چه زمانی به انجام آزمایش کرونانیاز داریم

آزمایشگاه رفرانس مرکز بهداشت، نخستین آزمایشگاه تشخیص کووید۱۹ در اصفهان
وی با بیان اینکه در هفته اول اسفند مجبور بودیم نمونه های بیماران علامت دار و یا مشکوک به کرونا که در بیمارستان ها بستر می شدند را به انیستیتو پاستور تهران ارسال کنیم، گفت: ارسال این نمونه ها به تهران زمان بر بود و شناسایی و تشخیص قطعی بیماری را دچار وقفه می کرد، به همین خاطر باتوجه به اینکه آزمایشگاه رفرانس مرکز بهداشت استان سال ها در زمینه تشخیص آنفلوآنزا توانمند شده بود، با هماهنگی آزمایشگاه مرجع سلامت کشور و انیستیتو پاستور ایران، راه اندازی آزمایشگاه تشخیص کووید۱۹ در اصفهان در دستور کار قرار گرفت.مدیر امور آزمایشگاه ها و آزمایشگاه مرجع سلامت استان با اشاره به اینکه آزمایشگاه جامع مرکز بهداشت استان جزو اولین آزمایشگاه هایی بود که در کشور به شبکه ملکولی تشخیص کووید۱۹ پیوست، افزود: در اسفندماه باتوجه به محدودیت کیت های تشخیص، تعداد آزمایش های روزانه در این آزمایشگاه محدود و روزانه بین ۷۰ تا ۱۰۰ تست بود که بیشتر برای بیماران بدحال و بستری انجام می شد، اما به مرور و با اضافه شدن آمار جمعیت مبتلا به کرونا ظرفیت انجام تست در آزمایشگاه مذکور افزایش یافت و راه اندازی آزمایشگاه های دیگر احساس شد.وی با یادآوری اینکه در ابتدای اپیدمی کرونا سیاست وزارت متبوع، محدود بودن آزمایش تشخیص کووید۱۹ به مراکز دولتی و آزمایشگاه های دانشگاهی بود، تصریح کرد: باتوجه به اینکه برخی استان ها ظرفیت آزمایشگاهی مثل اصفهان را در اختیار نداشتند، وزارت بهداشت طی بخشنامه ای توسعه شبکه ملکولی کووید۱۹ را ابلاغ کرد که با مشارکت بخش خصوصی ولی تحت نظارت و کنترل مدیریت امور آزمایشگاه های دانشگاه های علوم پزشکی کشور دنبال شود.

فعالیت دومین آزمایشگاه تشخیص ملکولی کووید۱۹ زیر نظر آزمایشگاه رفرانس مرکز بهداشت
مباشری زاده با اعلام اینکه در اوایل فروردین ماه، آزمایشگاه دوم تشخیص ملکولی دانشگاهی اصفهان راه اندازی شد، تصریح کرد: این آزمایشگاه متعلق به مرکز تحقیقات بیماری های عفونی گرمسیری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است که مجوزهای لازم و تاییدیه انیستیتو پاستور و آزمایشگاه مرجع سلامت را دریافت کرد و زیر نظر مرکز بهداشت استان، به شبکه آزمایشگاه های ملکولی کووید۱۹ اضافه شد.وی با یادآوری اینکه در اواخر فروردین ماه میزان مبتلایان به کرونا در استان اصفهان رو به کاهش رفت، توضیح داد: در این زمان معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان طی دستورالعملی اجازه داد اعمال جراحی نیمه ضروری از سر گرفته شود، درحالی که برای کاهش ریسک عمل جراحی در بیماران و همچنین کادر درمان در بیمارستان های غیر کرونایی مقرر شد بیماران پیش از عمل جراحی آزمایش تشخیص ملکولی کرونا را انجام دهند.مدیر امور آزمایشگاه ها وآزمایشگاه مرجع سلامت استان با تاکید براینکه وقتی از  آزمایش کرونا صحبت می کنیم منظور تست تشخیص ملکولی کووید۱۹ است، تصریح کرد: این تست براساس شناسایی اسید نوکلئویک و ژن های اختصاصی ویروس است، درحالی که در بین مردم یکسری آزمایش ها به عنوان آزمایش های پیش کرونایی یا کمک به تشخیص کرونا مرسوم شده بود که مردم آن را با تست قطعی کرونا اشتباه می گرفتند.

