گروه جامعه: خطر و احتمال ابتلا به کرونا در آغاز فعالیت امسال صنایع و کارخانهها از یک سو و هراس از قرنطینه ۲ هفتهای و احتمال از دست دادن شغل از سوی دیگر برای مبتلایان، کارگران را در موقعیتی سخت قرار داده است تا علاوه بر اندیشیدن به سفره خانواده، نگران سلامت و جان خود نیز باشند.
به گزارش ایرنا ، هرچند در دستورالعملهای ستاد مقابله با کرونا و مقررات ابلاغی از سوی دولت تاکیدی بر تعطیلی کارخانههای صنعتی نشد اما واقعیت آن است که کرونا زمان و مکان نمیشناسد و میتواند هر جا که محل تجمع آدمها باشد، خودی نشان دهد.بخش بزرگی از جامعه کارگری کشور در مراکز تولیدی و صنعتی شاغل هستند که با شیوع کرونا همواره از اعضای خانواده و فعالان حقیقی و حقوقی حوزه کارگری هشدارهایی در خصوص خطر ابتلای این قشر زحمتکش داده شد.حدود ۵۵ هزار کارگر در صنایع و کارخانههای ۲ شهرستان ساوه و زرندیه که در مجموع بیش از ۸۵۰ کارخانه را در دل خود جای دادهاند، شاغل هستند که بخش بزرگی از آنها را کارگرانی از استانهای مختلف کشور به خصوص مناطق غرب و شمال کشور تشکیل میدهند که شیوع کرونا در آنها جدی شده است و حالا نگرانی عمیقی وجود دارد که مبادا کارگرانی که در تعطیلات به این مناطق سفر کردهاند در بازگشت سوغاتی تلخ و مرگباری به همراه داشته باشند و مراکز تولیدی را به کانون شیوع کرونا تبدیل کنند.
بسیاری از کارگران به دلیل تخصصی که فرا گرفتهاند، شاید به سرعت جایگزین نداشته باشند و اگر چنین افرادی به دلیل ابتلا به کرونا نتوانند در محل کار خود حاضر شوند، نخستین بازخورد منفی آن در ایجاد وقفه نسبی در فرآیند تولید و فعالیت کارخانهها نمایان خواهد شد به همین خاطر اکنون مراجعی چون خانه کارگر، اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و انجمن مدیران صنایع ساوه و زرندیه نگرانیهایی دارند.خانه کارگر خواستار اتخاذ تدابیری جدی چون تعطیلی صنایع تا پایان فرودین و پرداخت حقوق یک ماه به کارگران برای تامین سلامت آنهاست، اداره کار هم پیشنهاد قرنطینه ۲ هفتهای برای مبتلایان و اتخاذ راهکارهایی به خصوص در زمینه رعایت پروتکلهای بهداشتی از سوی کارفرمایان میدهد و انجمن مدیران صنایع هم نگران کتمان ابتلا به کرونا از سوی کارگران است و در عین حال از معرفی سریع مبتلایان شناسایی شده به نقاهتگاه به عنوان اقدامی بازدارنده یاد میکند و البته این اطمینانخاطر را هم میدهد که بعد از دوران قرنطینه خطر اخراج، هیچ کارگری را تهدید نمیکند.
نگرانی از شیوع کرونا در کارخانههای تولیدی
دبیر خانه کارگر شهرستانهای ساوه و زرندیه در این رابطه با ابراز نگرانی از به خطر افتادن سلامت کارگران به خصوص آنهایی که در ایام نوروز به مسافرت رفته و اکنون در آستانه بازگشت به کار هستند، اظهار کرد: در ابتدای شیوع کرونا دستورالعملهای شفافی برای تعطیلی یا نحوه فعالیت صنایع و کارگاههای تولیدی نداشتیم و برخی از کارفرمایان هم از آنجا که صرفا به فکر سود خود بودند، همچنان فعالیت خود را تداوم دادند که سبب اتفاقات ناگواری در بدنه جامعه کارگری از جمله ابتلا و حتی فوت شماری از آنها شد.داود میرزایی گفت: در شرایطی چون شیوع کرونا لازم است کارگران از سوی مسئولان به نحو شایستهای مورد توجه واقع شوند و در حالیکه شاهد تعطیلی مدارس و معلمان و نوبتی شدن ادارات هستیم، اما کارگران شاغل در حوزه صنایع ساوه و زرندیه همچنان در شیفتهای طولانیمدت و محیطهای متراکم جمعیتی بدون رعایت پروتکلهای بهداشتی در حال فعالیت هستند.
