بهار نیوز - روزی که استاد شجریان غافلگیرمان کرد

پرونده‌ای درباره سال‌های خاموشی استاد آواز ایرانی

گروه فرهنگی: استاد محمدرضا شجریان صدای ماندگار موسیقی ایرانی چندی است که با بیماری دست و پنجه نرم می‌کند. چندی است که از هنرش محرومیم و نگران، اخبار سلامتی‌اش را پی‌گیر.

انگار همین دیروز بود که استاد محمدرضا شجریان با ظاهری که طرفدارانش را بسیار نگران کرد روبه‌روی دوربین نشست و از بیماری ۱۵ ساله‌اش پرده برداشت. استاد شجریان در آن ویدئو نه از کلمه‌ی بیماری صحبت و نه به‌صورت مشخص به دلیل تراشیدن موی سر و ریزش آن اشاره ‌کرد، اما برای کسانی که پیگیر وضعیت سلامتی این استاد موسیقی ایران بودند مشخص بود که او در این ویدئو درباره‌ی بیماری سرطانی صحبت می‌کند که سال‌ها است که همراه او شده است.آن روزها خبر بیمار شدن خسرو آواز ایران واکنش‌های بسیاری برانگیخت و چهره‌های بسیاری برای او دست به دعا بردند. حتی حساب کاربری مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در توئیتر، جمله‌ای از رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام را با هشتگ شجریان منتشر کرد.
از آن زمان چهار سالی گذشته است، و در این سال‌ها هر از چند گاهی خانواده‌اش خبری از هر چند کوچک به هوادارانش می‌دادند. که یا تکذیب شایعات درباره وضعیت سلامتی پدرشان بود، یا مثل فال حافظی که یلدای دو سال پیش رایان شجریان منتشر کرد، نشانی از سلامتی او.

اما یکم اسفند ۹۸ همایون شجریان در فضای مجازی چیزی نوشت که هواداران پدرش را بسیار نگران کرد و منشاء شیوع شایعاتی شد که تا چندی ادامه داشت. این بار هم پای حافظ در میان بود و این همایون بود که تفالی به دیوان حافظ زد. همین نوشته کوتاه کافی بود تا سیلی از اخبار درباره درگذشت شجریان در فضای مجازی و رسانه‌های رسمی کشور بازتاب پیدا کند. البته این تعجیل در انتشار خبری نادرست انتقاداتی هم در پی داشت. برای نمونه معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این باره نوشت: «بارها خبر فوت بسیاری از بزرگان در رسانه‌ها اعلام و سپس تکذیب شده، چرا برای اعلام خبر مرگ رقابت می‌کنیم؟»تا پیش از آن انتشار شایعه درگذشت محمدرضا شجریان مشخص شده بود که حال او رو به وخامت گذاشته است و به همین دلیل در بخش‌ مراقبت‌های ویژه بیمارستان جم بستری است. داود گنجه‌ای، نوازنده سرشناس کمانچه و عضو شورای عالی خانه موسیقی، (جمعه ۲ اسفند)، به همراه جمعی دیگر از اعضای هیات مدیره خانه موسیقی، برای پیگیری وضعیت سلامتی محمدرضا شجریان به بیمارستان رفتند. او درباره وضعیت جسمانی شجریان به خبرآنلاین گفته بود: «من صبح و عصر به بیمارستان جم رفتم. استاد شجریان در آی سی یو هستند. صبح ، مشکل تنگی نفس داشتند. اما عصر، حال عمومی ایشان رو به بهبود گذاشت.»پزشک معالج شجریان هم از دیگر چهره‌هایی بود که شایعه درگذشت شجریان را که در فضای مجازی دست به دست می‌شد، با قاطعیت رد کرد. او در این باره به خبرآنلاین گفت: «اگر چه حال استاد آواز ایران خوب و مساعد نیست، اما در حال حاضر (ساعت ۲۳:۳۰) من بالای سر ایشان در آی سی یو هستم و وضعیت ایشان را تحت نظر داریم.»اما مردمی که نگران حال خواننده محبوبشان بودند با تکذیبه‌هایی از این دست راضی نمی‌شدند و روبه‌روی بیمارستان محل بستری او تجمع کردند. آن‌ها ترانه‌ «مرغ سحر» را همخوانی می‌کردند و منتظر شنیدن خبری خوش بودند. این حرکت سبب شد که همایون شجریان به میان مردم بیاید و به پرسش‌ها و نگرانی‌های آن‌ها پاسخ دهد.همایون شجریان البته به این هم بسنده نکرد و پس از آن برای محکم‌کاری هم که شده تصویری از نمایشگر علائم حیاتی پدرش منتشر کرد و نوشت: «عزیزان دل به همان دلایلی که امشب در جمع شما نازنینان شرح دادم، در این چند سالی که گذشت، پدر به دلیل مساعد نبودن شرایطشان، از اینکه کسی بخواهد ملاقاتشان کند پرهیز داشته‌اند.»

در این میان انتقاداتی هم به صدا و سیما می‌شد که درباره پوشش دادن اخبار مربوط به شجریان عملکرد ضعیفی دارد. شاید همین باعث شد که رویکرد چند سال اخیر تلویزیون نسبت به این خواننده اندکی تغییر کند. حتی در برنامه تلویزیونی «شب موسیقی» در حالی که طرح پرتره‌ای از این خواننده سرشناس ایران بر صفحه نمایش نقش بسته بود، مجری آخرین اخبار درباره سلامت شجریان را بیان کرد و سپس ویدئوی ضبط شده از همایون شجریان که صحبت‌های او درباره سلامتی پدرش بود را پخش کرد.پس از تمام این بالا و پایین‌های خبررسانی درباره وضعیت سلامتی شجریان، هیات مدیره بیمارستان جم تصمیم گرفت که مسئولیت این کار را خودش به عهده بگیرد و با انتشار بیانیه‌هایی این کار را به انجام برساند. در یکی از نخستین بیانیه‌ها درباره دلیل بستری شدن شجریان آمده بود: «با توجه به اخبار غیر مستند فراوان در شبکه‌های مجازی در رابطه با سلامت استاد آواز ایران زمین جناب آقای محمدرضا شجریان به اطلاع می‌رساند که در روزهای اخیر اختلالات ریوی ایشان که ناشی ازبیماری قبلی ایشان است، ادامه‌دار شده و درتاریخ ٩٨/١٢/١ در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان جم بستری شده‌اند.» در این بیانیه درباره وضعیت کلی جسمانی شجریان هم توضیح داده شده بود.حال که دو هفته‌ای از بستری شدن شجریان در بیمارستان می‌گذرد در آخرین بیانیه‌ بیمارستان درباره او می‌خوانیم: «وضعیت بالینی ایشان در حال حاضر از نظر قلبی، ریوی و کلیوی پایدار بوده و تفاوتی نسبت به روز قبل ندارند ولی جهت مراقبت بهتر و بیشتر نیازمند ادامه بستری در بخش مراقــــبت های ویژه می باشند.»اکنون که چهار سال است از شنیدن نوای تازه‌ای از حنجره استاد موسیقی سنتی ایران محرومیم، به ناچار دلخوشیم که اثری شنیده نشده از او و دیگر استاد خراسانی موسیقی ایرانی در راه است. آلبوم خراسانیات کار مشترک و شنیده نشده از پدر و زنده‌یاد پرویز مشکاتیان است.