گروه جامعه: رييس فرهنگستان علوم در گفتگو با روزنامه اعتماد در خصوص كرونا گفت: جهان در برابر كرونا دو وضع دارد؛ يكي اينكه برنامههاي متصديان نظام بهداشت و درمان را اجرا كند كه رعايت آنها آسان نيست و نميتواند دوام چندان داشته باشد و مثلا دوام قرنطينهنشيني براي امريكا بسيار دشوار است. قرنطينه براي امريكا كشنده است. طي همين دو، سه ماه هم تعداد بيكاران در امريكا بسيار افزايش يافته است. جامعه امريكا تحمل اين بيكاري را ندارد.
دكتر رضا داوري اردكاني افزود: ما تحملمان در اين زمينه بيشتر است، بنابراين اگر كرونا زحمت را كم نكند، بايد با او بسازيم يعني به افزايش تلفات كرونا عادت كنيم و آمار آن را در كنار آمار تلفات بيماريهاي قلبي، سرطاني و... قرار دهيم و كمكم با آن كنار آييم. اما در مورد مرجعيت علم و شدت و ضعف آن هم نكتهاي بگويم. آنچه من ميدانم اين است كه نظم بهداشتي و پزشكي شدن جامعهها در همه جهان و از جمله در كشور ما قوت ميگيرد. ممكن است كسي اين قوت را به مرجعيت علم بازگرداند. نكته مهمتر اين است كه اكنون مرجعيت اصلي در همه جا از آن تكنولوژي مخابرات و اطلاعات است.وی افزود: در پيشامد هجوم كرونا توسل به اين تكنولوژي و خو كردن به فضاي مجازي شدت پيدا كرد. سفر به فضاي مجازي سفر بيبازگشت است، زيرا در اين فضا آزادي و اختيار وجود ندارد. فضاي مجازي جهان توهم و توهمزا و توهمپرور است و چون به اقتضاي طبع خود عمل ميكند و از هيچ جا و هيچ مرجعي فرمان نميبرد مسافران آنجا هم بايد تابع ضوابط و قواعدش باشند. پس مسافران فضاي مجازي بعد از كرونا هم همانجا كه رفتهاند، ميمانند.
اردكانی گفت: شايد اينها وجهي از علميتر شدن زندگي باشد من هم اين تكنيكيتر شدن و پزشكيتر شدن و علميتر شدن را گرچه در شرايط بحراني مفيد و ضروري ميدانم در موافقت با بعضي صاحبنظران معاصر مايه كمال انسان و نزديك شدن او به آزادي نميدانم بلكه فكر ميكنم اين پيشامد مقتضاي تبديل انسان به موجود مصرفكننده و پديد آمدن و قوت گرفتن قيد و بندي است كه دست و پاي آدمي را بيشتر ميبندد و انضباطهاي تازهاي را تحميل ميكند و به درك و فهم جهت خاص ميدهد ولي باكي نيست. ارنست رنان به رومن رولان نويسنده جوان كه به او گفته بود كتاب «آينده علم» شما اميد و علايق آدمي را ناديده گرفته است با تلخي پاسخ داده بود، اميد و علايق مردمان به درك! علم بايد پيشرفت كند (با اينكه ميدانم نزد متوليان آزادي انديشه و بيان كه تعيين صلاحيت اشخاص براي اظهارنظر با آنان است، صلاحيت و حق هيچ درخواست و اظهارنظري ندارم جسارت ميكنم و مأيوسانه تقاضا دارم نام رومن رولان را به جرم پرسشي كه از رنان كرده است در فهرست علمستيزها و ممنوعالبيانها قرار ندهند. او با اينكه دوستدار ويوكاناندا و گاندي بود چندان علمستيز و غربستيز نبود كه خواندن ژان كريستفش براي دفاع از حريم علم و آزادي ممنوع شود. قسم ميخورم كه هيدگري هم نبود. نويسنده بزرگ و صلحدوست بود. اميدوارم نقل سخن او را نشنيده انگارند و اين جسارت و گناه را بر او نگيرند) و سخن آخر اينكه اميدوارم علم پزشكي كه آن را علمي خاص و ممتاز و بالذات اخلاقي ميدانم بتواند بر بلاي كوويد19 فائق آيد. در آن صورت مسلما علم و بهخصوص پزشكي در خودآگاهي اشخاص هم اعتبار بيشتري پيدا ميكند. اهل نظر بايد به انضباطي شدن جامعه بينديشند اما دردهاي مردم را هم بايد درك كرد. جامعه با همدردي قوام مييابد، نبايد با پناه بردن به مطالب صوري و حرفهاي انتزاعي آن دردها را بپوشانيم و به پستوي غفلت بسپاريم و مخصوصا مواظب باشيم كه مسائل و مشكلات جامعه باتوجه و تعلق خاطر و همدردي حل و رفع ميشوند و دستورالعمل از پيش تعيين شدهاي براي اصلاح امور وجود ندارد و متاسفانه نميتوان با يك فرمول همه مسائل را حل كرد. ممنونم و اگر در مواردي بيش از اندازه صريح و در جايي مجملگوي بودم، عذر ميخواهم.