وی گفت: اداره کار ساوه هم از نظر داشتن بازرس در تنگناست و آنقدر نیرو ندارد که بهصورت مرتب از صنایع و کارگاهها بازرسی و نظارت بهعمل آورد.میرزایی گفت: نگرانی ما به عنوان یک تشکل کارگری در شرایط شیوع کرونا از ابتلای کارگرانی است که در تعطیلات نوروز به استانهای زادگاه خود در غرب یا شمال کشور رفتهاند.به گفته وی احتمال ابتلای این بخش از کارگران به کرونا جدی است و در صورت بازگشت به محیطهای شغلی، معلوم نیست در کارخانههای ساوه و زرندیه چه اتفاقاتی رخ دهد.میرزایی تاکید کرد: متاسفانه کرونا به بدنه جامعه کارگری سرایت کرده و حتی جان تعدادی از آنها را گرفته است که مایه نگرانی است.دبیر خانه کارگر ساوه و زرندیه گفت: اگر کارگران در محل کارشان حاضر نشوند با خطر اخراج روبرو خواهند شد و به همین دلیل روزانه تلفن و پیامهای زیادی از همسران یا خود کارگران دریافت میکنیم که نگران سلامت و همچنین شرایط شغلی و اجبار به کار در محیطهای ناامن هستند.
وی گفت: از دولت انتظار داریم که حداقل تا پایان فروردین کارخانهها و صنایع غیرضروری را تعطیل کند و برای پرداخت حقوق این ماه با همفکری کارفرمایان به اجماع برسد.میرزایی تاکید کرد: کارگرانی که از سفرهای نوروزی و زادگاهشان باز میگردند دستکم باید ۱۰ روز در قرنطینه خانگی باشند تا شرایط سلامت کامل و بیخطر بودن آنها برای سایر بدنه جامعه کارگری احراز و با خیال راحت به کارشان بازگردند در غیر این صورت امکان شیوع گسترده کرونا در مراکز صنعتی و کارخانهها یک خطر جدی است.دبیر خانه کارگر ساوه و زرندیه گفت: حالا که تکلیف و دستورالعملی برای تعطیلی کارخانهها و صنایع وجود ندارد، انتظار داریم که حداقل به علوم پزشکی و اداره کار تکلیف شود تا بازرسیها را به صورت روزانه از این مراکز تولیدی انجام دهند تا رعایت پروتکلهای بهداشتی بدون مشکل از سوی کارفرمایان انجام شود.میرزایی همچنین تامین وسایل حفاظت فردی از قبیل ماسک، دستکش، ژل بهداشتی برای کارگران و همچنین ضدعفونی محیط کار، سرویسهای ایاب و ذهاب که به گفته وی در روز برخی از آنها به چند کارخانه خدمات میدهند و نیز رستورانها را ضروری عنوان کرد.وی تاکید کرد: در سالی که عنوان جهش تولید دارد، ما نیز حامی افزایش تولیدات داخلی هستیم اما مهمترین شرط تحقق این مسأله حفظ سلامت کارگران بعنوان پیشگامان جبهه تولید و صنعت است و باید مجموعه تدابیری برای فعالیت سالم و بدون خطر این اقشار که گاه تا ۱۲ ساعت کنار هم هستند، از سوی مسئولان عالیرتبه کشور اتخاذ شود.
