گروه علمی: کروناویروس جدید (کووید- ۱۹) ویروس ناشناخته و تازه جهشیافتهای است و به همین خاطر در ۳ ماه گذشته اطلاعات گمراهکنندهای درباره آن ارایه شده است؛ اطلاعاتی که پس از چند هفته حالا درست عکس آنها به مردم دنیا توصیه میشود.
۲ ماهی نیست که "اپیدمی" ویروس کرونا در چین تبدیل به یک "پاندمی" جهانی شده است و در این میان جامعه جهانی از نحوه عملکرد دولت چین و سازمان بهداشت جهانی درباره ارایه هشدارهای دیرهنگام درباره این بیماری خطرناک شاکی است.در زیر نگاهی داریم به چند اطلاعات گمراهکننده درباره کرونا که بعدها معلوم شد عکس این اطلاعات درست است (کسی نمیداند تا به حال چندین انسان به خاطر همین سوءبرداشت ها و اطلاعات گمراهکننده به این بیماری مبتلا شده و چند نفرشان جان خود را از دست داده اند.):
۱- انسان به انسان منتقل نمیشود: در ابتدای شیوع اپیدمی "کرونا ویروس جدید" (کووید -۱۹) در چین دست کم طی هفتههای اول شیوع و انتشار اخبار نگران کننده از استان هوبی چین، دولت چین درباره ابتلای انسان به انسان این ویروس اطلاعاتی به جامعه جهانی نمیداد و به جامعه جهانی اطمینان میداد که اوضاع تحت کنترل است اما از میانههای ماه ژانویه دولت چین اقرار کرد که این ویروس از طریق تنفسی از انسان به انسان منتقل میشود و این موضوع را به سازمان بهداشت جهانی اطلاع داد.
۲- با تغییر فصل از بین میرود: در ابتدای شیوع ویروس کرونا در چین بسیاری بر این باور بودند که این ویروس با تغییر فصل و آغاز فصل گرما از بین خواهد رفت. حتی ترامپ رییسجمهوری آمریکا هم ۲ ماه پیش در ادعایی این موضوع را مطرح کرد و گفت: در آوریل این ویروس از بین خواهد رفت.
از بین رفتن این ویروس با تغییر فصل و آغاز فصل گرما از امیدواریهای جدی جامعه جهانی در ابتدای شیوع ویروس کرونا در چین بود اما رفتهرفته با شیوع این ویروس به نیمکره جنوبی (که در فصل تابستان قرار داشت) و اپیدمی آن در کشورهای نیمکره جنوبی این فرضیه خدشه برداشت و تحقیقات بیشتر روی ویروس کرونا جدید نشان داد عملکرد و بیماریزایی این ویروس به احتمال قریب به یقین با تغییر فصل کاهش نمییابد و تنها ممکن است میزان سرایت آن از یک فرد به فرد دیگر با توجه به گرمای هوا و عمر کوتاهتر ویروس در فضای بیرون از مخاط بدن، کمتر شود.
۳- کرونا ویروس جدید خطرناکتر از آنفلوآنزای "H۱N۱" نیست: در ابتدای پیدایش کرونا ویروس جدید در چین مقامات پکن و سازمان بهداشت و جهانی و حتی مقامات بهداشتی بسیاری از کشورهای تازه درگیر (از جمله ایران) یا بیاطلاع از درگیری، مدام تکرار میکردند که بیماری "کووید -۱۹" خطرناکتر و کشندهتر از بیماری آنفلوآنزای فصلی " H۱N۱" نیست اما هفته گذشته سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد بیماری کووید -۱۹ دست کم ۱۰ برابر کشندهتر از آنفلوآنزاست.
۴- لازم نیست ماسک بزنید: یکی دیگر از اطلاعات گمراه کنندهای که در ابتدای شیوع ویروس کرونا به مردم دنیا داده شد، درباره عدم ضرورت زدن ماسک از سوی افراد سالم بود. به مرور این توصیه هم تغییر کرد و حالا توصیهها میگوید زدن ماسک به ۲ دلیل در محیط های (خصوصا شلوغ) خارج از خانه توصیه میشود:
- نخست این که جمعیت کثیری از ناقلان ویروس بدون علامت هستند و شاید خودشان هم از ناقل بودن اطلاعی ندارند؛ زدن ماسک در جلوگیری از شیوع ویروس از سوی این افراد موثر است.
- هنوز به طور دقیق درباره نحوه انتقال ویروس از طریق هوا اطلاعات علمی دقیقی در دست نیست و دست کم این که این مساله در دست تحقیق است؛ عدهای معتقدند در محیطهای شلوغی چون بازارها و مترو و اتوبوسها و ... ممکن است ویروس از طریق هوا منتقل شود و از سوی دیگر تجربه کشورهای موفق در مبارزه با ویروس کرونا (هنگکنگ، کره جنوبی، تایوان و ...) در اجباری کردن زدن ماسک در بیرون از خانه برای همه نشان میدهد این شیوه ممکن است در کاهش پخش قطرات تنفسی موثر باشد. به همین خاطر فرماندار نیویورک هم روز چهارشنبه (دیروز) از مردم این ایالت آمریکا خواست در بیرون از خانه ماسک بزنند.
