محققان دانشگاه ساسکس همچنین مدعیاند اثرات زیانبار عزای مرگ همنوع به ویژه والدین دههها با فیلها میماند. دانشمندان دریافتند فیلهای افریقایی که در دههای 1970 و 1980 در پارک ملی کروگر یتیم شده بودند، هنوز هم از استرس تروماتیک ناشی از این واقعه رنج میبرند. این حیوانات احساساتی مشابه استرس پساتروماتیکی که انسانها تجربه میکنند، را دارا بودند. این مطالعه جوامع فیلهایی را که به پارک ملی پیلانسبرگ در افریقای جنوبی منتقل شده بودند، با گلهای که در پارک ملی آمبوزلی کنیا ساکن بودند، مقایسه کردند. فیلهای یتیم پیلانسبرگ دارای مشکلات اجتماعی از همان آغاز ورودشان بودند و دانشمندان دریافتند که جامعه فیلهای یتیم نوعا از لحاظ اجتماعی به دو شیوه دارای نارسایی بودند.
این دو شیوه عبارتاند از ترومای اولیه و از دست دادن فرصتهایی برای تعامل با مدلهای قدیمیتر. این پژوهش نشان میدهد افزایش قابلتوجه آزار و اذیت انسانی نه تنها فقط یک موضوع عادی نیست، بلکه میتواند دارای اثرات عمیق بر روی زیستپذیری و نقشپذیری جوامع آزاردیده در سطحی عمیقتر شود. پروفسور کارن مککامب و دکتر شانون از دانشگاه ساسکس صداهای فیلهای آشنا و غیر آشنا را برای گلههای فیلها نواختند و عکسالعملهای آنها را مقایسه کردند. آنها دریافتند فیلهای آمبوزلی صدای ناآشنا را شنیدند و حالت تدافعی دستهجمعی به خود گرفتند، در حالی که گله پیلانسبرگ دارای الگوی پاسخ نبودند. این مطالعه نشان میدهد در حالی که فیلها در دنیای وحش به ظاهر بهبود مییابند و گروههای کاملا با ثباتی را شکل میدهند، تواناییهای مهم تصمیمگیری آنها که بر جوانب کلیدی رفتار اجتماعیشان تاثیر میگذارد، در دراز مدت به طور جدی آسیب میبیند.
گزارشهای پیشین مدعی بودند تعدادی از فیلهای نر یتیم و جوان رفتار فوقخشن از خود نشان دادند و در تلاش برای جفتگیری خشونتآمیز و حمله به کرگدنها بودند. نتایج تحقیقاتی از این دست مفاهیم مهمی را برای مدیریت این حیوانات در دنیای وحش و اسارت آنها به دنبال دارد. این یافتهها همچنین دارای مضامینی حیاتی برای دیگر گونههای از لحاظ اجتماعی و شناختی پیشرفته مانند پریماتها، نهنگها و دلفینها است.