ادامه کار به شرط ارائه گواهی سلامت
رئیس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان ساوه نیز گفت: با اینکه اجباری برای تعطیلی کارخانهها از سوی دولت اعمال نشد اما برخی از صنایع بزرگ ساوه برای حفظ سلامت کارگران به صورت خودجوش ادامه فعالیت تولیدی را متوقف کردند.حسن حقپرست گفت: از نظر نیروی بازرس در تنگنا قرار داریم و با اینکه پارسال پنج نفر برای ما در حوزه بازرسی و نظارت فعالیت میکردند اما امسال تعداد آنها به ۲ نفر کاهش یافته است که شرایط ما را برای کنترل فعالیتها در مراکز صنعتی و کارخانهها با مشکلاتی مواجه کرده است.وی اظهار کرد: در اوایل شیوع کرونا در ساوه، دستورالعملهای کشوری در مورد نحوه تعامل مراکز صنعتی با کارگران را به همه کارخانهها ابلاغ کردیم و اکثریت آنها نسبت به رصد شرایط سلامت کارگران خود اقدام کردند.حقپرست گفت: کارخانههای ساوه برای اینکه در شرایط تعطیلی یا اعطای مرخصی ایام نوروز مطمئن شوند که کارگران از ساوه خارج نشدهاند، هر روز با آنها تماس میگرفتند و درخواست داشتند که برای ثبت حاضری باید به کارخانه مراجعه کنند تا بدانند آیا در منطقه حضور دارند یا خیر.وی گفت: اگر کارگری در ساوه حضور نداشت و به مسافرت رفته بود از سوی کارخانه به او اعلام میشد که در صورت برگشت، آنها را به کارخانه راه نمیدهند مگر اینکه ۱۴ روز در قرنطینه و تحت مراقبت باشند و سلامت قطعیشان محرز شود.رئیس اداره کار شهرستان ساوه گفت: این اقدام از سوی کارخانهها و کارفرمایان به صورت خودجوش انجام میشود زیرا خود آنها هم متوجه عمق خطر هستند.وی گفت: برای اینکه کارگران از سفر منع شوند و به خاطر پیشگیری از ابتلا به کرونا، حتی برخی از شرکتها اعلام کردند که در بازگشت آنها از سفر، قرارداد جدید را ۱۵ روز بعد از قرنطینه خانگی منعقد میکنند و حتی لازم است گواهی سلامت ارائه کنند.
۲ نگرانی عمده در مورد کارگران و کارخانهها
رئیس انجمن صنایع مدیران شهرستان ساوه نیز در این مورد گفت: با همکاری دانشکده علوم پزشکی و کارشناسان تیم بهداشت حرفهای شهر صنعتی کاوه دستورالعملهایی علاوه بر پروتکلهای وزارت بهداشت برای سلامت کارگران تهیه شده است که میتواند در کارخانهها از جان پرسنل محافظت کند.سعید رضوانی تاکید کرد: همه مدیران صنایع در ساوه با این تلقی که کارگران سرمایه اصلی عرصه تولید هستند، با دلسوزی و تعهد کامل نسبت به تامین زمینههای بهداشتی و سلامت پرسنل خود پای کار هستند که سبب ایجاد شرایطی خوب در حوزه صنایع این شهرستان شده است.وی در عین حال از وجود ۲ مشکل بازدارنده در راه تامین کامل سلامت کارگران یاد کرد و افزود: نخستین مشکل این است که هرچند کارگران از نظر شخصی در محیطهای کاری دارای شرایطی امن و سالم هستند ولی عمدهنگرانیها در مورد خانوادههای آنان و بستگانشان است که ممکن از ناحیه افراد احتمالا مبتلا، دچار آسیب شوند.رضوانی اظهار کرد: در مواردی اطلاع پیدا کردهایم که یکی از اعضای خانواده و بستگان سببی و نسبی کارگران فوت کرده یا مبتلا به کرونا شدهاند و نگران هستیم که در ساعات غیرکاری به دلیل ارتباط با این افراد، کارگران نیز به این ویروس مبتلا شوند.
رئیس انجمن مدیران صنایع ساوه دومین مشکل را کمبود مواد ضدعفونیکننده در کارخانهها و واحدهای صنعتی عنوان کرد.وی ادامه داد: با وجود تلاشهای دلسوزانه مسئولان استان مرکزی و شهرستان ساوه، اکنون با این کاستی مواجه هستیم و مواد ضدعفونیکننده به سختی برای این مراکز تامین میشود.رضوانی تاکید کرد: اگر راه چارهای برای رفع این مشکلات چه در زمینه شناسایی افراد مشکوک یا مبتلا در خانواده و خویشاوندان کارگران و منع ارتباط پرسنل شاغل با این افراد و همچنین کمبود مواد ضدعفونیکننده حل شود، شرایط بهداشتی و سلامت نیروهای شاغل به نحو چشمگیری ارتقا خواهد یافت.به گفته وی شبکه بهداشت، انجمن مدیران صنایع، اتاق بازرگانی و تشکلهای مردمی در کنار اعضای قرارگاه پدافند زیستی با برنامههای آموزشی نسبت به ارتقای سطح دانش کارفرمایان، کارگران و کارشناسان بهداشتی فعالیتهای موثری داشتهاند و به جرات میتوان گفت که سطح رفتارهای بهداشتی در حوزه صنایع ساوه از برترینهای کشور است.رئیس انجمن مدیران صنایع ساوه گفت: در سالی که از سوی رهبر معظم انقلاب به جهش تولید نامگذاری شده است، نیروهای کارگری بعنوان رکن اصلی تولید ارزش بالایی دارند اما نباید فراموش کرد که کارفرمایان نیز با ناملایمات اقتصادی زیادی دست به گریبان هستند و در این شرایط دغدغه فراوانی برای حفظ سلامت کارگران در برابر کرونا دارند.وی افزود: کارفرمایان در ساوه به سختی و با چندبرابر قیمت در حال تهیه اقلامی چون ماسک و دستکش برای پرسنل هستند.رئیس انجمن مدیران صنایع ساوه ضمن قدردانی از توجه مسئولان برای تامین این اقلام برای صنایع و کارخانهها، اظهار کرد: مشکل این است که این اقدامات با تاخیر انجام میشود و متناسب با سرعت شیوع کرونا نیست هرچند این مشکلات حتی در کشورهای پیشرفته هم وجود دارد و انتقادی از این حیث وارد نیست.