ورود بخش خصوصی با فراخوان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
وی با تاکید براینکه درحال حاضر تنها راه علمی تشخصیص کووید۱۹ در دنیا همین تست ملکولی است، گفت: در اردیبهشت ماه که اجازه انجام اعمال جراحی نیمه ضروری به مراکز درمانی داده شد، با توجه به سیاست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مبنی بر بیماریابی فعال و کاهش ریسک خطر افراد در صف انتظار جراحی مقرر شد برای بیماران و همراهان آنها تست تشخیص کووید ۱۹ انجام شود و به دلیل اینکه آزمایشگاه مرکز بهداشت استان با توجه به دستورالعمل های وزارت بهداشت امکان ارائه خدمات آزمایشگاهی به همه این بیماران را نداشت، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی با الزامات آزمایشگاه مرجع سلامت مورد توجه قرار گرفت.مباشری زاده به فعالیت ۲۲۵ آزمایشگاه خصوصی در استان اصفهان به غیر از کاشان و آران و بیدگل که دانشگاه علوم پزشکی مجزایی دارند، اشاره و اظهار کرد: با احتساب ۵۹ آزمایشگاه بیمارستانی و تعدادی آزمایشگاه بهداشتی و تامین اجتماعی نزدیک به ۴۰۰ آزمایشگاه فعال در استان داریم که از این تعداد حدود ۱۶۰ آزمایشگاه در اصفهان فعالیت می کنند.وی با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از آزمایشگاه های خصوصی که کار ملکولی انجام می دادند و تخصص لازم را در این زمینه داشتند درخواست همکاری کرد.مدیر امور آزمایشگاه ها و آزمایشگاه مرجع سلامت استان در خصوص شرایط آزمایشگاه های خصوصی برای پیوستن به فرایند تشخیص کووید۱۹، توضیح داد: این آزمایشگاه ها باید زیرساخت هایی فراهم می کردند، به این صورت که فضای مجزایی از فضایی که داشتند برای انجام نمونه گیری و آزمایش آماده کنند، همچنین وجود تجهیزات و وسایل حفاظتی مناسب، سیستم های تهویه ایمن و کارشناسان ماهر در این آزمایشگاه ها الزامی بود سپس بعد از طی تمام مراحل به آنها مجوز ۳ ماهه دادیم و در صورت نیاز و تایید عملکرد آنها این مجوز تمدید خواهد شد.وی با یادآوری اینکه در مرحله اول ۲ آزمایشگاه تشخیص ملکولی در استان توانستند با فراهم کردن زیرساخت های لازم به کمک ما بیایند، گفت: این آزمایشگاه ها تجهیزات با ارز آزاد خریداری کردند، بدون اینکه هیچ حمایتی برای خرید تجهیزات از آنها به عمل آمده باشد، بنابراین با قیمت و هزینه ملزومات آزمایشگاهی واقعاً بخش خصوصی اصفهان در این راستا کار جهادی انجام داد.مباشری زاده خاطرنشان کرد: همان فرایندی که برای اخذ تاییدیه آزمایشگاه تشخیص ملکولی اول و دوم دانشگاه علوم پزشکی اصفهان طی کردیم برای بخش خصوصی هم انجام دادیم تا بتوانند وارد شبکه تشخیص ملکولی کشور شوند.وی با اشاره به اینکه از نیمه دوم اردیبهشت معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان دستورالعمل جدیدی صادر کرد و امکان انجام اعمال جراحی بیشتری مهیا شد، توضیح داد: با اینکه روند ابتلا به کرونا به طور مقطعی نزولی شده بود، اما تقاضای مردم و تیم پزشکی برای انجام آزمایش پی سی آر زیاد بود، به همین دلیل مجبور به توسعه آزمایشگاه ها شدیم و ۵ آزمایشگاه دیگر با این روند بسیار سخت گیرانه وارد چرخه شدند.

تشخیص ملکولی کووید۱۹ برای متقاضیان در ۷ آزمایشگاه خصوصی
به گفته وی، در حال حاضر ۶ آزمایشگاه خصوصی در شهر اصفهان و یک آزمایشگاه در زرین شهر مشغول فعالیت هستند و چند آزمایشگاه خصوصی دیگر نیز در حال طی کردن مراحل آخر فرایند هستند و به زودی به شبکه تشخیص ملکولی کووید۱۹ اضافه می شوند.مدیر امور آزمایشگاه ها و آزمایشگاه مرجع سلامت استان اصفهان درباره تعرفه انجام آزمایش تشخیص ملکولی کووید۱۹ نیز توضیح داد: براساس تعرفه سال ۹۹، تعرفه این آزمایش در بخش خصوصی ۵۸۵ هزار تومان تعیین شد. تا ۱۰ روز قبل، برای بیمارانی که عمل جراحی داشتند و همراهانشان، مشروط براینکه نمونه گیری در بیمارستان انجام می شد، تعرفه بیمارستان دولتی ۱۷۰ هزار تومان و بیمارستان خصوصی ۲۵۰ هزار تومان تعیین شده بود.

