی باشد که بازرسان احساس کنند نسبت به پیشنهاداتشان اعم از بخشی که صبغه اجرایی برای دستگاه‌ها دارد و بخشی که صبغه اقدامی و قضایی دارد، ترتیب اثر داده شده است. آیت الله رئیسی با اشاره به فعالیت دیوان محاسبات کشور گفت: در دیوان محاسابت هم همینطور است و بخش قضایی که در آنجا فعال است در جهت اینکه بتوانند حسابرسان و مستشاران آنجا کارشان را درست انجام دهند، بسیار تاثیرگذار است.
برخی از ترک فعل‌ها بسیار خسارت بارتر از فعل‌هاست
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه توجه به ترک فعل‌ها در کنار توجه به فعل‌هاست، گفت: بعضی از ترک فعل‌ها ضررش بسیار بیشتر از بعضی فعل‌هاست و برخی از ترک فعل‌ها بسیار خسارت بارتر از فعل‌هاست. کسی که در دورانی مسئولیت داشت و کاری باید انجام می‌داد، اما نکرد، یا سدی را باید محکم ایجاد می‌کرد یا جاده‌ای را باید محکم و با اتقان می‌ساخت، اقدامی را به صورت اتقان انجام می‌داد که در نهایت یا کار انجام نشد یا اتقان لازم در این کار نبود، این فرد باید مورد مواخذه قرار گیرد. در دوران مدیریتی که فرد داشته، باید نسبت به آن حوزه و آن دوران پاسخگو باشد که این می‌تواند تضمین کننده باشد و معلوم شود کسی نسبت به ترک فعل‌ها مورد سوال است. به عنوان مثال در ارتباط با سیل، گزارشاتی که آقای سراج اواخر دوره مدیریت خود برای من فرستاد، نشان از آن داشت که هشدار‌هایی توسط بازرسان در زمان‌های مختلف نسبت به ضرورت برخی از لایروبی‌ها و رسوب زدایی‌ها داده شده بود که خیلی بحث مهمی است. وی افزود: شما دیدید که در آن استان‌ها و مناطقی که آمادگی وجود داشت، ما خسارت کمتری درمورد سیل داشتیم و جا‌هایی که کار‌های لازم انجام نشده بود، ما خسارت بیشتری داشتیم؛ لذا باید این ترک فعل ها، هم مورد توجه مدیران محترم باشد هم مورد توجه بازرسان.
باید از مدیران مبتکر و خلاق با همه وجود حمایت کنیم
رئیس قوه قضاییه افزود: ما باید از مدیران شجاع، مدیران قوی، مدیرانی که تحریم را دور می‌زنند و مدیران مبتکر و خلاق با همه وجود حمایت کنیم. مدیر باید احساس کند که تحت حمایت قانون و قوه قضاییه و بازرسی است. نگذارید مدیر شجاع، نترس و قوی ما در میدان دچار سستی و تردید شود. وی با بیان اینکه حمایت ازمدیران و حمایت از سرمایه گذاران و کارآفرینان فعال وظیفه همه ماست، گفت: اگر سرمایه گذار به هر دلیل در نظام اداری دچار مشکل شد، باید مراجعه کند به سازمان بازرسی کل کشور و اعلام کند که به کار من گیر می‌دهند و سازمان بازرسی نیز بلافاصله باید کار را دنبال کند و ببیند گیر کار کجاست.
کارآفرین و سرمایه گذار باید کارش تسهیل شود
وی تصریح کرد: رهبر انقلاب در سخنرانی اخیرشان به موضوع "هفت خوان" در راه سرمایه‌گذاری اشاره کرده و فرمودند این "خوان" هایی که بعضی از سرمایه گذاران را دچار تردید می کند و می گویند چرا سرمایه مان را اینجا بگذاریم، مي رويم جاي ديگر سرمایه‌گذاری می‌کنیم، باید برداشته شود. باید تمام بخش ها ترتیبی اتخاذ کنند که کار سرمایه گذار تسهیل شود و تسهیل سرمایه گذاری در گرو این است که در بازرسی کل کشور اگر سرمایه گذار و کارافرینی به هر دلیل دچار "خوان بی جهت" شد، این موضوع پیگیری شود و گیرهای بیجا در دستگاه های اداری برداشته شود تا زود کارخانه برپا و تولید رونق بگیرد. وی گفت: بخش حمایت از سرمایه گذاری باید در سازمان بازرسی فعال باشد. ما باید با همکاری مدیران و وزرایی که در این حوزه فعال هستند، ساز و کاری فراهم کنیم که وقتی در زیر مجموعه، گیری ایجاد کردند، ما سریع به مسئولان مربوطه گزارش دهیم و آن‌ها هم مشکل را مرتفع کنند. مدیر نیز قطعا خودش انگیزه برای اینکه سرمایه گذاری در کشور بیشتر شود، دارد. سرمایه گذاری داخلی یا خارجی، فرقی نمی‌کند؛ تسهیل سرمایه گذاری در گرو این است که اگر یک سرمایه گذار، یک کارآفرین به هر دلیل دچار یک مشکل بی جهت شد، واقعا پیگیری شود؛ این گیرهای بیجا از دستگاه‌های اداری برداشته شود و کارآفرین کارش تسهیل شود و کارخانه زود برپا شود و تولید در کشور رونق بگیرد. از مدیران فعال و شجاع باید حمایت کرد و آن‌ها مورد تشویق و تقدیر قرار بگیرند و بازرسی باید از همه آن‌ها تقدیر کند.
