بهار نیوز - خسارات‌ بالا و مردمِ فقیر تنها

همه آمارها درباره خسارت‌های سیل در سیستان و بلوچستان

گروه جامعه: بارش حدود ۲۰۰ میلیمتر باران در یک روز، آن هم در استانی محروم و درگیر خشکسالی که اصلا آمادگی مواجهه با چنین وضعیتی را ندارد، خسارت‌های سنگینی را به بار می‌آورد و مردم فقیر منطقه را از هستی ساقط می‌کند. این دقیقا اتفاقی است که طی ۲ روز شنبه و یکشنبه در سیستان و بلوچستان رخ داد و در این گزارش، وضعیت این استان را در پی سیل بررسی می‌کنیم.

بارش باران‌های سیل‌آسا از روز جمعه گذشته در جنوب کشور شامل هرمزگان و کرمان و پس از آن شرق کشور تعدادی از استان‌های این مناطق و نیز جزایر را زیر آب برد. از جمله این استان‌ها سیستان و بلوچستان بود که شدت گرفتن بارش‌ برف و باران در آن در روز شنبه هفته جاری (۲۱ دی‌ ماه) خسارات زیادی را به بار آورد و مردم را آواره کرد. با این‌که سازمان هواشناسی کشور از پیش در خصوص ورود این سامانه بارشی به کشور خبر و درباره احتمال سیل نیز هشدار داده بود، گویا هیچ‌کس - نه مردم و نه مسئولان - آن را باور نکرده و برای مواجهه با وضعیت اضطراری آماده نشده بودند. در نتیجه این امر، باران موجب طغیان رودخانه‌های محلی شد و از روستاها و زمین‌های کشاورزی مردم سر درآورد به طوری که پس از بارندگی‌ها در برخی مناطق شهری و روستایی مردم برای تردد در معابر از قایق استفاده می‌کردند.
....
اکنون پس از پایان بارندگی‌ها، برآوردهای اولیه حاکی از خسارت سنگین سیل به زیرساخت‌های منطقه است، اما برآورد حجم دقیق آن به زمان فروکش کردن سیلاب موکول شده است. این در حالی است که مسئولان نهادهای مختلف درگیر با این ماجرا آمارهای متفاوتی از میزان خسارت‌ها، امدادرسانی، تعداد آوارگان و حتی کشته‌شده‌ها ارائه می‌دهند.‌ علاوه بر باران، بارش برف نیز در بخش‌هایی از سیستان و بلوچستان صدماتی را به مردم وارد آورد که مسدود شدن مسیر ارتباطی ۲۵ روستای اطراف تفتان و وقوع یخبندان در خاش از آن جمله بود.

ثبت ۱۸۶ میلیمیتر باران در یک روز
عباسعلی ارجمندی، مدیرکل دفتر مدیریت بحران سیستان و بلوچستان ظهر یکشنبه ۲۲ دی‌ ماه در گفت‌وگو با ایرنا، بسته شدن ۲۶ محور ارتباطی، قطع شدن برق ۱۳۰ روستا در مناطق مرکزی و جنوبی و از مدار خارج شدن شبکه توزیع آب آشامیدنی ۱۰۰ روستا را از جمله خسارت‌های وارد آمده به این استان بر اثر سیل تا آن زمان برشمرد. وی همچنین از آسیب شدید بخش کشاورزی از جمله باغ‌های موز و مزارع در شهرستان‌های کنارک، چابهار و دلگان، قطع شبکه تلفن در شهرستان‌های نیکشهر، فنوج، بخش‌هایی از دلگان، سرباز، کنارک و قصرقند به عنوان دیگر خسارت‌های سیل خبر داد. ارجمندی، بیشینه بارندگی‌ها را ۱۸۶ میلیمتر در نیکشهر اعلام کرد و گفت: در جریان سیل اخیر بیش‌ از ۲۰ هزار واحد مسکونی در سیستان و بلوچستان دچار خسارت ۲۰ تا ۱۰۰ درصد شده‌اند. به گفته این مسئول، در این مدت هزار نفر از مردم و ۲۰۰ خودروی گرفتار در سیلاب توسط نیروهای امدادی نجات داده و رها شدند.

کدام شهرها؟ چند نفر؟
مرتضی سلیمی رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر کشور ظهر روز گذشته به ایسنا گفت: طی ٧٢ ساعت گذشته ١٣ شهرستان سیستان و بلوچستان از جمله ایرانشهر، چابهار، خاش، دلگان، زاهدان، سرباز، سراوان، سیب و سوران، فنوج، کنارک، میرجاوه، نیکشهر و هیرمند از سیل متاثر بوده‌اند. وی از امدادرسانی در ۴٠ شهر و روستای این استان خبر داد و افزود: تاکنون به ۱۲۴۸ نفر امدادرسانی شده است و ٣٢٧ نفر به صورت اضطراری اسکان یافته‌اند.

