بهار نیوز - بورس کشاورزی بازار جهانی را می‌گشاید

گروه اقتصادي: فعال شدن بورس کشاورزی کمک خوبی به امنیت غذایی، بهبود بازار و صادرات محصولات کشاورزی است.

عبدالمجید مهدوی دامغانی معاون پژوهشی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی اظهار کرد: بورس کشاورزی می‌تواند کمک خوبی در ابعاد کلان‌تر به امنیت غذایی از طریق تامین محصولات و نهاده‌های کشاورزی باشد. بدون تردید بورس شفاف با قیمت‌های مشخص و شفاف می‌تواند در درازمدت تولیدکنندگان را به سمت محصولاتی سوق دهد که بازار بهتری دارند. از سوی دیگر سیاست‌گذاران را مطمئن می‌کند که با کشف قیمت‌های بورس، کشور به حد مشخصی از تولید می‌رسد.

به گفته‌ وی بورس می‌تواند به شکل همگرایانه به تولیدکنندگان کمک کند تا به سمت تولید محصولاتی که از بازار مناسبی در داخل و خارج برخوردارند پیش رود. مهدوی دامغانی افزود: بورس کشاورزی با توجه به وضعیت فعلی بخش کشاورزی در میان سایر بخش‌ها و وضعیت اقتصاد کشور، می‌تواند به منزله‌ ارزش افزوده عمل کند. ارائه بسیاری از محصولات در بازارهای وسیع‌تر و متنوع‌تر به افزایش ارزش افزوده می‌انجامد که بورس می‌تواند چنین کارکردی را برای محصولات کشاورزی ایجاد کند.

این کارشناس کشاورزی ادامه داد: توان بالقوه کشور در تولید و عرضه بسیاری از محصولات در بازارهای جهانی بالاست اما به دلیل فقدان بورس منسجم و مناسب، محصولاتمان یا به مقصد نمی‌رسند یا اگر می‌رسند واسطه‌ها بیشترین نفع را از عرضه آن می‌برند. وی با اشاره به اتحادیه صادرکنندگان پسته خاطرنشان کرد: اتحادیه صادرکنندگان پسته به مثابه بورس عمل می‌کرد که با شناسایی بازارهای هدف و ویژگی‌های محصول در سال‌های متمادی به صادرات بیش از یک میلیارد دلار پسته در سال می‌پرداخت که البته به دلیل وجود موانع و سوء مدیریت، این محصول بازارهای جهانی خود را تا حد زیادی از دست داد اما به هر ترتیب هرجا از ساز و کارهای بورس استفاده کرده‌ایم موفق بوده‌ایم.

وی تصریح کرد: عکس این مساله نیز در بازار زعفران به وجود آمد که به دلیل نبود بورس در بازار این محصول، ضربه خوردیم چراکه مهم‌ترین تولیدکننده و صادرکننده زعفران در جهان بودیم اما نبود نگاه بورس‌مدارانه و وجود نگاه واسطه‌گرایانه در این محصول باعث شد تا کشوررهای ترکیه، اسپانیا و این اواخر افغانستان، سهم ما را در بازارهای جهانی ناچیز کنند که پیش‌بینی می‌شود همین سهم ناچیز را هم در آینده نزدیک از دست بدهیم. این کارشناس کشاورزی وجود واسطه‌های متعدد در بخش کشاورزی را آسیبی دانست که این بخش از آن رنج می‌برد.

مهدوی دامغانی ادامه داد: وجود واسطه‌های متعدد هم به زیان تولیدکننده و هم صادرکننده است. هم‌اکنون محصولات باغی و مرکبات با قیمت بالا به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد. این در حالی است که تولیدکنندگان سهم ناچیزی از سود این محصولات می‌برند لذا بورس می‌تواند با شفافیت و ارایه مکان‌هایی برای عرضه مستقیم کالا به مصرف‌کنندگان کمک کند تا محصول را با قیمتی کمتر از قیمت عرضه شده توسط دلال‌ها دریافت کنند.

وی ایجاد زیرساخت در بخش کشاورزی را برای داشتن یک بورس کشاورزی خوب، ضروری دانست و افزود: طبیعتا زمانی که زیرساخت مناسبی اعم از سرمایه‌گذاری (که بخش کشاورزی به شدت از آن رنج می‌برد و رییس‌جمهور هم به درستی به آن اشاره کرده) وجود نداشته باشد نمی‌توان از یک بورس خوب صحبت کرد. این کارشناس کشاورزی ادامه داد: ایجاد زیرساخت، نیروی انسانی دانش‌بنیان و نقشه راه به شکل‌گیری بورس کشاورزی کمک می‌کند در غیر این صورت بورس هیچ کمکی نمی‌تواند به کشاورزی ما کند.

وی در پایان گفت: کشور ما خاستگاه بسیاری از محصولات باغی است که مطمئنا در صورت تامین زیرساخت‌ها سهم ما در بازارهای ملی و بین‌المللی افزایش می‌یابد. هم‌چنین سهم تولیدکنندگان را از قیمت نهایی محصول ارتقا می‌دهد.