دریافت لینک صفحه با کد QR
از فوت تا دفن قربانیان کرونا در بندرعباس؛
اینجا زمان منتظر هیچ‌کسی نمی‌ماند
18 تير 1399 ساعت 9:24
گروه جامعه: راستش خودم هم درست نمی‌دانم چه نامی برای این گزارش مناسب‌تر است. گزارش آرامستان، قبرستان، دل نوشته و ازاین‌دست اما هدف حداقل برای خودم روشن است. خیلی ساده شاید بتوان گفت این یک‌جور به اشتراک گذاشتن احساس و تجربه با دیگران است و ضمن آن یادآوری به خودم!
صدای جیغ، فریاد، عجز و ناله لحظه‌ای قطع نمی‌شود. به چهره غمبار خانواده‌هایی که عزیزانشان را ازدست‌داده‌اند، نگاه می‌کنم. همه‌جا را رنگ سیاه گرفته و اینجاست که می‌توان پی برد این دنیا برای هیچ‌کس ماندنی نیست!اینجا غسالخانه بهشت‌زهرا بندرعباس است. همان‌جا که حالا پر رفت‌وآمد ترین روزهای سالش را می‌گذراند، یک‌قدم مانده به منزل آخر، که با مهمان ناخوانده‌ای به اسم کرونا روزهای شلوغی دارد.بیماری کرونا این روزها بر همه ابعاد زندگی انسان‌ها تأثیر گذاشته و شرایط زندگی خاص کرونایی فصل جدیدی از زندگی است که حالا تمام مردم این کره خاکی آن را تجربه می‌کنند. بیش از چهار ماه است از شبیخون ویروس کرونا به کشور می‌گذرد؛ موجودی شوم که در برابر میلیاردها نفر سینه سپر کرده و هر روز هزاران نفر در سراسر دنیا را به کام مرگ می‌کشاند.سرعت شیوعش آن‌قدر بالاست که نمی‌توانم در لحظه نوشتن این گزارش و حتی این خط، بگویم تاکنون چند نفر مبتلا شده‌اند و چند نفر جان خود را ازدست‌داده‌اند؛ آمارها لحظه‌ای تغییر می‌کند، ازاین‌رو بیشتر از آنکه بخواهم به سراغ آمار و ارقامی بروم که یک عده می‌گویند و عده‌ای دیگر تکذیب می‌کنند، به سراغ واقعیت‌های این روزهای شهرم می‌روم؛ همان‌هایی که با چشم خود می‌بینم.آداب کفن‌ودفن اموات یکی از مسائل موردتوجه در کشورهای اسلامی است. یکی از مشاغلی که این روزها کارکنان آن بیش از سایر مشاغل در وضعیت پرکار و البته خطرناکی به سر می‌برند، کارکنان قبرستان‌های کشور هستند؛ افرادی که بیش از همه در معرض خطر قرار دارند و کمتر از دیگران دیده‌شده‌اند.
در بهشت‌زهرا گویی هیچ مکانی به‌اندازه غسالخانه وحشت‌آور نیست. واکنش آدم‌ها در مواجه با غسالان یا تطهیر کنندگان متفاوت است، عده‌ای کارشان را بر ترازوی دین و ایمان و ثواب می‌سنجند و برخی از آن‌ها می‌ترسند و دوری می‌کنند.چگونگی حمل اجساد جان‌باختگان مبتلا به کرونا به سمت آرامگاه ابدی، نحو تغسیل، تشییع و تدفین آن‌ها و... ازجمله مسائلی است که این روزها در بین افکار عمومی به‌ویژه در فضای مجازی مطرح است.
اجساد افرادی که براثر این ویروس درگذشته‌اند، در سکوت دفن می‌شوند و کفن‌ودفن و مراسم یادبود آن‌ها نیز درنهایت حداقلی برگزار می‌شود و مراسم یادبود این درگذشتگان نیز در فضای مجازی برگزار می‌شود. گویی غربت خاص و اجباری در تدفین این افراد حاکم است که کمتر می‌توان سابقه آن را در ذهن مرور کرد، اما راهی جز این وجود ندارد.در یک روز گرم و تابستانی که امیدها به شسته شدن آلودگی‌ها در دل‌ها زنده می‌شد، به‌جایی رفتم که این روزها شاهد صحنه‌های دل‌خراشی است؛ آرامستان بندرعباس؛ جایی که تمامی جان‌باخته‌های این ویروس شوم را در آنجا به خاک می‌سپارند؛ می‌توانم بگویم سخت‌ترین لحظات عمر کاری‌ام بود، رفتن به سمت جایی که آدم‌ها در تنهایی محض دنیا را بدرود می‌گفتند!در این گزارش به سراغ کسانی رفتیم که این روزها آن‌ها هم را باید به‌نوعی مبارزین خط مقدم کرونا دانست که در سایه تواضع و فروتنی از زمان فوت تا مرحله دفن را با تمامی سختی‌هایش بدون هیچ منتی انجام می‌دهند.هم‌زمان با نزدیک شدنم به درب ورودی، یک آمبولانس وارد شد؛ تمامی افرادی که در اطراف و در نزدیکی ورودی آن بودند ماسک به‌صورت زده بودند و دستکش در دست داشتند؛ چه کادر حراست و اجرایی آرامستان و چه همراهان بیمارانی که پشت درب مستأصل بودند.روی صورتش قطرات عرق نشسته، لباس‌هایشان ضخیم است و ساعت‌ها ماندن در آن‌ها اذیتشان می‌کند شیلدش را جلوی صورتش تکان می‌دهد که باد قطرات عرق روی صورتش را خشک کند.
