تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۲/۱۳ ساعت ۱۲:۱۱
کد مطلب : ۲۱۳۱۴۲
رئیس پیشین انجمن حسابداری ایران: امروز، روز مبادای اقتصاد ایران است
شرایط حال اقتصاد ایران مانند شرایط فرد مصدوم
گروه اقتصادی: با کاهش فزاینده امکان به فروش رساندن تولیدات نفتی کشور در ماه‌های اخیر و تبعات و آثار همه جانبه شیوع بحران کرونا در ایران، مناسبات اقتصادی در سال پیش رو به شدت تحت تاثیر این رخدادها قرار گرفته و بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران راهکارهای مختلفی را برای جبران بحران نقدینگی در وضعیت تحریمی ارائه می‌کنند.
در همین رابطه غلامرضا سلامی، حسابرس برجسته و رئیس سابق شورای انجمن حسابداری ایران در گفتگو با امتداد، اظهار داشت: امروز، روز مبادای اقتصادی ایران بوده و هر تلاشی که برای نجات آن می‌توانیم را باید ترتیب بدهیم. شرایط کنونی اقتصاد ایران به مانند شرایط فرد مصدوم بر اثر یک سانحه است که به واسطه صدمه‌های وارده، اکنون در شرایط بحران قرار گرفته و جراحان، ولو با ریسک بالا، تصمیم به انجام عمل جراحی برای نجات آن می‌گیرند.
سلامی ادامه داد: اقتصاد ما در حال حاضر در چنین شرایطی قرار دارد و حتی پیش از بروز بحران جهانی کرونا و به دلیل تحریم‌ها و کاهش صادرات نفتی با کسری بودجه وحشتناکی روبرو بودیم. اکنون که بحران کرونا هم مزید بر علت شده و صادرات نفت نیز، بسیار کمتر از رقم پیش‌بینی شده در بودجه است. به واسطه وجود میهمان ناخوانده‌ای به نام کرونا در کشور، بسیاری از درآمدهای دولت، نظیر اخذ مالیات و درآمدهای گمرکی تحت تاثیر قرار گرفته است. مضاف بر این، هزینه‌های زیادی نیز بر دولت تحمیل شده و رسیدگی به وضعیت بسیاری از کسانی که احتیاج به کمک داشته و شهروندانی که به واسطه شیوع کرونا، شغل خود را از دست داده‌اند، نیازمند پول و اعتبار قابل توجهی خواهد بود.
به گفته او، مجموع همه این عوامل در کنار لزوم سرپا نگه داشتن بسیاری از بنگاه‌های تولیدی، نیازمند این است که ما منابعی را به اقتصاد تزریق کنیم. منابعی که یا از طریق فروش دارایی‌های دولت تامین شده یا با چاپ اسکناس و در حالت سوم نیز از طریق استقراض از بانک مرکزی تهیه می‌شود. راه دیگری نیز در این باره وجود دارد که می‌توان به تبع آن روی برخی از دارایی‌های دولت و یا دارایی‌های بانک‌ها، اوراق قرضه یا مشارکت، منتشر کرد. به عنوان نمونه بانک مسکن می‌تواند روی وام‌های مسکن اوراق بهادار عرضه کرده و بانک مرکزی نیز با خرید این اوراق از بانک زمینه تزریق پول به اقتصاد در مقابل آن را فراهم کند.
رئیس سابق شورای انجمن حسابداری ایران اظهار داشت: این راهکارها از جمله راه‌هایی است که می‌توان به واسطه آن، رقمی در حدود 200 تا 300هزار میلیاردتومان به اقتصاد تزریق کرد. به هر میزان که بتوان راهی برای استقراض هرچه کمتر از بانک مرکزی پیدا کرد، بالطبع بهتر خواهد بود. این راهکارها در شرایط کنونی اقتصادی، اجتناب‌ناپذیر بوده و اتفاقا در بسیاری از اقتصادهای دنیا دنبال می‌شود. به عنوان نمونه دولت آمریکا بنا دارد تا رقمی بالغ بر 2تریلیون دلار اوراق قرضه منتشر کند و اتفاقا بخش عمده‌ای از همین اوراق نیز توسط بانک مرکزی ایالات متحده خریداری شده و به اقتصاد تزریق می‌شود.