شناسایی ساختار‌های فسادزا با کمک دستگاه‌های اداری کشور از اولویت‌های سازمان بازرسی است
رئیس قوه قضاییه با تاکید بر اینکه شناسایی ساختار‌های فسادزا با کمک دستگاه‌های اداری کشور هم از اولویت‌های سازمان بازرسی است، تصریح کرد: این ساختار‌های فساد زا باید در نظامهای مختلف اداری کشور برطرف شود. ما طالبیم که دستگاه قضایی هرچه کمتر پرونده داشته باشد و ورودی پرونده به دستگاه قضایی کاهش پیدا کند. اگر دستگاه‌های اداری کشور و سازمان‌های مسئول کار خودشان را بموقع و بجا و با زمینه‌های لازم و ظرفیت‌هایی که در اختیار دارند، انجام دهند، یقین بدانید ما شاهد کاهش ورودی پرونده به دستگاه قضایی خواهیم بود. ما در مورد بعضی از ناهنجاری‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که جامعه را رنج می‌دهد معتتقدیم که می‌شود با یک اقدام جهادی و انقلابی بسیار از این ناهنجاری‌ها به هنجار‌های فرهنگی، اقتصادی و یک نظام صحیح تبدیل شود. این کار انجام شدنی است. در جلسات مختلف هم گفته ام آقایانی که درجبهه و جنگ بودید خیلی ازشما‌ها گزارشاتی که در دوره دفاع از حریم و حرم دارید، گزارش‌هایی که در حضور نیرو‌های مسلح در منطقه دارید، همه حاکی از آن است که کار‌هایی که برخی فکر می‌کنند نمی‌شود، به دست نیرو‌های توانمند ما انجام شده است.
بسیاری از دغدغه‌های امروز مردم به دست نیرو‌های توانمند این کشور قابل رفع شدن است
رئیس قوه قضاییه افزود: ما معتقدیم به دست نیرو‌های توانمند این کشور بسیاری از این اشکالات و دغدغه‌هایی که امروز مردم دارند، قابل رفع شدن است. در یک کلمه، فرمایشی که رهبر معظم انقلاب فرمودند را عرض کنم: هیچ مشکل حل نشدنی در کشور نداریم و این را با اعتقاد عرض میکنم. خدا می‌داند به عنوان کسی که در بخش‌های مختلف اداری کشور بوده‌ام عرض میکنم هیچ مشکل حل نشدنی در کشور نداریم و گره باز کردن از مسائل کشور و رفع مشکلات این کشور در دستان توانای ملت بزرگ ایران است؛ نه در دستان خارجی‌ها و بیگانگان؛ باید گره‌ها را همین کشور و مردم باز کنند. خداوند متعال انشاءالله به عظمت اباعبدالله‌الحسین (ع) که به انسانیت، بشریت و حیات انسان عظمت دادند، به ما توفیق دهد به برکت خون مطهر شهیدان که براى همه مشکلات عالم گره گشاست، بتوانیم وظیفه خود را بشناسیم و به وظیفه خود عمل کنیم.
رئیس دستگاه قضایى خاطرنشان کرد: در این تحول که وظیفه امروز قوه قضاییه و امر رهبرى معظم انقلاب است، نه فقط سازمان بازرسى بلکه تک تک شما بازرسان و کارشناسان نقش دارید و هیچ کس نباید در انجام این تحول غایب باشد.
تحول بدون حضور تک تک همکاران در قوه قضاییه هرگز اتفاق نمى افتد
وى با تاکید بر اینکه این تحول بدون حضور تک تک همکاران در قوه قضاییه هرگز اتفاق نمى افتد، اظهار کرد: تحول با بخشنامه، دستورالعمل و سخنرانى نیست؛ بلکه تحول یک اقدام عملى و اجرایى است که با اراده، اقدام و عمل همه اجزاى سازمان قضایى و سازمان نظارتى کشور به ویژه در دستگاه بازرسى کل کشور اتفاق مى افتد. این تحول، رفع نواقص و کاستى هاست که مقام رهبرى فرمودند و مورد انتظار مردم است. انشاءالله گام نهادن در این قضیه مورد انتظار جدى است؛ لذا ضمن ارج نهادن به تمام تلاش هایى که تاکنون در سازمان بازرسى کل کشور شده، ما معتقدیم در این میان باید طرحى نو درانداخت. وى ادامه داد: این طرح را باید طراحان، برنامه نویسان، برنامه ریزان، متفکران، اتاق هاى فکر و اندیشه سازمان بازرسى کل کشور با همکارى مدیران دستگاه‌ها دراندازند و به دنبال اجرا، اقدام و عمل به آن برآیند. آیت الله رئیسى عنوان کرد: انشاءالله خداوند متعال به برکت عاشورا به زندگى ما و شما برکت مرحمت کند و از همه مدیران معزز، کارشناسان و بازرسانى که در جلسه حضور دارند، تقدیر و تشکر مى کنم.
