عادل آذر در همایش تحلیل یافتههای سرشماری نفوس و مسکن سال 90 با اشاره به برخی از زمزمهها مبنی بر این که سری زمانی سرشماری باید 10 ساله شده که این مورد سرشماری سال 95 را تحت شعاع خود قرار داده است اظهار کرد: به هیچ عنوان این گونه نخواهد بود و ما سرشماری 95 را برای حفظ سری زمانی حتما اجرا می کنیم حتی اگر آمارهای ثبتی به اندازه کافی رشد یافته باشند. وی با بیان اینکه 77کشور پیشرفته از نظر اجتماعی و اقتصادی در سال 2011همگام با سرشماری نفوس و مسکن انجام دادند افزود: بنابراین هیچ ایرادی به اجرای این سرشماری وجود ندارد اما ما باید زاویه دید خود را نسبت به انجام آن تغییر دهیم. آذر با اشاره به اینکه در سال 95 به گونهای سرشماری را اجرا خواهیم کرد که زمان کمتری از مردم تلف شود، گفت: برنامه مرکز آمار این است که با حرکت به سمت سرشماریهایی با استفاده از بانکهای ثبتی 70 قلم سوال مطرح در پرسش نامهها به 25 عدد کاهش داده و مابقی را به صورت ثبتی انجام دهد تا به جای حداقل نیم ساعت گرفتن وقت خانوارها نهایت 10 دقیقه سرشماری را انجام دهند.
رییس مرکز آمار ایران تاکید کرد: مرکز آمار به سمتی پیش خواهد رفت که در سرشماری سال 95 استفاده از کاغذ را به طور کامل کنار بگذارد این درحالی است که بستر استفاده از ابزار IT امروزه در مرکز آمار فراهم شده است. وی با اشاره به اینکه زمان کمی تا سرشماری سال 95 باقیمانده است، گفت: از سال آینده اجرای آزمایشی سرشماری را آغاز خواهیم کرد.
هزینه 100 میلیاردی سرشماری 90 در مقابل نتایج آن هیچ نبود
رییس مرکز آمار در ادامه با اشاره به اینکه سرشماری سال 90 نفوس و مسکن موارد پنهان زیادی را در مقابل ما باز کرد افزود: برخی از آنچه که در پایان سرشماری و تحلیلها به دست آمد در تصور ما هم قرار نداشت. بهطوری که نرخ رشد جمعیت بهطور قابل تاملی کاهش یافت و یا بعد خانوار از 4.2 به 3.2 درصد رسید و یا اینکه نرخ جمعیت در برخی از استانها به حدی کاهش یافت که تعجب استادان و محققان آن را برانگیخت. وی با بیان اینکه هزینهی 100 میلیاردی که برای سرشماری سال 90 انجام شد در مقابل نتایج آن بسیار اندک بود، افزود: نتایج این سرشماری نشان داد که چگونه میتوان جریان تخصیص منابع در حوزههای سلامت، بهداشت، مدیریت جمعیت و شهرسازی را تعیین و بودجه عمومی کشور را ساماندهی کرد. آذر با تاکید بر اینکه اطلاعات جمعیتی قابل توجه از سرشماری گذشته به دست آمد، افزود: مرکز آمار این امکان را دارد که ریز اطلاعات در بلوکهایی 400 خانواری را در اختیار متخصصان و محققان قرار دهد.
دغدغهها و گلایههای آذر از برخوردهای سیاسی و احساسی با نتایج سرشماری
رییس مرکز آمار ایران همچنین با انتقاد از برخوردهای نامناسب با نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال 90 گفت: مرکز آمار ایران به لحاظ حرفهای از تحلیل نتایج منع است و در مورد آن اظهارنظری نمیکند. وی افزود: مرکز آمار مثل هواشناسی است و تنها شرایط را توصیف میکند و تصمیمگیری در مورد نتایج و عواقب آن مربوط به تحلیلگران، سیاستمداران، مدیران و مسوولان کشوری خواهد بود. آذر هم چنین اعلام نتایج مختلف دربارهی شاخصهای کلان جمعیتی را مورد انتقاد قرار داد و گفت: قانون یک مرجع با هزینههای بسیار بالا برای کشور مطرح کرده و آن هم مرکز آمار ایران است. پس دلیلی وجود ندارد که در هر نشستی هر مسوولی هر نتیجهی آماری را بدون استناد به مرکز آمار ایران اعلام کند. رییس مرکز آمار ایران اعلام کرد:وقتی که ما با 12 روش جدید و پیشرفتهی آماری نرخ باروری را 1.8 درصد بررسی و اعلام کردیم من به عنوان رییس مرکز آمار در هر نشست رسمی که شرکت میکردم شاهد آن بودم که اعداد 1.10، 1.6 و یا ارقام دیگری برای نرخ باروری اعلام میشد که این جامعه کاربر ما را نسبت به مرکز آمار بیاعتماد میکند.