گروه اقتصادی: قیمتها در بازار خودرو دوباره در مسیر افزایش قرار گرفته و کارشناسان برای این مسئله دلایل مختلفی ذکر میکنند، در چنین شرایطی به نظر میرسد تا زمانیکه تورم کنترل نشود و نرخ ارز آرام نگیرد، نمیتوان انتظار ثبات و یا کاهش قیمت خودرو را داشت.سعید موتمنی رییس اتحادیه فروشندگان خودرو با بیان این که بخش اصلی افرادی که خودرو را از کارخانه تحویل میگیرند، سرمایه گذار هستند، گفت: اگر برای فروش سقف قیمتی مانند حداکثر ۱۰درصد بالاتر از قیمت کارخانه درنظر گرفته میشد، تقاضای کاذب نیز کاهش مییافت و سرمایهگذار به این نتیجه میرسید که بازار خودرو برای سرمایهگذاری سودآور نیست.موتمنی افزایش قیمت در بازار خودرو و پس از قرعه کشی محصولات خودروسازان را ناشی از نوسانات نرخ ارز دانست و افزود: درحال حاضر نیاز بازار را افرادی که در شرکتهای خودروساز ثبت نام کرده و خودرو را تحویل میگیرند تامین میکنند. اگر این افراد از فروش خودروها امتناع کنند، بازار به شرایط آشفته کنونی دچار میشود.وی تصریح کرد: وقتی خودرو سقف قیمتی ندارد، فروشندهها با افزایش ارز، قیمت پیشنهادی را بالا میبرند و به بالاترین قیمت میفروشند. این افراد برای فروش خودرو به نمایشگاهها نیز مراجعه نمیکنند بلکه از طریق انتشار آگهی در فضای مجازی اقدام به فروش خودرو میکنند. در حال حاضر نمایشگاهها با خودروهای داخلی بیگانه شدهاند.
افزایش تورم دلیل اصلی افزایش مداوم قیمت خودرو است
فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه چند دلیل اصلی میتوان برای افزایش قیمت خودرو ذکر کرد، اظهار داشت: اولا افزایش تورم باعث شده که تمامی بازارهای سرمایهای از خودرو و مسکن گرفته تا سکه، طلا و ارز با افزایش روبرو شوند، همزمان با این مسئله مردم برای حفظ ارزش داراییهای خود و در امان ماندن از کاهش ارزش پول ملی، میخواهند اندوختههای نقدی را به کالاهای باارزش و بادوام تبدیل کنند، در چنین شرایطی بازار خودرو مستعد افزایش است، همانطور که الان چنین وضعیتی حکمفرماست.وی افزود: دولت برای کنترل نرخ تورم باید دارای انضباط مالی باشد و به اصطلاح کوچک شود، اما در عمل چنین وضعیتی وجود ندارد، بلکه روز به روز ریخت و پاشهایش بیشتر میشود و در این بین تنها مردم هستند که باید شرایط سختتری را تجربه کنند. اما اگر دولت بتواند هزینههای خود را کاهش کند و با کسری بودجه کمتری مواجه باشد، آن زمان مجبور نمیشود که به استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول روی بیارود، نتیجه این اقدام نیز افزایش ۷.۳ درصدی نقدینگی و ۸.۸ درصدی پایه پولی در فصل بهار است.زاوه ادامه داد: نتیجه این رشد مداوم نقدینگی، چیزی جزء افزایش التهاب در بازارهای مختلف از جمله خودرو نیست، از طرف دیگر رشد ۸.۸ درصدی پایه پولی نیز به بیشتر شدن تورم دامن میزند و باعث میشود قدرت تورم بیشتر شود، بنابراین همانطور که ملاحظه میکنید، تا زمانیکه دولت در سیاستها و راهبردهای اقتصادی خود تجدید نظر نکند، نمیتوان انتظار داشت که بازار خودرو آرام بگیرد، به بیان دیگر راهکار اصلی سامان بخشیدن بازار خودرو، کنترل تورم است، نه این که با قرعهکشی پیش فروش خودرو انجام شود، چرا که این اقدام تنها نقش یک مُسکن چند روزه را ایفا کرده و دوباره دیدیم خودرو با افزایش قیمت همراه شد.