سلامی افزود: در همین ایالات متحده، نهادهایی نظیر تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی، نه بنگاه‌داری می‌کنند و نه به امر سهام‌گردانی می‌پردازند. بلکه تمام پول این نهادها از سوی دولت دریافت شده و در ازای آن، اوراق قرضه بلندمدت پرداخت می‌شود. در ایران نیز، باید همین اتفاق رخ می‌داد و مثلا به جای اینکه این سهام را با اهداف کلی و غیرشفاف بفروشیم و معلوم نباشد که پول آن، صرف چه اموری می‌شود، باید تمام سهام شرکت‌های زیرمجموعه صندوق‌های بازنشستگی و تامین اجتماعی را که رقمی بالغ بر 200هزار میلیاردتومان را شامل شده به شکل هدفمند به فروش رسانده و دولت نیز با دریافت پول آن، بدهی خود را به سیستم بانکی و فعالان اقتصادی پرداخت کند.
وی در ادامه گفت: دولت با این روش در حقیقت، اوراق بدهی را به صندوق‌های بازنشستگی و صندوق‌های تامین اجتماعی داده و امور این نهادها نیز از محل بهره دریافتی و حق بیمه گذرانده می‌شود. از آن سو نیز، دولت بالغ بر 200هزار میلیاردتومان پول بابت مطالبات معوق به بانک‌ها و فعالان اقتصادی، بدون ایجاد تورم و افزایش نقدینگی پرداخت می‌کند. امر مهمی که می‌تواند در گشایش تنگناهای اعتباری، نقش مهمی را ایفا کند. امری که می‌تواند در شرایط رکود کنونی، بسیاری از بنگاه‌ها را نجات داده و تولیدات بنگا‌های دارای ظرفیت افزایش تولید از طریق این منابع ارتقا ببخشد. مسئله‌ای که نه تنها، اثر منفی تورمی نداشته، بلکه نقشی ضدتورمی را در این برهه حساس ایفا خواهد کرد. امری که در راه‌اندازی چرخ‌های تولیدی، بدون آمدن پول جدید به بازار، ایفای نقش خواهد کرد.
در همین رابطه غلامرضا سلامی، حسابرس برجسته و رئیس سابق شورای انجمن حسابداری ایران در گفتگو با امتداد، اظهار داشت: امروز، روز مبادای اقتصادی ایران بوده و هر تلاشی که برای نجات آن می‌توانیم را باید ترتیب بدهیم. شرایط کنونی اقتصاد ایران به مانند شرایط فرد مصدوم بر اثر یک سانحه است که به واسطه صدمه‌های وارده، اکنون در شرایط بحران قرار گرفته و جراحان، ولو با ریسک بالا، تصمیم به انجام عمل جراحی برای نجات آن می‌گیرند.
سلامی ادامه داد: اقتصاد ما در حال حاضر در چنین شرایطی قرار دارد و حتی پیش از بروز بحران جهانی کرونا و به دلیل تحریم‌ها و کاهش صادرات نفتی با کسری بودجه وحشتناکی روبرو بودیم. اکنون که بحران کرونا هم مزید بر علت شده و صادرات نفت نیز، بسیار کمتر از رقم پیش‌بینی شده در بودجه است. به واسطه وجود میهمان ناخوانده‌ای به نام کرونا در کشور، بسیاری از درآمدهای دولت، نظیر اخذ مالیات و درآمدهای گمرکی تحت تاثیر قرار گرفته است. مضاف بر این، هزینه‌های زیادی نیز بر دولت تحمیل شده و رسیدگی به وضعیت بسیاری از کسانی که احتیاج به کمک داشته و شهروندانی که به واسطه شیوع کرونا، شغل خود را از دست داده‌اند، نیازمند پول و اعتبار قابل توجهی خواهد بود.