هزینه آزمایش ملکولی کووید۱۹ در بخش دولتی و خصوصی چقدر است؟
وی ادامه داد: باتوجه به اینکه آزمایشگاه ها یکی از شکننده ترین بخش ها در نظام سلامت هستند که از تحریم ها و افزایش قیمت دلار متأثر می شوند، گفت: ملزومات و مواد اولیه آزمایشگاه ها گران و کم شد، از طرفی تقاضا برای انجام آزمایش افزایش یافت، براین اساس از ۱۰ روز پیش، تعرفه ۲۳۳ هزار تومان برای بیمارستان های دولتی و ۳۰۰ هزار تومان برای بیمارستان های خصوصی تعیین شد، تعرفه آزاد هم همان ۵۸۵ هزار تومان است.مدیر امور آزمایشگاه‌ها و آزمایشگاه مرجع سلامت استان با بیان اینکه آزمایشگاه‌های خصوصی باید اطلاعات بیماران کووید۱۹ را در سامانه مرکز بهداشت استان ثبت کنند، عنوان کرد: در این سامانه به هر آزمایشگاه خصوصی دارای مجوز، گذرواژه و رمز عبور داده شده تا اطلاعات بیماران را در آن وارد کنند، البته اشکالاتی هم وجود دارد ولی در نهایت با یکی دو روز تاخیر اطلاعات وارد سامانه می شود. بنابراین بخش خصوصی علاوه بر اینکه قسمتی از بار آزمایشگاه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان را به عهده گرفته، با وارد کردن اطلاعات به سامانه، به بیماریابی فعال مرکز بهداشت استان کمک می کند.وی از راه انداری آزمایشگاه ملکولی سوم دولتی در مرکز آموزشی درمانی الزهرا(س) اصفهان در دوهفته گذشته خبر داد و گفت: هم اکنون ۳ آزمایشگاه ملکولی داریم که یکی اصلی و دو آزمایشگاه دیگر زیرمجموعه آزمایشگاه رفرانس مرکز بهداشت هستند.

انجام ۱۰۰ هزار آزمایش پی سی آر در ۱۰ آزمایشگاه دولتی و خصوصی
مباشری زاده با اعلام اینکه ۳ آزمایشگاه دانشگاهی و ۷ آزمایشگاه بخش خصوصی تاکنون برای یکصد هزار و ۷۹۰ بیماران بستری و مراجعین سرپایی آزمایش پی سی آر انجام داده اند. گفت: از این تعداد ۲۶ هزار آزمایش توسط بخش خصوصی انجام شده که مربوط به بیماران جراحی شده و یا افرادی است که متقاضی شخصی انجام آزمایش بوده اند.مدیر امور آزمایشگاه ها و آزمایشگاه مرجع سلامت استان با بیان اینکه تست تشخیص کووید۱۹ در بهترین شرایط ۷۰ درصد حساسیت دارد. به گفته وی، در حال حاضر نتیجه آزمایش یک درصد از مراجعه کنندگان بدون علامت به آزمایشگاه های خصوصی مثبت شده است، درحالی که این میزان در مراجعین به مراکز ۱۶ ساعته بهداشت به ۲۵ تا ۳۰ درصد می رسد.

تست آنتی بادی IgG و IgM چیست؟
مباشری زاده در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه در اواخر اردیبهشت ماه یکی از شرکت های دانش بنیان موفق شد تست آنتی بادی  IgG و IgM کووید۱۹ را تولید کنند، گفت: این تست در کشور معرفی شد و توقعی برای مردم ایجاد شد که با انجام یک تست آنتی بادی می توانند از ابتلا خود به بیماری آگاه شوند.وی با توضیح اینکه تست IgG و IgM یک تست سرلوژی است که در برخی موارد مفید است و در برخی موارد ارزش بالینی ندارد، گفت: به عنوان نمونه برای فردی که علامت نداشته و یا به تازگی علائم بیماری را پیدا کرده ارزش تشخیصی ندارد. در حال حاضر این تست برای بررسی های اپیدمیولوژیک مفید بوده و تفسیر نتایج آن نیازمند آگاهی و شناخت از عوامل مداخله‌گر دیگر در جمعیت مورد مطالعه است. صرف داشتن یک نتیجه آزمایش سرولوژی بدون در نظر گرفتن علائم بالینی بیمار، سایر بیماری های زمینه ای که بیمار به آن مبتلا است و نتیجه آزمایش مولکولی کووید ۱۹ به جز سردرگمی بیمار و پزشک آن کارایی دیگری ندارد. بنابراین به مردم توصیه می کنیم بدون نظر پزشک مربوطه این آزمایش را انجام ندهند.