سلیمی از مفقود شدن یک نفر هم در شهرستان راسک خبر داد.
عدم دسترسی به ۵۰۰ روستا و جان باختن ۲ نفر
همچنین، رسول راشکی رئیس جمعیت هلال احمر سیستان و بلوچستان به مهر گفت: تاکنون ساکنان ۶ روستای گرفتار در سیلاب در شهرستان کنارک تخلیه و به مناطق امن منتقل شده‌اند. ماموران هلال احمر تاکنون جان ۲۱ نفر از گرفتاران در طغیان رودخانه‌های محلی را نجات داده‌ و ۸ خودروی گرفتار در سیلاب را نیز رها کرده‌اند. عصر همین روز، باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از مدیرکل دفتر مدیریت بحران سیستان و بلوچستان از عدم دسترسی به ۵۰۰ روستا در این استان و همچنین جان باختن یک دختربچه ۵ ساله بر اثر ریزش آوار و غرق شدن یک نفر دیگر در سیلاب خبر داد.

اعزام تیم‌های واکنش سریع
عصر روز یکشنبه مجتبی خالدی سخنگوی سازمان اورژانس کشور با بیان این‌که تیم‌های واکنش سریع در استان سیستان و بلوچستان وارد عمل شده‌اند، به ایسنا گفت: تیم‌های عملیات ویژه اورژانس برای امدادرسانی آمادگی کامل دارند و از امروز بالگرد اورژانس نیز وارد عمل می‌شود.
هلال احمر تا ظهر همین روز از مفقود شدن یک نفر در سیستان و بلوچستان خبر داده بود.

بی‌خبری از دشتیاری
غروب روز گذشته، «دشتیاری زیر آب رفت» تیتر رسانه‌ها شد. حجم آب و مسدود شدن محورهای دسترسی باعث شده مردم و مسئولان منطقه از آنچه در روستاهای شهرستان دشتیاری واقع در استان سیستان و بلوچستان رخ داده بود، بی‌خبر باشند.

قطع آب، برق و تلفن
میثم جعفرزاده مدیرکل مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو در ساعات پایانی شب از آب‌رسانی سیار تیم‌های عملیاتی به مناطق آسیب‌دیده از سیل خبر داد. وی به فارس گفت: در سیستان و بلوچستان حدود ۲۰۰ روستا بر اثر سیل دچار قطعی آب شده‌اند که برخی از آنها دارای مشکل کدورت منابع آب و برخی شکستگی خطوط انتقال و خروج از مدار هستند. جعفرزاده افزود: به ‌دلیل شدت سیل، برخی از روستاها دچار قطعی ارتباط مواصلاتی و تلفنی شده و به همین دلیل احتمال گسترش قطعی آب در این مناطق وجود دارد.

وی در رابطه با قطعی برق در روستاهای سیستان و بلوچستان اظهار کرد: در حال حاضر شبکه توزیع برق ۱۱۰ روستا قطع شده است. همچنین ارتباط مخابراتی به دلیل قطع فیبر نوری و همچنین راه‌های مواصلاتی شهرستان‌های نیکشهر و قصرقند، نگور، پلان، دلگان، کنارک در محدوده زرآباد مسدود است. مدیرکل مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو ادامه داد: اکنون تیم‌های عملیاتی به همراه تجهیزات کامل در منطقه در حالت آماده باش هستند، اما با توجه به مسدود بودن راه‌های دسترسی، انجام عملیات بسیار دشوار است.

برآوردهای اولیه خسارات پس از سیل
۳ روز پس از شروع سیل، رسول راشکی مدیرعامل جمعیت هلال احمر سیستان و بلوچستان به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: ۲۷ روستا در ۱۳ شهرستان دچار سیل و آب‌گرفتگی و تاکنون ۴۸۰ خانوار آسیب‌دیده در چادرهای امدادی اسکان داده شده‌اند. وی افزود: از روز شروع بارش‌ها تا امروز دوشنبه ۲۳ دی‌ ماه، این جمعیت حداقل به ۲۱۵۵ نفر امدادرسانی و ۲۱۰ تخته موکت، ۴۲۳ تخته پتو و ۱۸۲۷ کیلوگرم نایلون بین آسیب‌دیدگان توزیع کرده است. راشکی ادامه داد: بارندگی‌های سیل‌آسا و طغیان رودخانه‌های محلی تا کنون موجب تخریب کامل ۹۳ واحد مسکونی شده که بیشترین تخریب خانه‌ها با ۵۸ مورد از فنوج گزارش شده است. وی بیان کرد: قبل از بارندگی‌ها، ۳ کمپ اسکان اضطراری در شهرستان‌های قصرقند، فنوج و کنارک راه‌اندازی شده بود که با توجه به شدت بارندگی‌ها در استان و نیاز منطقه، یک کمپ دیگر نیز برای اسکان مردم سیل‌زده دلگان راه‌اندازی شد.

