لغو حج باعث رنجش خاطر مسلمانان شد

 پایگاه دویچه وله نوشت: "امسال مراسم سالانه حج تمتع در شهر مکه در اواخر ژوئیه شاهد تنزل جمعیت ۲.۵ میلیون نفری شرکت کننده در هر سال به تعدادی شاید حدود ۱۰۰۰ نفر از عربستانی ها به دلیل محدودیت‌های مربوط به شیوع کووید ۱۹ است. اینکه دقیقا چه تعداد از زائران اجازه شرکت در مراسم حج امسال را پیدا می‌کنند هنوز مشخص نیست.
این وضعیت نارضایتی زائران حج در سراسر جهان را به همراه داشته اما در عین حال باعث فاجعه برای اقتصاد داخلی عربستان می‌شود که به آن متکی بود. محمد طارق از نمازگزاران مسجد کاوان در ایرلند گفت، دوستانش که می‌خواستند برای سفر حج به مکه سفر کنند شاهد مختل شدن رویای تمام عمرشان هستند.طارق اظهار کرد: آنها فقط غمگین نیستند. چیزی فراتر از غمگین هستند. انگار که کسی خودش را آماده زیارت خانه خدا کند اما نتواند برود. به گفته شان مک‌ لولین، پروفسور مردم شناسی اسلامی در دانشگاه لیدز در انگلیس که به مطالعه صنعت حج می‌پردازد، در حالی که مسلمانان بسیاری در کل زندگی خود برای اجرای یکی از واجبات اصلی اسلام پس انداز کردند، این ناراحتی فراتر از احساس لغو یک تعطیلات تابستانی است.
مک لولین عنوان کرد: این یک ضربه نسبتا بزرگ چه به لحاظ روانی و چه معنوی است. از نظر صنعت نیز این یک امر به شدت تجاری شده و عمیقا سیاسی از طرق مختلف است اما در مقیاس زیارت روزانه این واقعا برای مردم مهم است.انتظار می‌رود که صنعت گردشگری عربستان سعودی نیز یک ضربه اقتصادی بزرگ را ببیند.
در حالی که دره گسترده و مملو از چادرهای اسکان موقت منا و هتل‌های مجلل مشرف به مسجد اعظم مکه از رونق افتاده‌اند، محلی‌هایی که برای گذران زندگی وابسته به درآمد ۱۲ میلیارد دلاری بخش حج هستند نیز این ضایعه را احساس می‌کنند.هاشم طیب که مجبور به تعطیل کردن فروشگاه عطرفروشی خود در پاساژ مجلل مقابل مسجد الحرام تا اطلاع ثانوی شده، گفت: البته که ما مایوس هستیم.
به گفته طیب، بسیاری از رستوران‌ها، آرایشگاه‌ها و دیگر اصناف به ویژه ایجنت‌های سفر قطعا از این وضعیت تاثیر پذیرفته‌اند. طیب عنوان کرد، با این حال این لغو تقریبی حج کاری ایمن است. موج جدیدی از شیوع بیماری در زمان حج که در آن میلیون‌ها تن در عرض پنج روز متوالی در فاصله نزدیک به یکدیگر شرکت می‌کنند، می‌تواند برای کشوری که تاکنون شاهد ابتلای بیش از ۱۹۰ هزار تن به ویروس بوده، فاجعه بار باشد. برای صنعتی که شاهد آیین کوتاه‌تر حج عمره در هر روز سال بوده و ۲۰ درصد از تولید ناخالص داخلی غیر نفتی عربستان را تامین می‌کند، ممنوع شدن ورود مسافران بین‌المللی به آن از ماه مارس به ضررهای گسترده‌تر آن اضافه کرده است. یک راننده اهل شهر مدینه که از زایران حج عمره میزبانی می‌کند به دویچه وله عنوان کرد، او و همکارانش چهار ماه است که بیکار هستند. او که نامش را فاش نکرد، گفت: ما عادت داشتیم به اینکه هر روز را کار کنیم و این برای معیشت ما بود.
صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی انقباض ۶.۸ درصدی اقتصاد عربستان در سال جاری میلادی در نتیجه کاهش تاریخی قیمت نفت و ضرر و زیان‌های دیگر مربوط به شیوع کروناویروس جدید به این کشور را داشته است.تدابیر ریاضت اقتصادی نظیر افزایش سه برابری مالیات بر ارزش افزوده در تاریخ اول ژوئیه و کاستن از کمک هزینه‌ها کاملا نزد عربستانی‌ها احساس می‌شود آن هم در کشوری که هزینه مصرف کننده در ماه آوریل در مقایسه با مدت مشابه سال قبل میلادی بالغ بر ۳۴ درصد کاهش پیدا کرد.
