گروه جامعه: اضطراب یک نوع غریزه طبیعی است که در هر فردی ایجاد می شود و کنترل آن بستگی به شدت آن دارد.
برخی از آنها کاملا قابل مهار است و برخی دیگر نیاز به درمان خاص دارد. انواع اختلالات اضطرابی وجود دارد که فرد را درگیر خود می کند.
وسواس
اختلال وسواس از جمله اختلالات رایج اضطرابی است؛ که به دو صورت فکری و عملی دیده میشود. در وسواس عملی تمایل و اجبار به انجام برخی رفتارها در فرد وجود دارد. به طوری که ممکن است فرد اجبار در شستن مکرر دستها، وارسی اشیا مثل بسته بودن در، شیر اجاق گاز، یا انجام برخی رفتارهای دیگر داشته باشد. مثلا در پیاده رویی که راه میرود تعداد موزائیکهایی که از روی آنها رد میشود، میشمارد.برخی از افراد مبتلا به وسواس فکری هستند. به عبارتی این افراد دارای فکرها و تصاویر ذهنی هستند که مرتب در ذهن آنها تکرار میشود و آنها قادر به کنترل این افکار نیستند. این افکار و تصاویر معمولا آزار دهنده هستند و فرد از کنترل آنها احساس عجز میکند. این اختلال با روشهای روان درمانی و دارو درمانی قابل درمان است.
حمله هراس
در این اختلال فرد به یکباره علائم اضطراب مثل تپش شدید قلب، تنفس نامنظم مثلب احساس خفگی، لرزش، عرق و نگرانی شدید در یک لحظه آنی تجربه میکند. این علائم به یکباره شروع میشوند و فرد به قدری دچار ترس و دلهره میشود که احساس میکند در حال مردن است. این حالت در یک لحظه شروع میشود و مدت زمان محدودی ادامه مییابد، دوباره فرد به حالت عادی خود برمیگردد.
فوبی یا ترسهای خاص
در این دسته از اختلالات فرد از یک چیز یا موقعیت خاص ترس دارد و تنها در مواجهه با آن چیز یا موقعیت دچار ترس میشود. مثل کسی که از حیوان مثل عنکبوت یا گربه میترسد و علائم شدید اضطرابی را در مواجهه با آنها از خود نشان میدهد. برخی از این افراد حتی از دیدن تصاویر مربوط به چیزی که میترسند، دچار اضطراب میشوند. برخی دیگر از مکانهای خاص دچار اضطراب میشوند مثلا وقتی در خیابان قرار میگیرند، در آسانسور یا در مکانهای مرتفع. یک بیمار از اینکه از پلهها بالا یا پایین برود دچار علائم شدید اضطرابی میشود و به هیچ وجه حاضر نیست به مکانهایی وارد شود که مستلزم بالا رفتن یا پایین رفتن از پلهها باشد.برخی افراد از حضور در جمع دچار ترس و اضطراب میشوند. این افراد از این که در مقابل جمع قرار گیرند، صحبت کنند دچار ترس و دلهره میشوند. این مشکل معمولا رایج است و در میان اقشاری شناخته میشود که به نحوی نیاز به قرار گرفتن در جمع پیدا میکنند مثل دانش آموزان و دانشجویان برای ارائه کنفرانس است. یک بیمار مبتلا به این نوع ترس حاضر نیست در کلاس درس حاضر شود. باز کردن در و وارد شدن داخل کلاس برای او شدیدا اضطرابآور بوده، به طوری که فکر ترک تحصیل میکند.
اختلال اضطراب فراگیر
این نوع از اختلالات با علائم اضطراب که در طول روز وجود دارند مشخص میشوند. یعنی تجربه علائم اضطراب مجدد به زمان یا شرایط معین نیست و معمولا فرد از تجربه علائم اضطراب در زمانهای مختلف رنج میبرد.
علت شناسی اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطرابی دلایل مختلفی مانند فردی، جسمانی، روانی، خانوادگی میتوانند داشته باشند؛ بنابراین یک علت مشخص واحدی برای تمام افراد شناخته میشود. علت بروز این اضطرابها معمولا در جریان مشاوره و روان درمانی شناخته میشوند و مورد بررسی قرار میگیرند. برخی اوقات علائم اضطرابی در نتیجه مشکلات و بیماریهای جسمانی مثل گواتر، کم خونی یا مصرف داروهای خاص بوجود میآید که معمولا در جریان درمان مورد توجه قرار میگیرد.
اختلالات تنشی پس از آسیب
این اختلال میتواند نتیجه یک حادثه ترسناک باشد و باعث شود تا افراد مبتلا، از افکار و خاطرات خود، وحشت داشته باشند. برگزاری مراسمهای یادبود سالانه، برای این افراد، مشکل ساز است. اتفاقات روزمره میتواند موجب تخیّلات یا تصوّرات ناخواندهای شود.
درمان اختلالات اضطرابی
معمولا در درمان اختلالات اضطرابی از دارو درمانی و انواع روان درمانیها استفاده میشود. با توجه به این که در هر یک از اختلالات تاکید بیشتری روی دارو درمانی، روان درمانی یا هر دو میشود.