دریافت لینک صفحه با کد QR
یک احمدی‌نژادی یا قالیبافی؛ کدام یک راهی پاستور می‌شود؟
مجلس جدید رئیس‌جمهور آینده را تعیین می‌کند
خبر فوری , 6 اسفند 1398 ساعت 15:45
گروه سیاسی: بسیاری معتقدند که انتخابات مجلس شورای اسلامی یک جام بلورین و جادویی است که می‌تواند دو سال آینده سیاسی کشور را پیش بینی نماید. به عبارتی، شاید بتوان چینش مجلس بعد از انتخابات را تعیین کننده رئیس جمهور آینده دانست. این تئوری تا چه حد درست است؟ آیا از دل مجلس یازدهم می‌توان نتایج انتخابات ریاست جمهوری آینده را پیش بینی کرد و کلیددار آینده پاستور را شناخت؟
با مرور سه مجلسی که در روند انتخابات ریاست جمهوری (بعد از پایان 8 ساله قدرت یک رئیس جمهور) تعیین کننده بوده اند، می‌توان به نتایجی رسید. سه مجلس پنجم(1374)، هفتم(1382)، نهم(1390) مجالسی هستند که به خصوص در دوران حیات جمهوری اسلامی ایران پس از رحلت امام خمینی(ره) در انتخاب سه رئیس جمهور یعنی محمد خاتمی، محمود احمدی نژاد و حسن روحانی تعیین کننده بوده اند.
منطق انتخابات ریاست جمهوری؛ ضدی به جای ضد دیگر
به طور کلی، در انتخاب روسای جمهور نوعی منطق شبه دیالکتیکی حاکم بوده است؛ بدین صورت که هر رئیس جمهوری که بعد از دیگری به قدرت رسید، آرمانها، اهداف و تیپی ضد رئیس جمهور قبلی داشته و به عبارتی آنتی تز او بوده است. در فضای سازندگی اما به لحاظ سیاسی و اجتماعی بسته مرحوم هاشمی، محمد خاتمی با آرمان آزادی به قدرت می‌رسد؛ محمود احمدی نژاد با شعار عدالت و بازگشت به آرمانهای انقلاب و به خصوص توجه به قشر ضعیف به قدرت می‌رسد؛ این در حالی بود که بیشتر توجه خاتمی به طبقه متوسط بود و آزادی را بر عدالت ترجیح می‌داد. روحانی با شعار اعتدال و تاکید بر حل مساله هسته ای، اصلاح سیاست بین المللی و توقف تورم به روی کار آمد؛ او دقیقا بر نقاط ضعف دولت دوم احمدی نژاد تاکید کرد و همین نقاط ضعف را سکوی پرتاب خود نمود.اگر این منطق ادامه پیدا کند باید بگوییم که دولت بعدی هم به احتمال بسیار زیاد آنتی تز دولت روحانی خواهد بود و از همان جایی قدرت و محبوبیت به دست می‌آورد که روحانی آن را از دست داده است. بزرگترین مشکل دولت حسن روحانی چیست؟ بدون شک مشکلات عدیده اقتصادی پاشنه آشیل دولت دوم حسن روحانی بوده و خواهد بود. تورم، افزایش قیمت سوخت و به هم خوردن وضعیت معیشتی طبقات پایین جامعه دست و پای روحانی را به شدت بسته است. بنابراین، می‌توان حدس زد که رئیس جمهور آینده ایران با همین شعارها به قدرت برسد. او احتمالا با شعارهایی نظیر حمایت اقتصادی از مستضعفین، ایجاد آرامش در قیمت سوخت و خودرو و افزایش یارانه نقدی به قدرت برسد.
مجلس؛ نطفه تشکیل دولت آینده
حال به مساله اصلی بازگردیم. مجلس در این منطق چه جایگاهی دارد؟ به نظر می‌رسد که مجلس نظریه فوق را تایید می‌نماید. در واقع، بررسی سه مجلس پنجم، هفتم و نهم نشان می‌دهد که معمولا چینش پارلمانی می‌تواند شکل و شمایل رئیس جمهور آینده را معرفی نماید. مجالس پنجم، هفتم و نهم اصولا مجالسی هستند که به صورت بالقوه مولد دولت آینده بوده اند. این مجالس در تقابل با دولت وقت شکل گرفته و شعارهای خود را بر تقابل با دولت قرار داده اند. این شعارها و تقابلها در مجالسی مثل پنجم کمی ملایمتر و در مجالسی مانند هفتم و نهم شدیدتر بوده است. تقابل سیاسی با دولت در این مجالس همیشه علنی نبوده و در برخی موارد، به نوعی نطفه مخالفت با دولت و شکل گیری دولت آینده را تعیین می‌کرده است.به طور مثال، مجلس نهم مجلسی اصولگرا بود اما در دل آن برخی نمایندگان اصولگرا اما مخالف دولت محمود احمدی نژاد به شدت فعالیت می‌کردند. ماجرای مشهور به یکشنبه سیاه هم در همین مجلس رخ داد؛ ماجرایی که اوج تقابل علی لاریجانی(رئیس وقت مجلس) و رئیس جمهور وقت را آشکار کرد. این امر در مجلس هفتم به مراتب عیان‌تر بود. اکثریت مجلس اصولگرا بودند و در تقابل با دولت اصلاح طلب محمد خاتمی قرار داشتند.اکنون مجلس یازدهم به چه نحو می‌تواند دولت آینده را تعیین نماید؟ چهار جریان اصلی اصولگرا در انتخابات چند روز پیش بیشترین رای را به دست آوردند. این چهار گروه بدین قرار هستند: اصولگراهای سنتی، نو اصولگراها(در راسشان محمد باقر قالیباف قرار دارد)، جبهه پایداری‌ها و طرفداران محمود احمدی نژاد یا به عبارتی دولت بهاری‌ها. در بالا گفتیم که رئیس جمهور آینده احتمالا با شعارهای مشهود، عینی و توده گرای اقتصادی به قدرت می‌رسد. در بین چهارگروه اصولگرای فوق الذکر، دو گروه دولت بهاری‌ها و نواصولگراها شاید بیش از بقیه در ارائه و تقویت این شعار قوی باشند. در این بین، شاید قدرت گروه اول از دوم هم کمی قوی تر باشد. نباید فراموش کرد که احمدی نژاد از طریق همین شعارها، برنامه‌ها و تیپ و کاریزمای خاص خودش توانست رئیس جمهور کشورمان گردد.به همین صورت، شاید بتوان دولت یازدهم را هم به سیاق گذشته پرورش دهنده رئیس جمهور آینده ایران دانست. باید صبر کرد و دید که در آینده چه اتفاقی می‌افتد.
کد مطلب: 202185