بهار نیوز - متخصصان چینی: جهش کرونا را دست‌کم نگیرید

گروه علمی: یک بررسی جدید بوسیله متخصصان چینی نشان می‌دهد توانایی کروناویروس برای جهش‌ یافتن دست کم گرفته شده است و سویه‌های متفاوت ویروس ممکن است تاثیرات متفاوتی بر بخش‌های متفاوت جهان بگذارند.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ساوث چاینا مورنینگ پست پروفسور لی لانجوان و همکارانش در دانشگاه ژجیانگ در گروه کوچکی از بیماران کووید-۱۹ جهش‌های بسیاری یافتند که قبلا گزارش نشده بود. این جهش‌ها شامل تغییراتی نادر می‌شد که دانشمندان هرگز تصور نمی‌کردند رخ دهد. این دانشمندان همچنین برای نخستین‌بار بر اساس شواهد آزمایشگاهی ثابت کردند که جهش‌های معینی ممکن است باعث مرگبارتر شدن سویه‌هایی از ویروس نسبت به سویه‌های دیگر شوند. لی و همکارانش نتایج کارشان را در مقاله‌ای هنوز بوسیله کارشناسان مستقل بازبینی نشده و در ژورنالی منتشر نشده است، در سایت medRxiv.org به اشتراک گذاشته‌اند.

بررسی لی نخستین شاهد علمی درباره جهش‌هایی در ویروس کرونا است که می‌تواند بر شدت بیماری یا آسیب‌زایی آن در میزبان تاثیر بگذارد.
لی و همکارانش رویکرد غیرمعمولی را برای یافتن جهش‌های ویروس به کار بردند. آنها سویه‌های ویروسی به دست آمده از ۱۱ بیمار کووید-۱۹ به صورت تصادفی‌ انتخاب‌شده از شهر هانگ‌ژو در ایالت شرقی ژجیانگ آنالیز کردند و بعد این موضوع را آزمایش کردند که این ویروس‌ها با چه میزانی از کارآیی می‌تواند سلول‌های کشت داده شده در آزمایشگاه را آلوده کنند و بکشند. مرگبارترین جهشی که در ویروس‌های کرونای بیماران ژجیانگ یافت شد، در اغلب بیماران در اروپا هم یافت شده است، در حالیکه سویه‌های با کشندگی خفیف‌تر ویروس کرونا گونه‌های غالب یافت‌شده در بخش‌های از آمریکا از جمله ایالت واشنگتن در غرب این کشور هستند.

یک بررسی جداگانه نشان داده است که سویه‌های ویروس در نیویورک از اروپا وارد شده‌اند. میزان مرگ‌ومیر کرونا در نیویورک دست که به همان‌ اندازه بسیاری از کشورهای اروپایی بود. اما به گفته این دانشمندان سویه‌های ضعیف‌تر ویروس لزوما به معنای داشتن خطر کمتر برای هر کسی نیستند. دو بیمار در ژجیانگ که در دهه‌های ۳۰ و ۵۰ زندگی بودند و سویه ضعیف‌تر را گرفت بودند، به شدت بیمار شدند. گر چه این دو بیمار در نهایت زنده ماندند، بیمار سالمندتر نیاز به درمان در بخش مراقبت‌های ویژه پیدا کرد. این یافته‌ها ممکن است تا حدی تفاوت‌ها در میزان مرگ‌ومیرها در میان مناطق گوناگون را روشن کند. دانشمندان ژنتیک متوجه تفاوت سویه‌های ویروسی غالب میان مناطق جغرافیایی متفاوت شده‌اند. برخی از پژوهشگران این نظریه را مطرح کرده‌اند میزان‌های متفاوت مرگ‌ومیر تا حدی ممکن است مربوط به جهش‌های ویروس باشد، اما تا به حال شاهد مستقیمی در این باره وجود نداشت.

از طرف دیگر این تفاوت‌ها در میزان‌های مرگ‌ومیر ممکن است تحت‌ تاثیر عوامل بسیاری از جمله سن، بیماری‌های زمینه‌ای و حتی نوع گروه خونی باشد. بیماران کووید-۱۹ در بیمارستان‌ها بدون توجه به سویه ویروس‌شان به طور یکسان درمان می‌شوند. لی و همکارانش پیشنهاد می‌کنند که تعیین جهش‌های ویروسی در یک منطقه ممکن است به تعیین نوع اقدامات برای مبارزه با ویروس در هر منطقه کمک کند. البته حجم نمونه در این تحقیق بسیار کوچک است. سایر بررسی‌ها درباره ردیابی جهش‌های ویروس معمولا شامل صدها یا حتی هزاران سویه ویروس می‌شوند. لی و همکارانش بیش از ۳۰ جهش را در ویروس‌های کرونا یافتند. ۱۹ جهش از کل این جهش‌ها- یعنی حدود ۶۰ درصد- جدید بودند. این پژوهشگران دریافتند که برخی از این جهش‌ها ممکن است به تغییرات کارکردی در پروتئین‌های «گل‌میخی» سطح ویروس بینجامد که عامل اتصال ویروس به سلول‌های انسانی هستند.

شبیه‌سازی‌های کامپیوتری پیش‌بینی کردند که این جهش‌ها میزان سرایت ویروس را افزایش می‌دهد. لی و همکارانش برای ثابت کردن این نظریه سلول‌ها را در آزمایشگاه‌ها با سویه‌های ویروس دارای جهش‌های متفاوت آلوده کردند. تهاجمی‌ترین سویه‌ها نسبت به ضعیف‌ترین سویه‌ها ۲۷۰ برابر بیشتر بار ویروسی ایجاد کردند. این سویه‌ها همچنین سریع‌تر سلول‌ها را کشتند. لی و همکارانش می‌گویند رسیدن به چنین یافته‌هایی از ویروس‌ها به دست آمده از شمار کوچکی از بیماران «بیانگر گوناگونی واقعی سویه‌های ویروسی است که هنوز عمدتا نادیده گرفته می‌شود.» این جهش‌ها در ژن‌هایی متفاوت نسبت به جهش‌های یافت‌شده در ابتدای شیوع بیماری در اواخر دسامبر در شهر ووهان چین بودند. تغییرات ویروس کرونا با سرعت میانگین حدود یک جهش در ماه رخ می‌دهد. تا به حال توالی ژنتیکی بیش از ۱۰۰۰۰ سویه متفاوت ویروس بوسیله دانشمندان در سراسر جهان یافت شده است که شامل بیش از ۴۳۰۰ جهش است. اغلب این جهش‌ها بوسیله توالی‌یابی ژنتیکی به شیوه استاندارد یافت شده‌اند که در آن ژن‌ّ‌ها فقط برای یک بار خوانده می‌شوند و امکان اشتباه در آن وجود دارد. لی و همکارنش از شیوه‌ای پیچیده‌تر به نام توالی‌یابی «فوق‌عمیق» استفاده کردند که در آن هر واحد ساختمانی ژنوم ویروس بیش از ۱۰۰ بار خوانده می‌شود و امکان دیده شدن تغییراتی را می‌دهد که در شیوه معمول کشف نمی‌شوند.