اصلاً انگار نیستیم و این خیلی دردناک است
یکی از غسال‌های سازمان آرامستان در گفت‌وگو با ایسنا، افزود: ما هم در این شهر زندگی می‌کنیم. خودمان را در انجام کار با هیچ احدی مقایسه نمی‌کنیم اما توجه و نگاه‌ها به شغل ما چندان رضایت‌بخش نیست و به‌نوعی غریب هستیم. اصلاً انگار نیستیم و این خیلی دردناک است.
شغل مرده‌شوری برای کسی جذابیت ندارد
او ادامه می‌دهد: کاش حداقل حرمتی برای کارمان قائل می‌شدند، کاش نگاه مردم این‌قدر سرد نبود. می‌دانید هر شغلی یک جایگاهی در جامعه دارد اما شغل ما انگار طوری جا افتاده است که همیشه باید پنهان باشد. من و همکارانم در تماس با میت کرونایی و در ارتباط با خانواده داغداری که مراسم شان قرار است در تنهایی انجام شود انگار گم‌شده‌ایم.این غسال آرامستان در پایان گفت: درست است که شغل مرده‌شوری برای کسی جذابیت ندارد اما وقتی در این شغل باشی بیشتر از سایرین به فانی بودن دنیا پی می‌بری چراکه من خودم در این مدت صحنه‌های بسیاری دیده‌ام که قابل‌تأمل بوده است؛ بارها شده خانواده‌هایی را دیده‌ام که از مرده خودشان ترس داشتند. در واقع صاحبان عزا از کسی که تا یک ساعت پیش کنارشان بوده و با او سر یک سفره می‌نشستند، می‌ترسند و حاضر نیستند حتی نزدیکش شوند و از نزدیک برایش فاتحه بخوانند چه برسد به اینکه دستش بزنند یا آن را بشویند. به نظر من آن‌ها از اعمال خودشان می‌ترسند و به خاطر همین است که نه از ما بلکه از مرده خودشان هم فراری‌اند.سؤال‌های بسیاری داشتم که از او بپرسم اما بار دیگر صدای جیغ و ناله می‌آید؛ خانواده دیگری با گریه از راه می‌رسند و با فاتحه عزیز ازدست‌رفته خود را بدرقه می‌کنند. غسال ناخودآگاه با دیدن جنازه، فاتحه‌خوان به سمت او می‌رود و همان چرخه همیشگی شست‌وشوی جنازه دوباره تکرار می‌شود. درحالی‌که به سمت اتاق غسل می‌رود می‌گوید میان ماه من تا ماه گردون تفاوت از زمین تا آسمان است. زمان به‌سرعت گذشت، گویی اینجا زمان منتظر هیچ‌کسی نمی‌ماند. جنازه را با کاور سیاه از آمبولانس به غسالخانه انتقال می‌دهند؛ اشک چشمانم بند نمی‌آید.در واحد امور متوفیان آرامستان بندرعباس بیش از ۲۵ پرسنل در زمینه اعزام، تغسیل و تدفین اموات با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و موازین شرعی در حال فعالیت هستند. برای پیشگیری از شیوع بیشتر کرونا، تمام خدمات توسط واحد امور متوفیان سازمان مدیریت آرامستان انجام می‌شود. سازمان مدیریت آرامستان از آغاز شیوع کرونا نسبت به احداث قطعات بحران با پیش‌بینی گنجایش ۲۰۰۰ قبر اقدام کرده و تاکنون ۲۵۰ قبر حفاری و آماده دفن اموات است.
