گروه اقتصادی: یک اقتصاددان گفت: در مقطع کنونی خانهدار شدن در میانه شهر هم ممکن نیست زیرا فردی که مثلا 4میلیون تومان دریافت میکند، چه طور میتواند قسط یک وام 240ملیونی که بیش از 4میلیون است را پرداخت کنند؟ آن شخص اگر بخواهد همه درآمدش را قسط خانه بدهد، چه قدر باید برای خرج زندگیاش کنار بگذارد؟
بازار مسکن یکی از مهمترین دغدغههای مردم است زیرا مسکن یکی از حقوق اولیه هر شهروند قلمداد میشود و بر اساس اصل31 قانون این حق به رسمیت شناخته شده است: «داشتن مسکن متناسب با نیاز، حق هر فرد و خانواده ایرانی است. دولت موظف است با رعایت اولویت برای آنها که نیازمندترند به خصوص روستانشینان و کارگران زمینه اجرای این اصل را فراهم کند». حال و باتوجه به مشکلات فزایدنده اقتصادی و صدالبته مشکلات ناشی از کرونا این حق در معرض تهدید و تحدید است.
محمود جامساز، اقتصاددان درباره وضعیت بازار مسکن در سال99 به سایت نامهنیوز گفت: «بازار مسکن در شرایط فعلی در رکود است و نهفقط بازار مسکن که مدتهاست اقتصاد ایران در رکود به سر میبرد. مسکن به دلیل آنکه با صنایع مختلفی در ارتباط است، یکی از خطرناکترین رکودها را میتواند به بار آورد. از سال گذشته به دلیل افزایش قیمت کلی حاکم در کشور و افزایش قیمت مسکن تقاضا کاهش یافت که چنین حالتی تا فرودین امسال هم ادامه یافت؛ در حقیقت قیمت مسکن افزایش یافته اما خرید و فروش در جریان نیست زیرا قدرت مالی مردم کاهش یافته است».
او در تقسیمبندی مسکنهای موجود ادامه داد: «مسکن را به دو دسته میتوان تقسیم کرد. نخست مسکنهای لوکس و گرانقیمت شمال شهرهای بزرگ و دوم مسکنهای حاشیهای مثل مسکن مهر و... که بعضا حتی برخی امکانات اولیه مثل گاز و آب هم ندارند؛ چنین مسکنهایی چندان با افزایش قیمت همراه نبودهاند زیرا آنقدر ضعیف هستند که قابلیت گرانشدن را ندارند اما مسکنهای لوکس شمال شهری آنقدر گران هستند که عملا مردم عادی توانایی خرید آنها را ندارند و سازندگان چنین مسکنهایی معمولا افراد دارای رانت هستند؛ کسانی که وامهای میلیاردی از بانکها میگیرند و بانکها هم به دلیل مشارکتی که بعضا در ساخت این ساختمانها دارند، پیگیر معوقات نمیشوند. مسکن ایران گرفتار یک مافیای بزرگ است و همه این عوامل دستبهدست هم میدهد تا روزبهروز تعداد اجارهنشینها بیشتر شود. واقعیت این است که جامعه ایران به طرز عجیبی به دو قشر فقیر و غنی تقسیم شده است و در این تقسیمبندی فقرا بسیار گسترده هستند و تنها بین 7 تا 8درصد جامخعه ثروتمند محسوب میشوند».
جامساز در پاسخ به این پرسش که آیا مردم در سال99 میتوانند امید داشته باشند که خانههای میانه شهر را با وام مسکن بخرند یا نه، گفت: «توجه داشته باشید که در فرهنگ مردم ایران خانهدار شدن یک امر مثبت قلمداد میشود؛ یعنی اگر پول داشته باشند حتما خانه میخرند اما اکنون نمیتوانند. در مقطع کنونی خانهدار شدن در میانه شهر هم ممکن نیست؛ حتی یک خانه کوچک زیرا فردی که مثلا 4میلیون تومان دریافت میکند، چه طور میتواند قسط یک وام 240ملیونی که بیش از 4میلیون است را پرداخت کنند؟ آن شخص اگر بخواهد همه درآمدش را قسط خانه بدهد، چه قدر باید برای خرج زندگیاش کنار بگذارد؟»