این کارشناس صنعت خودرو، دلیل دیگر افزایش قیمتها را کمبود عرضه در بازار دانست و گفت: با توجه به اینکه در سال گذشته تولید خودرو با افت فاحشی روبرو بوده، در بازار دچار کمبود هستیم و این امر مزید برعلت شده که توزیع در بازار نیز به صورت منظم انجام نشود، همین عامل باعث شده تا قیمتها مدام با افزایش روبرو باشد، در چنین شرایطی باید نحوه پیشفروش و قیمتگذاری را تغییر داد، در حال حاضر یک رانت در این پیشفروشها وجود دارد که تنها نصیب عدهای محدود میشود و آنها با فروش این خودرو در بازار آزاد به سود کلانی میرسند.وی اضافه کرد: به بیان دیگر در این بین دلالان و سفتهبازان بیشترین نفع را از این فاصله قیمتی از درب کارخانه تا حاشیه بازار میبرند، از سویی این وضعیت نه به نفع خودروساز است و نه مشتری و تا زمانیکه چنین شرایطی پابرجا باشد، از یک سو خودروسازان محصول خود را با زیان تولید میکند و در این اوضاع نه میتواند سیاست توسعه محصول را پیش بگیرد و نه خودروهایی با کیفیتتر تولید کند، از آن طرف نیز مردم باید خودرو را با فاصله قیمتی بسیاری نسبت به کارخانه تهیه کنند که این مسئله زمینهساز فساد و رانت در بازار خودرو شده است.
زمانیکه بورس ۱۰ برابر میشود، نمیتوانید انتظار داشته باشید، قیمت خودرو ثبات داشته باشد
امیرحسن کاکایی استاد دانشگاه نیز با اشاره به اینکه بازارهای مختلف به هم مرتبط هستند و از یکدیگر اثر میپذیرند، گفت: از ابتدای سال گذشته تاکنون بورس با افزایش ۱۰ برابری روبرو بوده، طبعا در چنین شرایطی سایر بازارهای دیگر از جمله خودرو نیز با افزایش روبرو میشود و شما نمیتوانید انتظار داشته باشید، که ارز و بورس با افزایش قیمت همراه باشند، اما در مقابل خودرو قیمتش ثبات داشته باشد.وی افزود: در چنین شرایطی دولت باید تدابیر مناسبی را اتخاذ کند تا از افزایش بیرویه قیمتهای مختلف جلوگیری کند، که این در رابطه کنترل تورم مهمترین مسئلهای است که دولت باید آن را اجرایی کند، اما متاسفانه به دلیل شرایطی که وجود دارد، در حال حاضر چنین امکانی وجود ندارد، بنابراین مردم برای حفظ ارزش داراییهای خود به بازارهای مختلف هجوم برده و همین امر به افزایش قیمتها نیز دامن میزند.کاکایی اظهار داشت: در کنار افزایش تورم، رشد افسارگسیخته نقدینگی نیز از طرف دیگر به افزایش قیمت خودرو دامن زد، این در حالیست که شیوه قیمتگذاری خودرو نیز دلیل دیگر این آشفته بازار خودرو است که باید هرچه زودتر اصلاح شود، در حال حاضر شورای رقابت دوباره به عرصه قیمتگذاری بازگشته که بسیار فاجعه آمیز است، چرا که این شورا به جای آن که بیاید فضای رقابتی ایجاد کند و انحصار را از بین ببرد، تنها به قیمتگذاری میپردازد و همین امر نشان میدهد که شورای رقابت نتوانسته به رسالت خود عمل کند.این کارشناس بازار خودرو اضافه کرد: دولت نباید در صنعت خودرو دخالت کند و قیمتگذاری را به حاشیه بازار بسپارد، چرا که در مکانیزم بازار و از طریق عرضه و تقاضا است که قیمت متعادل و منطقی کشف میشود نه اینکه شورای رقابت و دولت به قیمتگذاری دستوری اقدام کنند، بنابراین تا زمانیکه این فضا وجود داشته باشد، وضعیت بازار و صنعت خودرو اصلاح نخواهد شد.