به گزارش ایسنا، زخم به عنوان گسستگی در ساختار بافتهای نرم تعریف شده که منجر به از بین رفتن پیوستگی آن بافت میشود. زخم پای دیابتی مشکلی جدی در بیماران بوده و دلیل اصلی قطع عضوها در بیماران دیابتی بوده است. به خاطر هزینههای درمانی بسیار بالا و سختی درمان، نگاههای محققان و درمانگران معطوف به سمت درمانهای بیولوژیکی و نوین شده است.محققان در پژوهشی با عنوان" ظرفیت درمان سلولهای بنیادی در زخم دیابتی" این موضوع را بررسی کردهاند. آنها ابتدا انواع مختلف سلولهای بنیادی و ویژگیهایشان را بررسی کردند و سپس به معرفی فاکتورهای رشدی که برای درمان زخمهای دیابتی مورد استفاده قرار گرفتهاند، پرداختند.
نویسندگان این مقاله میگویند: «سلولهای بنیادی با منشاهای متفاوت در درمان انواع زخم مورد مطالعه قرار گرفتهاند. میزان قابلیتهای این سلولها براساس منشا آنها کمی متفاوت است و همچنین بیماریهای زمینهای فرد اهداکننده از قبیل دیابت در توانایی تمایزی این سلولها تاثیرگذار هستند.»در این مقاله آمده است:« با توجه به ویژگی های منحصر به فرد سلولهای بنیادی امروز توجه گروههای مختلف تحقیقاتی، درمانی و دارویی به استفاده از آنها یا مشتقاتشان معطوف شده است. در ترمیم انواع زخم که نوع دیابتی هم زیر مجموعه بسیار مهمی از آن است، روشهای مختلف درمانی تحقیقاتی از تزریق مستقیم سلولها به محل اثر گرفته تا استفاده از آنها در پانسمان و چارچوبهای مختلف از طریق مهندسی بافت یا به کارگیری اگزوزوم حاصل از محیط کشت رشد آنها به کار برده میشوند. در روش تزریق(پیوند) سلولهای بنیادی جداسازی شده از بافت را پس از خالصسازی در محل زخم وارد کرده تا سلول به بازسازی بافتها و سلولهای آسیب دیده از طریق ترشحات و تقسیم سلولی بپردازد.»
پژوهشگران میگویند:«با توجه به میزان کم سلول های بنیادی در بافت ها محدودیت مقدار منابع قابل استخراج سلول ها و همچنین عمر پایین این سلول ها در تزریق به محل آسیب روش پیوند و تزریق سلولی به صورت مستقیم قابلیت استفاده در همه بیماران را ندارد. روش استفاده از اگزوزوم محیط کشت با توجه به وجود فاکتورهای مترشحه، اگر با فرمولاسیونهای زیستسازگار که این فاکتورها را تخریب نکنند، همراه شود قابلیت صنعتی و درمانی شدن خوبی را فراهم خواهد آورد.»
در این مقاله نوشته شده است:« در ابتدا با معرفی سلولهای بنیادی، به نظر میرسید که کاربردهای مفید و گسترده بسیاری قابل ارائه است اما شواهد و مطالعات توانایی و اثربخشی فراتری را نشان دادهاند. دانش بهکارگیری سلولها و فرآوردههای تولیدی بدن به منظور بازسازی بافتها و ارگانهای آسیبدیده به صورت گسترده در درمان بیماریهای مزمن که درمان آنها با داروهای شیمیایی و گیاهی غیرقابل انجام بوده یا به سختی صورت میگیرد در مراکز تحقیقاتی و پژوهشی کشورهای پیشرفته در حال گسترش و آزمایش است.»محققان درباره اهمیت سلولهای بنیادی میگویند:« تولید محصولات بر پایهی این دانش نیازمند دانش بسیار پیشرفته و انجام مطالعات و تحقیقات گستردهای است. با توجه به ویژگیهای ذکر شده درمانهای بازسازیکننده و سلولهای بنیادی و با دانستن مشکلات پیرامون زخمهای دیابتی، حرکت به سمت تولید محصولات درمانی بر پایهی سلولهای بنیادی امر ارزشمند و ضروری به نظر میرسد که امکان ارائه درمانهای کارآمدتر به بیماران و کاهش هزینههای نظامهای سلامت ملی را به همراه دارد.»این مقالهی مروری توسط دکتر حمیدرضا احمدی آشتیانی، از گروه علوم پایه دانشکدهی علوم دارویی دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر علیرضا فیروز، از مرکز آموزش و پژوهش بیماریهای پوست و جذام دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر حسین رستگار از مرکز تحقیقات فرآوردههای آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و داروی ایران و دکتر امیرحسین عسکریپور از گروه علوم پایه دانشکدهی علوم دارویی دانشگاه آزاد اسلامی نگاشته شده است. این پژوهش در چهارمین شماره دهمین دوره نشریه پوست و زیبایی منتشر شده است.