اعتراض فیلمساز ایرانی به حذف فیلمش از اسکار

آکادمی اسکار هفته گذشته اعلام کرد که فیلم «جوی» به نویسندگی و کارگردانی سودابه مرتضایی که به عنوان نماینده سینمای اتریش در شاخه بهترین فیلم بین‌المللی جوایز سینمایی اسکار ۲۰۲۰ پذیرفته شده بود را پس از بررسی به دلیل دیالوگ‌های غالبا انگلیسی، واجد شرایط رقابت در این شاخه از این جوایز نمی‌داند و حالا کارگردان و تهیه‌کننده این فیلم با ارسال نامه‌ای به آکادمی نسبت به این تصمیم اعتراض دارند. در این نامه که به امضای سودابه مرتضایی کارگردان ایرانی-اتریشی فیلم «جوی»، «الیور نیومان» تهیه‌کننده و «مارتین شویگوفر» رئیس سازمان سینمایی اتریش رسیده آمده است که با بررسی مجدد فیلم مشخص شده است که ۵۳ درصد از دیالوگ‌های استفاده شده در فیلم به زبان‌های غیرانگلیسی (بینی، آلمانی و پیجین) و غیر قابل فهم برای مخاطبان انگلیسی زبان است و تصیم آکادمی مبنی بر حذف این فیلم به شکلی ناخوشایندی حیرت آور و البته شوکه‌کننده است. 

آکادمی اسکار دلیل حذف نماینده اتریش از شاخه بهترین فیلم بین‌المللی اسکار ۲۰۲۰ را استفاده از دیالوگ‌های انگلیسی در دو سوم از فیلم اعلام کرده بود. شش عضو کمیته بین‌المللی اسکار درصد استفاده از دیالوگ‌های انگلیسی و غیرانگلیسی  را در فیلم به صورت مستقل محاسبه کرده‌اند و آکادمی اسکار بر تصمیم اولیه خود باقی خواهد ماند و این پرونده بسته شده است.بر اساس قوانین اسکار که از سال ۲۰۰۶ اعمال می‌شود فیلم‌هایی واجد شرایط رقابت در شاخه بهترین فیلم خارجی (بین‌المللی) اسکار شناخته می‌شوند که دیالوگ‌های آنها غالبا غیرانگلیسی باشد و این قانون در جهت ایجاد فرصت برای فیلم‌ها از زبان و فرهنگ‌های گوناگون اتخاذ شده است. به همن دلیل کشورهایی چون انگلیس، اتریش، ایرلند و .. هر سال فیلم‌هایی را به زبان غیرانگلیسی به آکادمی معرفی می‌کنند. امسال هم  فیلم «غزه» نماینده ایرلند به زبان عربی ساخته شده است.

 هفته گذشته نیز فیلم «شیردل» به کارگردانی «ژنویو ناجی» که امسال به عنوان اولین نماینده سینمای نیجریه در شاخه بهترین فیلم بین‌المللی جوایز سینمایی اسکار انتخاب شده بود نیز به دلیلی مشابه از رقابت در اسکار جا ماند که این تصمیم با حواشی و اعتراضاتی همراه شد، چرا انگلیسی زبان رسمی نیجریه محسوب می‌شود. فیلم «جوی» به کارگردانی و نویسندگی سودابه مرتضایی که درباره قاچاق بردگان جنسی آفریقایی به اتریش است، اولین نمایش خود را در جشنواره ونیز سال گذشته تجربه کرد و در نهایت موفق به کسب جایزه "لیبل سینمای اروپا" از این جشنواره شد و در ادامه نیز جوایزی چون بهترین فیلم بخش رقابتی شصت و دومین جشنواره بین‌المللی فیلم لندن (BFI) و جایزه ستاره طلایی بهترین فیلم از هفدهمین جشنواره فیلم مراکش را کسب کرد. 

سینمای اتریش تاکنون چهار بار به جمع نامزدهای نهایی جایزه شاخه بهترین خارجی راه یافته است و دوبار با فیلم‌های «جاعلان» ساخته «اشتفان روزویتسکی» (۲۰۰۷) و «عشق» از «میشائیل هانکه» (۲۰۱۲) موفق به کسب جایزه اسکار خارجی شده است. فهرست نامزدهای اولیه شاخه بهترین فیلم خارجی (که از امسال به شاخه بهترین فیلم بین‌المللی تغییر نام داده است) شامل ۱۰ فیلم در ماه دسامبر اعلام می‌شود و پنج فیلم راه یافته به جمع نامزدهای نهایی نیز روز ۱۳ ژانویه (۲۳ دی‌ماه) مشخص و مراسم اعطای جوایز نود و دومین دوره این رویداد سینمایی در تاریخ ۹ فوریه (بامداد دوشنبه ۲۱ بهمن) برگزار خواهد شد.