کاهش سفرهای هوایی و عادت به گراني!

افزایش 60 تا 70 درصدی نرخ بلیت هواپیما نیمه آبان سال گذشته از سوی سازمان هواپیمایی کشوری به شرکت‌های هواپیمایی ابلاغ شد که این موضوع در ابتدا تاثیرات منفی را در تعداد مسافران هوایی داشت اما به مرور زمان، مردم همانطور که به بقیه گرانی‌ها در حوزه‌های مختلف عادت می‌کنند به افزایش نرخ بلیت هواپیما نیز عادت کرده و روال سفرهای هوایی به حالت عادی خود بازگشت.

محمدرضا عبدالرحیمی، معاون شرکت فرودگاه‌های کشور درباره تاثیرات افزایش نرخ بلیت هواپیما در میزان سفرهای هوایی طی یک سال اخیرگفت:‌ به طور کلی مجموع پروازهای مسافری و تعداد مسافران در شش ماهه‌ اول امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 9 درصد کاهش داشت که البته نشانه‌های بهبود از شهریور ماه نمایان شد. وی افزود: بر این اساس در نیمه نخست امسال 21 میلیون و 643 هزار و 686 مسافر و در مدت مشابه سال گذشته 23 میلیون و 682 هزار و 207 مسافر اعزام و پذیرش شدند. به گفته معاون شرکت فرودگاه‌ها در شش ماهه ابتدای سال جاری در پروازهای داخلی 16 میلیون و 875 هزار و 543 مسافر و در مدت مشابه سال قبل 18 میلیون و 467 هزار و 285 مسافر جابجا شدند که این میزان در پروازهای بین‌المللی در شش ماهه ابتدای امسال چهار میلیون و 768 هزار و 143 نفر و در مدت مشابه سال گذشته پنج میلیون و 214 هزار و 922 نفر بود.

عبدالرحیمی با بیان این‌که افزایش قیمت در کوتاه‌مدت بر تعداد مسافرت‌های هوایی اثر گذاشت، اظهار کرد: در پنج ماهه‌ پایان سال گذشته یعنی از آبان‌ تا اسفند‌ماه، 14 میلیون و 917 هزار و 974 مسافر در فرودگاه‌های کشور جابجا شدند که این میزان در سال 90 معادل 16 میلیون و 671 هزار و 739 مسافر بود لذا کاهش 10.5 درصدی جابجایی مسافر را در این مدت تجربه کردیم. معاون شرکت فرودگاه‌های کشور با بیان این‌که به دلیل تورم و افزایش هزینه‌های زندگی مردم تاثیرات افزایش 65 درصدی قیمت بلیت آنچنان که باید و شاید تاثیری نداشت، گفت: به دلیل شرایط اقتصادی و تورمی که شاهد بودیم سایر هزینه‌های زندگی مردم نیز افزایش یافت.

عبدالرحیمی با بیان اینکه کل اعزام و پذیرش در فرودگاه‌های کشور در شهریورماه امسال چهار میلیون و 357 هزار و 580 مسافر و در سال گذشته چهار میلیون و 213 هزار و 880 نفر بوده است، اظهار کرد: رشد تعداد مسافران در شهریورماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته در پروازهای داخلی سه درصد بود. وی با بیان اینکه در شهریورماه نسبت به مرداد‌ ماه در کل پروازها افزایش داشتیم، گفت: در اعزام و پذیرش مسافر26 درصد افزایش را شاهد بودیم که این میزان در پروازهای داخلی 25 درصد و در پروازهای بین‌المللی 22 درصد بود. به گفته این مقام مسئول در مهر ماه نیز میزان پروازهای داخلی نسبت به شهریور ماه نیز تقریبا یکسان بوده است.

همچنین دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی نیز افزایش 65 درصدی قیمت بلیت هواپیما را در میزان تقاضا و تعداد مسافران هوایی چندان تاثیرگذار ندانست. حمید غوابش در این باره گفت: این موضوع در ابتدا میزان تقاضا را کاهش داد اما بعد از مدتی به دلیل شرایط بحران اقتصادی کشور این موضوع شکل دیگری به خود گرفت. روند وی ادامه داد: افزایش هزینه‌های عملیاتی سوخت و ارز، تورم عمومی، افزایش حقوق کارکنان در صنعت و به دنبال آن کاهش ارزش پول ملی از جمله عواملی بود که باعث شد افزایش قیمت بلیت جایگاه خود را از دست داد و تقاضای سفرهای هوایی به حالت عادی بازگشت.

غوابش با بیان این‌که همیشه تقاضا از قیمت متاثر نیست، اظهار کرد: در کشور ما متوسط سن ناوگان هوایی بالاست که همین موضوع باعث می‌شود بهره‌وری ناوگان از حد استاندارد کمتر باشد. دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در ادامه توضیح داد: در کشور ما میزان بهره‌وری ناوگان هوایی در شبانه‌روز پنج ساعت است و این درحالی است که این میزان در کشور‌های دیگر 10 ساعت است که با توجه به این موضوع هواپیماها به سرعت در چرخه‌ تعمیر و نگهداری قرار گرفته و با توجه به زمان‌بر بودن اورهال، هواپیماها زودتر از چرخه‌ فعالیت خارج می‌شوند.

وی با بیان این‌که تعمیر و نگهداری هواپیماها باعث کاهش عرضه شده و به دنبال آن تاثیراتی را در تقاضا شاهد خواهیم بود، گفت: برای حل این معضل باید اجازه دهیم که شرکت‌های هواپیمایی متناسب با تقاضا نرخ‌های خود را اعلام کرده و تسهیلات مالی نیز برای نوسازی ناوگان در اختیارشان قرار گیرد. غوابش خاطر نشان کرد: با نوسازی ناوگان، بهره‌وری آنها افزایش می‌یابد و در نتیجه عرضه نیز بیشتر می‌شود.

 از 16 آبان سال گذشته نرخ بلیت هواپیما در پروازهای داخلی به طور میانگین 65 درصد افزایش یافت اما داستان افزایش نرخ بلیت هواپیما از ماهها قبل از ابلاغ این موضوع با زمزمه اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها آغاز شد که در آن زمان ایرلاین‌ها خواهان شناورسازی نرخ بلیت بودند تا در سایه آن از ابتدای امسال طبق قانون برنامه پنجم توسعه آزادسازی نرخ بلیت هواپیما اجرا شود؛ اقدامی که با اجرا نشدن فاز دوم قانون هدفمندی و ثابت ماندن نرخ سوخت منتفی شد.

ماجرا به همین جا ختم نشد و این بار نوسانات نرخ ارز و بالا رفتن آن دولت را بر آن داشت تا تخصیص ارز دولتی به شرکت‌های هواپیمایی را متوقف کند و این موضوع به قول ایرلاین‌ها این "شوک" باعث شد شرکت‌های هواپیمایی درخواست صد درصدی نرخ بلیت را توسط سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان متولی این صنعت به سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کنند. پس از این اعلام کاپیتان حمیدرضا پهلوانی - رییس سازمان هواپیمایی کشوری – از افزایش حداکثر 50 درصدی نرخ بلیت هواپیما در پروازهای داخلی خبر داد. رقمی که برای افزایش یک‌باره از سوی متخصصان منطقی به نظر می‌رسید اما نرخ نهایی چیزی فراتر از انتظارها شد.