به گفته مک لولین، متوقف شدن مراسم‌های حج تمتع و عمره همچنین به برنامه "دورنمای ۲۰۳۰" محمد بن سلمان ولیعهد عربستان با هدف تنوع بخشیدن به اقتصاد این کشور و دور کردن آن از درآمد نفت نیز ضربه می‌زند.مطالعه مک لولین روی این بخش نشان می‌دهد که بر اساس این برنامه قرار بود که تعداد سالانه زائرانی که در هر سال برای حج تمتع به عربستان می‌آیند به شش میلیون و تعداد زائران سالانه حج عمره نیز به ۳۰ میلیون نفر تا پایان دهه برسد.
او  عنوان کرد: این قدرت اقتصادی ممکن است بازگردد اما بعید است که به ابعادی که برای آن تا سال ۲۰۳۰ در نظر گرفته شده، برسد".
چه کسانی به حج می روند؟
عربستان پس از تصمیم به لغو حج برای مسلمانان جهان و برگزاری این مراسم به شکل محدود، شرایط حضور در حج را اعلام کرد.
 خبرگزاری های وابسته به دولت عربستان از تعیین معیارهای بهداشتی تازه ای در ارتباط با حج خبر داده اند. وزارت حج و عمره این کشور که قبلا اعلام کرده بود مراسم حج را با حضور دست کم ۱۰ هزار نفر از خارجی های مقیم عربستان و شماری از ساکنان این کشور برگزار خواهد کرد، اینک خبر داده که به دستور خادم حرمین شریفین (پادشاه عربستان)، شرکت کنندگان در مراسم حج، ترکیبی از  ۷۰ درصد شهروندان خارجی مقیم این کشور و ۳۰ درصد شهروندان سعودی خواهند بود.  
این وزارتخانه اعلام کرده که از بین شهروندان سعودی تنها نیروهای بهداشتی و انتظامی که پس از ابتلا به ویروس کرونا بهبودی خود را بازیافته اند در حج حضور دارند. انتخاب این افراد هم بر اساس بانک داده های بهبود یافتگان ویروس کرونا و با هدف قدردانی از فداکاری های آن ها است.خبرگزاری واس  به نقل از وزارت حج و عمره نیز گزارش کرده است: انتخاب افراد مقیم در عربستان برای ادای مناسک حج از بین افراد ۲۰ تا ۵۰ سال صورت می گیرد که هیچ بیماری مزمن و زمینه‌ای نداشته باشند و با انجام تست کرونا، ابتلای آن ها به این ویروس تایید نشود. این افراد پیش از این نباید به حج رفته باشند و متعهد شوند قبل و بعد از مناسک حج، دوره قرنطینه را بگذرانند.
وزارت حج و عمره عربستان گفته می خواهد این مراسم را با بالاترین استاندارد بهداشتی و با تدابیر پیشگیرانه برگزار کند. این کشور پروتکل های بهداشتی و ایمنی جدیدی را برای حج تدوین کرده که بر اساس آن، لمس کعبه در طول مراسم حج امسال ممنوع خواهد بود و در طول طواف و نماز جماعت، زائران موظف به رعایت فاصله حداقلی یک و نیم متری از یکدیگر خواهند بود. همچنین حضور در «منا»، «مشعرالحرام» و «عرفات» فقط با دریافت مجوز امکان‌پذیر خواهد بود و استفاده از ماسک برای زائران و کارکنان اجباری است.
سازمان جهانی بهداشت از تصمیم عربستان سعودی برای کاهش قابل توجه شمار زائران حج امسال حمایت کرده است. رییس سازمان جهانی بهداشت گفته: «این تصمیم یکی از نمونه‌ تصمیماتی دشواری است که تمامی کشورها باید برای در اولویت قرار دادن سلامتی مردم اتخاذ کنند.»هرچند که ایران یکی از منتقدان اصلی این تصمیم عربستان به شمار می آید و مدیریت سعودی ها را در برگزاری حج زیر سوال برده است. اعتقاد سازمان حج و بعثه ایران بر این است که عربستان می توانست با همفکری سایر کشورها و تعریف پروتکل های بهداشتی و مدیریت زائران، حج را به شکلی محدود برای درصدی از مسلمانان همه کشورها برگزار کند.ایران آماده بود امسال با درصدی از ۸۷ هزار و ۵۵۰ زائری که در نوبت این سفر بودند، در مراسم حج شرکت کند.