خبرگزاری رویترز میگوید به نسخهای از گزارش دبیرکل سازمان ملل دست یافته است که در آن تاکید شده موشکهایی که سال گذشته در حمله به تاسیسات نفتی عربستان استفاده شدند، «منشاء ایرانی» داشتند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، به طور معمول هر شش ماه یک بار گزارشی درباره نحوه اجرای توافق هستهای به شورای امنیت سازمان ملل ارائه میدهد. گزارش جدید گوترش هنوز منتشر نشده، ولی رویترز میگوید در این گزارش آمده که موشکهای کروز یا بخشی از قطعات این موشکها و پهپادهایی که در حمله به تاسیسات نفتی آرامکو و فرودگاه ابها عربستان استفاده شدند، شبیه تولیدات یک شرکت تجاری ایرانی هستند یا این که نشان فارسی دارند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز ۱۱ بهمن سال گذشته گزارشی از کارشناسان سازمان ملل را منتشر کرد که در آن آمده بود ویژگیهای فنی برخی از سلاحها و قطعات پهپادهایی که به شورشیان حوثی در یمن میرسد، به تسلیحات ساخت ایران شباهت دارد. در گزارش جدید دبیرکل سازمان ملل تصریح شده که این موارد «ممکن است» با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت مغایر باشد. حمله به دو تأسیسات نفتی متعلق به شرکت آرامکو در خاک عربستان سعودی ۲۳ شهریور سال ۹۸ انجام شد. شبه نظامیان حوثی یمن مسئولیت حملات به تاسیسات نفتی در بقیق و میدان نفتی خریص در مرکز عربستان سعودی را برعهده گرفتند. ولی آمریکا و عربستان ایران را مسئول این حملات دانستند.
در این گزارش گفته شده که چندین مورد از سلاحها و اشیایی که آمریکا در نوامبر ۲۰۱۹ و فوریه ۲۰۲۰ توقیف کرده «منشأ ایرانی» داشته است.
گوترش گفته برخی از اقلام کشف شده از نظر طراحی ویژگیهای مشابهی با اقلامی دارند که در یک واحد تجاری در ایران نیز تولید میشود یا دارای مارکهای فارسی هستند و برخی نیز بین فوریه ۲۰۱۶ و آوریل ۲۰۱۸ به این کشور تحویل داده شدهاند. وی در گزارش خود گفته است این اقلام ممکن است با قطعنامه سال ۲۰۱۵ شورای امنیت درباره ممانعت از توسعه سلاحهای هستهای ایران، موضوع توافق تهران با قدرتهای جهانی، «به شکلی متناقض باشد». دفتر ایران در سازمان ملل هنوز به پرسش رویترز درباره این گزارش پاسخ نداده است.
تاسیسات نفتی بقیق که شهریور سال گذشته هدف حملات موشکی و پهپادی قرار گرفت
آنتونیو گوترش گفته سازمان ملل سلاحهای مورد استفاده در حمله به تأسیسات نفتی سعودی در عفیف در ماه مه، فرودگاه بینالمللی ابها در ماه ژوئن و اوت و نیز تأسیسات نفتی آرامکو در خریص و عبقوق در ماه سپتامبر را بررسی کرده است. گوترش نوشته است: «دبیرخانه سازمان چنین ارزیابی میکند که موشکهای کروز یا قطعات دیگری که در این چهار حمله مورد استفاده قرار گرفتهاند دارای منشأ ایرانی هستند.»
وی همچنین گفته پهپادهای مورد استفاده در حملات ماه مه و سپتامبر نیز «سرمنشأ ایرانی» داشتهاند. به گفته او سازمان ملل متحد مشاهده کرده که برخی از اقلام موجود در دو مورد توقیفی ایالات متحده «مشابه یا عین» مواد یافت شده در بقایای موشکهای کروز و پهپادهای مورد استفاده در حملات سال ۲۰۱۹ به عربستان سعودی بوده است.
قرار است اعضای شورای امنیت در اواخر ماه جاری میلادی درباره گزارش گوترش گفتگو کنند. کلی کرافت، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل گفته است كه وی به زودی پیشنویس قطعنامهای را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران ارائه خواهد كرد. واشنگتن که خود در سال ۲۰۱۸ به طور یکجانبه از برجام خارج شده، تهدید کرده است که اگر در تمدید تحریمها موفق نشود، خواستار اعمال همه تحریمهای سازمان ملل علیه ایران خواهد شد که در برجام پیشبینی شده است. دیپلماتها میگویند که واشنگتن به احتمال زیاد نبرد آشفته و سختی را در پیش رو خواهد داشت. گوترش در پایان گزارش ۱۴ صفحهای خود نوشته است: «من از همه كشورهای عضو میخواهم كه از گفتار تحریکآمیز و اقداماتی كه میتوانند تأثیر منفی بر ثبات منطقه داشته باشند، خودداری كنند.» سازمان ملل در گزارش قبلی خود در این زمینه که در تاریخ ۱۹ آذر ۱۳۹۸ منتشر شد، گفته بود که نمیتواند به طور مستقل منشأ ایرانی سلاحهای به کار رفته در حمله به تأسیسات نفتی آرامکو عربستان را تأیید کند. ایران در واکنش به خروج ایالات متحده از برجام و بازگرداندن تحریمها به دست واشنگتن، بخشهایی از توافق هستهای را نقض کرده است.