علیرضا بهمن نژاد بندری، رئیس سازمان مدیریت آرامستان شهرداری بندرعباس اظهار کرد: بنا بر پروتکل‌های الحاقی وزارت بهداشت، ضمن رعایت و حفظ اصول موارد بهداشتی و سلامت زیستی، تمامی موارد شرعی نیز در تمام بخش‌های حمل، غسل و کفن‌ودفن اموات در آرامستان بندرعباس رعایت می‌شود.وی با اشاره به آغاز شیوع ویروس کرونا از اواخر سال گذشته در شهرستان بندرعباس افزود: از همان زمان این سازمان نسبت به آماده‌سازی و تجهیز نیروها و قطعات دفن اموات بر اساس دستورالعمل وزارت بهداشت؛ همچنین نسبت به احداث قطعه بحران با پیش‌بینی گنجایش ۲۰۰۰ قبر که تاکنون ۲۵۰ قبر حفاری و آماده دفن است همچنین تسطیح و پاک سازی مسیر ورودی محل تدفین این اموات و ایجاد باغچه و کاشت نخل اقدام کرد.رئیس سازمان مدیریت آرامستان شهرداری بندرعباس با بیان اینکه برای اموات کرونایی در آغاز شیوع این ویروس در بیمارستان شهید محمدی بندرعباس تیمم بدل از غسل صورت می‌گرفت، گفت: با اقدامات صورت گرفته در سازمان آرامستان علاوه بر سالن تغسیل با استقرار دو عدد کانکس و تجهیز آن به‌عنوان محل تغسیل اموات، امر تغسیل اموات ناشی از بیماری کرونا را بر عهده گرفت.وی اضافه کرد: در حال حاضر غسل اموات ناشی از بیماری کرونا در ساختمان غسالخانه بهشت‌زهرا (س) با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و مسائل شرعی در حال انجام است.بهمن نژاد بندری تصریح کرد: در راستای حفظ سلامت شهروندان و پیشگیری از شیوع بیماری کرونا تمام خدمات متوفیان ازجمله: حمل، غسل و دفن توسط واحد امور متوفیان سازمان آرامستان شهرداری بندرعباس صورت می‌پذیرد.وی ادامه داد: با توجه به افزایش آمار فوتی در شهرستان و با آغاز فصل گرما از خانواده متوفیان خواهشمندیم جهت حفظ سلامت خود و تسریع در امر غسل و دفن اموات از ورود به ساختمان غسالخانه و مشارکت در امور واحد خدمات متوفیان ازجمله جابجایی اموات و همچنین تدفین خودداری کرده و فقط بعد از خاک‌سپاری به آن‌ها اجازه داده می‌شود جهت قرائت فاتحه با رعایت مسائل بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی اقدام کنند.رئیس سازمان مدیریت آرامستان شهرداری بندرعباس تأکید کرد: به علت لزوم قطع چرخه انتقال ویروس کرونا و پرهیز از تجمع، فقط تعداد اندک از خانواده‌های درجه‌یک متوفیان در مراسم خاک‌سپاری حضورداشته باشند و از هرگونه توزیع مواد خوراکی در محیط بهشت‌زهرا (س) خودداری و از شهروندان تقاضا داریم در محیط آرامستان از ماسک و دستکش استفاده و فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کنند.وی ادامه داد: از ابتدای اسفندماه سال گذشته که ویروس کرونا شیوع پیداکرده تغسیل و تدفین اموات حاصل از بیماری کرونا مطابق احکام شرعی انجام و تمام موازین بهداشتی صورت می‌پذیرد.
این مقام مسئول با بیان اینکه سازمان مدیریت آرامستان شهرداری بندرعباس به‌عنوان یک نهاد مردمی وظیفه بسیار مهمی در خدمات‌دهی هر چه‌بهتر زمان بحران‌ها بر عهده دارد؛ افزود: همان‌طور که کادر درمان دانشگاه علوم پزشکی استان در جبهه اصلی مبارزه با ویروس کرونا قرار دارند، این سازمان نیز در کنار سایر نهادهای مربوطه وظیفه خود را در راستای حمل، تغسیل و تدفین اموات کرونایی انجام می‌دهد.بهمن نژاد بندری تأکید کرد: با توجه به اینکه درآمدهای این سازمان از محل بهای خدمات است و هزینه‌های لازم جهت انجام امور متوفیان کرونایی در زمینه تأمین تجهیزات بهداشتی برای کارکنان و ضدعفونی مستمر محیط آرامستان و سالن تطهیر، تجهیز خودروهای مخصوص حمل متوفیان با تجهیزات بهداشتی و همچنین ضدعفونی آن‌ها هزینه‌های مازاد تحمیل‌شده به سازمان بوده ولی در راستای خدمات‌رسانی به خانواده این متوفیان افزایش قیمت بهای خدمات نداشته‌ایم.وی ادامه داد: تأمین مواد و لوازم بهداشتی و ضدعفونی مخصوص جهت دفن اموات کرونایی شامل ماسک، دستکش، لباس ایزوله، گان و مواد ضدعفونی‌کننده به میزان کافی تهیه و با توجه به اینکه خانواده‌های داغ‌دیده در شرایط روحی خاصی هستند تسریع در امر کفن‌ودفن می‌تواند موجب تکریم و رضایت بازماندگان از نحوه خدمات‌دهی را فراهم آورد.در لحظاتی که این گزارش را می‌نویسم نه‌فقط بندرعباس، نه‌فقط ایران، که کرونا به‌تمامی گیتی شبیخون زده و سایه‌ای از بیم و امید را بر زمین حکم‌فرما کرده است. چه می‌شود کرد؟ یکی پرستار می‌شود و در ارتباط با بیمار کرونایی هر کاری از دستش برمی‌آید انجام می‌دهد تا بیمار درمان شود و زنده بماند اما خودش گرفتار می‌شود و ممکن است کرونا بگیرد، یکی هم غسال می‌شود و کرونایی بی نفس را می‌شوید و اگر احیاناً کرونا بگیرد غسال دیگری او را در خاموشی می‌شوید.
کد مطلب: 221926