به گفته او، مجموع همه این عوامل در کنار لزوم سرپا نگه داشتن بسیاری از بنگاه‌های تولیدی، نیازمند این است که ما منابعی را به اقتصاد تزریق کنیم. منابعی که یا از طریق فروش دارایی‌های دولت تامین شده یا با چاپ اسکناس و در حالت سوم نیز از طریق استقراض از بانک مرکزی تهیه می‌شود. راه دیگری نیز در این باره وجود دارد که می‌توان به تبع آن روی برخی از دارایی‌های دولت و یا دارایی‌های بانک‌ها، اوراق قرضه یا مشارکت، منتشر کرد. به عنوان نمونه بانک مسکن می‌تواند روی وام‌های مسکن اوراق بهادار عرضه کرده و بانک مرکزی نیز با خرید این اوراق از بانک زمینه تزریق پول به اقتصاد در مقابل آن را فراهم کند.
رئیس سابق شورای انجمن حسابداری ایران اظهار داشت: این راهکارها از جمله راه‌هایی است که می‌توان به واسطه آن، رقمی در حدود 200 تا 300هزار میلیاردتومان به اقتصاد تزریق کرد. به هر میزان که بتوان راهی برای استقراض هرچه کمتر از بانک مرکزی پیدا کرد، بالطبع بهتر خواهد بود. این راهکارها در شرایط کنونی اقتصادی، اجتناب‌ناپذیر بوده و اتفاقا در بسیاری از اقتصادهای دنیا دنبال می‌شود. به عنوان نمونه دولت آمریکا بنا دارد تا رقمی بالغ بر 2تریلیون دلار اوراق قرضه منتشر کند و اتفاقا بخش عمده‌ای از همین اوراق نیز توسط بانک مرکزی ایالات متحده خریداری شده و به اقتصاد تزریق می‌شود.
سلامی افزود: در همین ایالات متحده، نهادهایی نظیر تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی، نه بنگاه‌داری می‌کنند و نه به امر سهام‌گردانی می‌پردازند. بلکه تمام پول این نهادها از سوی دولت دریافت شده و در ازای آن، اوراق قرضه بلندمدت پرداخت می‌شود. در ایران نیز، باید همین اتفاق رخ می‌داد و مثلا به جای اینکه این سهام را با اهداف کلی و غیرشفاف بفروشیم و معلوم نباشد که پول آن، صرف چه اموری می‌شود، باید تمام سهام شرکت‌های زیرمجموعه صندوق‌های بازنشستگی و تامین اجتماعی را که رقمی بالغ بر 200هزار میلیاردتومان را شامل شده به شکل هدفمند به فروش رسانده و دولت نیز با دریافت پول آن، بدهی خود را به سیستم بانکی و فعالان اقتصادی پرداخت کند.
وی در ادامه گفت: دولت با این روش در حقیقت، اوراق بدهی را به صندوق‌های بازنشستگی و صندوق‌های تامین اجتماعی داده و امور این نهادها نیز از محل بهره دریافتی و حق بیمه گذرانده می‌شود. از آن سو نیز، دولت بالغ بر 200هزار میلیاردتومان پول بابت مطالبات معوق به بانک‌ها و فعالان اقتصادی، بدون ایجاد تورم و افزایش نقدینگی پرداخت می‌کند. امر مهمی که می‌تواند در گشایش تنگناهای اعتباری، نقش مهمی را ایفا کند. امری که می‌تواند در شرایط رکود کنونی، بسیاری از بنگاه‌ها را نجات داده و تولیدات بنگا‌های دارای ظرفیت افزایش تولید از طریق این منابع ارتقا ببخشد. مسئله‌ای که نه تنها، اثر منفی تورمی نداشته، بلکه نقشی ضدتورمی را در این برهه حساس ایفا خواهد کرد. امری که در راه‌اندازی چرخ‌های تولیدی، بدون آمدن پول جدید به بازار، ایفای نقش خواهد کرد.
