بهار نیوز - کرونا شاغلان آینده را هم تهدید می‎کند

گروه جامعه: تعطیلی مراکز آموزشی باعث شده نگرانی‎هایی در مورد تربیت نیروی کار به وجود آید. با ادامه دار شدن شیوع کرونا، فعالان کارگری به فکر ارائه آموزش‎ها با رعایت پروتکل‎های بهداشتی هستند.

به گزارش ایلنا، شیوع کرونا نه تنها به اشتغال فعلی ضرر زده است، بلکه بازار کار آینده را نیز تهدید می‌کند. ممنوعیت‎ها و محدودیت‎های گسترده متعاقب شیوع کرونا که درصد زیادی از آنها همچنان به قوت خود باقی هستند، باعث می‎شود آموزش به ویژه آموزش‎های عملی با متوقف شده یا کیفیت‎شان پایین بیاید. اگر این قاعده وجود دارد که برای ورود به بازار کار سازمان‎ها و نهاد‎هایی افراد را آموزش می‎دهند و بدون این آموزش‎ها یک جای کار می‎لنگند، اکنون که شرایط ناشی از بحران کرونا باعث تعطیلی مراکز آموزشی شده، خسارت غیرقابل جبرانی از این نظر می‎بینیم.خسارت کرونا در حوزه تربیت نیروی متخصص حداقل در سه زمینه قابل ردگیری است: تعطیلی مدارس و دانشگاه‎ها، تعطیلی مراکز فنی و حرفه‎ای و توقف آموزش حین کار. مدارس و دانشگاه‎ها تعطیل هستند و هرچند تلاش شده با استفاده از امکانات فضای مجازی جریان آموزش متوقف نماند، اما کارشناسان بر این باورند که تفاوت عمده‎ای میان آموزش مجازی و آموزش حضوری وجود دارد. گذشته از این، در مورد برخی از آموزش‎ها مانند آموزش‎های فنی و حرفه‎ای که در هنرستان‎ها و مراکز کار دانش ارائه می‎شود، نیاز به حضور در کارگاه و کار عملی وجود دارد.باید رفته رفته با در نظر گرفتن برخی ضوابط فعالیت‎های مختلف را از سر بگیریم. شیوع کرونا باعث شده در حوزه‎های مختلف دچار خسارت شویم. شاهد هستیم که متعاقب شیوع این بیماری کارگران زیادی کار خود را از دست داده‎اند. علاوه بر این، دیگر فعالیت‎ها نیز تعلیق شده و خسارت‎های زیادی به بار آمده است. جبران این خسارت‎ها شاید به طور کامل ممکن نباشد، اما می‎توان از بیشتر شدن آنها جلوگیری کرد.

اخیرا مرکز پژوهش‎های مجلس با انتشار گزارشی درباره خسارت تعطیلی مراکز آموزشی بر تربیت نیروی کار هشدار داده است.در این گزارش آمده است: آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش به‌عنوان آموزش‌های «علمی- عملی» وزارت آموزش و پرورش درگیری مضاعفی با موضوع این بیماری پیدا کرده‌اند، چرا‌که پیوند ناگسستنی با کارگاه، ماشین‌آلات، تجهیزات و فضاهای واقعی دارند. بنابراین ارائه آموزش به روش‌های مختلف آموزش از راه دور (اعم از برنامه‌های تلویزیونی و یا پلتفرم‌ها) و ارزشیابی تحصیلی در این حوزه متفاوت از حوزه آموزش‌های عمومی است.این مرکز راهکار‎هایی ازجمله بازگشایی هنرستان‎های فنی و حرفه‎ای با ایجاد شرایط ایمن و همچنین تعریف زمان‎های جدید آموزش یا تجدید دوره را ارائه کرده است.گذشته از آسیبی که دانش‌آموزان هنرستانی از کرونا می‎بینند، شیوع کووید ۱۹ آموزش در مراکز فنی و حرفه‎ای خصوصی و همچنین آموزش‎های ضمن خدمت، آموزش‎هایی که تشکلات کارگری و اتحادیه‎های ارائه می‎دهند و ... را هم تقریبا متوقف کرده است.

خسارت مراکز فنی و حرفه‎ای از شیوع کرونا
نه تنها آموزش قبل از کار اهمیت دارد که در همه جای دنیا آموزش ضمن خدمت به عنوان راهکاری برای ارتقای مهارت شاغلان و تطبیق آنها با دانش و فناوری جدید توصیه می‎شود. در ایران گذشته از این دلیل، ضعف در آموزش‎های مدارس و دانشگاه‎ها و همچنین نا آشنایی کارگران با موارد حقوقی باعث شده فعالان کارگری بر ارائه مدام آموزش تاکید داشته باشند؛ چیزی که اکنون امکان‎پذیر نیست و مشخص نیست تا چه زمانی آموزش برای نیروی کار متوقف خواهد بود.هادی ساداتی (نائب رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی) در گفتگو با ایلنا می‎گوید: یکی از آسیب‎های جدی کرونا، آسیب به آموزش است که نتیجه آن را در بحث مشاغل خواهیم دید.او توضیح می‎دهد: از طرفی فعالیت آموزشگاه‎های فنی و حرفه‎ای متوقف شده است که این خود به خسارت زیادی برای آموزشگاه‎داران منجر شده. شرایط به گونه‎ای پیش رفته است که این آموزشگاه‎ها تعطیل شده و اگر قرار باشد فعالیت خود را از سر بگیرند باید پروتکل‎های بهداشتی را رعایت کنند.ساداتی با بیان اینکه آموزش فنی و حرفه‎ای به صورت غیرحضوری ممکن نیست، بیان می‎کند: بر این اساس آموزشگاه‎ها بعد از رفع محدودیت‎ها باید با رعایت پروتکل‎های بهداشتی کار خود را از سر بگیرند. یکی از این پروتکل‎ها کاهش تعداد آموزش گیرندگان در یک کلاس است، به گونه‎ای که ممکن است یک کلاس به دو کلاس تبدیل شود و این خود هزینه‎ها را دو برابر می‎کند.