همه افراد نیازی به انجام آزمایش کووید۱۹ ندارند
مباشری زاده با بیان اینکه به عنوان یک متخصص میکروب شناس و مدیر امور آزمایشگاه های استان تاکید می کنم علیرغم نگرانی ای موجود در جامعه، همه مردم نیازی به انجام آزمایش کووید۱۹ ندارند، توضیح داد: ۶ ماه است که به طور مستقیم و غیر مستقیم در ارتباط با بیماران و بیمارستان های مختص به کرونا هستم با این وجود خوشبختانه تا این لحظه نیاز به انجام تست کرونا نداشته ام.

چه زمانی به انجام آزمایش کرونا نیاز داریم؟
وی درباره زمان انجام آزمایشگاه تشخیص کرونا اظهار کرد: صرف برخورد نزدیک با افراد مبتلا به کرونا نیازی به انجام آزمایش ملکولی نداریم اگر مطلع شدیم با کسی در ارتباط نزدیک بودیم که حالا کرونا مثبت شده، در صورت استفاده از ماسک و رعایت فاصله گذاری اجتماعی و بهداشت دست احتمال ابتلای ما کم است، با این وجود تا وقتی بیماری علائم خود را نشان ندهد نباید نگران شویم و برای انجام آزمایش اقدام کنیم. تست کرونا تنها برای بیماران بستری مشکوک و افراد دارای علائم که نیاز به بستری شدن نداشته اند اما مجبور به حضور در اجتماع یا سرکار هستند توصیه می شود.وی با اشاره به درخواست برخی شرکت ها از کارکنانشان برای ارائه گواهی سلامت، گفت: برای گواهی سلامت تنها تست تشخیص ملکولی کووید۱۹ ارزش دارد و متقاضیان این تست باید به آزمایشگاه های بخش خصوصی مراجعه کنند.

برای انجام آزمایش کرونا سلیقه ای رفتار نکنیم
مباشری زاده با تاکید براینکه اگر بخواهیم سلیقه ای رفتار کنیم تنها به نظام سلامت ضربه می زنیم و هزینه ها را بالا می بریم، اضافه کرد: وزارت بهداشت اعلام کرده افراد بالای ۶۰ سال و بیماران دارای مشکلات زمینه ای مانند دیابتی ها، افراد چاق، بیماران مبتلا به سرطان، افرادی که داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی دریافت می کنند و زنان باردار علامت دار می توانند به مراکز جامع ۱۶ ساعته مراجعه کنند و آزمایش تشخیص کووید۱۹ برای آنها رایگان است.وی با اعلام اینکه در آینده نزدیک ۲ آزمایشگاه به مجموعه آزمایشگاه های استان اضافه می شود، از مردم خواست به غیر از آزمایشگاه های تعیین شده، بیمارستان ها و مراکز جامع سلامت ۱۶ ساعته برای انجام نمونه گیری آزمایش مربوطه به سایر آزمایشگاه ها مراجعه نکنند.مدیر امور آزمایشگاهها و آزمایشگاه مرجع سلامت استان با بیان اینکه شبکه آزمایشگاهی ملکولی در استان در صورت نیاز توسعه می یابد، وی مشکل اصلی توسعه آزمایشگاه های تشخیص ملکولی کووید۱۹ را تجهیزات و ملزومات گران قیمت دانست و گفت: در برخی شهرستان ها و بیمارستان های استان این توانایی وجود دارد تا با توسعه این شبکه، سطح کیفی و کمی آزمایشگاه های ملکولی افزایش یافته و دسترسی آسان به این خدمات را برای شهروندان مهیا کنیم.مباشری زاده با بیان اینکه افتخار می کنیم که بخش خصوصی در کنار بخش دولتی در این جبهه تلاش می کنند، گفت: از همه همکاران آزمایشگاهی که به منظور ارائه خدمات با کیفیت و بهنگام برای هم استانی های بزرگوارمان از هر گونه تلاشی دریغ نکرده و خود را در معرض این ویروس منحوس قرار داده کمال تشکر و سپاس را دارم.