کتمان ابتلا به کرونا
از رئیس انجمن مدیران صنایع ساوه در مورد نگرانیهایی که به خاطر ابتلای احتمالی کارگران در بازگشت از سفرهای نوروزی و زادگاهشان و خطر سرایت ویروس از آنها به سایر شاغلین وجود دارد، سوال کردیم.رضوانی گفت: واقعیت آن است که در کشور و شهر ساوه این فرهنگ غلط قابل درک است که نیروهای کارگر مبتلا به کرونا با صداقت و صراحت بیماری خود را اعلام نمیکنند.وی اظهار کرد: ما هم مطلع شدهایم که برخی نیروهای کارگری پس از ابتلای خفیف به ویروس کرونا و پس از بهبود، موضوع را به نوعی کتمان میکنند.رضوانی گفت: هم نیروهایی که به استانهای خود در ایام نوروز رفتهاند و هم نیروهای موجود در ساوه به دلیل رعایت نکردن کامل اصل خانهنشینی به یک اندازه در خطر ابتلا به کرونا هستند و اکنون هم در مورد کارگران مسافرت رفته و هم آن افرادی که در ساوه ماندگار بودند، دغدغه جدی داریم.رئیس انجمن مدیران صنایع ساوه تاکید کرد: اگر از ابتلای کارگرانی که به محیطهای صنعتی باز میگردند، مطلع شویم بدون اتلافوقت آنها را به علوم پزشکی معرفی میکنیم تا در نقاهتگاه تحت مراقبت باشند و پس از شفای کامل خواهند توانست به کارشان بازگردند.به گفته این فعال حوزه صنعتی، اکنون مدیران کارخانهها و صنایع ساوه برای تامین سلامت کارگران با اقداماتی چون انجام آزمایشهای مختلف پزشکی هزینههایی را متحمل میشوند اما واقعیت آن است که این اقدامات فقط ۱۵ تا ۲۰ درصد مبتلایان احتمالی به کرونا را مشخص میکند.
کارگران مبتلا نگران از دست دادن شغل خود نباشند
رئیس انجمن مدیران صنایع ساوه در مورد برخی نگرانیها از احتمال اخراج کارگرانی که مبتلا به کرونا هستند، گفت: امسال شرایط کار و تولید در ساوه چشمانداز بسیار خوبی دارد و به وجود و توان همه کارگران نیاز است.وی اظهار کرد: نیروهای کارگری توانمند و موثر حتی اگر ۲ هفته هم به دلیل ابتلا به کرونا تحت مراقبت و قرنطینه باشند، پس از بازیابی کامل سلامت خود برای بازگشت به کارشان هیچ مشکلی نخواهند داشت.رضوانی گفت: کارخانهها برای مهارتآموزی کارگران خود هزینههای زیادی را تقبل کردهاند و جایگزینی یک کارگر خوب، متبحر و صادق بسیار سخت است زیرا این گونه افراد همواره در حوزه صنایع مشتریهای خود را دارند.وی تاکید کرد: کارفرمایان با درک شرایط این روزهای جامعه و با فرض احتمال ابتلای کارگران به کرونا، قطعا با صبوری و سعهصدر رفتار خواهند کرد و منتشر بهبود و بازگشت به کار آنان خواهند ماند. ساوه دارای بزرگترین شهر صنعتی ایران (کاوه) و فعالیت افزون بر ۵۵۰ کارخانه صنعتی و تولیدی است، در زرندیه نیز ۳۲۰ کارخانه فعال وجود دارد و در مجموع این شهرستانها با فاصله ۵۰ کیلومتری از هم، قطب مهم تولیدات صنعتی کشور به شمار میآیند.