طرح اروپایی‌ها برای یک بسته جدید کمک کرونایی

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه چند روز پیش در اقدامی که بی‌سابقه توصیف شده بر سر ایجاد یک صندوق ۵۰۰ میلیارد یورویی برای کمک به بازسازی و احیای اقتصاد کشورهای اروپایی که از بحران کرونا آسیب دیده‌اند به توافق رسیدند. این پیشنهاد از زمان اعلام رسمی آن، پس از کنفرانس ویدئویی دوشنبه مرکل و مکرون، با استقبال برخی و انتقاد و مخالفت شمار دیگری از کشورهای اروپایی، از جمله اتریش روبرو شد. سباستیان کورتس، صدراعظم اتریش از کسانی است که از این پیشنهاد استقبال نکرده و خواستار واگذاری وام‌های کمکی و عمرانی با بهره نازل به کشورها و واحدهای اقتصادی آسیب دیده از بحران کرونا شده است. به گزارش "اشپیگل آنلاین" اتریش، دانمارک، هلند و سوئد روز شنبه، سوم خرداد (۲۳ مه) در تقابل با بسته مورد توافق فرانسه و آلمان، طرحی پیشنهاد کرده‌اند که هدف آن جلوگیری از توزیع خسارت اقتصادهای آسیب‌دیده میان همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا عنوان می‌شود. در برنامه‌ای که مکرون و مرکل بر سر آن توافق کرده‌اند قرار است علاوه بر صدها میلیارد یورویی که اتحادیه اروپا برای جبران خسارت بحران کرونا در کشورهای اروپایی در نظر گرفته، ۵۰۰ میلیارد یورو به عنوان کمک بلاعوض به بازسازی اقتصاد کشورهای آسیب دیده اختصاص یابد. در طرح اتریش و سه کشور دیگر باید برای یک بار یک صندوق کمک‌های اضطراری برای حمایت از اقتصاد اتحادیه ایجاد شود و تخصیص منابع این صندوق در یک دوره دو ساله محدود باشد.
وام با بهره نازل به جای کمک بلاعوض
صندوق کمک‌های اضطراری، همان گونه که صدراعظم اتریش قبلا پیشنهاد کرده بود، قرار است اعطای وام با بهره نازل را ممکن کند و این تدبیر "نباید به هیچ وجه" به عمومی کردن زیان‌های بحران کرونا منجر شود. به این ترتیب کشورهایی که اقتصادشان بر اثر شیوع کرونا و پیامدهای آن به شدت آسیب دیده‌، در نهایت می‌توانند از صندوق اتحادیه اروپا وام بگیرند و ملزم به بازپرداخت بدهی خود در آینده هستند. بر پایه طرح مشترک چهار کشور اروپایی، کمیسیون اتحادیه اروپا باید منابع مورد نیاز صندوق کمک اضطراری را از بازارهای مالی تامین کند و آن را به صورت وام در اختیار کشورهای عضو قرار دهد. در این طرح همچنین پیش‌بینی شده که وام‌های دریافتی باید صرف احیا و مقاوم‌سازی اقتصاد و بخش بهداشت و سلامت در آینده شود. برخلاف صندوق پیشنهادی فرانسه و آلمان، حجم منابع صندوق کمک‌های اضطراری مشخص نشده است. در توافق مرکل و مکرون اولویت استفاده از ۵۰۰ میلیارد یورو کمک بلاعوض با کشورها و بخش‌هایی از اقتصاد است که از بحران کرونا بیشترین خسارت را دیده‌اند. در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا، ایتالیا و اسپانیا بیش از دیگران به چنین کمک‌هایی نیاز دارند.
معضل جلب موافقت ۲۷ کشور اتحادیه اروپا
عملی شدن ایده ایجاد صندوق ۵۰۰ میلیارد یورویی کمک‌های بلاعوض، مستلزم موافقت تمام ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپاست. صدراعظم اتریش در چند روز گذشته بارها تاکید کرده که با چنین طرحی موافقت نخواهد کرد. اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا که پیشتر توافق فرانسه و آلمان را بسیار سازنده توصیف کرده بود، پس از ارائه پیشنهاد جایگزین چهار کشور اروپایی، برای یافتن مدلی که مورد قبول تمام کشورهای عضو اتحادیه باشد کار دشواری در پیش دارد.  او قصد دارد روز چهارشنبه طرح پیشنهادی خود برای بودجه اتحادیه اروپا در سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۷ را معرفی کند که شامل طرحی برای کمک به اقتصادهای آسیب دیده از بحران کرونا نیز می‌شود. فون درلاین با استقبال از توافق فرانسه و آلمان گفته بود این پیشنهاد همسو با طرحی است که کمیسیون اروپا سرگرم تدوین آن است. شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا این طرح را گامی در مسیر درست خوانده و از ۲۷ کشور عضو اتحادیه خواسته در برخورد با آن انعطاف و تفاهم داشته باشند.