خسارت‌ها بالا و مردمِ فقیر تنها
اکنون، در شرایطی که استان‌های معین سیستان و بلوچستان یعنی کرمان و هرمزگان درگیر سیل هستند، کمبود تجهیزات امدادی و نیروی انسانی هلال احمر در سیستان و بلوچستان احساس می‌شود و مردم مناطق سیل‌زده تنها مانده‌اند و با دست خالی در حال کمک‌رسانی به یکدیگر هستند. این در حالی است که به گفته مدیرکل مدیریت بحران سیستان و بلوچستان، عمق سیلاب در برخی روستا ۴ تا ۸ متر گزارش شده است. مجتبی شجاعی فرماندار دلگان با اشاره به فقر و محرومیت شدید مردم این منطقه و این‌که اندک دارایی بسیاری از این مردم را آب برده است، به ایسنا گفت: بودند افرادی که کل دارایی‌شان ۲ یا ۳ دام بود که آنها را آب با خود برد.
احمدعلی موهبتی استاندار سیستان و بلوچستان نیز شب گذشته در بازدید از مناطق سیل‌زده چابهار و نقاط جنوبی این استان با بیان این‌که حجم خسارات وارده به منازل، اراضی کشاورزی، تاسیسات و زیرساخت‌ها و راه‌های ارتباطی بسیار بالاست، اظهار کرد: خانوارها به حمایت ملی برای جبران خسارت‌ها نیاز دارند. وی افزود: به بالگرد، قایق، مواد غذایی، آب، لوازم بهداشتی و کمک‌های امدادی نیاز است.

۳۰۰ هزار حاشیه‌نشین سیل‌زده
حسینعلی شهریاری فرماندار زاهدان گفت: این شهر ۳۰۰ هزار نفر حاشیه‌نشین دارد که خانه‌های اکثر آنها خشت و گِلی است. وی ادامه داد: افراد مستضعف در این خانه‌ها ساکن هستند، تعدادی از آنها مجبور شده‌اند سقف خانه‌های خود را با پلاستیک بپوشاندند تا باران به داخل خانه‌هایشان نیاید.

محاصره ۵۰ روستا در بنت
کدخدایی، عضو شورای شهر بنت با اشاره به محاصره ۵۰ روستای این شهر در سیلاب اعلام کرد: متاسفانه طی ۳ روز اخیر از روستاهای بخش غربی بنت بی‌خبر هستیم. حدود ۱۷۳ میلیمتر در بنت باران باریده است. وی گفت: علاوه بر قطع برق و تلفن، تمامی راه‌های دسترسی به این روستاها مسدود شده است. این منطقه حدود ۱۰ هزار نفر سکنه دارد.

پیشگیری برای برخی مسئولان اصلا معنا ندارد
حبیب‌الله دهمرده عضو مجمع نمایندگان استان سیستان و بلوچستان در تذکری شفاهی در جلسه علنی امروز مجلس بیان کرد: این سیل قابل پیش‌بینی بود اما به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌ها به سیستان و بلوچستان خسارت زیادی وارد کرده است. وی ادامه داد: بنده از وزارت کشور، وزارت نیرو و استاندار سیستان و بلوچستان گلایه‌مند هستم، چراکه در ابتدای امسال نیز مختصر سیلی در سیستان آمد و خساراتی بر جای گذاشت. بر اساس مصوبات ستاد بحران باید لایروبی رودخانه‌ها انجام می‌شد و اقداماتی پیشگیرانه برای جلوگیری از وقوع سیل صورت می‌گرفت، اما نه‌تنها اقدامی نشده، بلکه خسارت سنگینی به مردم وارد شده است. ظاهرا پیشگیری برای برخی مسئولان اصلا معنایی ندارد.

تعطیلی مدارس دشتیاری و پلان چابهار
اداره اطلاع‌رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد که مدارس تمام مقاطع تحصیلی در نوبت صبح و عصر منطقه دشتیاری و پلان در چابهار امروز دوشنبه ۲۳ دی‌ ماه تعطیلند، اما امتحانات نهایی متوسطه دوم برگزار می‌شود.

بازگشایی راه‌ها و اطلاعیه جدید سازمان هواشناسی
مرکز مدیریت راه‌ها اعلام کرد: محورهای ایرانشهر - مهرستان / سرباز - مهرستان/ مهرستان - سوران/ فنوج - اسپکه/ بزمان - دلگان/ ایرانشهر - دلگان/ نیکشهر - کنارک که به علت طغیان رودخانه محلی مسدود شده بودند، با تلاش عوامل راهداری بازگشایی شده‌اند. با توجه به اطلاعیه‌ای که سازمان هواشناسی کشور روز گذشته منتشر کرده، برای سیستان و بلوچستان در روز چهارشنبه هفته جاری وزش باد شدید پیش‌بینی شده است. بنابراین از مسئولان انتظار می‌رود اقدامات لازم را برای پیشگیری از بروز خسارات احتمالی انجام دهند.