بهار نیوز - واکسن کرونا؛ امید محتاطانه به پایان پاندمی

گروه علمی: واکسن کرونا بزرگ‌ترین دغدغه میلیاردها انسانی است که در ششمین ماه تجربه پاندمی به سر می‌برند. آمار مرگ‌ومیر ناشی از ویروس کرونا بخشی از اخبار روزانه شده و در ماه ششم به نظر می‌رسد که هیچ راهی جز شمردن مرگ‌های هرروزه نیست. بحران‌های اقتصادی در پی قرنطینه‌های چندماهه موجب بیکاری میلیون‌ها نفر شده و بر آمار گرسنگان جهان افزوده است. چنین می‌نماید که تنها راه خروج از این بحران جهانی یافتن واکسنی برای ویروس کروناست، اما عرصه پزشکی چقدر به یافتن واکسن کرونا نزدیک است؟

چند شرکت مشغول تولید واکسن هستند؟
در حال حاضر بیش از ۱۴۰ مرکز تحقیقاتی در جهان در تلاش برای ساخت واکسن ویروس کرونا هستند. آنچه باید بدانیم این است که ساخت واکسن معمولاً سال‌ها به طول می‌انجامد، اما آنچه به روند تحقیقات در مورد واکسن کووید-۱۹ سرعت بخشیده شرایط بحرانی پاندمی است.

فاکتورهای مورد نیاز برای تولید انبوه واکسن
واکسن قابل تایید برای تولید انبوه نیازمند سه فاکتور است:
اول: واکسن نباید هیچ عوارض جانبی‌ای در بدن افراد سالم داشته باشد.
دوم: واکسن بتواند از بیماری در دیگر پستانداران همچون موش و میمون نیز جلوگیری کند.
سوم: واکسن قابلیت تولید آنتی‌بادی و گلبول سفید برای مبارزه با ویروس را داشته باشد.
واکسن‌ها عموماً در چهار مرحله آزمایش می‌شوند. ابتدا در مرحله پیشا‌کلینیکی واکسن به حیوانات تزریق و عوارض جانبی آن بررسی می‌شود.سپس در مرحله اول، واکسن به گروه کوچکی از افراد داوطلب تزریق می‌شود تا محققان درباره ابعاد و چگونگی واکنش سیستم ایمنی بدن اطلاعات بیشتری کسب کنند.
در مرحله دوم واکسن به صدها نفر تزریق می‌شود تا در کنار مساله بی‌خطر بودن مقدار لازم یا دُز مناسب دارو نیز بررسی شود.در مرحله سوم واکسن روی هزاران نفر آزمایش می‌شود تا عوارض جانبی آن بررسی شود.

مراکز تولید واکسن در جهان چه وضعیتی دارند؟
طبق آماری که «یورونیوز» در پایان ماه جولای منتشر کرده، تاکنون ۱۴۲ مرکز در مرحله پیشاکلینیکی هستند و آزمایشات انسانی را شروع نکرده‌اند. ۱۷ مرکز در فاز اول و مشغول آزمایش ایمنی واکسن روی گروه کوچک افراد هستند.۱۴ مرکز در فاز ۲ و در مرحله تست گسترده‌تر انسانی هستند.۶ مرکز نیز در فاز ۳ و در مقیاس هزاران نفری مرحله تست نهایی واکسن را آغاز کرده‌اند.

واکسن مدرنا
آنتونی فاوچی متخصص ارشد بیماری‌های عفونی و مشاور ارشد کاخ سفید در مقابله با شیوع کرونا روز شنبه در کنگره آمریکا گفت که محتاطانه امیدوار است در اوایل سال ۲۰۲۱ به واکسن کرونا دست پیدا کنند.به گزارش آسوشیتدپرس، دکتر فاوچی که در جلسه تحقیقات مجلس نمایندگان درباره واکنش ایالات متحده به این بیماری فراگیر حضور یافته بود گفت: «وقتی واکسن به تایید برسد در ابتدا یک اولویت‌بندی تعیین خواهد شد که چه کسانی اول از آن استفاده کنند.» این در حالی است که چهار روز قبل گسترده‌ترین آزمایش بالینی یکی از واکسن‌های کرونا در آمریکا با شروع تزریق آن به ۳۰ هزار داوطلب آغاز شد. این واکسن محصول همکاری موسسه ملی سلامت آمریکا و شرکت داروسازی مدرناست. بر اساس گزارش کارولین کورمن که ماه مه در «نیویورکر» منتشر شده، کمپانی بیوتکنولوژی مدرنا که متعلق به دانشگاه کمبریج است در طول سه ماه موفق شد واکسنی را برای ویروس کرونا تهیه کند و به مرحله آزمایش روی انسان برساند.واکسن مدرنا با استفاده از بخشی از فرمول ژنتیکی ویروس کرونا (RNA) آزمایش شده است. این واکسن با توالی آران‌ای پیام‌رسان کار می‌کند به نحوی که بدن را تحریک می‌کند تا پروتئین مورد نیاز حیاتی برای مقابله با ویروس را خود تولید کند.

واکسن آکسفورد
اما مدرنا تنها شرکتی نیست که موفق شد وارد فاز سوم آزمایش واکسن کرونا شود؛ پیش از این مرکز تحقیقات دانشگاه آکسفورد در ماه جولای اعلام کرده بود وارد فاز سوم آزمایش واکسن شده است. مرکز تحقیقات واکسن دانشگاه آکسفورد از ماه آوریل آزمایش واکسن را روی حدود هزار نفر آغاز کرد.روز بیستم ماه جولای مجله پزشکی «لنست» نتیجه فازهای اول و دوم آزمایش واکسن را اعلام کرد. طبق اعلام آکسفورد، «نتیجه بسیار امیدبخش بود». این واکسن در آزمایش روی افراد ۱۸ تا ۵۵ساله ایمنی دوگانه در بدن ایجاد کرده بود. به گفته دانشمندان، سیستم ایمنی همه افرادی که در این آزمایش شرکت کرده بودند به واکسن واکنش نشان داده بود.این احتمال می‌رود که تا آخر سال ۲۰۲۰ موثر بودن این واکسن ثابت شود. به احتمال زیاد کارکنان بهداشت و درمان و گروه‌های آسیب‌پذیر در مقابل کرونا در اولویت دریافت واکسن خواهند بود.با وجود سرعت عمل دانشمندان برای یافتن واکسن و نجات جهان از بحران پاندمی، به نظر می‌رسد در زودترین زمان ممکن، واکسن کرونا سال آینده میلادی در سطح گسترده در دسترس قرار گیرد.