فقدان اعتماد، افزایش آسیب

به گزارش انجمن روان درمانی ایران، سامان توکلی اظهار داشت: اعتماد یکی از سازه‌های روانی است که بروز آن را در سطوح مختلف فردی، بین‌فردی، اجتماعی، و حتی در سطح یک ملت و بین ملت‌ها و فرهنگ‌های مختلف شاهد هستیم.

رئیس سومین همایش سالیانه انجمن علمی روان‌درمانی ایران ادامه داد: شکل‌گیری اعتماد متاثر از عوامل مختلفی است و علاوه بر جنبه‌های شخصی و درون‌روانی، با تجربه‌های فرد در دوران کودکی و بزرگسالی مرتبط بوده و برای اینکه فرد بتواند به خود و دیگری اعتماد کند و روابط معناداری مبتنی بر اعتماد شکل بدهد، لازم است در دوران کودکی و با اعضای اصلی خانواده و مراقبان اولیه‌ خود روابطی را تجربه کرده باشد که اعتماد را در او تقویت کند.

به گفته توکلی، مواجهه‌های فرد در گروه‌های اجتماعی دیگر، روابط او با همسالان، و روابط دیگر در مدرسه، محله و جامعه‌ نیز در تقویت یا تضعیف این سازه‌ روانی و بین‌فردی موثر است و اعتماد اجتماعی به عنوان یکی از شاخصه‌های مهم جوامع مختلف و یکی از مهم‌ترین عوامل سرمایه‌ اجتماعی شناخته می‌شود.

رئیس انجمن روان‌درمانی ایران تصریح کرد: روند تغییر اعتماد در جوامع مختلف موضوع مهمی است و برخی مطالعات و شواهد از روند رو به کاهش اعتماد اجتماعی در بعضی جوامع و از جمله جامعه‌ ما حکایت دارد.

وی ادامه داد: بروز اتفاقات و وجود عوامل برهم‌ زننده‌ اعتماد در بسیاری موارد فقط محدود به سطح فردی و خانوادگی نیست، بلکه در سطوح کلان اجتماعی اتفاق می‌افتد و پرداختن به آن مستلزم توجه بخش‌های مختلف جامعه و حاکمیت به این امر است، تصمیم‌گیری‌های کلان و مهم سیاسی و اجتماعی و اقتصادی که می‌توانند موجب بروز، یا تشدید و تعمیق شکاف بین طبقات و گروه‌های اجتماعی مختلف، و نیز بین مردم و حاکمیت باشند، موضوعات مهمی هستند که علاوه بر تبعات مختلف دیگر، پی‌آمدهای منفی جدی بر سلامت روانی و اجتماعی مردم خواهد داشت.

توکلی افزود: در سطح فردی و بین‌فردی نیز نمودهای اعتماد و پیامدهای آن خود را در عملکرد شخصی و خانوادگی و اجتماعی افراد نشان خواهد داد و بروز مشکلاتی مانند اختلالات روانی و شخصیتی می‌تواند متاثر از مشکل در شکل‌گیری اعتماد بنیادین و دلبستگی  ایمن در دوره‌ کودکی باشد و در دوران بزرگسالی خود را به شکل اختلالات مختلف، آسیب‌پذیری به مسایلی مانند اعتیاد و نیز مشکلات رابطه‌ زوجین و خانواده‌ها نشان بدهد.

وی به برگزاری سومین همایش سالیانه انجمن  روان‌ درمانی که هفتم تا نهم اسفند ماه در بیمارستان میلاد برگزار می شود، اشاره کرد و اظهار داشت: محور اصلی این همایش «اعتماد، سازه‌ای روانی در گستره زندگی» است و به نظریه‌ها و مداخلات روان‌درمانی به موضوع اعتماد و شکل‌گیری آن و موانع و تقویت‌کننده‌های آن می‌پردازد.

توکلی خاطرنشان کرد: به دلیل اهمیت اعتماد به عنوان یک سازه‌ روانی و یک پدیده‌ بین‌فردی و اجتماعی و به ویژه آن که طبق نظر بسیاری از صاحب‌نظران، موضوع اعتماد، در ابعاد مختلف فردی و بین‌فردی و اجتماعی آن، یکی از موضوعات حساس در جامعه‌ امروز ما است، سومین همایش سالیانه‌ انجمن روان‌ درمانی ایران به این موضوع اختصاص داده شده و امیدواریم، در این همایش با حضور و مشارکت صاحب‌نظران و محققان حوزه‌های مختلف روان‌شناسی، روان‌پزشکی، جامعه‌شناسی، ادبیات و فرهنگ و سایر حوزه‌های مرتبط بتوانیم در ابعاد مختلف این موضوع تعمق کنیم و ضمن بررسی وضع کنونی جامعه‌، به نقاط قوت و ضعف، و راهکارهای تقویت آن بیاندیشیم.