۵- نابودی ویروس با ۲۰ دقیقه شستشو با صابون: از ابتدای شیوع ویروس کرونا مدام شستشوی دستها با آب و صابون به عنوان یک راهکار موثر در کاهش احتمال ابتلا به ویروس کرونا مطرح میشود که البته حرف درستی است. اما این موضوع یک نکته ظریف دارد و آن این که ویروس کرونا با این شستوشوی ۲۰ ثانیهای دست با آب و صابون نابود نمیشود بلکه از سطح دست فرد شوینده جدا شده و به درون فاضلاب میرود.
در تحقیقی که نتایج آن دیروز (چهارشنبه ۲۷ فروردین ۱۳۹۹) از سوی وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران منتشر شده آمده: این ویروس به مدت ۵ دقیقه پس از ضد عفونی با الکل پایه ۷۰ درصد و ۱۵ دقیقه پس از قرار گرفتن در محلول آب و صابون از بین میرود؛ البته این آزمایش در شرایط دمای ۲۲ درجه محیط انجام شده است. ویروس کرونا به گرما حساس است و هر چه دمای هوا گرمتر شود امکان ماندگاری کمتری در محیط دارد.
به بیان دیگر: شما با شستن ۲۰ تا ۳۰ ثانیهای دستهای خود ویروس کرونا را از بین نمیبرید بلکه آن را از روی سطح دست خود جدا میکنید و به جریان آب میسپارید.
۶- رعایت فاصله از ۱ متر تا ۸ متر: درباره رعایت فاصله احتیاطی با دیگران نیز از ابتدای شیوع کرونا اطلاعات متناقض و گاه گمراه کنندهای منتتشر شده است. نکته این که هر چه پاندمی شیوع ویروس کرونا گستردهتر میشود و تحقیقات بیشتری درباره این ویروس انجام میشود توصیههای نهادهای بهداشتی دنیا فاصله احتیاطی را بیشتر و بیشتر میکند تا جایی که اخیرا اعلام شد شواهدی هست که ویروس تا فاصله بیش از ۴ متر از فرد آلوده سرایت کرده یا این نکته که قطرات تنفسی فرد بیمار در صورتی که او بدون دستمال و در فضای آزاد عطسه کند، میتواند در شعاعی ۸ متری در اطراف فرد بیمار روی سطوح مختلف بنشیند.
رعایت فاصله احتیاطی با دیگران هم ابتدا از ۱ متر شروع شد و سپس به ۱ متر و نیم افزایش یافت و حالا توصیهها روی ۲ متر متمرکز است و شاید در آینده این فاصله بیشتر و بیشتر شود.
۷- حیوانات نمیگیرند: یکی دیگر از باورهای غلطی که در ابتدای شیوع ویروس کرونا رواج داشت، نسبت حیوانات اهلی (خانگی) و وحشی با این ویروس بود. در ابتدا باور عمومی بر این بود که حیوانات خانگی یا حتی غیر خانگی این ویروس را نمیگیرند اما ابتلای ۲ سگ خانگی به این ویروس در هنگکنگ و سپس ابتلای ببرهای باغ وحش نیویورک و چند حیوان دیگر (از جمله گربه) به این ویروس نشان داد این گزاره باطلی است و کسانی که حیوانات خانگی دارند باید مراقب باشند.
۸- کودکان و نوجوانان نمیگیرند: دیگر باور غلطی که در ابتدا وجود داشت عدم ابتلای کودکان و نوجوانان به این ویروس بود. ایتدا تصور میشد کودکان و نوجوانان این ویروس را نمیگیرند اما رفتهرفته خلاف این تصور روشن شد و حتی چند نوجوان در دنیا به خاطر ابتلا به این ویروس جان باختند.
یافتههای بیشتر نشان داد اتفاقا نسبت کودکان و نوجوانان با این ویروس میتواند نسیت خطرناکتری باشد از این زاویه که کودکان میتوانند در حکم ناقلان بدون علامت، این ویروس را به سالمندان انتقال داده و برای آنها خطرات مهلکی خلق کنند. به همین خاطر برای مثال در کشور ترکیه در قوانین قرنطینه خانگی خروج افراد زیر ۲۰ سال و بالای ۶۵ سال به عنوان دو قشر خطرناک (ناقل بدون علامت و در معرض خطر) از خانه ممنوع شد.
از سوی دیگر نتایج آزمایشهای متعدد در کشورهای دنیا از حمله در کره جنوبی نشان داد نوجوانان و جوانان زیر ۳۰ سال به طور گسترده درگیر این ویروس هستند و بسیاری از آنها بدون این که بدانند، ناقل بدون علامت این ویروس هستند.