تشکل‌های کارگری آموزش را از سر بگیرند
نائب رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی با بیان اینکه در مورد آموزشگاه‎های فنی و حرفه‎ای چون زیر نظر مستقیم دولت هستند، احتمالا تمهیداتی اندیشیده شده و حمایت‎هایی صورت می‎گیرد، می‎گوید: در این بین کار تشکل‎ها و اتحادیه‎های کارگری که از این حمایت‎ها برخوردار نیستند، سخت‎تر است. ما هم مثل آموزشگاه‎داران برای برگزاری یک دوره مجبور به هزینه کردن دو برابر هستیم.او ادامه می‎دهد: با این وجود، به دلیل ضروری بودن آموزش‎ها، به تشکل‌های کارگری ازجمله تشکل‌های مربوط به کارگران ساختمانی توصیه کرده‎ایم که آموزش‎ها را با رعایت پروتکل‎های بهداشتی از سر بگیرند.ساداتی با بیان اینکه احتمالا از ۱۰ خرداد امسال و با کاهش محدودیت‎ها کلاس‎های آموزشی برای کارگران دوباره دایر می‎شود، می‎گوید: آنچه مد نظر ماست این است که محیط کلاس‎ها را بزرگ‎تر و تعداد افراد حاضر در آن را کمتر کنیم، یعنی برای مثال اگر قبلا کلاسی با ۳۰ نفر تشکیل می‎شد، تعداد شرکت‎کنندگان را به ۱۰ یا نهایتا ۱۵ نفر می‎رسانیم تا کلاس‎ها از سر گرفته شده و آموزش متوقف نشود.او ادامه می‎دهد: از طرف دیگر ما پروتکل‎های مشخصی در زمینه بازگشایی محیط‎های آموزشی داریم. علاوه بر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، برگزارکنندگان کلاس‎ها ملزم می‎شوند تب شرکت‌کنندگان را اندازه‎گیری و از آنها بخواهند از ماسک استفاده کنند.نائب رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی تاکید می‎کند: باید رفته رفته با در نظر گرفتن برخی ضوابط فعالیت‎های مختلف را از سر بگیریم. شیوع کرونا باعث شده در حوزه‎های مختلف دچار خسارت شویم. شاهد هستیم که متعاقب شیوع این بیماری کارگران زیادی کار خود را از دست داده‎اند. علاوه بر این، دیگر فعالیت‎ها نیز تعلیق شده و خسارت‎های زیادی به بار آمده است. جبران این خسارت‎ها شاید به طور کامل ممکن نباشد، اما می‎توان از بیشتر شدن آنها جلوگیری کرد. سختی‎هایی وجود دارد، اما چاره‎ای هم جز تحمل این سختی‎ها نیست.

شکل متفاوت جهان در پساکرونا
در ماه‎های اخیر که شیوع کرونا باعث تغییرات جدی در رفتار روزمره افراد شده، زیاد در این باره شنیده‎ایم که جهان بعد از همه‎گیری کرونا متفاوت با قبل خواهد بود. این تفاوت احتمالا خود را در آموزش، کار و دیگر موارد نشان می‎دهد. برخی گمانه‎زنی‎ها حاکی از آن است که مردم موارد مراقبتی برای جلوگیری از ابتلا به کرونا را باید حداقل تا سال ۲۰۲۲ رعایت کنند. قابل تصور نیست تا دو سال دیگر مراکز آموزشی ازجمله آموزشگاه‎های فنی و حرفه‎ای تعطیل باشند. در همین چند ماهی که از شیوع کرونا می‎گذرد تلاش شده راهکار‎هایی برای انجام امورات اندیشیده شود. آموزش مجازی، دورکاری و ... تلاش‎هایی در راستای کاهش اثر گذاری منفی کرونا بوده است. در بعد آموزش، وقتی حرف از آموزش نظری در میان باشد، می‎توان امیدوار بود که آموزش مجازی تا حدی کاستی‎ها را جبران کند، اما در مورد آموزش‎های فنی و حرفه‎ای چه برای دانش‎آموزان، چه برای جویندگان کار و چه برای شاغلانی که آموزش ضمن خدمت می‎گیرند، مشکلاتی وجود دارد. آنچه فعلا به عنوان راهکار در نظر گرفته شده است، از سرگیری آموزش‎ها با رعایت پروتکل‎های بهداشتی و خودمراقبتی است؛ راهکاری که صد در صد سلامت افراد را تضمین نمی‎کند و همچنان خطر وجود دارد. شاید در آینده بتوان راهکار‎های دیگری هم پیدا کرد. مواردی مثل تبدیل خانه به کارگاه کوچک به شرط در اختیار قرار دادن ابزار آموزش می‎تواند راهکاری مناسب باشد.