کرونا ویروس یک واقعیت است و همانطور که ساده انگاری آن غلط و اشتباه است بزرگنمایی آن نیز اشتباه است، تنها روش مطمئن جلوگیری از ابتلا، قرنطینه کردن افراد به روی افراد سالم است به عبارت دیگر راه مقابله با این بیماری قطع ارتباط اجتماعی و تماسهای فیزیکی و یا خانه نشین کردن خودمان است.اما هم نگرانی از کرونا و هم قطع ارتباط ممکن است احساسات منفی روانشناختی در مردم ایجاد کند، از سوی دیگر طبیعی است که هنگام مواجهه با شرایط مبهم و نامشخص احساس نگرانی استرس و اضطراب بیشتری را تجربه کنید، ترس و اضطراب سبب تضعیف سیستم ایمنی و سرکوب سیستم دفاعی در برابر ابتلا به بیماریهای ویروسی میشود.اگر اضطراب شدید و طولانی باشد باعث ایجاد رنج میشود و زندگی فرد را مختل میکند. پژوهشهای گسترده تاکید کرده که افکار روی واکنشهای فیزیولوژیک احساس و رفتار آدمی آن تاثیر قابل توجهی دارد. در مورد کرونا هم افکار سالم و ناسالم زیادی در بین مردم شایع است.مرضیه سیدیان کارشناس ارشد روانشناسی مرکز مشاوره آرامش فرماندهی انتظامی استان مازندران گفت:مهارتهای بنیادی بسیاری وجود دارد که با کمک آنها میتوان استرس را مدیریت کرد، با بکارگیری این راهکارها میتوانیم در موقعیتهای استرسزا که فشار روانی زیادی به ما وارد میشود آرامش خود را حفظ کرده و عملکرد بهتری داشته باشیم و علاوه بر این از مشکلات بلند مدتی که استرس ممکن است برای ما پیش بیاورد مصون بمانیم.
استرس هم با عوامل بیرونی هم با عوامل درونی در ارتباط است، عوامل بیرونی شامل موقعیتها مشکلات و چالشهایی است که بر سر راه ما قرار میگیرد و عوامل درونی نیز عبارت است از حالات و ویژگیهای فردی که توانایی شما را برای کنار آمدن با عوامل خارجی تعیین میکند. مثل وضعیت تغذیه، سلامت جسم و روان حالات هیجانی میزان خواب و استراحتی که دارید؛ بنابراین مدیریت استرس نیز ممکن است دربرگیرنده راهکارهایی هم برای تغییر عوامل خارجی و هم توانمندیهای درونی باشد. به طور کلی این مهارتها در دو دسته قرار میگیرند:مهارتهای مبتنی بر عمل یا مسئله مدار: در آنها ما به دنبال روبرو شدن با مشکل استرسزا هستیم و موقعیت یا شرایط را تغییر میدهیم.مهارتهای مبتنی بر عواطف و هیجان مدار: در آنها ما قدرت تغییر موقعیت را نداریم، اما میتوانیم با تغییر برداشت و تعبیری که از موقعیت و احساسی که نسبت به آنها داریم استرس موجود را اداره کنیم.
برخی روشهای مقابله و مدیریت استرس عبارتند از:
ورزش: ورزش و فعالیت بدنی نه تنها سلامت کلی بدن را بهبود میبخشد بلکه به شما کمک میکند تا بهتر بتوانید با تنشها روبرو شوید. ورزش در درجه اول این امکان را به شما میدهد که از لحاظ هیجانی برای مدتی از فشار روانی و شرایط استرسزا دور شوید.
آرامشبخشی: آرامشبخشی، مراقبه، یوگا از روشهای سنتی کاهش استرس هستند که در صورتی که به خوبی یاد گرفته و اجرا شود کارایی بسیار خوبی در مدیریت استرس دارند.
مدیریت زمان: مدیریت زمان و برنامه ریزی برای کاهش و کنترل استرس از اهمیت اساسی برخوردار است. به ویژه یادگیری اولویت بندی وظایف و اجتناب از بر عهده گرفتن کارهای خارج از توان برای پیشگیری از استرس شدن شرایط زندگی ضروری است.
سازماندهی: اگر محیط اطراف شما کاملا منظم و سازماندهی شده باشد، هیچگاه با استرسهای ناشی از بهم ریختگی و نابسامانی روبرو نخواهید شد. این عادت را در خود تقویت کنید که به صورت دورهای محیط اطرافتان را تمیز و مرتب کرده و چیزهای غیر ضروری را دور بریزید.
سیستم حمایتی: افرادی که از شبکه حمایتی قوی یا سرمایه اجتماعی خوبی برخوردارند در رویارویی با استرسها نسبت به آنهایی که ارتباطات اجتماعی کمتری دارند، کمتر آسیب میبیند و با نشانههای جسمانی و روانی کمتری روبرو میشوند. دوستان، عزیزان، همکاران، همسایگان و هر رابطه دیگری که در بافت اجتماعی شکل میگیرد میتواند نقش تغییر دهنده استرس را هم برای جسم هم برای روان افراد بازی کند.
منابع حمایتی بیشتر برای مدیریت استرس
اگر در معرض رویدادهای استرس زا هستید به خود فرصت دهید انتظار نداشته باشید که هر کاری را انجام میدهید کامل و بی نقص باشد اولین مهارت مقابله شما در جریان رویدادهای تنشهای زندگی مسلما قاطع و شجاع بودن در برابر آن است بعد از اینکه فرصت یافتند تا موقعیت را ارزیابی کنید میتوانید مناسبترین مهارت مقابلهای را انتخاب کنید.
زمانی بهتر میتوانید با رویدادهای استرس زا در زندگی مقابله کنید که آنها را به صورت رویدادهای تحت کنترل خود ارزیابی کنید.فضاهای اجتماعی و فضاهای رسانهای را به فضاهایی که دایما در حال اعلام خطر هستند تبدیل نکنیم. احوالپرسی ها، ملاطفت ها، نوازشها شوخی ها، لطیفه ها، داستان ها، موسیقیها میتواند در بطن روابط و گروههایی که به صورت خانوادگی و دوستانه در فضای مجازی تشکیل گردیده ادامه دار باشد.اگر ارتباط فیزیکی محدود شده است، قرار نیست که ارتباطات رسانهای نیز محدود گردیده یا در استخدام ویروس کرونا قرار گیرد. اطلاع رسانی در خصوص این بحران را به مراجع صلاحیت دار بسپاریم.بیشتر از اینکه اخبار بیماری را برای یکدیگر بازگو کنیم اگر سازمان اجتماعی تشکیل میدهیم، راجع به اینکه چگونه از هم مراقبت بکنیم، اگر کسی بیماری در خانه دارد و در حال نگهداری وی است، فرد دیگر چگونه میتواند به او کمک کند یا برخی از کارهای بیرون از خانه او را انجام دهد و کلام آخر حفظ همبستگی ا جتماعی از جمله مهمترین راهکار بروز یا کاهش آسیب های ناشی از این ویروس و پیامدهای ناشی از آن است.